Sztuka

Sztuka

Romańska

Romańska

RYS DZIEJOWY

RYS DZIEJOWY



Mianem sztuki romańskiej określany jest

Mianem sztuki romańskiej określany jest

w historii sztuki okres rozciągający się

w historii sztuki okres rozciągający się

między X połową XII w. w Europie

między X połową XII w. w Europie

Zachodniej i do ok. XIII w. w Europie

Zachodniej i do ok. XIII w. w Europie

Środkowej.

Środkowej.



Termin ten tyczy się zarówno architektury

Termin ten tyczy się zarówno architektury

romańskiej, co rzeźby i malarstwa

romańskiej, co rzeźby i malarstwa

iluminatorskiego zawierając w sobie

iluminatorskiego zawierając w sobie

warianty wypracowane przez różne kraje i

warianty wypracowane przez różne kraje i

szkoły.

szkoły.

ARCHITEKTURA

ARCHITEKTURA

Architektura

Architektura

romańska

romańska

to przede

to przede

wszystkim

wszystkim

budownictwo

budownictwo

sakralne,

sakralne,

często

często

zakonne.

zakonne.

Rotunda św. Prokopa

ARCHITEKTURA

ARCHITEKTURA

Kościół św.

Andrzeja w Krakowie

Kościół NMP w

Inowrocławiu

Portal Ołbiński w

południowej elewacji

katedry Marii

Magdaleny we

Wrocławiu

RZEŹBA

RZEŹBA



Ma przede wszystkim nauczać, ilustrować Stary i

Ma przede wszystkim nauczać, ilustrować Stary i

Nowy Testament.

Nowy Testament.



Inspiruje się płaskorzeźbą i kapitelami

Inspiruje się płaskorzeźbą i kapitelami

rzymskimi, a także malarstwem iluminarzowym.

rzymskimi, a także malarstwem iluminarzowym.



W pierwszej kolejności pojawia się na kapitelach

W pierwszej kolejności pojawia się na kapitelach

w kryptach kościołów, od końca XI w. widoczna

w kryptach kościołów, od końca XI w. widoczna

jest także fasada kościołów na wzór antycznych

jest także fasada kościołów na wzór antycznych

łuków triumfalnych.

łuków triumfalnych.

RZEŹBA

RZEŹBA

Portal z Moissac

Chrystus z

tympanonu w

Vézelay

Kapitel z Santo

Domingo de Silos

MALARSTWO

MALARSTWO

Podobnie jak rzeźba, malarstwo

Podobnie jak rzeźba, malarstwo

romańskie pełniło funkcje służebne:

romańskie pełniło funkcje służebne:

podporządkowane było formalnie –

podporządkowane było formalnie –

architekturze, treściowo zaś religii.

architekturze, treściowo zaś religii.

Występowało w kościołach w formie

Występowało w kościołach w formie

malowideł ściennych, najczęściej

malowideł ściennych, najczęściej

fresków, umieszczanych w apsydach i

fresków, umieszczanych w apsydach i

na pasach ścian po obu stronach nawy

na pasach ścian po obu stronach nawy

głównej ponad łukami arkad, czasami

głównej ponad łukami arkad, czasami

także na sklepieniu.

także na sklepieniu.

MALARSTWO

MALARSTWO

Malowidło z absydy

kościoła w Tahull, Hiszpania

Strona z

Ewangeliarza

pułtuskiego

SZTUKA ROMAŃSKA W

SZTUKA ROMAŃSKA W

POLSCE

POLSCE



Sztuka romańska w

Sztuka romańska w

Polsce należy do

Polsce należy do

najstarszych

najstarszych

zachowanych

zachowanych

zabytków sztuki i

zabytków sztuki i

jest związaną z

jest związaną z

początkiem jej

początkiem jej

państwowości.

państwowości.



Najstarszym zabytkiem

Najstarszym zabytkiem

sakralnym architektury

sakralnym architektury

romańskiej są małe

romańskiej są małe

kościoły jednonawowe.

kościoły jednonawowe.

Kolegiata w Tumie pod Łęczycą

POLSKA -

POLSKA -

SZTUKA ROMAŃSKA

SZTUKA ROMAŃSKA

Kościół św. Idziego w

Inowłodzu

Kościół św. Andrzeja

w Krakowie

Dziękuję

za uwagę 

Nikola

Ruszczyk