Rozmowa
kwalifikacyjna
Rozmowa rekrutacyjna
Rozmowa rekrutacyjna
►
Postępowanie, którego celem jest:
Postępowanie, którego celem jest:
1.
1.
Uzyskanie informacji o karierze
Uzyskanie informacji o karierze
zawodowej i wyjaśnienie faktów –
zawodowej i wyjaśnienie faktów –
braków i niejasności
braków i niejasności
2.
2.
Diagnoza przydatności kandydata do
Diagnoza przydatności kandydata do
konkretnego zadania
konkretnego zadania
3.
3.
Diagnoza wiedzy, umiejętności i
Diagnoza wiedzy, umiejętności i
psychologicznych predyspozycji
psychologicznych predyspozycji
zawodowych kandydata
zawodowych kandydata
Rozmowa rekrutacyjna
Rozmowa rekrutacyjna
►
Cele praktyczne:
Cele praktyczne:
1.
1.
Przedstawienie informacji o
Przedstawienie informacji o
organizacji, stanowisku,
organizacji, stanowisku,
proponowanej oferty
proponowanej oferty
2.
2.
Zbudowanie przeświadczenia, że
Zbudowanie przeświadczenia, że
kandydatura została rzetelnie
kandydatura została rzetelnie
rozpatrzona przez firmę
rozpatrzona przez firmę
Rodzaje rozmów
Rodzaje rozmów
kwalifikacyjnych
kwalifikacyjnych
Rozmowa według
Rozmowa według
ustalonego wzorca
ustalonego wzorca
Swobodna rozmowa
Swobodna rozmowa
Rozmowa
Rozmowa
kompleksowa
kompleksowa
Rozmowa w sytuacji
Rozmowa w sytuacji
stresu
stresu
Rozmowa grupowa
Rozmowa grupowa
Poziomy rozmowy
Poziomy rozmowy
kwalifikacyjnej
kwalifikacyjnej
Poziom informacyjny
Poziom informacyjny
– rozmowa o
– rozmowa o
faktach – wyjaśnienie i zrozumienie
faktach – wyjaśnienie i zrozumienie
przebiegu kariery zawodowej;
przebiegu kariery zawodowej;
określenie obszarów doświadczeń i
określenie obszarów doświadczeń i
kompetencji
kompetencji
Poziom diagnostyczno –
Poziom diagnostyczno –
prognostyczny
prognostyczny
– ocena przydatności
– ocena przydatności
zawodowej; ocena poziomu wiedzy,
zawodowej; ocena poziomu wiedzy,
umiejętności i psychologicznych
umiejętności i psychologicznych
predyspozycji zawodowych
predyspozycji zawodowych
Etapy rozmowy
kwalifikacyjnej
1. Wprowadzenie - pierwsze wrażenie
2. Rozmowa o faktach
3. Wnioskowanie o kompetencjach
zawodowych
4. Wnioskowanie o cechach
psychologicznych
5. Zakończenie
Pierwsze wrażenie
•
Informacje dotyczące zachowania,
wyglądu zewnętrznego i
wskaźników statusu społecznego
•
Mogą stanowić ważne
uzupełnienie faktów z życiorysu
zawodowego kandydata
•
Wysokie prawdopodobieństwo
popełnienia błędu w wyniku
klasyfikacji do typu społecznego
Błędy wynikające z
pierwszego wrażenia
•
Dążenie do potwierdzania hipotez –
interpretowanie i ocenianie kandydata
w sposób zgodny z własnym
nastawieniem
•
Samospełniające się proroctwo –
prowokowanie określonych zachowań
wynikające z nastawień prowadzącego
•
Projekcja – przypisywanie innym
własnych stanów i cech
Błędy wynikające z
pierwszego wrażenia
•
Efekt halo – przypisywanie dalszych
cech na podstawie cechy
spostrzeżonej jako pierwsza
•
Tendencja do pozytywnej oceny osób
atrakcyjnych
•
Tendencja do pozytywnej oceny osób
podobnych
Rozmowa o faktach
•
Określenie podstawowych obszarów
doświadczeń, sukcesów i kompetencji
zawodowych
•
Podstawą wnioskowania jest treść
wypowiedzi kandydata
•
Ocena polegająca na porównaniu
rzeczywistych doświadczeń z profilem
doświadczeń pożądanych
Wnioskowanie o
kompetencjach
zawodowych
•
Wnioskowanie o zakresie kompetencji
i umiejętności zawodowych
•
Ocena poziomu wiedzy wymaganej na
interesującym nas stanowisku
•
Ocena umiejętności efektywnego
wykorzystania posiadanej wiedzy przy
rozwiązywaniu zadań związanych z
danym stanowiskiem
•
Wymaga dużej wiedzy merytorycznej
z danej dziedziny
Wnioskowanie o cechach
psychologicznych
•
Wnioski formułowane na podstawie
kontekstu uzyskanych już informacji
•
Wymaga dużej wrażliwości i wiedzy o
ludziach oraz świadomości błędów
spostrzeżeniowych
•
Ryzyko przekłamań i deformacji
płynących z wieloznaczności ludzkich
zachowań
Wnioskowanie o cechach
psychologicznych - błędy
•
Wnioskowanie o wewnętrznych
cechach ludzi na podstawie
obserwowanych zachowań
•
Ukryte teorie osobowości
•
Poczucie powszechności – tendencja
do przeceniania częstotliwości
występowania własnych cech
•
Błędne przypisywanie przyczyn
zdarzeń – przecenianie roli czynników
wewnętrznych nad środowiskowymi
Wnioskowanie o cechach
psychologicznych
• Analizę w kategoriach cech
psychologicznych warto zatrzymać
na poziomie stylu działania
• Wnioskowanie oparte na:
1. Rodzaj zajmowanych stanowisk i
wykonywanych zadań
2. Tempo awansowania i rodzaj awansu
3. Częstotliwość zmiany pracy i
przyczyny zmiany pracy
Techniki prowadzenia
rozmowy kwalifikacyjnej
1. Model biograficzny
2. Analiza wydarzeń
krytycznych
3. Podsumowanie i
analiza sytuacji
zawodowej
4. Sprawdzanie listy
kryteriów oraz
rozmowa
sytuacyjna
Model biograficzny
•
Najczęściej spotykany sposób prowadzenia
rozmowy kwalifikacyjnej
•
Punkt wyjścia stanowi życiorys zawodowy
kandydata
•
Koncentracja na faktach od teraźniejszości
do przeszłości lub odwrotnie
•
Nacisk na ostatnie miejsce pracy oraz
momenty kariery zawodowej ważnych z
punktu widzenia oferty
•
Pozwala uchwycić dynamikę kariery
zawodowej
•
Charakterystyczny dla etapu „rozmowy o
faktach”
Analiza wydarzeń
krytycznych
•
Koncentracja na przełomowych
wydarzeniach w karierze zawodowej
•
Umożliwia ustalenie podstawowego
zakresu kompetencji zawodowych, rodzaj
motywacji, sposoby działania i zachowania
•
Krytyczne momenty dotyczą najczęściej:
– Nagłych sukcesów lub porażek
– Decyzji o dużym osobistym znaczeniu
– Niestandardowych, nieszablonowych
sytuacji społecznych
Analiza doświadczeń
kandydata – model STAR
•
Situation – sytuacja, w jakiej znalazł się
kandydat
•
Target – cel, jaki sobie w niej postawił
•
Action – działania, jakie podjął, a jakich
świadomie zaniechał
•
Result – rezultat, jaki osiągnął; jakie w
tego wyciągnął wnioski
Podsumowanie i analiza
sytuacji zawodowej
•
Ocena w jakim stopniu doświadczenia
zawodowe kandydata odpowiadają
profilowi wymagań
•
Kandydat opisuje swoje doświadczenia
w określonych obszarach zawodowych
– najistotniejszych z punktu widzenia
danej oferty
•
Mniejsze znaczenie chronologii kariery
oraz tempa kariery
Podsumowanie i analiza
sytuacji zawodowej
• Poruszane zagadnienia ważne dla oceny
sytuacji zawodowej kandydata:
1.
Obecna praca – zadania zawodowe,
wywiązywanie się z zadań; motywacja;
stosunek do pracy i pracodawcy;
kontakty służbowe i międzyludzkie
2.
Plany i zamierzenia
3.
Sytuacja rodzinna
4.
Wykształcenie i przygotowanie zawodowe
5.
Poprzednie miejsca pracy – powody
zmian miejsc pracy; specyficzne
doświadczenia; zajmowane stanowiska
Sprawdzanie listy kryteriów
oraz rozmowa sytuacyjna
•
Podstawę stanowi dokładny opis
stanowiska pracy oraz profil
kandydata
•
Zdobycie informacji o określonych
kwalifikacjach i cechach osobistych
zgodnie z profilem kandydata
•
Sposób prowadzenia polega na
zadawaniu pytań bezpośrednio
sprawdzających cechy i umiejętności
decydujące o przydatności na dane
stanowisko
Organizacja czasu spotkania
•
Właściwa organizacja czasu trwania
rozmowy kwalifikacyjnej polega na
przestrzeganiu określonego porządku
działań
•
Porządek ten powinien odpowiadać
logice wszystkich innych rozmów –
początek, rozwinięcie i koniec
•
Każde odstępstwo od tego porządku
budzi w kandydatach nieufność i
zmniejsza otwartość interpersonalną
Organizacja czasu
spotkania – etap
wprowadzenia
1. Cele i zamierzenia:
• Ustalenie celów i zasad spotkania
• Ustalenie relacji pomiędzy
rozmówcami – przełamanie oporu i
tworzenie przyjaznej atmosfery w
przypadku osób spiętych
- tworzenie klimatu rzeczowej i
konkretnej rozmowy w przypadku
osób zbyt wylewnych i rozmownych
Organizacja czasu
spotkania – etap
wprowadzenia
2. Czynności:
• Przywitanie
• Prezentacja uczestników spotkania
• Informacja o celu spotkania, czasie
trwania i organizacji rozmowy
• Prezentacja oferty – najważniejsze
informacje o firmie i stanowisku
• Pytania kandydata
Organizacja czasu
spotkania – etap zasadniczy
1. Cele i zamierzenia:
• Wyjaśnienie nieścisłości w życiorysie
kandydata, uzupełnienie danych
• Uzyskanie informacji na temat
doświadczeń zawodowych
• Sprawdzenie kwalifikacji zawodowych i
ocena psychologicznych predyspozycji
• Sprawdzanie kryteriów selekcji
• Uzyskanie potwierdzenia zainteresowania
ofertą
• Sprawdzenie oczekiwań kandydata
• Ustalenie terminu rozpoczęcia pracy
Organizacja czasu
spotkania – etap zasadniczy
2. Czynności:
• Zadawanie pytań zgodnie z
modelem przeprowadzania
rozmowy kwalifikacyjnej
• Odpowiedzi na pytania
Organizacja czasu
spotkania – etap
końcowy
1. Cele i zamierzenia:
• Zakończenie spotkania i ustalenie
przyszłych działań
2. Czynności:
• Podsumowanie rozmowy
• Upewnienie się co do dalszych pytań
kandydata
• Informacja o dalszym przebiegu
rekrutacji
Atmosfera rozmowy
Atmosfera rozmowy
kwalifikacyjnej
kwalifikacyjnej
►
Atmosferę tworzy zaangażowanie
Atmosferę tworzy zaangażowanie
emocjonalne partnerów interakcji
emocjonalne partnerów interakcji
►
Należy tworzyć atmosferę sprzyjającą
Należy tworzyć atmosferę sprzyjającą
otwartości interpersonalnej
otwartości interpersonalnej
►
Umiejętność zadawania pytań
Umiejętność zadawania pytań
wprowadzających do rozmowy
wprowadzających do rozmowy
kwalifikacyjnej coraz bardziej osobisty
kwalifikacyjnej coraz bardziej osobisty
ton
ton
Budowanie atmosfery
Budowanie atmosfery
rozmowy kwalifikacyjnej
rozmowy kwalifikacyjnej
►
Wprowadzenie do sesji
Wprowadzenie do sesji
►
Etap dotyczący sytuacji zawodowej
Etap dotyczący sytuacji zawodowej
kandydata
kandydata
►
Etap dotyczący interpretacji faktów
Etap dotyczący interpretacji faktów
►
Etap osobistych opinii, myśli i
Etap osobistych opinii, myśli i
poglądów
poglądów
►
Zakończenie rozmowy kwalifikacyjnej
Zakończenie rozmowy kwalifikacyjnej
Planowanie rozmowy
kwalifikacyjnej - podejścia
1. Model, w którym ustala się listę
tematów istotnych w trakcie
rozmowy; akcentuje aktywność
kandydata, stosowane pytania
otwarte
2. Model, w którym ustala się listę
kryteriów, które muszą zostać
sprawdzone w trakcie rozmowy;
akcentuje aktywność prowadzącego;
przewaga pytań zamkniętych
Przygotowanie pytań
(źródło: Świerzyński, 2005)
Opis stanowiska
pracy
Profil kandydata
Kryteria,
tematy
Tworzenie
pytań
sprawdzającyc
h
Nadesłane
aplikacje
Analiza
aplikacji
Brakujące
informacje
Tworzenie
pytań
uzupełniającyc
h informacje
WYWIAD