zawierają zwykle nawozy sztuczne, pestycydy oraz zanieczyszczenia drobnoustrojami. Szczególnie niebezpieczna jest gnojowica, która może zawierać tysiące razy więcej zanieczyszczeń organicznych i nieorganicznych niż ścieki bytowo-gospodarcze.

Znaczne nagromadzenie źródeł zanieczyszczenia cieplnego, np. w centrach dużych miast, prowadzi do zmiany mikroklimatu polegającej na podniesieniu temperatury i wytworzeniu tzw. wyspy cieplnej. Istnienie wyspy cieplnej prowadzi do zmian składu gatunkowego ekosystemu, w tym ekspansji gatunków inwazyjnych[9]. Podniesienie temperatury wody powoduje również zmniejszenie ilości rozpuszczonych w niej gazów, w tym tlenu. Taka zmiana może okazać się niekorzystna dla niektórych organizmów, co osłabia ich pozycję konkurencyjną w ekosystemie. Oprócz obniżenia zawartości tlenu, podwyższona temperatura zwiększa wrażliwość niektórych organizmów na toksyny[8]. Czasem nawet niewielka zmiana temperatury wraz z synergicznym oddziaływaniem innych czynników może okazać się zabójcza[10]. W warunkach środkowoeuropejskich podniesienie temperatury wód powoduje zanik ryb łososiowatych i sprzyja rybom karpiowatym[11]. Podwyższenie temperatury wody zwiększa również prawdopodobieństwo zakwitów. W zależności od stężenia rozpuszczonego tlenu podgrzanie wód przyspiesza lub spowalnia samooczyszczanie[8]. Zapobieganie zamarzaniu wód może zaburzać historię życiową organizmów, np. ptaków, które rezygnują z migracji lub owadów, które nie przerywają rozwoju zimą. Ponieważ obszar o nietypowej temperaturze jest ograniczony, organizmy te opuszczając środowisko wodne narażone są na wychłodzenie. Postulowany jest również wpływ zanieczyszczenia termicznego na globalne ocieplenie[12], choć nie ma konsensusu, co do jego rozmiaru[13][14].

Na skutek wypełniania się misy jeziornej osadem dennym zmniejsza się stopniowo objętość wody (jeden z mechanizmów lądowacenia jezior). Prowadzi to do wzrostu żyzności, również wtedy, gdy dopływ pierwiastków biogennych ze zlewni nie wzrasta. Podczas ostatnich dziesięcioleci w licznych zbiornikach wodnych nastąpił ogromny wzrost żyzności.Do eutrofizacji przyczyniają się przede wszystkim ścieki miejskie (fosforany z detergentów), wody odpadowe z przemysłu, ścieki rolnicze (odchody z ferm zwierzęcych bogate w azot i potas oraz nawozy mineralne zawierające azot, fosfor i potas), erozja i ługowanie gleb oraz wody opadowe. Widocznym efektem jest tzw. zakwit wody. Eutrofizacja jezior jest najczęstszym i najbardziej rzemiennym w skutkach antropogenicznym zakłóceniem funkcjonowania ekosystemów wodnych.Eutrofizacja prowadzi do zachwiania równowagi ekologicznej, bujnego wzrostu danej roślinności wodnej, zbyt intensywnej aktywności drobnoustrojów zużywających duże ilości tlenu. Skutkiem tego jest deficyt tlenowy i zahamowanie rozkładu tlenowego materii organicznej (stopniowe zapełnianie zbiorników rozkładającą się substancją organiczną) i wyniszczenie wielu najwrażliwszych tlenowych organizmów, w tym najwartościowszych ryb. Bardzo wyraźne zagrożenie dla życia organizmów tlenowych, a także dla jakości wody, stanowią tzw. zakwity Wywołane są one gwałtownym rozwojem populacji glonów i sinic. Glony w późniejszym okresie wydzielają substancje toksyczne, których ilość wzrasta wraz ze zwiększeniem się ilości tych organizmów, stając się groźnymi dla zwierząt, a nawet dla samych glonów. Glony obumierając, wydzielają do środowiska inne substancje aktywne biologicznie (olejki eteryczne), nadające wodzie nieprzyjemny zapach i smak. Wzrost liczebności drobnoustrojów powoduje zwiększenie biologicznego zapotrzebowania na tlen. Rozpuszczony w wodzie tlen zużywany jest również do rozkładu martwych szczątków organizmów. Wody zmieniają swoją barwę i zapach. Stają się bardziej mętne. W górnych warstwach wody charakterystyczne są wahania stężenia tlenu oraz odczynu. Zaczynają powstawać obszary wody, w której zapasy tlenu zostały wyczerpane. Są one określane, jako pustynie tlenowe. W zbiorniku wszystkie organizmy tlenowe wymierają, natomiast dominują mikroorganizmy beztlenowe. Na dnie zbiornika zaczynają gromadzić się muły, co prowadzi do zmniejszania się jego głębokości. Na skutek eutrofizacji jezioro może ulec przekształceniu w bagno lub torfowisko.Eutrofizacja wód jest procesem niepożądanym a przy tym również bardzo niebezpiecznym. Doprowadza ona do nadmiernego rozwoju roślin co w efekcie prowadzi do śmierci innych tlenowych organizmów zamieszkujących środowisko wodne. Śmierć ta spowodowana jest brekiem tlenu, który zużywają rośliny. Prowadzi to do zachwiania równowagi ekosystemu, która została przez działalność człowieka.

Następstwa eutrofizacji

Na początku procesu eutrofizacji następuje umiarkowany wzrost produkcji biologicznej, co jest korzystne i przekłada się na wzrost liczebności ryb, ale po przekroczeniu pewnej granicy obserwuje się już wiele niepożądanych następstw tego procesu takich jak:

1.Masowy rozwój organizmów fitoplanktonowych powodujących w powierzchniowej warstwie wody tzw. zakwity i zmniejszających przezroczystość tej wody. W zbiorniku wzrasta przede wszystkim ilość sinic, które utrzymując się na powierzchni tworzą często kożuchy. Masowe nagromadzenia tych glonów powodują nie tylko śmiertelność ich samych, ale również występującej tam fauny. Ponadto niektóre szczepy sinic wydzielają toksyny i nierzadko powodują uczulenia. Wydzielanie przez glony organicznych substancji psujących smak i zapach wody dyskwalifikuje takie zbiorniki jako źródła wody pitnej. Zakwity występują nie tylko w zbiornikach, ale również w rzekach. W przypadku tych ostatnich powodowane są zwykle przez zielenice lub okrzemki, które są jednak mniej uciążliwe niż sinice, których miejscem występowania są przeważnie wody stojące.

2.Ustępowanie roślinności zanurzonej z powodu pogarszających się warunków świetlnych w strefie przybrzeżnej - litoral. Postępujące zanikanie światła pośrednio prowadzi także do przebudowy fauny tam występującej. Kożuchy glonów w tej strefie zupełnie uniemożliwiają rekreacyjne użytkowanie wody.

3.Wyczerpanie zasobów tlenu w warstwie przydennej - hypolimnionie, a zwłaszcza profundalu i w osadach dennych prowadzi do zaniku fauny głębinowej, w tym także gatunków reliktowych. Również tarło niektórych ryb nie dochodzi do skutku, co prowadzi do ustępowania cennych gatunków np. łososia. Często zdarza się że ryby giną zimą pod pokrywą lodową w wyniku braku tlenu. W warunkach anaerobowych dochodzi dodatkowo do różnych procesów chemicznych (amonifikacja, denitryfikacja) i powstawania metanu.

4.Występowanie siarkowodoru, który podczas całkowitego braku tlenu może przechodzić do warstw powierzchniowych wody, ulatniać się i zatruwać atmosferę w okolicy.

Metody zapobiegania eutrofizacji

Prostym sposobem kontroli trofii zbiornika jest badanie widzialności krążka Secchiego: białego krążka o średnicy 30 cm, opuszczanego na wyskalowanej lince. Jego widzialność zależy od ilości zawiesiny w wodzie, a ta z kolei – głównie od ilości glonów. Na podstawie widzialności krążka Secchiego można obliczyć tzw. wskaźnik Carlsona, na podstawie którego porównuje się trofię poszczególnych zbiorników lub zmiany trofii danego zbiornika w czasie. Tenże wskaźnik można też obliczyć, mając do dyspozycji dane o ilości chlorofilu a (pomiary fotometryczne) lub związków fosforu.

Najskuteczniejszą metodą walki z procesem eutrofizacji jest ograniczenie antropogenicznego dopływu biogenów do wód - kompostowanie odchodów w miejsce odprowadzania ich do ujścia kanalizacyjnego, redukcja zawartości fosforanów w środkach piorących używanych w gospodarstwach domowych, ograniczanie stosowania nawozów sztucznych w rolnictwie.