BADANIA SEROLOGICZNE

KRWI

Badania serologiczne krwi



Serologia grup krwi (immunohematologia) zajmuje się
badaniem odpowiedzi układu odpornościowego organizmu
ludzkiego na obce krwinki i doborem właściwych dla biorcy
produktów krwiopochodnych bądź krwi,



Odpowiedzią układu odpornościowego organizmu na
wprowadzenie do krwiobiegu krwinek czerwonych innej
osoby może być wytworzenie przeciwciał (alloprzeciwciał),
które mogą niszczyć przetoczone krwinki dawcy,
wywołując reakcję poprzetoczeniową o różnym nasileniu.



Następstwem reakcji przeciwciał z antygenami grupowymi
krwinek są aglutynacja krwinek lub hemoliza.

Układy grupowe

krwinek czerwonych

Układ grupowy AB0

Grupa krwi

Antygeny w

krwinkach

czerwonych

Przeciwciała w

surowicy

0

brak A i B

anty-A i anty-B

A

A

anty-B

B

B

anty-A

AB

A i B

brak



W przypadku przetoczenia krwi z antygenami,
których pacjent nie ma, występuje groźna dla życia
reakcja poprzetoczeniowa.



Stosuje się zasadę przetaczania krwi jednoimiennej,
czyli dawca i biorca muszą mieć tę samą grupę krwi
w zakresie AB0.

Układ grupowy Rh



Oprócz antygenów A i B w transfuzjologii duże
znaczenia ma antygen D.



Jest on w głównej mierze odpowiedzialny za konflikt
serologiczny i chorobę hemolityczną noworodków.



Osoby mające ten antygen oznacza się jako Rh-
dodatnie (Rh+), te zaś, które go nie mają jako Rh-
ujemne (Rh-).



Antygen D występuje u 85% całej populacji.

Układ grupowy Kell



Antygen K jest silnie immunogenny.



Przeciwciała anty-K są najczęściej występującymi
przeciwciałami przeciw krwinkom czerwonym poza
układem Rh.



Poza układami AB0, Rh i K do układów grupowych
krwinek czerwonych należą też inne układy, ale ich
antygeny w praktyce transfuzjologicznej nie mają
tak dużego znaczenia.

Pobieranie krwi do badań
serologicznych



Krew do badań serologicznych pobiera pielęgniarka,
położna lub ratownik medyczny.



Od osoby dorosłej pobiera się 8-10 ml krwi żylnej, w
przypadku niemowląt i małych dzieci 2-5 ml (do suchej
probówki jednorazowego użytku).



Na podstawie informacji uzyskanych od pacjenta, a
jeżeli to niemożliwe – z jego dokumentacji (karty
gorączkowej, historii choroby), wpisuje się na etykiecie
probówek: nazwisko i imię chorego, jego datę
urodzenia lub numer PESEL oraz datę i godzinę
pobierania krwi.



Osoba pobierająca krew podpisuje się czytelnie ba
skierowaniu.

Pobieranie krwi do badań
serologicznych



Przetoczenie krwi poprzedza:



badanie dawcy krwi – w kierunku HIV, WZW B i C,
kiły



badanie biorcy krwi – oznaczenie jego grupy krwi
w zakresie AB0 i Rh



wykrywanie alloprzeciwciał odpornościowych –
szczególnie u wielokrotnych biorców krwi.

Pobieranie krwi do badań
serologicznych



Wykonanie próby zgodności serologicznej obejmuje
następujące badanie:



kontrolę antygenów układu AB0 biorcy i dawcy krwi



kontrolę antygenu D z układu Rh u biorcy, a także u
dawcy, kiedy biorca jest Rh-ujemny.



badanie na obecność alloprzeciwciał odpornościowych
w surowicy biorcy z użyciem krwinek wzorcowych
(mają one antygeny w podwójnej dawce); jeżeli wynik
jest dodatni, identyfikuje się alloprzeciwciała i dobiera
się krwinki dawcy bez odpowiedniego antygenu –
wykonuje się badanie serologiczne surowicy biorcy z
krwinkami dawcy, którego krew ma być przetoczona.



Wynik próby zgodności serologicznej jest ważny 48
godzin od chwili pobrania krwi od dawcy i biorcy.