Nawozy azotowe

Nawozy azotowe

Pojęcie

Pojęcie



Nawozy azotowe

Nawozy azotowe

–

–

nawozy sztuczne zawierające

nawozy sztuczne zawierające

przyswajalny przez rośliny azot, dzielą się na 4 kategorie zależne

przyswajalny przez rośliny azot, dzielą się na 4 kategorie zależne

od tego w jakiej postaci azot w nich występuje:

od tego w jakiej postaci azot w nich występuje:



nawozy amonowe

nawozy amonowe



nawozy amonowo- azotanowe

nawozy amonowo- azotanowe



nawozy amidowe

nawozy amidowe



nawozy azotanowe

nawozy azotanowe



Nawozy azotowe to główny składnik

Nawozy azotowe to główny składnik

pokarmowy roślin, niezbędny do

pokarmowy roślin, niezbędny do

syntezy białek i innych związków

syntezy białek i innych związków

azotowych.

azotowych.

Nawozy amonowe

Nawozy amonowe



Siarczan amonu (NH

Siarczan amonu (NH

4

4

)

)

2

2

SO

SO

4

4

– zawiera ok.

– zawiera ok.

21% azotu

21% azotu



Chlorek amonu NH

Chlorek amonu NH

4

4

Cl – zawiera ok. 25%

Cl – zawiera ok. 25%

azotu

azotu



Zaletą ich jest łatwość pochłaniania azotu

Zaletą ich jest łatwość pochłaniania azotu

przez rośliny, wadą- zakwaszanie gleby,

przez rośliny, wadą- zakwaszanie gleby,

czemu zapobiega się przez równoczesne

czemu zapobiega się przez równoczesne

stosowanie wapna.

stosowanie wapna.

Nawozy amonowo- azotanowe

Nawozy amonowo- azotanowe



Azotan amonowy NH

Azotan amonowy NH

4

4

NO

NO

3

3



Mieszanina azotanu amonowego z siarczanem

Mieszanina azotanu amonowego z siarczanem

amonowym (NH

amonowym (NH

4

4

)

)

2

2

SO

SO

4

4



Pierwszy ma dużą zawartość azotu (33-34%), wadą

Pierwszy ma dużą zawartość azotu (33-34%), wadą

jego jest duża higroskopijność, co utrudnia

jego jest duża higroskopijność, co utrudnia

rozsiewanie.

rozsiewanie.



Mieszanina z siarczanem jest mniej higroskopijna,

Mieszanina z siarczanem jest mniej higroskopijna,

ale zawiera mniej azotu (ok. 26%) i zakwasza nieco

ale zawiera mniej azotu (ok. 26%) i zakwasza nieco

glebę.

glebę.



Stosuje się też mieszaninę azotanu amonowego ze

Stosuje się też mieszaninę azotanu amonowego ze

zmielonym wapniakiem, zwaną saletrzakiem.

zmielonym wapniakiem, zwaną saletrzakiem.

Nawozy amidowe

Nawozy amidowe



Są wolniej wchłaniane przez rośliny

Są wolniej wchłaniane przez rośliny

niż nawozy amonowe.

niż nawozy amonowe.



Należą do nich:

Należą do nich:



Mocznik CO(NH

Mocznik CO(NH

2

2

)

)

2

2

(47% azotu)

(47% azotu)



Cyjanamidek wapnia CaCN

Cyjanamidek wapnia CaCN

2

2

(ok.

(ok.

20,5% azotu)

20,5% azotu)

Nawozy azotanowe (saletry)

Nawozy azotanowe (saletry)



Azotan sodowy NaNO

Azotan sodowy NaNO

3

3

(15-16% azotu)

(15-16% azotu)



Azotan wapniowy Ca(NO

Azotan wapniowy Ca(NO

3

3

)

)

2

2

(13-15,5%

(13-15,5%

azotu)

azotu)



Azotan potasowy KNO

Azotan potasowy KNO

3

3

(do 14% azotu

(do 14% azotu

i ok. 46% tlenku potasu)

i ok. 46% tlenku potasu)



Azotan potasowy był jednym z

Azotan potasowy był jednym z

pierwszych stosowanych nawozów.

pierwszych stosowanych nawozów.

Uwzględniając szybkość działania

Uwzględniając szybkość działania

nawozów azotowych dzieli się je

nawozów azotowych dzieli się je

obecnie na dwie grupy:

obecnie na dwie grupy:



szybko działające (

szybko działające (

saletra amonowa

saletra amonowa

i

i

saletrzak

saletrzak

). Nawozy azotowe zaliczane do

). Nawozy azotowe zaliczane do

tej grupy zawierają azot w dwóch formach:

tej grupy zawierają azot w dwóch formach:

azotanowej i amonowej. Nawozy te można

azotanowej i amonowej. Nawozy te można

stosować zarówno przedsiewnie, jak i

stosować zarówno przedsiewnie, jak i

pogłównie.

pogłównie.



wolno działające (

wolno działające (

siarczan amonowy

siarczan amonowy

, woda

, woda

amoniakalna i

amoniakalna i

mocznik nawozowy

mocznik nawozowy

).

).



Spośród wszelkich

Spośród wszelkich

nawozów

nawozów

mineralnych

mineralnych

nawozy

nawozy

azotowe mają

azotowe mają

największe znaczenie

największe znaczenie

gospodarcze,

gospodarcze,

wpływając w

wpływając w

największym stopniu

największym stopniu

na plonowanie

na plonowanie

większości roślin.

większości roślin.

Spośród wszystkich składników pokarmowych pobieranych

Spośród wszystkich składników pokarmowych pobieranych

przez rośliny najważniejsze znaczenie ma azot.

przez rośliny najważniejsze znaczenie ma azot.



Nawozy azotowe wpływają bowiem na intensywny wzrost i rozwój roślin,

Nawozy azotowe wpływają bowiem na intensywny wzrost i rozwój roślin,

zwiększając ich masę zieloną oraz plon nasion, co jest korzystne, natomiast

zwiększając ich masę zieloną oraz plon nasion, co jest korzystne, natomiast

zmniejszają zawartość cukru w burakach, tłuszczu w nasionach rzepaku,

zmniejszają zawartość cukru w burakach, tłuszczu w nasionach rzepaku,

czy skrobi w bulwach ziemniaka, co pogarsza jakość technologiczną tych

czy skrobi w bulwach ziemniaka, co pogarsza jakość technologiczną tych

roślin.

roślin.

Saletra amonowa  NH

Saletra amonowa  NH

4

4

NO

NO

3

3

 

 



Jest to najpopularniejszy i najcenniejszy oraz najtańszy

Jest to najpopularniejszy i najcenniejszy oraz najtańszy

jednoskładnikowy nawóz mineralny, powstający w wyniku

jednoskładnikowy nawóz mineralny, powstający w wyniku

neutralizacji kwasu azotowego amoniakiem. Ma postać

neutralizacji kwasu azotowego amoniakiem. Ma postać

granul o białym, perełkowatych lub innym zabarwieniu

granul o białym, perełkowatych lub innym zabarwieniu

zależnym od rodzaju dodatków antyzbrylających (środki

zależnym od rodzaju dodatków antyzbrylających (środki

powierzchniowo czynne i dodatki do stopu).

powierzchniowo czynne i dodatki do stopu).

Saletrzak NH

Saletrzak NH

4

4

NO

NO

3

3

+CaCO

+CaCO

3

3



Należy do grupy nawozów amonowo-saletrzanych. Zawiera

Należy do grupy nawozów amonowo-saletrzanych. Zawiera

połowę azotu w formie amonowej a drugą połowę w formie

połowę azotu w formie amonowej a drugą połowę w formie

saletrzanej. Jest zgranulowaną mieszaniną azotanu

saletrzanej. Jest zgranulowaną mieszaniną azotanu

amonowego z dodatkiem drobno zmielonego dolomitu.

amonowego z dodatkiem drobno zmielonego dolomitu.

Produkowany jest w postaci granulek o barwie żółtoszarej.

Produkowany jest w postaci granulek o barwie żółtoszarej.

Łatwo jest go przechowywać, gdyż minimalnie chłonie

Łatwo jest go przechowywać, gdyż minimalnie chłonie

wodę.

wodę.



Saletrzak jest nawozem uniwersalnym, nadającym się do

Saletrzak jest nawozem uniwersalnym, nadającym się do

każdego rodzaju gleby, szczególnie jednak nadaje się na

każdego rodzaju gleby, szczególnie jednak nadaje się na

gleby kwaśne i ubogie w magnez. Zalicza się do grupy

gleby kwaśne i ubogie w magnez. Zalicza się do grupy

nawozów azotowych o szybkim i trwałym działaniu.

nawozów azotowych o szybkim i trwałym działaniu.

Siarczan amonowy (NH

Siarczan amonowy (NH

4

4

)2SO

)2SO

4

4



Jest nawozem, który otrzymujemy jako produkt

Jest nawozem, który otrzymujemy jako produkt

uboczny w procesie wytwarzania kaprolaktamu.

uboczny w procesie wytwarzania kaprolaktamu.

Ma postać sypkich kryształków o zabarwieniu

Ma postać sypkich kryształków o zabarwieniu

białym, kremowym szarobeżowym lub szarym.

białym, kremowym szarobeżowym lub szarym.

Mocznik (NH

Mocznik (NH

2

2

)2CO

)2CO



Uzyskujemy mocznik przez syntezę amoniaku z

Uzyskujemy mocznik przez syntezę amoniaku z

dwutlenkiem węgla. Ma postać białych

dwutlenkiem węgla. Ma postać białych

perełkowatych granul lub o innym zabarwieniu

perełkowatych granul lub o innym zabarwieniu

zależnie od rodzaju zastosowanych środków

zależnie od rodzaju zastosowanych środków

antyzbrylających. Jest produktem higroskopijnym i

antyzbrylających. Jest produktem higroskopijnym i

łatwo rozpuszcza się w wodzie.

łatwo rozpuszcza się w wodzie.



Większość azotowych nawozów mineralnych

Większość azotowych nawozów mineralnych

wpływa zakwaszająco na glebę i tym samym

wpływa zakwaszająco na glebę i tym samym

przyczynia się do pogorszenia środowiska wzrostu

przyczynia się do pogorszenia środowiska wzrostu

i rozwoju roślin. Odczyn gleby jest jednym z

i rozwoju roślin. Odczyn gleby jest jednym z

najważniejszych czynników decydujących o

najważniejszych czynników decydujących o

żyzności gleby i plonowaniu roślin. Rośliny

żyzności gleby i plonowaniu roślin. Rośliny

najlepiej rosną i rozwijają się na glebach o

najlepiej rosną i rozwijają się na glebach o

odczynie obojętnym.

odczynie obojętnym.

Zakłady azotowe w Polsce:

Zakłady azotowe w Polsce:



-

-

Zakłady Azotowe Puławy SA

Zakłady Azotowe Puławy SA

-

-

Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA]

Zakłady Azotowe Kędzierzyn SA]



- Zakłady Azotowe w Tarnowie - Mościcach SA

- Zakłady Azotowe w Tarnowie - Mościcach SA

- ANWIL SA

- ANWIL SA

- RMT LUDZIS

- RMT LUDZIS

- "POLICE" SA

- "POLICE" SA

- INTERMAG

- INTERMAG

Zakłady azotowe

Zakłady azotowe



Pracę wykonała

Pracę wykonała



Katarzyna Wdowiak

Katarzyna Wdowiak



z klasy IIIa

z klasy IIIa



Bibliografia:

Bibliografia:



SŁOWNIK CHEMICZNY (Wiedza

SŁOWNIK CHEMICZNY (Wiedza

Powszechna, Warszawa 1982)

Powszechna, Warszawa 1982)



Encyklopedia PWN

Encyklopedia PWN



Strony internetowe

Strony internetowe