PACJENT Z POCHP

W PRAKTYCE LEKARZA

RODZINNEGO

TERAPIA, MEDYCYNA RODZINNA

1/2008

PRZEWLEKŁA

OBTURACYJNA

CHOROBA PŁUC

charakteryzuje się niecałkowicie
odwracalnym ograniczeniem przepływu
powietrza przez drogi oddechowe, które

jest

skutkiem skurczu i przebudowy ściany
oskrzeli, następującej w wyniku

lokalnego

procesu zapalnego.

Na POCHP składają się:
- przewlekłe zapalenie oskrzeli,
- rozedma płuc.

Choroba nie leczona ma charakter
postępujący i w konsekwencji prowadzi

do

niewydolności oddechowej i inwalidztwa.

Czynniki ryzyka POCHP

• 80%- narażenie na dym tytoniowy,
• 20%- narażenie zawodowe na pyły,

substancje
chemiczne,

zanieczyszczenie powietrza,
niedobór alfa-1-antytrypsyny (AR),

infekcje ukł. oddechowego w
dzieciństwie.

Od 2000r. w Polsce realizowany jest

Narodowy Program Wczesnego
Rozpoznawania i Profilaktyki POCHP.

Badanie obejmuje: - badanie lekarskie,
- bad. spirometryczne,
-poradę

antynikotynową.

Wywiad

- kaszel z odkrztuszaniem śluzowej

wydzieliny, szczególnie rano, utrzymujący

się co najmniej 3 miesiące w roku w

ostatnich 2 latach,

- duszność początkowo wysiłkowa, potem

spoczynkowa,

- świszczący oddech,
- spadek masy ciała, brak łaknienia,
- depresja.

Badanie przedmiotowe

- beczkowate poszerzenie klatki

piersiowej,

- poziome ustawienie żeber,
- nadmiernie jawny lub bębenkowy

wypuk nad polami płucnymi,

- Częstość oddechów >20/min.,
- wydłużony wydech, oddech płytki,
- sinica.

Badanie spirometryczne

- jest warunkiem rozpoznania

choroby,

- powinno być wykonywane

okresowo w celu monitorowania
leczenia i postępu choroby.

Prawidłowa technika wykonania

spirometrii:

- pozycja siedząca, wyprostowana,
- maksymalny wdech i szybki, intensywny

wydech (6 sek.),

- szczelnie objęty ustnik,
- wprowadzenie prawidłowych danych

pacjenta ( płeć, wiek, wzrost, masa
ciała).

Dla lekarza rodzinnego znaczenie

ma interpretacja 3 podstawowych

parametrów:

• FVC (natężona pojemność życiowa)-

objętość powietrza wydychanego

maksymalnie szybko, aż do całkowitego

opróżnienia płuc po wykonaniu

maksymalnego wdechu.

• FEV1 (natężona obj. wydechowa

pierwszosekundowa)-

objętość powietrza

wydychanego w pierwszej sekundzie

natężonego wydechu.

• wskaźnik FEV1/FVC.

Interpretując 3 wymienione zmienne,
różnicujemy dwa typy zaburzeń wentylacji:
- obturacja,
- restrykcja.

POCHP charakteryzuje obturacja oskrzeli

czyli zaburzenie przepływu powietrza,
spowodowane przebudową i zwężeniem

oskrzeli.

Rozpoznanie POCHP

FEV1 < 80%
FEV1/FVC < 70%

FEV1 służy do określenia stopnia

obturacji

wg. raportu GOLD z 2006r.

Astma POCHP

-objawy podmiotowe okresowo,
-kaszel suchy, często nocny,
-duszność okresowa, nagła,

świsty

-wywiad w kierunku atopii

(+),

-obj. przedmiotowe nieżyt

nosa,

zap. spojówek, świsty,
wydłużony wydech,
-FEV1 N lub obniżenie,
-próba rozkurczowa- dodatnia
-rtg kl. piersiowej-norma,
-eozynofilia,
-podwyższony poziom IgE

-stale,
-z odkrztuszaniem,
-narastająca,

-ujemny,
-sinica, ściszony szmer pęch.,
bębenkowy wypuk, rzężenia,
furczenia, świsty,
-FEV1/FVC<0,7,

FEV1<80%,

-ujemna,
-rtg klatki- rozedma.

Leczenie

Stadium I:

- zaprzestanie palenia tytoniu, unikanie
innych czynników ryzyka,
- szczepienie p/grypie, pneumokokom,
- doraźnie inhalacje: krótko działający lek

rozszerzający oskrzela (ß2-mimetyk lub

przeciwcholinergiczny).

Stadium II:

j.w. +
- wziewny długo działający lek rozszerzający

oskrzela

- ew. metyloksantny p.o.,
- rehabilitacja oddechowa.

Leczenie

Stadium III:

j.w. +
glikokortykosteryd wziewny.

Stadium IV:

j.w. +
przewlekła tlenoterapia.

Leczenie zaostrzeń

- zwiększenie dawek

przyjmowanych leków

lub dołączenie leków z wyższego

stopnia zaawansowania choroby,

- w przypadku infekcji

antybiotykoterapia.