Zemsta Aleksandra Fredro

Zemsta Aleksandra Fredro

Plan wydarzeń w „Zemscie”

1.Mał

skie plany Cze

nika.

2.Przybycie Papkina.

3.Papkin w roli swata.

4.Naprawa muru.

5.Potajemne spotkanie Wacława i Klary.

6.Bójka przy murze.

7.Wacław „je

cem” Papkina.

8.Wspólny plan Wacława i Papkina.

9.Spotkanie Wacława i Podstoliny.

10.Papkin o

wiadcza si

Klarze.

11.Warunek Klary.

12.Podstolina przyjmuje o

wiadczyny Cze

nika.

13.Cze

nik wyzywa Rejenta na pojedynek.

Cześnik Raptusiewicz zastanawia się nad tym, jakie profity przyniósłby mu ożenek z Klarą, ale

dochodzi do wniosku, ze Klara jest za młoda i nikt nie może zaręczyć, iż pokocha na zawsze i

będzie mu wierna. Jego wątpliwości potwierdza zarządca domu, Dyndalski. Cześnik powziął zatem

inną myśl, że zacznie uderzać w konkury do Podstoliny, bo ta jest wdową w odpowiednim dla niego

wieku, a poza tym ma o wiele znaczniejszy majątek, no i sądzi, że takiej doświadczonej kobiecie

nie będą przychodziły do głowy rozrywki, których Cześnik nie lubił.

Przybywa do nich w gości Papkin, z którego przechwałek Cześnik sobie pokpiwa. Papkin opowiada

szybko i barwnie, Cześnik nie może go uciszyć, a gdy już mu się to udaje, zaczyna on opowiadać

Papkinowi, jakim to złym sąsiadem jest Rejent Milczek. Nadmienia, że mógłby go zabić, otruć, ale

nie chce marnować swojego życia i dlatego wymyślił, że obyty w świecie Papkin posłuży mu za

posła i uda się do domu Rejenta, by przedstawić mu jego żądania. Papkin ma też, jako znawca

etykiety towarzyskiej i obyczajowej, przedstawić Podstolinie plany matrymonialne Raptusiewicza.

Tymczasem w głowie Papkina rodzi się myśl, że ożeni Cześnika z Podstoliną, a sam pojmie za żonę

Klarę, wychowanicę Cześnika. Gdy spotyka się z Podstoliną, zarzuca ją komplementami, by

wreszcie wyrzucić z siebie, że Cześnik ma zamiar starać się o jej względy, ale Podstolina

odpowiada, że nie zgadza się. Papkin od Cześnika dowiaduje się, że Rejent Milczek planuje

naprawić mur graniczny, co oznacza otwartą wojnę. Papkinowi każe zebrać ludzi i przeszkodzić w

pracach przy murze.

Tymczasem w ogrodowej altanie spotykają się Klara – synowica Cześnika i Wacław – syn Rejenta,

którzy wbrew waśniom pomiędzy ich rodzinami są w sobie zakochani i planują wspólną przyszłość.

Wacław opowiada ukochanej o swojej tęsknocie, kiedy się rozstają i kiedy nie może jej widzieć.

Klara wyrzuca mu, że każdorazowe ich spotkanie kończy się jakimś nowym żądaniem ze strony

Wacława, ale prośbę o zgodę na uprowadzenie jej i pobranie się po kryjomu uważa za całkowitą

przesadę. Rozstają się, bo słyszą jakieś hałasy, a to właśnie Papkin przybył ze swoimi ludźmi i prosi

majstra oraz robotników, by przerwali pracę przy naprawie muru. Oni jednak nie słuchają Papkina,

który nazywa ich głuchą hołotą. W oknie pojawia się Rejent i oburzony domaga się wyjaśnień.

Śmigalski informuje go, że jego pan, Cześnik Raptusiewicz, nie życzy sobie żadnych napraw muru.

Jednocześnie niemal ukazuje się, również w oknie, Cześnik i obaj antagoniści zaczynają

wykrzykiwać do siebie obraźliwe słowa, kłócą się. Śmigalski ze swoimi ludźmi wchodzi na mur, po

krótkiej walce wszyscy się rozchodzą, a wtedy Papkin wychodzi z kryjówki i, udając wielkiego

bohatera, wykrzykuje groźby pod adresem nieobecnych robotników.

Pojawia się Wacław i każe Papkinowi wziąć się do niewoli. Obaj udają się do domu Cześnika, gdzie

Papkin podkreśla swoje męstwo w walce z robotnikami, ale zostaje wyśmiany przez Cześnika, który

widział całe zdarzenie z okna. Papkin jednak jako dowód swej odwagi przedstawia jeńca, którego

Cześnik nie chce i odsyła go do domu. Wacław nawiązuje rozmowę i proponuje zapomnienie

wzajemnych urazów, ale Cześnik oburzony, ucina rozmowę i wychodzi. Papkin, pozostawszy z

Wacławem sam na sam, rozpoczyna znowu wyliczać swoje zalety. Jako wspaniałomyślny człowiek,

za niewielką opłatą, obiecuje Wacławowi wolność, ale ten ani myśli z tej propozycji skorzystać i

pozostaje w domu Cześnika. Przyznaje się Papkinowi, że kocha Klarę. Brzęczącą sakiewką

argumentuje konieczność zostania w domu Cześnika. Przestrzega Papkina przed zdradzeniem

tajemnicy.

Kiedy Klara spotyka Wacława w swoim domu jest nieco przerażona, ale zgadza się na podstęp

Wacława i liczy również na pomoc Podstoliny, która właśnie obiecała rękę Cześnikowi. Okazuje się,

że Wacław i Podstolina znają się z dawnych lat, bo Wacław, będąc studentem, bywał w wytwornych

towarzystwach, w których bywała również Podstolina, nawet podkochiwał się w niej. Tłumaczy się z

tego, że kazał tytułować się księciem, ale robił to dlatego, by wzbudzić większe zainteresowanie u

płci przeciwnej. Podstolina liczy, ze ich romans będzie kontynuowany, ale Wacław tłumaczy, żeby

zapomniała o tamtym zdarzeniu, bo to były tylko szalone błędy młodości. Podstolina jest

przerażona, kiedy dowiaduje się, kim naprawdę jest Wacław, ale ponieważ podkochuje się w nim

nadal, proponuje mu, że ukryje go w swojej sypialni. Nie wiedząc, że Klara i Wacław kochają się,

nakazuje Klarze milczenie. Ta, nie wiedząc o zamiarach Podstoliny, uważa całą sytuację za

komiczną.

Papkin spotyka Klarę i ofiarowuje jej swoje usługi, mówi o swej miłości do niej, ale Klara ironizuje z

jego pompatycznych wypowiedzi. Cześnik zwierza się Papkinowi, ze Podstolina przyrzekła mu rękę,

wypowiada się też odnośnie zakładnika Rejenta. Wysyła do Rejenta Papkina, by ten, w jego

imieniu, wyzwał go na pojedynek. Papkin nie ma ochoty na poselstwo, ale przekonuje go obietnica

sutej zapłaty. W tym samym czasie Rejent planuje pozwanie Cześnika do sądu i namawia mularzy

do składania fałszywych zeznań. Planuje też ożenić Wacława z Podstoliną, by nie dopuścić do

małżeństwa z Klarą.

Jego rozmyślania przerywa Papkin, który przybywa z wyzwaniem na pojedynek, który ma się odbyć

w Czarnym Lesie. Dochodzi do spotkania Rejenta z Podstoliną, która mówi Milczkowi, że chętnie

zostanie jego synową, a Papkinowi każe przekazać Cześnikowi, że ich plany małżeńskie są już

nieaktualne.

Tymczasem Cześnik wydaje rozporządzenia co do przyjęcia z okazji jego zaślubin z Podstoliną i jest

bardzo zawiedziony wiadomością, że zerwała zaręczyny. Papkin ulega sugestii Cześnika, że Rejent,

częstując go winem, mógł go podstępnie otruć, spisuje testament, w którym wszystkie swoje długi

łaskawie zapisuje przyjaciołom. Cześnik natomiast obmyśla intrygę i chce podstępem zwabić do

siebie Wacława. Dyktuje Dyndalskiemu list do Wacława pisany rzekomo w imieniu Klary. Sztuka

napisania listu okazała się nazbyt trudna dla Dyndalskiego, dlatego Cześnik nakazuje wysłać

służącą Różę, by zwabiła Wacława do jego domu.

Kiedy pojawia się Wacław, skarży się Klarze, że ojciec chce ożenić go z Podstoliną. Cześnik, aby
pokrzyżować wrogowi plany, nakazuje Klarze i Wacławowi natychmiast się pobrać. W domu
Cześnika pojawia się Rejent i opowiada Dyndalskiemu, jak to Cześnik nie stawił się do pojedynku z
nim, ale słysząc wiwaty na cześć państwa młodych dopytuje się, co to oznacza. Na wieść, że to
wesele jego syna, zaniemówił, ale wkrótce dochodzi do pojednania stron. Rejent błogosławi
związek Klary i Wacława, godzi się też z Cześnikiem

Zemsta - opracowanie

Geneza Zemsty Fredry

Tre

ść

Zemsty ma swe

ródło w autentycznym konflikcie. Otó

gdy

w 1828 roku

Fredro o

enił si

z Zofi

Skarbkow

, otrzymał w posagu m.in. połow

starego zamku w Odrzykoniu. Druga nale

ała do innej rodziny.

Przegl

daj

c papiery otrzymanego maj

tku znalazł akta procesowe wła

cicieli zamku z XVII wieku. Byli

nimi Piotr Firlej i Jan Skotnicki. Firlej zajmował zamek dolny, za

słynny z pieniactwa Skotnicki – górny.

Firlej, jako wojewoda, uwa

ał Skotnickiego za niegodnego siebie s

siada i dokuczał mu jak mógł. Napastowany

rewa... wi

cej

Charakterystyka bohaterów Zemsty

Fredro przedstawił w dramacie szereg postaci z historycznie ró

nych pokole

wywodz

cych si

z ró

nych klas społecznych, o cz

sto skomplikowanym charakterze.

Przewy

szył w tym wzgl

dzie o

wieceniowych dramaturgów, których był kontynuatorem.

Nie zapomniał o typowych dla komedii o

wieceniowej bohaterach, przedstawiaj

c ich

jednak ze zdecydowanie wi

kszym kunsztem. W Zem

cie umie

cił tak

e bohaterów

zupełnie nowych, odbiegaj

cych od o

wieceniowej konwencji. Ten nieustanny splot tradycji

i nowatorstwa, istotny dla Fredry jako pisarza pogranicza o

wie... wi

cej

Czas i miejsce akcji Zemsty

Akcja „Zemsty” Aleksandra Fredry rozgrywa si

w czasach współczesnych autorowi – na przełomie XVIII i XIX

wieku, u schyłku Rzeczpospolitej Szlacheckiej.

Miejscem akcji jest niewielka wie

, poło

ona na mazowieckiej prowincji, na co wskazuje adnotacja pisarza pod

spisem osób, wyst

puj

cych w sztuce – „scena na wsi” oraz pojawiaj

ce si

w tek

cie regionalizmy. Wszystkie

wydarzenia rozgrywaj

w starym zamczysku, którego współwła

cicielami s

Rejent Milczek i Cze

nik

Raptusiewicz.... wi

cej

Rodzaje komizmu - dlaczego si

miejemy gdy

czytamy Zemst

Najwi

kszym walorem „Zemsty” jest niew

tpliwie komizm. Aleksander Fredro wykorzystał w komedii trzy rodzaje

komizmu:

komizm sytuacyjny – zwi

zany jest z umieszczeniem akcji dzieła w starym zamczysku i sporem mi

dzy

nienawidz

cymi si

siadami o niszczej

cy mur graniczny. Komizm sytuacyjny uwidacznia si

równie

poszczególnych scenach komedii, takich jak: dyktowanie listu przez Cze

nika, scena o

wiadczyn Papkina czy te

spisywania przez niego testamentu.

komizm postaci – wi

ąż

e si

... wi

cej

tek miłosny w Zem

cie - miło

ść

Wacława i Klary

Miło

ść

Wacława i Klary jest jednym z w

tków „Zemsty” Aleksandra Fredry. Młodzi nale

żą

do zwa

nionych

rodów. Wacław jest synem Rejenta Milczka, a Klara – bratanic

Cze

nika Raptusiewicza, który zaopiekował si

dziewczyn

mierci jej ojca.

Spotkali si

po powrocie Wacława z Warszawy, gdzie pobierał nauki i pod fałszywym imieniem ksi

cia

Rodosława uwodził Podstolin

. Młodzieniec ujrzał w ogrodzie Klar

, a potem kilka razy spotykali si

przy murze

granicznym. Do

ść

szybko wyznał dziewczynie swoj

miło

ść

i zyskał jej ...wi

cej

Charakterystyka szlachty w „Zem

cie”

Obraz szlachty polskiej w „Zem

cie” wyłania si

przede wszystkim z kreacji postaci głównych bohaterów,

którzy s

przedstawicielami tej samej klasy społecznej i ukazani zostali w szczególnym okresie dla polskiego

społecze

stwa.

Na oczach Aleksandra Fredry ko

czyła si

rzeczpospolita szlachecka, ust

puj

c miejsca młodemu pokoleniu,

które wniosło ze sob

now

formacj

kulturaln

. „Zemsta” stała si

dzi

ki temu komedi

historyczn

zatrzymuj

c czas i zwracaj

c si

ku przeszło

ci.

Cze

nik Rapt... wi

cej

Historia sporu o zamek

Akcj

„Zemsty” Aleksander Fredro oparł na autentycznych wydarzeniach, a punktem wyj

cia do rozpocz

cia

pracy nad komedi

było „historyczne podanie zwyczajów naszych ojców”.

W 1828 roku pisarz po

lubił Zofi

z Jabłonowskich Skarbkow

. W posagu

ona wniosła do ich mał

stwa klucz

korczy

ski z połow

starego zamku w Odrzykoniu. Druga połowa zamczyska nale

ała do kogo

innego.

Fredro, przegl

daj

c stare dokumenty, natrafił na akta procesowe wła

cicieli zamkuodrzyko

skiego z pierwszej

połowy ... wi

cej

Budowa i j

zyk „Zemsty”

„Zemsta” Aleksandra Fredry składa si

z czterech aktów, podzielonych na poszczególne sceny. Akt I

stanowi

ekspozycj

– wprowadza czytelnika/widza w

wiat przedstawiony, przybli

a bohaterów oraz zapoznaje

go z głównym w

tkiem komedii, jakim jest konflikt o mur granicznypomi

dzy Cze

nikiem a Rejentem. W akcie I

nast

puje równie

zawi

zanie akcji, która rozwija si

w kolejnych aktach, prowadz

c do punktu

kulminacyjnego. Punktem kulminacyjnym sztuki jest intryga Raptusiewicza i wymuszenie

lubu

Wacława... wi

cej

Charakterystyka porównawcza Cze

nika i Rejenta

Cze

nik Raptusiewicz i Rejent Milczek to głównie bohaterowie „Zemsty” Aleksandra Fredry. Obaj s

ęż

czyznami w podeszłym wieku, s

przedstawicielami jednej epoki i nale

żą

do tej samej klasy społecznej –

szlachty. Autor komedii ukazał ich na zasadzie kontrastu.

Cze

nik Raptusiewicz jest m

ęż

czyzn

wysokim, krzepkim i dobrze zbudowanym, cho

z racji podeszłego wieku

cierpi na ró

ne dolegliwo

ci. Sprawuje urz

d cze

nika ziemskiego, a po

mierci brata przej

ł opiek

nad jego

jedyn

córk

, Klar

. Ma bujn

i zawadia... wi

cej

Konstrukcja akcji w Zem

cie

Osi

konstrukcyjn

Zemsty jest konflikt dwóch czołowych postaci: Cze

nika i Rejenta.

Konflikt ten zasadzał si

na kwestiach ekonomicznych (o

enek z bogat

Podstolin

byłby

dla obu szlachciców korzystnym interesem) oraz ró

nicach społecznych, dziel

cych

bohaterów (Cze

nik zajmował stosunkowo wysokie miejsce w tabeli urz

dów szlacheckich,

Rejent – zdecydowanie ni

sze). Podej

cie do sprawy konfliktu jest jednak groteskowe, co

zostało pokazane poprzez komiczne sprzeczno

ci:

„Zemsta” Aleksandra Fredry -
szczegółowe streszczenie

Prezentacje maturalne od 29 zł

Wybierz motyw

Utwór rozpoczyna motto:
„Nie masz nic tak złego,

eby si

na dobre nie przydało.

Bywa z w

ęż

a dryjakiew (lekarstwo), złe cz

sto dobremu okazyj

daje.”

Aleksander Fredro

Akt I

Cześnik – Maciej Raptusiewicz zastanawia się nad wyborem kandydatki na żonę. Na jego
rozkaz do zamku przybywa Papkin. Cześnik zleca mu „zdobycie” Podstoliny. Klara i
Wacław spotykają się potajemnie, Wacław rozważa możliwość ucieczki z narzeczoną. Toczy
się bitwa o mur graniczny między murarzami Rejenta a pachołkami Cześnika, dwaj
właściciele zamku kłócą się, obserwując przebieg wydarzeń z okien. Rejentowicz postanawia
zostać jeńcem Papkina.

Scena 1

Cześnik rozważa ewentualność ożenku. Do wyboru ma dwie kandydatki: młodą bratanicę
Klarę i znacznie starszą, trzykrotną wdowę – Podstolinę. Decyduje się na tę drugą – jako
bardziej odpowiednią wiekiem, mniej wymagającą i, jak sądzi, posażną.

Cze

nik i Dyndalski

Cze

nik w obecno

ci swojego sługi Dyndalskiego snuje mał

skie plany. My

li o po

lubieniu

trzykrotnej owdowiałej Podstoliny – Hanny (Anny) Czepiersi

skiej. Liczy na jej spory posag:

„Pi

kne dobra w ka

dym wzgl

dzie:

Lasy – gleba wy

mienita –

Co za czynsze! – To kobieta!
Trzy folwarki...”

Rozwa

a równie

kandydatur

swojej bratanicy Klary (mał

stwa w tamtych czasach – XVII – XIX

wiek - mi

dzy krewnymi były zupełnie naturalne i cz

sto zawierane), lecz uznaje j

za zbyt młod

przez co nie byłby pewien jej uczu

. Ostatecznie decyduje si

na Podstolin

- jest posa

na, bardziej

odpowiednia wiekiem, nie skora do zabaw i ta

ców, ponadto nie b

dzie musiał si

do niej zbytnio

zaleca

Dyndalski uczciwie przypomina swemu panu o jego wieku, chorobach, np. reumatyzmie, skurczach

oł

dka, które rzekomo Cze

nik miewa po przepiciu i które mog

nieco przeszkadza

w zwi

zku

mał

skim. Sługa sugeruje,

e Raptusiewicz jest ju

troch

za stary na „romansowanie”, lecz ów nie

przejmuje si

sugestiami słu

żą

cego i kwituje jego rady słowami:„Byle tylko w dalszym

yciu / Mi

dzy

nami była kwita.”

Scena 2

Na rozkaz Cześnika do zamku przybywa Papkin. Raptusiewicz wyznacza mu rolę swata –
ma pozyskać względy Podstoliny i w jego imieniu starać się o jej rękę. Papkin cały czas się
przechwala i opowiada zmyśloną, pełną przygód historię swojej podróży.

Cze

nik, Papkin, Dyndalski

Do zamku Cze

nika przybywa ubrany według mody francuskiej (krótkie spodnie, szpada, półperuka,

warkocz) Papkin, który zwykle szybko mówi. W taki równie

sposób wita si

z gospodarzem,

wymieniaj

c przy tym nieprawdopodobneprzygody, które przytrafiły mu si

w drodze:

„Bóg z waszmo

, mój Cze

niku.

c cwałem na rozkazy,

Zam

czyłem szkap bez liku,

Wywróciłem ze sto razy,
Tak,

e z nowej mej kolaski

Gdzie

po drodze tylko trzaski.”

Cze

nik naturalnie nie wierzy w opowiastk

Papkina, znaj

c jego skłonno

ść

do drobnych, zabawnych

kłamstw. Twierdzi,

e Papkin z pewno

przybył do zamku piechot

, a pieni

dze na podró

przegrał

w karty. Przybysz przeczy temu i na dowód pokazuje „wypalony” pistolet, lecz sługa Dyndalski dodaje,

e na pewno „gdzie

na wrony”, a nie podczas walki.

ść

zauwa

a na stole gospodarza

niadanie i kłamie,

e od sze

ciu dni nic nie jadł. Raptusiewicz

stuje go straw

, przypomina o powinno

ciach i wdzi

czno

ci wobec niego, na co maj

wpływ

jeszcze sprawy z przeszło

ci (dziwne „sprawki” Papkina). Papkin jest gotów wykona

wszelkie

polecenia Cze

nika, mówi o sobie jako o zuchwałym wojowniku, doskonałym je

cu i uwodzicielu,

lecz Cze

nik jego przechwałki „puszcza” mimo uszu - nie wierzy w nie, przyst

puje natomiast do

wyja

nienia swojego planu.

Okazuje si

e ojciec Klary – jego bratanicy nabył

zamek, w którym teraz przebywaj

, lecz jego drug

połow

zamieszkujeRejent Milczek:

„Słodki, cichy, z kornym licem,
Ale z diabłem, z diabłem w duszy.”

Cze

nika gn

bi my

e on sam mieszka w zamku „jak sowa” – prawie niezauwa

ony, gdy

tymczasem s

siad

wietnie czuje si

na obopólnym terytorium, które rozgranicza spory mur. Dlatego

postanawia wykorzysta

Papkina jako posła – zwiadowc

, tym bardziej,

e sam l

ka si

„dziwnego”

siada. Papkinowi niezbyt podoba si

ten pomysł, bo w rzeczywisto

ci on równie

boi si

Milczka.

Ostatecznie, nie maj

c wyboru, musi zgodzi

tym, kim „mianuje” go Raptusiewicz. W dodatku

ów wyjawia mu swoje mał

skie plany wzgl

dem Podstoliny. Sam jest zbyt nie

miały, by

osadzi

w roli „zdobywcy” niewie

ciego serca. Rola swata znacznie bardziej pasuje Papkinowi.

Cze

nik za pomy

lne załatwienie sprawy obiecuje si

odwdzi

czy

Scena 3

Papkin cieszy się z wyboru Cześnika, bo myśli, że dzięki temu będzie mógł

Reklamy OnetKontekst

zostać konkurentem Klary. Śpiewając piosenkę, stara się powiadomić dziewczynę o swoim
przybyciu.

Papkin
Papkin wypowiada si

o Cze

niku, stwierdza,

e ów jest bardzo porywczy, ale przychyli si

do jego

pro

by i nakłoni do mał

stwa Podstolin

. Sobie natomiast upatruje na

młodziutk

liczn

Klar

. Cieszy si

e serce Cze

nika skłoniło si

ku starszej damie, poniewa

nie b

dzie on

„przeszkod

” w nawi

zaniu bli

szej znajomo

ci z Raptusiewiczówn

. By powiadomi

dziewczyn

swoim przybyciu na zamek, Papkin

piewa piosenk

„ – Córu

moja, dzieci

moje, co u ciebie szepce?

- Pani matko, dobrodziejko, kotek mleko chlepce.”

Scena 4

Papkin odwiedza Podstolinę i wyjawia jej zamiary Cześnika, ale wdowa nie od razu udziela
odpowiedzi.

Papkin, Podstolina

Papkin spotyka Podstolin

, schlebia jej, prawi

c komplementy. Podstolina wypytuje o powód jego

wizyty. Ten zdradza,

e przyczyn

jest jej zam

ąż

pój

cie, przy czym opowiada zmy

lon

historyjk

tym, jak na spotkaniu wa

nych osobisto

ci wymieniono personalia pani Hanny – jako osoby, któr

przyszł

upatrzył sobie pewien maj

tny i stateczny człowiek. Podstolina domy

la si

e chodzi o

Cze

nika. Papkin wypytuje j

, czy zgodzi si

wyj

ść

za m

ąż

, poniewa

chciałby przekaza

swemu

panu dobre nowiny, lecz Czepiersi

ska nie udziela jednoznacznej odpowiedzi.

Scena 5

Cześnik spostrzega trzech murarzy Rejenta naprawiających dziurę w murze granicznym.
Denerwuje się tym faktem i planuje posłać Papkina, żeby przerwał rozpoczęte prace.

Papkin, Cze

nik

Rozemocjonowany Cze

nik informuje Papkina,

e s

siad - Rejent pocz

ł naprawia

dziur

w murze

granicznym:

„ Mur naprawia,
Mur graniczny, trzech murarzy!
On rozkazał! On si

y!...

Mur graniczny!... Trzech na murze!
Trzech wybij

, a mur zburz

Zburz

, zniszcz

ziemi

!”

Papkin powtarza słowa Cze

nika „zburz

, zniszcz

”, a ten bierze to za

wiadczenie

i chce posła

go na „wroga”, ale „odwa

ny” sługa boi si

i zamiast tego proponuje załatwi

spraw

pokojowo.

Scena 6

Klara i Wacław spotykają się potajemnie. Nie mogą się pobrać ze względu na spór sąsiedzki.
Ona jest bratanicą Cześnika, a on – synem Rejenta Milczka. Wacław próbuje zmienić tę
sytuację i sugeruje wspólną ucieczkę, ale Klara rozsądnie odmawia.

Klara i Wacław

Klara i Wacław potajemnie si

spotykaj

. Wacław przedostaje si

na stron

Raptusiewiczówny przez

wyłom w murze (mur jest cz

ęś

ciowo zburzony).

Młodzi rozmawiaj

o swoich uczuciach i barierach, które stoj

dzy nimi. Obydwoje pochodz

zwa

nionych rodów: Wacław jest synem Rejenta, a Klara bratanic

Cze

nika. Narzekaj

na swój los,

poniewa

widywa

mog

tylko w ukryciu, gdy w pobli

u nie ma

wiadków. Ta sytuacja nie

odpowiada zwłaszcza Wacławowi:

„Widzie

ciebie jedn

chwil

Potem sp

dzi

godzin tyle

Bez twych oczu, twego głosu –
I mam chwali

hojno

ść

losu!”

W jego słowach czu

nutk

tpienia, nie jest do ko

ca pewien swoich uczu

, l

ka si

e ich

zwi

zek i tak niebawem zostanie „brutalnie” zako

czony, a wszystko przez s

siedzki spór. Klara jest

bardziej zdecydowana, bardziej pewna, dzi

ki temu mniej si

ka, przekonuje Wacława o swojej

miło

ci i prosi, by był bardziej wytrwały. Ukochany „szansy” na trwało

ść

uczucia upatruje w

mał

stwie, do którego mogłoby doj

ść

, gdyby wspólnie udało im si

uciec. Próbuje zainteresowa

Klar

swoim planem, ale dziewczyna, zachowuj

c zdrowy rozs

dek, odmawia:

„Gdzie mnie zechcesz, znajdziesz wsz

dzie

Zawsze twoj

– prócz w niesławie.”

Zwi

zek mał

ski na razie nie mo

e zosta

zawarty. Kochankowie musz

„polega

” na danych sobie

przyrzeczeniach i zaufaniu.

Scena 7

Słudzy Cześnika próbują początkowo polubownie przekonać murarzy Rejenta do zakończenia
prac naprawczych muru, lecz gdy to nie przynosi efektu, wywiązuje się bójka. Całą scenę
obserwują z okien właściciele zamku, toczą ze sobą burzliwą dyskusję, aż zniecierpliwiony
Cześnik udaje, że zaraz „strzeli do makówki” Rejenta. Papkin „odważnie” stoi z tyłu.

Papkin,

migalski, Rejent i Cze

nik

Papkin zwraca si

do murarzy, by przerwali prace naprawcze, lecz ci wydaj

go nie słysze

wykonuj

„robot

” zlecon

im przez Rejenta. Zdenerwowany prosi o pomoc dworzanina

migalskiego:

„B

dzie, widz

, rzecz uparta!

Ta hołota jakby głucha,
Mego słowa ani słucha. –
No,

migalski! Nie tra

czasu –

gnij za kark! we

narz

dzie! (...)”

Na nic zdaj

interwencje

migalskiego, tym bardziej,

e za chwil

w oknie ukazuje si

Rejent i

prace trwaj

dalej. Cze

nik próbuje oponowa

przeciwko takiemu post

powaniu s

siada i twierdzi,

chce, by mur pozostał w taki stanie, w jakim zakupiono go wraz z zamkiem, na co zupełnie nie

zgadza si

Milczek:

„Ale

, luby, miły panie,

To szale

stwo z waszej strony –

I mur b

dzie naprawiony.”

Raptusiewicz gwałtownie zaprzecza temu i gotów nawet bi

w tej sprawie. Wywi

zuje si

bójka

przy murze pomi

dzy murarzami Rejenta a słu

Cze

nika, natomiast wła

ciciele zamku obserwuj

przebieg zdarze

– ka

dy ze swojego okna. W uniesieniu Raptusiewicz zwraca si

do jednego z

poddanych:

„Hej! Gerwazy! Daj gwintówk

Niechaj str

makówk

dko!”

Wtedy Rejent szybko kryje si

za oknem. Prace zostaj

przerwane, a Cze

nik nakazuje wypłaci

murarzom odszkodowanie za poniesione podczas bójki straty. Na „polu walki” pozostaje Papkin, który
dopiero po bijatyce chce si

wykaza

rzekom

odwag

„Ha! Hultaje, precz mi z drogi,
Bo na miazg

was rozgniot

(...)”

Scena 8

Korzystając z całego zajścia, Wacław deklaruje się zostać „jeńcem” Papkina, a ten zabiera
go ze sobą na stronę zamku Cześnika. Papkin po cichu liczy na wdzięczność swego pana.

Papkin, Wacław

Wacław spotyka Papkina i widz

e ten udaje si

na „stron

” Cze

nika, wyra

a ch

ęć

zostania

Papkinowym je

cem. Dzi

ki temu b

dzie miał sposobno

ść

ujrzenia Klary, natomiast dla Papkina

pojmanie je

ca, który podaje si

za „komisarza” – pełnomocnika i zarz

dóbr Rejenta, ma

wiadczy

o jego odwadze i przebiegło

ci. Papkin wiele sobie obiecuje. S

dzi,

e w ramach

podzi

kowa

i wdzi

czno

ci Cze

nik odda mu za

swoj

bratanic

Klar

. Wacław pokornie

pod

ąż

a za Papkinem.

Akt II

Papkin przedstawia jeńca Cześnikowi, lecz ten nie życzy sobie takiego gościa w domu, tym
bardziej, że Wacław utrzymuje, że jest komisarzem Rejenta. Wygania przybysza, ale
Rejentowicz przekupuje Papkina i nadal zostaje na terenie „wroga”. Dzięki temu zyskuje
sposobność widywania Klary, a przy okazji spotyka dawną miłość – Podstolinę, z którą w
czasach młodościromansował w stolicy, skrywając prawdziwą tożsamość pod pseudonimem
księcia Rodosława. Wdówka ma chęć kontynuować znajomość, choć Wacław i Klara liczyli,
ż

e to ona wstawi się za nimi u Cześnika – jako jego przyszła żona. Papkin oświadcza się

Klarze, a następnie w imieniu Raptusiewicza idzie wyzwać Rejenta na pojedynek.

Scena 1

Papkin opowiada Cześnikowi jak „odważnie” walczył o mur, a na dowód „prezentuje”

Reklamy OnetKontekst

uprowadzonego „jeńca” – Wacława. Ten namawia Raptusiewicza do zgody sąsiedzkiej, ale
Cześnik nie zgadza się i nakazuje „więźniowi” odejść.

Cze

nik, Papkin, Wacław (pokój Cze

nika)

Papkin zdaje relacj

Cze

nikowi ze swojego udziału w bitwie o mur. Oczywi

cie kłamie,

e zaciekle

walczył:

„A kro

, kroci! jak si

zwin

Jak dwóch chwyc

za czupryn

! –

Dalej

wawo młynka z niemi!

Jak cepami wkoło młóc

;

Ile razy si

obróc

po dziesi

ciu ich na

ziemi

.”

A na dowód swej odwagi prezentuje „uprowadzonego” je

ca (Wacław). Cze

nik wie,

e opowiastka

sługi jest zmy

lona, bo doskonale widział,

e był on tylko biernym obserwatorem całego zaj

cia.

Nakazuje odej

ść

„wi

ęź

niowi”,

artobliwie przy tym wygra

c jego chlebodawcy (Milczkowi):

„Wasze

z Bogiem ruszaj sobie

I u

wiadom swego pana,

e jak w jakim b

sposobie

Mnie zaczepka b

dzie dana,

To mu tak

fimf

zrobi

nim rzuci wkoło okiem,

Wytnie kozła pod obłokiem.
Wa

ść

wyno

szybkim

krokiem.”

Reklamy OnetKontekst

„Od powietrza, ognia, wojny,
I do tego od człowieka,
Co si

wszystkim nisko kłania –

Niech nas zawsze Bóg obrania.”

Scena 2

Papkin, Wacław

Papkin proponuje „więźniowi” okup za zwrócenie wolności, ale Wacław płaci mu za
pozostanie w niewoli, a przy okazji ujawnia, kim jest i opowiada o swojej miłości do Klary.

Po odej

ciu Cze

nika Papkin i Wacław zostaj

sami. Papkin znów fantazjuje o swojej

odwadze:„Brałem je

ców tysi

cami, / Co zawi

li od mej woli;” lecz jako „lito

ciwy” człowiek i

wspaniałomy

lny „zdobywca” pragnie zwróci

wolno

ść

swojemu je

cowi, w zamian proponuje

drobny okup – kaucj

za zwrócenie wolno

ci.

Wacław wcale nie chce by

uwolniony, bo, przebywaj

c na „wrogim” terytorium, zyskuje

liwo

ść

widzenia ukochanej. Ostatecznie Papkin nie

żą

da ju

nawet pieni

dzy i nakazuje

„skaza

cowi” odej

ść

, lecz ten dalej oponuje i sam sugeruje opłat

za mo

liwo

ść

pozostania u boku

„pana”, pokazuje przy tym brz

sakiewk

. Działa to zach

caj

co na Papkina. – przedstawia

swoj

sytuacj

finansow

w niekorzystnym

wietle, czym po cz

ęś

ci obarcza Cze

nika, który rzekomo

winien jest mu pewn

kwot

„ (...) Gdy

zostaj

W poło

eniu arcyciasnym:

Za procentem moim własnym
Trzeba je

dzi

jak w konkury

A w kieszeni, panie bracie,
Albo pustki, albo dziury.”

Papkin boi si

reakcji Cze

nika, gdy dowie si

o zatrzymaniu „je

ca”, lecz perspektywa łatwego

zarobku przekonuje go. Wówczas Wacław informuje go o swojej miło

ci do Klary i wyjawia swoj

samo

ść

: „Jestem Wacław.” Papkin ju

wie,

e to syn Rejenta. M

ęż

czy

ni, mimo niezr

cznej

sytuacji, decyduj

na „współprac

”: Papkin za sakiewk

złota obiecuje pomóc Wacławowi, ale

gdyby czym

zdradził przed Cze

nikiem, „jeniec” gotów si

zem

: „Lecz pami

taj,

e z mej

wie

y / Szybko kulki na dół lec

; Tym samym role zamieniaj

i to Papkin staje si

sług

ęź

niem Wacława.

Reklamy OnetKontekst

Scena 3

Klara dowiaduje się o podstępie Wacława i proponuje, by przekonać Podstolinę – jako
przyszłą żonę jej stryja, by zjednała Cześnika, a to pomogłoby młodym zrealizować
małżeńskie plany.

Wacław, Klara

Klara podsłuchała dialog Papkina z Wacławem i jest przera

ona zamiarem narzeczonego. Wacław

przekonuje j

jednak do słuszno

ci takiej decyzji. Stwierdza,

e tylko odwaga i bunt mog

pomóc w zalegalizowaniu zwi

zku. Taka argumentacja przekonuje Klar

. Godzi si

na pomysł

ukochanego. Prosi go jednak, by pochlebstwami zjednał sobie Podstolin

, bo ta i Cze

nik przyobiecali

sobie miło

ść

. Klara biegnie powiadomi

wdow

o wizycie Wacława.

Scena 4

Wacław snuje rozważania nad zmienną naturą kobiet.

Wacław

Wacław duma nad natur

gle zmiennych kobiet:

„Przed godzin

z trwogi mdleje,

Za godzin

– wzorem m

stwa;”

a jednocze

nie wspaniałych, nieodgadnionych, tajemniczych istot, o które stale musz

zabiega

ęż

czy

ni:

„A my, dumni władcy

wiata (...)

Za tym cieniem, co ulata,
Całe

ycie, z chwili w chwil

Przep

dzamy jak motyle.”

Scena 5

Wacław spotyka Podstolinę, a ta rozpoznaje w nim swojego dawnego adoratora. Para
poznała się w stolicy i nawiązała romans. Wacław był jeszcze wtedy bardzo młody, a
Podstolina była już wdową. Pani Hanna ma chęć kontynuować znajomość.

Wacław i Podstolina

Zjawia si

Podstolina, zauwa

a Wacława i rozpoznaje w nim swojego znajomego. Młodzieniec dziwi

e to wła

nie Hanna, któr

pami

ta z czasów młodzie

czych szale

stw w stolicy jest Podstolin

Para poznała si

na jednym z balów. Wacław, by zapewni

sobie bywanie w stołecznym towarzystwie,

podawał si

za ksi

cia litewskiego Rodosława. Pono

po zako

czeniu romansu pani Hanna szukała

go jeszcze, ale przeszkod

w poszukiwaniach byłafikcyjna to

samo

ść

Wacława:

„W całej Litwie ci

szukałam,

Lecz o ksi

ciu Rodosławie

Nikt nie wiedział, nie mógł wiedzie

.”

Czepiersi

ska wyja

nia m

ęż

czy

nie,

e po raz trzeci została wdow

, bo jej m

ąż

Podstoli, zaledwie

eniwszy si

z ni

na wiosn

, „ju

w jesieni le

ał w grobie.” Opłakała go i obecnie ma zamiarwyj

ść

za Cze

nika, ch

tnie równie

dzie kontynuowała dawny romans. Wacław wstydzi si

za swoje

młodzie

cze przewinienia, nie wie, jak si

zachowa

wobec „wdówki”, zwłaszcza,

e ta, zapominaj

o słowie danym Raptusiewiczowi, zamy

la podtrzymywa

znajomo

ść

. Młodzieniec chce odej

ść

, ale

Czepiersi

ska zatrzymuje go i usiłuje zaprowadzi

do swoich komnat.

Scena 6

Ufna Klara spostrzega rozmówców i sądzi, że wszystko idzie zgodnie z planem, a Podstolina
jest zdecydowana pomóc zakochanym. Nie zauważa nawet, że Wacław zaczyna flirtować z
wdową i stara się, by dziewczyna niczego się nie domyśliła.

Podstolina, Wacław, Klara

Do dwójki rozmówców podchodzi Klara. Z za

yło

ci pomi

dzy Wacławem i Podstolin

wnioskuje,

sprawy przyj

ły dobry obrót i przyszła mał

onka Cze

nika zechce pomóc zakochanym. Wacław jest

nieco zdezorientowany i stara si

, by Klara niczego nie zauwa

yła.

Ponownie chce odej

ść

, ale Podstolina, skuszona mo

liwo

niezobowi

zuj

cego flirtu, znów go

wstrzymuje:

„Ja nie puszcz

Prosz

z sob

waszmo

ść

pana!

Jego sprawa zawikłana,
Musz

przejrze

dokumenta.”

Prosz

c Klar

o dyskrecj

, pod pretekstem polubownego załatwienia sprawy, „uprowadza” Wacława.

Scena 7

Gdy Klara zostaje sama, zbliża się do niej Papkin i wyjawia jej swoje uczucia – oświadcza
się, ale dziewczyna inteligentnie zbywa natręta, dając mu do wykonania zadania, które
przerastają jego możliwości.

Klara, Papkin

Do Klary zbli

a si

Papkin. W ge

cie powitania składa przed ni

gł

boki ukłon i deklaruje jej swoje

uczucia. U

ywa przy tym górnolotnego j

zyka, ale tak zawiłego,

e trudno go zrozumie

. Na

szcz

ęś

cie Klara, znaj

c natur

Papkina, nie daje si

omota

i nie wierzy jego słowom:

„Ale ka

dy dzi

młodzieniec

Miło

nymi czczymi słowy

Zwykł przeplata

lubny wieniec,

Trudno

zawsze dawa

wiar

.”

Przypomina mu natomiast,

e dawniej rycerze, by zdoby

serce damy, dokonywali niezwykłych

czynów. Walczyli, pojedynkowali si

i błagali o miło

ść

ukochanej, niejednokrotnie umieraj

c w imi

miło

ci. Papkin powiela opowiastk

o swojej waleczno

ci i odwadze:

„Gdzie sklepienie z dzid i szabli,
Tam był Papkin - lew zuchwały!
Strzelec boski! r

bacz diabli! (...)”

Przy czym obiecuje Klarze dokona

dla niej niebywałych czynów, je

li tylko zgodzi si

przyj

ąć

jego

luby. A ona wymy

la mu trzy „niezwykłe” zadania, które maj

sprawdzi

charakter „dzielnego

rycerza”: Papkin ma milcze

przez sze

ść

miesi

cy, chlebem i wod

ywi

przez rok i dni sze

ść

, a

w dodatku z odległych krain musi przywie

źć

jadowitego potwora: krokodyla. Gdy spełnione zostan

yczenia, Klara przyrzeka zosta

jego

Scena 8

Papkin dziwi się wymysłom Klary, nie może zrozumieć jej potrzeby posiadania „krokodyla”.
Wie, że nie podoła zadaniu przywiezienia z odległych krajów dzikiej „bestii”. Wacław płaci
mu za milczenie.

Papkin, Wacław

„Krrrokodyla” – Papkin dziwi si

wymysłowi Klary i mówi,

e niegdy

dziewcz

yczyły sobie co

najwy

ej„kanareczka”. Dwa z nich jeszcze mógłby spełni

, bo panna pewnie nie pilnowałaby go

szczególnie, ale krokodyl... To ju

ponad mo

liwo

ci biednego Papkina. Odchodz

c, spotyka

Wacława, a ten daje mu sakiewk

złota. Papkin nie wie dokładnie, za co otrzymuje zapłat

, ale l

zarówno Wacława, jak i Cze

nika. Wie natomiast,

e nie mo

e zdradzi

„planu” (wiadomo

ci o

samo

ci Rejentowicza i jego pobycie na stronie Raptusiewicza) . Musi milcze

Scena 9

Cześnik szczyci się przed Papkinem, że wdówka przyjęła oświadczyny i uważa, że to on
pozytywnie wpłynął na jej decyzję. Papkin jest innego zdania, ale Cześnik ma już dla niego
kolejne zadanie – postanowił ostatecznie rozwiązać kwestię muru i decyduje sięwyzwać
Rejenta na pojedynek. Papkin ma powiadomić sąsiada o planie. Sługa lęka się o swoje
ż

ycie, podczas przekazywania Milczkowi złej nowiny, ale Raptusiewicz przekonuje go

obietnicą zysków.

Papkin, Cze

nik

Cze

nik chwali si

Papkinowi,

e Podstolina zdecydowała si

zosta

jego

. Ten przypisuje sobie

Reklamy OnetKontekst

pomy

lne załatwienie tej sprawy, ale Raptusiewicz chwali si

e sam podołał trudnemu zadaniu

zdobycia r

ki wdowy:

„Wtedy ona, mocium panie,
Zawołała: „Stój Macieju –
Niech si

twoja wola stanie,

Ja przyjmuj

w pokorze,

Masz ten pier

cie

– szcz

ęść

nam Bo

e.”

Przed Papkinem staje trudne zadanie - przekonanie swego protektora do przyj

cia na słu

Wacława, lecz Cze

nik nie chce nawet o tym słysze

:„Bo nie b

z ziemi zbierał, / Co Milczkowi z

nosa spadnie...”Owszem zgodziłby si

na takie rozwi

zanie, ale tylko w przypadku, gdyby Rejent

zabiegał o swego podwładnego.

Cze

nik, by unikn

ąć

planowanego przez Milczka procesu i ostatecznie zako

czy

spór o „dziur

” w

murze, decyduje si

wyzwa

Rejenta na pojedynek na szable. Walka ma odby

o godzinie

czwartej w okolicy „trzech kopców w Czarnym Lesie” Pozostaje problem „zaproszenia” Milczka.
Papkin sugeruje wezwanie pisemne, ale Cze

nik w roli posła „od złych nowin” ponownie zamierza

obsadzi

Papkina. Ten tchórzy, nie przekonuj

go nawet pochlebstwa dla jego sprytu i „t

giej głowy”,

bo obawia si

podst

pnej reakcji s

siada: „Miłe mi jest jeszcze

ycie, / Gotów otru

, zabi

skrycie.” W

cu Raptusiewicz obietnicami o ewentualnej zem

cie za zło wyrz

dzone posła

cowi przekonuje

Papkina do wypełnienia misji, a jako nagrod

przyrzeka spore profity:

Akt III

Rejent przygotowuje pozew sądowy i spisuje zeznania murarzy, przy czym nakłania ich do
fałszowania

oświadczeń

. Następnie usiłuje zmusić Wacława do ślubu z Podstoliną.

Młodzieniec jest przerażony i błaga ojca o litość. Z wizytą przybywa Papkin i oznajmia,
ż

e Cześnik wyzywa Milczka na pojedynek. Okazuje się, że Podstolina „łamie słowo” dane

Raptusiewiczowi i za namową Rejenta oraz dzięki sporządzonej przez niego intercyzie
decyduje się wyjść za Wacława. Papkin zostaje wyrzucony z domu Milczka.

Scena 1

Rejent spisuje zeznania murarzy biorących udział w bójce o mur. Odpowiednimi
argumentami nakłania ich do składania fałszywych oświadczeń. Zaznacza, że wszelkie
poniesione przez nich straty pokryje sąsiad.

Rejent, Murarze

Akcja dzieje si

w cz

ęś

ci zamku nale

żą

cej do Rejenta. Milczek spisuje zeznania murarzy, przy czym

nakłania ich do składania fałszywych o

wiadcze

. Maj

twierdzi

e podczas bójki na murze zostali

znacznie poturbowani, prze co nie mog

wykonywa

swoich obowi

zków:

„Mie

c ran

tyle znaczy,

Co mie

ciało skaleczone;

e za

ran

jest drapni

cie,

c zapewni

cie,

e jeste

cie skaleczeni –

Przez to chleba pozbawieni.”

Rejent zmy

la zeznania, notuje,

e robotnicy nie mog

utrzymywa

swoich rodzin, cho

aden z nich

nie ma

ony ani dzieci. Kierowany

żą

zemsty, pragnie, by za

wiadczyli,

e Cze

nik nastawał na

jego

ycie, zaznacza przy tym,

e wszelkie szkody pokryje jego s

siad. Oni zaprzeczaj

: „Wołał

wprawdzie: Daj gwintówki! - / Lecz chciał strzela

do makówki” Na koniec

ycz

c zdrowia, wypycha

ich za drzwi i zastanawia si

, jak dalej pokierowa

planem zemsty, by „wykurzy

” Cze

nika z zamku.

Scena 2

Rejent, pałając nienawiścią do Cześnika i próbując mu zrobić na złość, nakłania syna do
ożenku z Podstoliną. Oświadcza, że zna szczegóły jego znajomości z wdową. Wacław nie
chce się zgodzić i błaga ojca o litość, ale ten jest nieprzejednany. Twierdzi, że przygotował
już cały plan, a jego częścią jest intercyza – umowa przedślubna.

Scena 3

Rejent zastanawia się nad motywami działania Podstoliny, rozmyśla o tym, co mogło ją
skłonić do przyjęcia oświadczyn Cześnika. Przygotowuje „zgrabny” plan zemsty, którego
skutków sam się obawia, ale powierza wszystko boskiej „pieczy”.

Rejent

Rejent zastanawia si

, co skłoniło Podstolin

do przyj

cia o

wiadczyn Cze

nika. Chce

„wystrychn

ąć

go na dudka” i wyswata

wdówk

ze swoim synem. Obawia si

e s

siad mo

e nie

prze

takiego dyshonoru, ale wszystko powierza opiece boskiej. Uwypukla to jego fałszyw

pobo

ść

„Ale Cze

nik, gdy postrze

e na dudka wystychni

ty,

e... mo

e... strach mnie bierze,

Apopleksj

dzie tkni

ty...

Niech si

dziej wola Nieba,

Z ni

zawsze zgadza

trzeba.”

Scena 4

Papkin, oddelegowany przez Cześnika, idzie powiadomić Rejenta o planowanym pojedynku.
W domu sąsiada zachowuje się zuchwale, narzeka na jakość podanego trunku i sławi swoją
odwagę. Milczek zamierza wyrzucić zuchwalca. Papkin informuje go o planowanym ślubie
Cześnika z Podstoliną, ale gospodarz udaje, że mu nie wierzy i przywołuje wdówkę.

Rejent, Papkin

Papkin nawiedza Rejenta. Ma mu do przekazania wiadomo

ść

o planowanym przez

Cze

nika pojedynku na szable. Nie

miało przest

puje progi wrogiego s

siada, lecz gdy ten pokornie

go wita, nabiera pewno

ci siebie i zaczyna by

zuchwały. Przedstawia si

jako dzielny

wojownik: „Jestem Papkin, lew Północy, / Rotmistrz sławny i kawaler (...)” Chwali si

urojon

waleczno

, pono

ostrze jego szabli – słynnej Artemizy zna cała „kula ziemska”. Bezczelnie

nakazuje poda

sobie wina, a gdy gospodarz go cz

stuje, narzeka na cierpki smak i kiepsk

jako

ść

trunku: „cienkusz”, „deresz” – mówi. Prosi o „zaserwowanie” czego

lepszego, a przy tym psioczy na

szlachciców

mieszkaj

cych

na wsi:

„Siedzi na wsi, sieje, wieje,

Zrz

dzi, nudzi, gdyra, łaje,

A da

wina – to nie staje;”

Informuje zniecierpliwionego Rejenta,

e w jego zasobnych piwnicach nie znajdzie tak okropnego

alkoholu. Milczek zaczyna pyta

o cel wizyty. Papkin, ci

gle jeszcze pewny siebie, nadmienia,

przysyła go Cze

nik, nawi

zuje do porannego zaj

cia na murze. Milczek prosi go

cia o troch

spokojniejszy - dyskretniejszy ton, ale Papkin zło

liwie nie ma zamiaru mówi

ciszej. Dopiero gro

wyrzucenia przez okno lub zrzucenia ze schodów niekulturalnego „posła

ca” przywołuje go do

porz

dku. Papkin traci animusz (odwag

), którego dodał sobie winem i j

kaj

c si

przyst

puje do

wyłuszczania sprawy. W duchu l

ka si

reakcji Rejenta. Zawiadamia Milczka o planowanym przez

Cze

nika pojedynku na szable, przy tym sławi jego odwag

i kunszt rycerski:

„Ba! To wszyscy wiedz

przecie,

e nieomylne jego ciosy;

Wszak

e w cały ju

powiecie

Pokarbował szlachcie nosy (...)”

Uprasza o natychmiastow

odpowied

, ale Rejent jest pow

gliwy i chce udzieli

jej pisemnie,

ponadto dziwi si

, w jaki sposób Cze

nik pogodzi plany: pojedynek z weselem, na co Papkin

odpowiada:

„Tamto temu nie przeszkadza:
Rano pier

cie

- w pół dnia szabla –

Wieczór kielich – w nocy...”

Milczek pyta o uczucia Podstoliny wzgl

dem Raptusiewicza. Posłaniec przekonuje go,

e wdowa

jest bardzo zakochana i wierna swojemu przyszłemu m

ęż

owi. Rejent nie wierzy w to. Prosi pani

Hann

na rozmow

Scena 5

Podstolina, w obecności Papkina i Rejenta przyznaje się do pochopności swojej decyzji w
sprawie ślubu z Cześnikiem. Nie kryje żalu do Papkina, jakoby to on zmusił ją do złożenia
takiej deklaracji. Rejent listownie odpowiada na „prośbę” Raptusiewicza.

Rejent, Papkin, Podstolina

Podstolina stawia si

na wezwanie Rejenta jako jego przyszła synowa. Otwarcie przyznaje si

pochopno

ci swoich decyzji i bezmy

lno

ci w działaniu: „Bo ja rzadko kiedy my

, / Alem za to chy

w dziele (...)” Ujawnia,

e zmieniła zdanie i decyduje si

na „układ” z s

siadem. Rejent triumfuje,

wdzi

cznie do niej przemawia i szczyci si

tym,

e wdowa wybrała na m

ęż

a Wacława. Papkin jest

przera

ony i nie wierzy własnym uszom:

„Co ja słysz

! Co u kata!

Zdmuchn

Cze

nikowi

I z ni

swego syna swata!”

Podstolina tłumaczy Rejentowi, ze wybrała jego syna, poniewa

była z nim kiedy

zwi

zana,

podobał si

jej. Nagle zauwa

a Papkina i nakazuje mu wyj

ść

, ale ten cierpliwie czeka na odpowied

sprawie pojedynku. Wdowa ma

al do niego,

e obci

ąż

ył j

zobowi

zaniem wobec

Raptusiewicza: „opłakane wyrwał słowo”. Milczek prosi, by Anna wysłała Papkina z poleceniami do
Cze

nika, a sam idzie napisa

do niego list.

Scena 6

Papkin nie może uwierzyć, że Podstolina złamała dane słowo. Obawia się, ze przez jej

niekonsekwencję i brak odpowiedzialności, wydarzy się nieszczęście.

Podstolina, Papkin

Papkin pyta Podstolin

, czy prawd

jest to, słyszał. Wyrzuca damie,

e przez ni

e wydarzy

nieszcz

ęś

cie, bo Cze

nik nie prze

yje takiego upokorzenia:

„Z twej przyczyny wszyscy zgin

Czyli

Cze

nik ci nie znany?”

Namawia j

, by zmieniła zdanie i poszła z nim, ale wdówka nie ma takiego zamiaru. Nakazuje

przekaza

Cze

nikowi słowa przeprosin i skruchy:

„Powiedz oraz, jak m

dusz

Zbyt bole

nie

al przenika.

e si

tak z nim rozsta

musz

Niech porywczo mnie nie gani...”
Papkin zapewnia j

e nie powtórzy takich kłamstw.

Scena 7

Rejent wystosował do Cześnika list z odpowiedzią, przekazuje go Papkinowi i niegrzecznie
„wyprasza” gościa – słudzy Milczka zrzucają Papkina ze schodów.

Podstolina, Papkin, Rejent

Rejent przekazuje Papkinowi list do Cze

nika. Emisariusz po wypełnieniu polecenia chce w spokoju

opu

„teren wroga”, ale boi si

wychodzi

, bo za drzwiami na schodach stoj

prawdopodobnie

słudzy Rejenta, którzy zechc

potraktowa

go brutalnie. Nie myli si

– pachołkowie

Milczka „pomagaj

” Papkinowi „zej

ść

” z ciemnych „wschodów”. Słycha

łoskot spadaj

cego ciała.

Akt IV

Cześnik przygotowuje się do pojedynku. Papkin przynosi wiadomości o zdradzie Podstoliny
i zaczyna obawiać się o swoje życie – sądzi, że Rejent otruł go winem. Zaczyna sporządzać
testament. Cześnik opracowuje plan zemsty: dyktuje list Dyndalskiemu, a następnie posyła
służącą Rózię po Wacława. Po przybyciu Rejentowicza Cześnik „zmusza” go do małżeństwa
z Klarą. Progi domu Raptusiewicza przestępuje niespodziewanie Milczek. Cała sytuacja
wyjaśnia się i wszystko kończy się dobrze – następuje sąsiedzka zgoda.

Scena 1

Cześnik przygotowuje się do pojedynku i do wesela. Dyndalski pomaga mu przepasać
karabelę. W czasie tej czynności Raptusiewicz wspomina swoją młodość i udział w
Konfederacji barskiej, irytuje go długa nieobecność Papkina i brak odpowiedzi ze strony
Rejenta.

Cze

nik, Dyndalski

Akcja przenosi si

do cz

ęś

ci zamku nale

żą

cej do Cze

nika. Tam w asy

cie sługi

migalskiego i

kuchmistrza Perełki Raptusiewicz ogl

da karabel

, po czym rozkazuje

migalskiemu, by szybko

siodłał konia i „lotem błyskawicy” powiadomił i zaprosił wszystkich na przyj

cie weselne.

Karabela – lekka, ozdobna, krzywa szabla z widocznym ostrzem i zdobną głowicą rękojeści
w kształcie stylizowanej głowy orła. W Polsce XVII i XVIII wieku noszona przez szlachtę do
stroju paradnego.

Kucharzowi zleca przygotowanie odpowiednich i smacznych potraw, stół ka

e przyozdobi

imionami

nowo

ców:Maciej – Hanna z wyeksponowanymi sercami – symbolem miło

ci i napisem Vivat.

Niepokoi si

dług

nieobecno

Papkina i brakiem odpowiedzi ze strony Rejenta: „Rejent siedzi jak

lis w jamie (...)” Dyndalski podejrzewa,

e Rejent milczy, bo l

ka si

„stan

ąć

w szranki” z Cze

nikiem.

Ten przytakuje mu i dobywaj

c szabli, wspomina czasy konfederacji barskiej:

„He, he, he! Pani barska!
Pod Słonimem, Podhajcami,
Berdyczowem, Łomazami
Dobrze mi si

wysłu

yła (...)”

Nawi

zuje te

do swojej wczesnej młodo

ci, kiedy brał udział w sejmikach szlachty. Podczas obrad

dochodziło czasem do zatargów, a w ruch szły szable. Wygrywali ci, którzy zr

czniej nimi władali.

Dyndalski pomaga przepasa

Raptusiewiczowi karabel

, potem odchodzi.

Konfederacja barska – 1768 – 1772 (XVIII w.), {konfederacja - związek}; związek zbrojny
zawiązany w Barze - na Podolu 29 lutego 1768 roku przez szlachtę polską w obronie wiary
chrześcijańskiej i niepodległości Rzeczypospolitej. Skierowany przeciwko królowi
Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu i popierającym go władzom rosyjskim, w tym
cesarzowej Rosji Katarzynie II. Naczelnym hasłem konfederatów były wiara i wolność.
Niektórzy historycy nazywają konfederację pierwszym powstaniem narodowym, które w
kwestiach ustrojowych połączyło konserwatystów i zwolenników reform.

Scena 2

Papkin powraca ze złymi nowinami. Relacjonuje Cześnikowi, w jaki sposób został przyjęty
przez „wroga”, przy tym kłamie, ale Raptusiewicz nie daje wiary jego drobnym oszustwom i
sugeruje, że pewnie Rejent otrułkłamczucha. Z listu dowiaduje się o zdradzie narzeczonej.

Cze

nik, Papkin

Papkin powraca lekko poturbowany. Nowiny, które ma przekaza

nie s

zadowalaj

ce, postanawia

c napi

wina. Na pocz

tek opowiada, jak to „utarł nosa” Rejentowi, a

wahał, czy nie doby

Artemizy. Cze

nik wie,

e sługa zmy

la i gani go za kłamstwa, wypytuje przy tym o reakcj

Milczka –

czy zjawi si

na pojedynku. Papkin odwleka chwil

prawdy i relacjonuje, jak został przyj

ty przez

wrogiego gospodarza
Cze

nik mruczy pod nosem: „Otruł pewnie”. Papkin wpada w panik

, co

go nagle pali...

Podaje list Cze

nikowi. Ten czyta i jest coraz bardziej zdenerwowany. Dowiaduje si

e bezduszna

Hanna porzuciła go i postanowiła wyj

ść

za Wacława. Cze

nik czuje si

upokorzony, złorzeczy

Hannie:

„O, płci zdradna! czci niewarta!
Oby

była, jak ta karta,

W moim r

ku teraz cała...”

i gniecie list. Poprzysi

ga Rejentowi zemst

, bo wie,

e w znacznej mierze to sprawka „potulnego”

siada.

Scena 3

Papkin myśli, że został otruty i wkrótce umrze, ale Dyndalski stwierdza, że to niemożliwe,
bo kto by nastawał na jego nędzne życie.

Papkin, Dyndalski

Papkin masuje si

po brzuchu i mówi,

e zapewne został otruty przez Rejenta. Wypytuje

Dyndalskiego, czy Milczek mógłby by

tak podst

pny. Dyndalski zapewnia go,

e nie, bo: „Kto by

i łakomił / Na waszmo

ci n

dzne

ycie!”Po o

wiadczeniu Papkina,

e sam Cze

nik tak orzekł,

Dyndalski uznaje,

e to jednak mo

liwe, bo Cze

nik, jak nikt inny, zna natur

Rejenta. Dyndalski radzi

zatem wezwa

ksi

dza: „Po ksi

dza posła

trzeba.”

Scena 4

Papkin, zastanawia się, w którym momencie Rejent mógł mu podać zatrute wino. Zaczyna
pisać testament.

Papkin

Papkin analizuje działania Rejenta, podczas gdy go

cił w jego domu: gospodarz podał mu pełn

lampk

wina, zrobił to w po

piechu. Z pewno

do alkoholu dodał trucizn

. Papkin wierzy,

e mo

umrze

, postanawia sporz

dzi

testament. Pisz

c, płacze.

Scena 5

Cześnik opracowuje plan zemsty na Rejencie. Postanawia napisać list – rzekomo od Klary do
Wacława i powierza to zadanie Dyndalskiemu, ale sługa nie jest biegły w pisaniu, bo
bezmyślnie zapisuje każde słowo. Dochodzi do żartobliwej sprzeczki między dyktującym a
piszącym. Ostatecznie Cześnik zamierza inaczej sprowokować Wacława do przybycia pod
swój dach. Każe posłać po niego Rózię, Dyndalski z pachołkami mają tymczasem „obstawić”
mur, na wypadek gdyby Rejentowicz się buntował. Papkin w dalszym ciągu pisze testament.

Papkin, Cze

nik, Dyndalski

Cze

nik przygotowuje plan zemsty, a Papkin pisze testament. Raptusiewicz uprasza go, by zaprzestał

nierozs

dnych działa

, bo „do czubków odwie

źć

żę

.” I przywołuje Dyndalskiego: „Siadaj wa

ść

tu –

zmaczaj pióro, / B

dziesz pisał po mym słowie.” Dyndalski wzbrania si

, mówi,

e nie jest biegły w

Reklamy OnetKontekst

sztuce pisania, ale według Cze

nika to nawet lepiej, bo list ma by

niby od Klary do Wacława. Sługa

uwa

a za nieprzyzwoito

ść

eby panna pisała do kawalera:„Panie, wszak to despekt (dyshonor) dla

niej.”, ale Cze

nik nie dba o szczegóły: „Co si

wasze

o to pyta. / Maczaj pióro, pisz, i kwita.”

Zastanawia si

, jak uj

ąć

w słowa „to miłosne

wiergotanie”. Dyndalski pisze pod jego dyktando i

najpierw zapomina akapitu, a potem „stawia” niekształtn

liter

B – „Kto pomy

li, mo

e zgadnie.” –

komentuje Cze

nik. Potem sługa zapisuje wszystkie słowa dyktuj

cego wł

cznie z jego

słynnym: „mocium panie”, na koniec plami papier kleksem, lecz by ju

nie dra

Raptusiewicza

zapewnia,

e przerobi go w liter

. Cze

nik dyktuje dalej, ale ka

e uwa

nieszcz

snemu „pisarzowi”.

Ostatecznie prosi słu

żą

cego o odczytanie domniemanego listu od Klary. Pismo zaczyna si

od słów:

„Bardzo prosz

mocium panie

Mocium panie me wezwanie
Mocium panie wzi

ąć

w sposobie

Mocium”...

Tu Cze

nik nie wytrzymuje, wyrywa papier Dyndalskiemu i drze go na kawałki, wyzywa go przy

tym od cymbałów, słu

żą

cy broni si

: „Ja

nie pana własne słowo”. Cze

nik nakazuje mu przepisa

wszystko od nowa, ale bez „mocium panie”. Dyndalski mówi: „Z tych kawałków trudno
b

dzie.” „Dyktando” zaczyna si

jeszcze raz, ale Cze

nik ponownie zaczyna u

ywa

swojego

powiedzonka, a Dyndalski je bezmy

lnie zapisuje. Obydwaj dochodz

do wniosku,

e list nie jest

dobrym pomysłem i Raptusiewicz głowi si

nad inn

koncepcja „zwabienia” Wacława pod swój dach.

Wymy

la,

e mo

na by posła

pachol

- dziecko, bo malca nikt nie b

dzie podejrzewał, lecz inicjatywa

upada, bo okazuje si

e nie ka

dy mo

e rozpozna

Wacława: „Rejentowicz od nikogo / Nie jest u

mnie znany wcale...”

Wtedy Papkin wygaduje si

e wszyscy zaraz mog

go pozna

, bo tajnie „go

cił” na zamku od rana.

Cze

nik te

jest zdziwiony, dopiero po chwili przypomina sobie młodzie

ca – komisarza. Zło

ci si

e Papkin go o tym nie powiadomił, ale ten ma usprawiedliwienie – otrzymał zapłat

milczenie: „Abym milczał dał mi złoto.” I dodaje,

e ju

nie obawia si

gniewu Raptusiewicza, bo

niedługo i tak umrze – otruty przez Rejenta.

Cze

nik wpada na jeszcze jeden pomysł. Planuje posła

Rózi

po Wacława z zaproszeniem niby od

Klary. W tym czasie Dyndalski ma postawi

w krzakach stra

e, a gdy Wacław b

dzie przedostawał si

przez mur, stra

nicy maj

go pochwyci

, a gdy nie zechce pój

ść

dobrowolnie, mog

siły i

zwi

go. Dyndalski uwa

e ten projekt jest niegodny szlachcica i niehonorowy. Ale Raptusiewicz

jest nieugi

ty.

Żą

da wypełnienia rozkazu.

W tym czasie Papkin podsuwa mu swój testament i prosi o podpis – „jako

wiadek” -tłumaczy.

Cze

nikowi ani w głowie takie sprawy. Papkin irytuje si

i snuje rozwa

ania nad sensem

egzystencji. Dochodzi do wniosku,

e w

yciu wszystko jest przydatne, póki jest dobre, a ludzie

bywaj

egoistyczni i wzajemnie si

wykorzystuj

: „Ka

dy siebie ma na wzgl

dzie, / A drugiego za

narz

dzie (...)”

Scena 6

Papkin po raz kolejny zwierza się Klarze ze swoich uczuć oraz odczytuje jej swoją ostatnią
wolę. Według testamentu Raptusiewiczównie przypada w udziale angielska gitara i rzadka
kolekcja motyli będąca aktualnie w zastawie.

Papkin, Klara

Papkin ponownie zwierza si

Klarze z miło

ci. Tłumaczy jej,

e wkrótce umrze, poniewa

został

otruty i dlatego sporz

dził testament. Niestety, w takich okoliczno

ciach, nie b

dzie mógł przywie

źć

krokodyla. Dziewczyna uwa

e stracił zmysły, ale on odczytuje swoj

ostatni

wol

i prosi, by

kiedy

zapłakała na jego grobie.

W testamencie rozporz

dza swoim „ruchomym i nieruchomym” maj

tkiem, wła

ciwie nieruchomo

wcale nie posiada, a z dóbr ruchomych Klarze daruje angielsk

gitar

i „rzadk

kolekcj

motyli,

teraz w zastawie”. Artemiza miała przypa

ść

w udziale Cze

nikowi, lecz Józef Papkin rozmy

lił

i postanowił przekaza

najdzielniejszemu rycerzowi w Europie, który wystawi pomnik na jego

grobie. Staro

ciank

– Klar

i jej stryja Cze

nika czyni egzekutorami testamentu, nie zezwala im

spłaca

adnych długów, je

eli takowe pojawi

, poniewa

one maj

pami

tej

pami

ci Papkinie. Swoich tytułów i godno

ci testator (spadkodawca) nie wymienia – pono

nie starcza

na nie miejsca w obszernym rozporz

dzeniu.

Scena 7

Przerażony Wacław mówi Klarze o planie swojego ojca. Ten zamierza ożenić go z
Podstoliną. Klara boi się reakcji stryja. Papkin zdradza, że „wygadał się” i Cześnik wie, kim
był goszczący u niego rankiem komisarz.

Papkin, Klara, Wacław

Do Papkina i Klary doł

cza Wacław. Przera

ony próbuje wyja

ukochanej ich trudne poło

enie.

Informuje j

o nowych postanowieniach Podstoliny i swojego ojca:

„Podstolina w naszym domu –
Bo plan ojca niewzruszony
J

lubi

mnie przymusza.”

Klara jest przera

ona, boi si

reakcji stryja, gdy dowie si

o zmianie decyzji wdowy, ale Wacław nie

pozwala, by si

kała. O

wiadcza,

e Cze

nik zna go jako komisarza. Wtedy wtr

ca si

Papkin i

oznajmia,

e Raptusiewicz zna prawd

, ale w obliczu

mierci nie boi si

niczyjego gniewu. Wacław

nie wie, co Papkin ma na my

li, mówi

c o

mierci, ale ów dodaje,

e szykowana jest na Rejentowicza

zasadzka, a w pobli

u czeka ju

przygotowany „poczt hajduków”. Wacław ma zamiar opu

pomieszczenie, ale niespodziewanie zjawiaj

Cze

nik, Dyndalski i hajduki.

Klara, Papkin, Wacław, Cze

nik, Dyndalski, hajduki

Cze

nikowi wydaje si

, ze przyłapał winowajc

(Wacława) na gor

cym uczynku. Widzi go i Klar

Rejentowicz obawia si

o swój los w domu wrogiego s

siada, ale odwa

nie prosi o szabl

– w razie

pojedynku:

„Je

zbójca – masz mi

, stoj

;

Ale je

człowiek prawy,

Jak

tak

daj szablin

–

W Bogu wiara, ze nie zgin

.”

Cze

nik ma jednak inny plan. Pragn

c zemsty na Rejencie, który wykradł mu narzeczon

, nakazuje

eni

Wacławowi z Klar

. Ten zamiar całkowicie odpowiada młodej, zakochanej w sobie parze.

Ksi

dz czeka ju

w kaplicy, gotów do udzielenia

lubu. Papkinowi nie mo

e pomie

w głowie

taki splot wydarze

„I tucizna, i wesele –
To za wiele! To za wiele!”

Scena 9

Dyndalski zbiera fragmenty podartego przez Cześnika listu.

Dyndalski

Dyndalski zbiera podarte fragmenty listu i dziwi si

, co nie podobało si

Raptusiewiczowi w jego

nieforemnym „B”. Wyrzeka na swój los: „Ot – krzy

ski, a ja znosz

.”

Scena 10

Rejent nieoczekiwanie zjawia się w części zamku należącej do nieprzyjaciela. Stawił się na
pojedynek, ale nikogo nie zastał. W oddali słychać wiwaty na cześć młodej pary. Milczek
dowiaduje się, że to jego syn się żeni.

Dyndalski, Rejent

Rejent przest

puje próg cz

ęś

ci zamku nale

żą

cej do Cze

nika. Spostrzega tylko obecno

ść

sługi

Dyndalskiego. Dziwi si

pustkom w domu. Stwierdza,

e stawił si

na pojedynek w wyznaczonym

miejscu, ale te

nikogo nie zastał. Dyndalski dodaje, ze to chyba lepiej dla niego, bo Cze

nik wybornie

włada szabl

. Nagle z kaplicy dochodz

okrzyki: „Wiwat! wiwat – pa

stwo młodzi!” Rejent zastanawia

czyje to wesele, a Dyndalski po

piesznie wyja

nia,

e to

lub Rejentowicza. Milczek nie mo

uwierzy

. W oddali słycha

gło

pro

Cze

nika, by siodła

dla niego konia, poniewa

min

ła

czwarta - upłyn

ł czas pojedynku.

Scena 11

Cześnik i Rejent spotykają się oko w oko. Każdy początkowo myśli o pojedynku, ale
Cześnik dochodzi do wniosku, że nie może tak przyjąć gościa. Wyjaśnia mu motywy swoich
działań i fakt „przymusowego” ślubu.

Rejent, Cze

nik

Cze

nik i Rejent – znienawidzeni s

siedzi spotykaj

oko w oko. Ka

dy pocz

tkowo, z obawy,

ga po szabl

, ale Raptusiewicz - jako go

cinny polski szlachcic u

wiadamia sobie,

e nie mo

e w

ten sposób przyj

ąć

przybysza:

„Wszak, gdy wst

pił w moje progi,

Włos mu z głowy spa

ść

nie mo

e.”

Tłumaczy mu zawiło

ść

sprawy i konieczno

ść

takiego rozwi

zania – to Rejent „ukradł” mu wdow

, by j

„przysposobi

” na synow

, wobec tego on – zamiennie musiał zatrzyma

jego syna i sprawi

wesele: „Masz wi

c byka za jendyka (indyka).”

Scena 12

Młodzi błagają swoich opiekunów o błogosławieństwo należne nowożeńcom i apelują o
zgodę sąsiedzką.

Wszyscy bohaterowie, dworzanie i kobiety

Wszyscy wychodz

z kaplicy. Wacław błaga ojca o przebaczenie i błogosławie

stwo, a Klara stryja o

zako

czenie sporu.

Scena 13

Podstolina tłumaczy wszystkim, dlaczego zgodziła się na propozycję Rejenta. Okazało się, że
powodowała niąchęć materialnego zabezpieczenia się na starość, bo wbrew pozorom nie
jest wcale posażna. Klara zobowiązuje się wypłacić należną jej kwotę. Rejent błogosławi
młodą parę, a Papkin pojmuje, że nie został otruty, rwie testament i wznosi toast. Następuje
powszechna zgoda.

Wszyscy bohaterowie, Podstolina

Podstolina nie mo

e uwierzy

e przeznaczony jej Wacław o

enił si

z Klar

. Obja

nia wszystkim,

dlaczego zgodziła si

na propozycj

Rejenta. Zrobiła to z obawy, by na staro

ść

nie zosta

w n

dzy, bo

zapisanym jej maj

tkiem mogła rozporz

dza

tylko przez okre

lony czas – dopóki Klara nie wyjdzie za

ąż

, ale teraz, gdy tak si

stało, musi go jej zwróci

. Na szcz

ęś

cie zabezpiecza j

sporz

dzona przez

Milczka intercyza. Klara zobowi

zuje si

zapłaci

sum

umówionych stu tysi

cy ze swojego posagu i

błaga Rejenta o wyzbycie si

resztek gniewu i błogosławie

stwo. Rejent powtarza swoj

formułk

„Niech si

dzieje wola Nieba

Z ni

zawsze zgadza

trzeba.”

I błogosławi kl

ca par

. Papkin pojmuje,

e nie został otruty i drze swój testament, ka

e poda

wielki puchar biesiadny, by uczci

lub, pojednanie i szcz

ęś

liwe zako

czenie dramatu.

Cze

nik w ge

cie pojednania podaje r

Rejentowi, a ten z szacunkiem j

przyjmuje: „Mocium panie,

z nami zgoda.”Wszyscy wiwatuj

i wołaj

: „Zgoda! zgoda!” A Wacław konkluduje:

„Tak jest – zgoda,
a Bóg wtedy r

poda.”

KONIEC

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
notatki2, ALEKSANER FREDRO ZEMSTA, ALEKSANER FREDRO ZEMSTA
Zemsta Aleksander Fredro
Zemsta Aleksander Fredro (2)
zemsta, !index, ˙Zemsta˙ Aleksander Fredro
Zemsta , ˙Zemsta˙ Aleksander Fredro
Aleksander Fredro, Zemsta wstęp M Inglot
romantyzm - lekturki, sluby, Aleksander Fredro „Śluby panieńskie”
geldhab, Aleksander Fredro, „Pan Geldhab”
Aleksander Fredro Pan Jowialski
Aleksander Fredro Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca
Aleksander Fredro Rewolwer
Aleksander Fredro Śluby Panieńskie
Małpa w kąpieli Aleksander Fredro
Aleksander Fredro Pan Geldhab
Aleksander Fredro XIII Ksiega Pana Tadeusza
Aleksander Fredro Sztuka oblapiania

więcej podobnych podstron