Wstrzyknięcia dożylne

Istota wlewu dożylnego
Dożylne padanie płynów i leków

metodą kroplową

Cel wlewu dożylnego
Pozajelitowe dostarczenie płynów i

leków

Definicja wlewu dożylnego:

wlew (infuzja) dożylny to zabieg stosowany w

przypadkach, gdy płyny lub rozcieńczone leki
musza być aplikowane do żyły chorego w sposób
kontrolowany, powolny, przez wiele godzin lub
dni.

Wykorzystywany głównie do:
przetaczania krwi i płynów w zaburzeniach

homeostazy wodnej,

w okresie pooperacyjnym,
podczas długotrwałego odżywiania pozajelitowego,
podawania leków, których stężenie we krwi musi

być stałe w czasie długotrwałego stosowanie.

Rodzaje wlewów dożylnych:

1. krótkotrwałe – czas trwania do 3

godzin,

2. długotrwałe – czas trwania ponad

dobę,

3. szybkie podanie (bolus) – w nagłych

przypadkach podanie całej objętości
w krótkim czasie.

Wskazania do przetaczania płynów:
- Skorygowanie zaburzeń gospodarki wodno-

elekrolitowej;

- Regulowanie równowagi kwasowo-zasadowej;
- Zwiększenie objętości płynów krążących;
- Uzupełnienie ubytków ilościowych i

jakościowych – witamin, składników

energetycznych, białka;

- Częściowe lub całkowite odżywianie

pozajelitowe;

- Podawanie leków wymagających dużego

rozcieńczenia i podania w wolnym, ciągłym

wlewie.

Roztwory do wlewów dożylnych:
1. Roztwory elektoritów:

-

0,9 % roztwór NaCL;

-

Roztwór Ringera

-

Płyn fizjologiczny wieloelektrolitowy
izotoniczny;

-

Płyn jelitowy zapobiegawczy izotoniczny;

-

Płyn żołądkowy zapobiegawczy
izotoniczny.

2. Roztwory węglowodanów:
- Glukoza 5 %;
- Glukoza 10 %;
- Glukoza 20 %.

3. Roztwory mieszane:
- Glukoza 5 % + 0,9 % NaCl (1:1);
- Glukoza 5 % + 0,9 % NaCl (2:1).

4. Roztwory odżywcze:
- Aminosol 10 %;
- Aminoplasmal;
- Intralipid 10 %;
- Intralipid 20 %;
- Lipofundin.

5. Środki osoczozastępcze:
- Dekstran 40;
- Plasmasteril;
- Albuminy 20 %.

6. Płyny specjalne:
- Mannitol 10 %;
- Mannitol 20 %;
- Wodorowęglan sodu 8,4 %;
- THAM 3%;
- THAM 6 %.

Zasady postępowania podczas przetaczania

płynów dożylnie

Zasada

Warunki przestrzegania zasady

•Informowanie

pacjenta o

wykonywanym

zabiegu

•Przygotowanie

płynu do infuzji

•Poinformowanie pacjenta o istocie, celu,

czasie trwania zabiegu i ilości przetoczeń.
•Ustalenie sposobu zachowania w czasie i po

wykonaniu wlewu dożylnego.
•Uprzedzenie pacjenta o możliwości

wystąpienia objawów niepożądanych, tj.

uczucia gorąca, dreszczy, nudności, bólu

głowy.
•Wyjaśnienie sposobu postępowania przy

wystąpieniu możliwych powikłań.

•Ocena makroskopowa płynu infuzyjnego,

sprawdzenie czy płyn nie zawiera osadu, nie

zmienił zabarwienia.
•Sprawdzenie daty ważności płynu.
•Trzykrotne sprawdzenie nazwy płynu.

•Wybór

optymalnego

nakłucia żyły

•Ocena czy pojemnik z płynem nie jest

uszkodzony lub czy nie był nakłuwany.
•Podłączenie wlewu przez osobę, która lek

przygotowała do podania.
•Zapoznanie się osoby wykonującej zabieg z

działaniem podawanego płynu, objawami

niepożądanymi.
•Sprawdzenie temperatury płynu do wlewu, który

powinien mieć temperaturę pokojową 18-24 C.

•Obejrzenie i zbadania palpacyjne dostępnych żył

obwodowych, wybranie żyły: dobrze widocznej,

dobrze wyczuwalnej, dużej, prostej w przebiegu,

położonej poza zgięciem łokciowym.
•Wybór miejsca wkłucia bez zmian zapalnych,

przebarwień, znamion, blizn.

•Dobór

właściwego

sprzętu

•Zastosowanie

prawidłowej

techniki

nakłucia żyły

•Przestrzeganie

aseptyki

•Przestrzeganie

antyseptyki

•Szybkość

przetaczania

płynu

•Przygotowanie: zestawu do kaniulacji żyły,

jednorazowego aparatu do przetaczania płynów,

stelażu do zawieszenia pojemnika z płynem.

•Przygotowanie żyły do nakłucia przez

uwidocznienie żyły.
•Poprawne nakłucie żyły pod względem

technicznym.
•Sprawdzenie położenia kaniuli w świetle żyły przez

aspirowanie, obserwacją cofania się krwi,

przepłukiwania 0,9 % NaCl.

•Używanie jałowego sprzętu, zachowanie jałowości

leku, przygotowanie wlewu tuż przed jego

wykonaniem.

•Dezynfekcja miejsca wkłucia, używanie rękawiczek

ochronnych, zabezpieczenie zużytego sprzętu.

•Wprowadzanie leku z prędkością zgodną ze

wskazówkami na opakowaniu lub zleceniami

lekarza.

•

•Przestrzeganie

godzin infuzji

•Obserwacja

pacjenta

podczas wlewu

dożylnego i po

jego

zakończeniu

•Dokumentowa

nie infuzji

•Przetaczanie płynów w czasie zgodnym ze

zleceniem lekarskim.

•Obserwacja wyglądu, zachowania się pacjenta w

czasie przetaczania płynu i po jego zakończeniu.

•Odnotowanie podana płynów w dokumentacji

pacjenta.

Szybkość wlewania płynów zależy od:

• Wysokości pomiędzy poziomem płynu w

pojemniku a końcem cewnika u chorego.

• Średnicy kaniuli, zagięć drenów, zaciskaczy.
• Rodzaju przetaczanych płynów.
• Oporów: ciśnienie żylne, skrzepliny na szczycie

kaniuli, zagięcie, przyleganie kaniuli do ściany
naczynia.

Wzór na obliczanie prędkości

kroplowej:

1 ml cieczy odpowiada 20 kroplom

Liczba kropli/min = Objętość płynu (ml) :

czas trwania infuzji (h) x 3

Roztwór 500 ml powinien się wchłonąć w ciągu 4 h.

Liczba kropli/min = 500 : 4 x 3 = ok. 42 kropli.

Niezgodności płynów:

W leczeniu płynami można wyróżnić:
• Infuzje mieszane – powstają przez zmieszanie

leków z całą objętością płynu infuzyjnego;

• Mieszanki infuzji – jednoczesne podawanie dwóch

lub więcej płynów infuzyjnych przez wspólny
łącznik;

• Roztwory mieszane – zmieszanie kilku różnych

płynów przed podaniem, np. we wspólnym worku.

Zasady, którymi należy kierować się w celu

uniknięcia niepożądanego, wzajemnego

oddziaływania leków:

• Przestrzegać zaleceń producenta dotyczących sporządzania

roztworów.

• Nie mieszać roztworów różniących się znacznie pod względem

pH.

• Jeżeli to możliwe podawać leki oddzielnie.

• Unikać mieszanych wstrzyknięć i infuzji.

• Unikać dodawania więcej niż jednego leku.

• Używać leków o znanych nazwach.

• Unikać długiego kontaktu składników mieszaniny.

• Przygotowaną mieszaninę leków i infuzji natychmiast podać.

• Nie mieszać płynów o przedłużonym działaniu z innymi

roztworami do wstrzyknięć.

Nie dodawać innych leków

do: krwi, preparatów

krwiopochodnych, roztworów aminokwasów, emulsji

tłuszczowych, stężonych roztworów elektrolitów.