Kroplowy wlew dożylny.
Obsługa pompy infuzyjnej.
Obliczanie zleconych dawek
leków.
Wlew kroplowy- infuzja.
Infundare (łac.) – wlewać.
W organizmie człowieka zawartość
elektrolitów i płynów jest stała. Jeżeli
organizm ludzki nie jest w stanie
utrzymać tej równowagi, konieczne
jest uzupełnianie niedoborów wlewami
kroplowymi.
Leczenie infuzjami jest możliwe tylko
przy bezpośrednim dostępie i.v lub
dotętniczym a w ostatnim czasie
również doszpikowym.
Rodzaje zastosowań.
Dożylne
Dotętnicze
Podskórne
Wlewy kroplowe krótkotrwałe ( czas trwania do 3 godz.)
Wlewy długotrwałe ( czas trwania ponad dobę)
Szybkie podanie – BOLUS- podanie całej objętości w krótkim
czasie
Wskazania:
Leczenie uzupełniające – przywrócenie i skorygowanie
zaburzeń równowagi elektrolitowej,
Leczenie zastępcze- uzupełnianie ubytków ilościowych i
jakościowych (wody, elektrolitów, kalorii),
Leczenie podtrzymujące- pokrycie normalnego
zapotrzebowania na wodę, elektrolity, kalorie,
Aplikowanie leków- roztwór przenoszący dla leków.
Podział roztworów infuzyjnych:
Krystaloidy:
0,9% NaCl,
Glucosum 5%
Glucosum 10%
Solutio Ringeri
PWE
Koloidy:
Mannitol 20%
10% Dextran 40 000
6% Dextran 70 000
Haes 6% i 10%
Albuminy ludzkie
Osocze świeżo mrożone
Krystaloidy-
podstawowe płyny infuzyjne, elektrolity lub
niskocząsteczkowe węglowodany, łatwo dyfundują przez błony
naczyń włosowatych, stosowane w celu pokrycia podstawowego
zapotrzebowania na płyny, krótko utrzymujące się w łożysku
naczyniowym.
Koloidy-
substancje wielocząsteczkowe, używane jako
zastępujące osocze w celu wyrównania ubytku płynu
śródnaczyniowego, w łożysku naczyniowym utrzymują się do 6
godz., zwiększają pojemność minutową serca, nie są nośnikami
tlenu.
Stosunek toczonych KOLOIDÓW i KRYSTALOIDÓW jest jak
1 : 3
Płyny infuzyjne.
Zasady.
1.
Nie wolno wkłuwać igieł do wstrzyknięć do butelek jako
odpowietrzników.
2.
Jeśli zaistnieje konieczność pomiaru RR na kończynie, na
której założony jest wlew, należy przerwać infuzję.
3.
Nie wolno wstrzykiwać roztworów np. KCl za pomocą igły do
wiszącej kroplówki ( zagrożenie dla życia , duże wahania
stężeń).
4.
Płyny infuzyjne, do których dodano leki należy zmienić
najpóźniej po upływie 12 godz.
5.
Przy podłączaniu drugiej butelki płynu infuzyjnego, nie ma
konieczności wymiany zestawu do przetoczeń (warunek-
dren i komora są wypełnione płynem).
6.
Infuzję kończymy, gdy w zestawie widoczny jest płyn
infuzyjny, zaciskając zacisk rolkowy, odłączyć dren,
przepłukać wenflon, zabezpieczyć.
Jak obliczyć prędkość wlewu kroplowego?
Jeśli znana jest objętość infuzji i przewidziany czas…
objętość infuzji w ml x 20
=
liczba kropli / min
czas infuzji w minutach
np. Podaj we wlewie kroplowym 500 ml PWE w czasie 4 godz.
500ml x 20
= 41 kropli/ min
240 min
Obj. 1 kropli = 0,05ml
Objętość infuzji…
liczba kropli na min x czas infuzji
20 = objętość infuzji.
np. z zadania poprzedniego
41 kropli x 240 min = 492 ml ( ~ 500ml )
20
Struktura czynności…
Czynności przygotowawcze pielęgniarki ( sprawdzenie
zlecenia, umycie rąk)
Przygotowanie zestawu:
karta zleceń lekarskich, płyn
infuzyjny, zlecony lek, preparat antyseptyczny, jałowe
gaziki, aparat do przetoczeń płynów infuzyjnych, strzykawka
10ml z 0,9% NaCl, rękawiczki, lignina, pojemnik na odpadki,
stojak do kroplówki, pisak.
Przygotowanie pacjenta:
cel, przebieg zabiegu, zgoda.
Czynności właściwe:
1.
Sprawdzenie zgodności płynu, leku ze zleceniem lekarskim
( rodzaj, ilość, stężenie, termin ważności, wygląd)
2.
Przygotowanie butelki z płynem infuzyjnym:
usunięcie osłonki
z korka gumowego butelki, dezynfekcja szyjki butelki,
wstrzyknięcie leku w sposób jałowy i wymieszanie, podpisanie
butelki pisakiem – data, godzina, nazwisko chorego, nr sali, lek
dodany do roztworu, nazwisko osoby przygotowującej.
Opakowanie płynu infuzyjnego wyposażone w sterylne porty
zabezpieczone folią nie wymagają dezynfekcji miejsca wkłucia.
3.
Przygotowanie aparatu do przetoczeń:
wyjęcie z jałowego
opakowania, zdjęcie osłonki z igły aparatu, wkłucie ruchem
obrotowym w sposób jałowy pod kątem 90° igły do stojącej
butelki.
4.
Zaciśnięcie zacisku rolkowego, zawieszenie butelki z płynem
korkiem ku dołowi na stojaku, wypełnienie komory
kroplomierza do połowy płynem przez kilkakrotne jej
uciśnięcie,
5.
Otwarcie zatyczki odpowietrznika, skierowanie drenu do
miski nerkowatej i zwolnienie zacisku rolkowego (płyn
wypełnia dren jednocześnie usuwając zalegające powietrze),
6.
Ponowne zamknięcie zacisku rolkowego, ustawienie butelki
z aparatem na tacy i udanie się na salę chorych.
7.
Sprawdzenie tożsamości pacjenta, założenie rękawiczek.
8.
Podłączenie kroplówki:
zawieszenie butelki na stojaku,
sprawdzenie czy dren jest wolny od pęcherzyków powietrza,
umocowanie drenu na zacisku rolkowym, zdjęcie osłonki z
drenu, otworzenie jałowych gazików, zdjęcie igły
zabezpieczającej strzykawkę z 0,9% NaCl, wygodne ułożenie
kończyny z założonym wkłuciem i.v na płacie ligniny,
odsłonięcie miejsca wkłucia. Podłożenie gazika pod korek
luer-lock i usunięcie korka, jednocześnie uciskając miejsce,
w którym wyczuwa się koniec kaniuli. Połączenie wenflonu
ze strzykawką i sprawdzenie jego drożności poprzez
zaaspirowanie krwi do strzykawki. Połączenie w sposób
jałowy drenu do aparatu do przetoczeń z wenflonem,
otworzenie zacisku rolkowego i ustawienie prędkości infuzji
wg zleceń.
Czynności końcowe
Uporządkowanie sprzętu, materiału, otoczenia (usunięcie
ligniny, uporządkowanie zestawu)
Umycie i odkażenie ręki pacjenta, jeśli została zabrudzona
krwią,
Zachęcenie do obserwacji przepływu płynu i w razie braku
infuzji powiadomienie pielęgniarki,
Kontrolowanie stanu pacjenta i przebiegu infuzji
Umycie rąk, udokumentowanie zabiegu.
Pompy infuzyjne- strzykawki
automatyczne.
Automatyczne pompy infuzyjne służą do kontrolowanego,
ciągłego bądź frakcjonowanego podawania leków. Dokładne
dawkowanie w określonych przedziałach czasowych jest
możliwe także przez długi okres czasu.
Zalecenia do stosowania pomp
infuzyjnych.
1.
Do infuzji przy użyciu pomp stosować wyłącznie
strzykawkowe i kroplowe wlewy dożylne wymienione przez
producenta danej pompy (w przeciwnym razie może dojść
do błędów infuzji)
2.
Strzykawka jednorazowego użytku zastosowana do pompy
nie powinna być używana dłużej niż 24 godz.
3.
Przed włączeniem infuzji upewnić się, czy w strzykawce i
drenie ją łączącym z kaniulą w żyle pacjenta nie ma
powietrza.
4.
Pompy wieszaj tylko na stojakach przeznaczonych do tego
celu.
5.
Na pompie nie wolno wieszać innych urządzeń i tkanin…
6.
Szybkość dozowania funkcji BOLUS ustawia się
automatycznie.
7.
Pompa powinna pracować w bezpiecznej odległości od
pacjenta.
8.
Pompa nie może pracować w środowisku łatwopalnym.
9.
Występuje możliwość wyboru sposobu programowania
infuzji: prędkość, prędkość i objętość, prędkość i czas,
objętość i czas.
10.
Istnieje system alarmów charakterystycznych dla danego
modelu pompy np.. 10 min. do końca infuzji,…
Wskazania do stosowania pomp
infuzyjnych
Długotrwałe leczenie
Podawanie silnych środków leczniczych w niewielkich ilościach.
Przygotowanie sprzętu:
Specjalna strzykawka,
Przewody do pompy infuzyjnej,
Lek,
Pompa infuzyjna.
Strzykawki do pomp infuzyjnych.
W skład strzykawek wchodzą
następujące elementy:
- łącznik stożkowy luer-lock (1)
uszczelka gumowa (2)
podwójna skala (3)
cylinder strzykawki (4)
tłok strzykawki (5)
Postępowanie..
1.
Zdezynfekuj ręce, sprawdź zlecenie
2.
Skontroluj pompę,
3.
Nabierz lek do strzykawki i odpowietrz ją, połącz z
przewodem do pompy infuzyjnej i wypełnij go lekiem,
4.
Sprawdź tożsamość pacjenta, załóż rękawiczki,
5.
Włóż strzykawkę w uchwyt pompy infuzyjnej i zaprogramuj
odpowiedni przepływ leku,
6.
Podłącz przewód znanym sposobem do wenflonu pacjenta
(wg procedury)
7.
Naciśnij START
Jak obliczyć prędkość infuzji…?
Zlecenie lekarskie dotyczy np. podania pacjentowi 50ml glukozy
5%w czasie 1 godz.i.v
Odp: ustaw przepływ 50ml/ h
Podaj pacjentowi 50ml glukozy 5% w czasie 2 godz.i.v
Odp: przepływ ustawiamy 25ml/h ( zatem infuzja 25ml glukozy
5% będzie trwała 1 godz, oraz pozostałe 25ml również 1
godzinę, więc pacjent otrzyma zlecony płyn w ciągu 2 godz.-
zgodnie ze zleceniem)
Podaj pacjentowi 30ml glukozy 5% w czasie 30min. i.v
Odp: ustaw przepływ 60ml/h; skąd?? tocząc lek w czasie 1
godz. infuzję ustawisz z prędkością 30ml/h, jeśli natomiast ta
sama ilość leku ma zostać podana w czasie o połowę krótszym,
jej przepływ musi być 2x szybszy.
Obliczanie zleconych dawek leków.
Jednostki
–
leki
Dawki leków mogą być wyrażone w:
Gramach
[g]
1 g = 1000 mg = 1000000 μg
Miligramach [mg]
1 mg = 1000 μg = 0,001 g
Mikrogramach
[mcg] lub [μg]
1 μg = 0,001 mg = 0,000001 g
A także w:
Jednostkach międzynarodowych
Miliekwiwalentach
Molach
Przeliczanie
1 g = 1000 mg
0,1 g = 100 mg
0,01g = 10 mg
0,001g = 1 mg
1 g = 1000mg ->
0,001g = 1 mg
1 mg = 1000 μg
0,1 mg = 100 μg
0,01 mg = 10 μg
0,001 mg = 1 μg
Ilość
leku w ampułce
Zawartość leku w ampułce może
być różna w różnej objętości
Pojemności ampułek mierzymy w ml
W 1 ml może być rozpuszczone 1
mg, 10 mg, 100 mg leku – będzie
się różnił stężeniem np. MORFINA
1ml ampułka może zawierać 10 mg
leku lub 20 mg leku
Ważne !
1% roztwór 10mg – 1 ml
10% roztwór 100mg – 1ml
100% roztwór 1000mg – 1ml
Np.
0,1%Adrenalina = 1mg w 1ml
0,05%Atropina = 0,5 mg w 1 ml
0,1%Atropina = 1mg w 1 ml
2%Lignokaina = 20 mg w 1 ml
Stężenie procentowe
liczba gramów w 100 g roztworu
Przyjmujemy, że 100 g roztworu to
100ml
Stężenie 1% oznacza, że w 100ml
roztworu
znajduje
się
1
g
substancji
1 litr (l) = 1000ml
1l = 1 kg
1000ml = 1000 g
Mililitr (ml)
-
1 ml wody = 1 gram wody
-
1 ml wody = 20 kropli wody
-
5 ml wody= 1 łyżeczka wody
Opis
ampułki
Np. CORDARONE,
Ampułka o pojemności 3ml zawiera
150 mg Amiodaronu
Może być opisana dwojako:
150mg/3ml, 1ml
(całkowita dawka/całkowita objętość, ilość
mililitrów)
50mg/ml,
3ml
(dawka w mililitrze i ilość mililitrów)
Jaki
to opis?
Opis
procentowy –
ułatwienie
% x obj. amp. x 10 =
mg
np. Adrenalini 0,1%, 1ml
0,1% x 1ml x 10 = 1mg
Ile
leku w jednej ampułce
Zadania…
Biofuroksym dostępny w fiolkach w ilości 1,5 g oraz 750mg
(substancja sucha). Proszę rozcieńczyć i podać w iniekcji i.m
oraz i.v następujące ilości: 0,25g ; 500mg;
Wskazówka
Przy podawaniu leku drogą i.v lek najlepiej rozpuścić w tylu
mililitrach ile ma gramów/ miligramów.
TZN
: Biofuroksym dawka 750 mg rozpuść w 7,5 ml 0,9% NaCl, tak
by łatwo było policzyć mniejszą dawkę.
750 mg - 7,5 ml
x mg - 1 ml
x = 100mg
W 1 ml będzie znajdowało się 100 mg leku Biofuroksym
Zatem…
By obliczyć dawkę 0,25 g Biofuroksymu (podając i.v)
0,25 g = 250 mg
Z fiolki 750 mg
750 mg - 7,5 ml ( 0,9% NaCl)
250 mg - x
750 mg x = 1875 : 750
x = 2,5 ml
Lub prościej z wcześniejszych obliczeń
1ml = 100 mg
x = 250 mg
100x = 250
x = 2,5 ml
Odp. Aby podać pacjentowi 250mg leku należy rozpuścić go w 7,5
ml 0,9%NaCl i naciągnąć 2,5 ml.
c.d
Biofuroksym 1,5 g ( podaj pacjentowi 500mg i.v)
1,5 g = 1500mg
1500mg – 15 ml 0,9% NaCl
x mg - 1 ml
x = 100mg
W 1 ml leku przy rozpuszczeniu w 15 ml 0,9% NaCl znajduje
się 100mg leku.
Stąd:
1 ml – 100 mg
x ml – 500 mg
x = 5 ml
Odp. By podać pacjentowi 500mg leku należy z tak
rozpuszczonego roztworu naciągnąć 5 ml.
Podawanie i.m
Biofuroksym 750 mg (sucha masa), podaj pacjentowi 0,25 g i.m
0,25g = 250 mg
750 mg – 3 ml 0,9% NaCl
x mg - 1 ml
3 mg x = 750 : 3
1 ml x = 250mg
Pacjentowi mamy podać 250 mg zatem z tak rozpuszczonego
leku naciągniemy 1 ml leku.
Biofuroksym 1,5 g – podaj pacjentowi 500mg i.m
1,5 g = 1500mg
1500mg – 3 ml 0,9% NaCl
1mg x – 1 ml
3 x = 1500:3
x = 500mg
By podać pacjentowi 500 mg i.m, lek Biofuroksym należy
rozpuścić w 3 ml 0,9% NaCl i naciągnąć 1 ml
Biodacyna dostępna w fiolkach o pojemności 2 ml zawierająca
250 mg i 500mg leku. Proszę podać w iniekcji i.v oraz i.m
dawkę 125 mg ; 350 mg .
Biodacyna 2 ml = 250 mg
Mamy podać 125 mg pacjentowi
2 ml – 250 mg
zatem
x ml - 125 mg
x = 1 ml
By podać pacjentowi dawkę 125 mg Biodacyny należy naciągnąć
z fiolki o stężeniu 2ml= 250mg 1 ml leku.
Biodacyna 350 mg
fiolka Biodacyny 2ml = 500 mg
Zatem
x ml = 350 mg
500 x = 700:500
x = 1,4 ml
By podać pacjentowi 350 mg Biodacyny należy ze stężenia leku
2ml=500mg, naciągnąć 1,4 ml.
1% roztworu 10mg – 1ml.
ZADANIE 1.
Ile soli kuchennej zużyto do przygotowania 25ml 0,9% NaCl ?
ROZWIĄZANIE:
1%=10mg
0,9% = x
X = 9 mg
Stąd: 9mg – 1ml
x- 25ml
x= 225 mg.
Odp
.
Do przygotowania 25ml 0,9 % NaCl zużyto 225mg soli
kuchennej.
ZADANIE 2.
Ile glukozy otrzymał pacjent po przetoczeniu 280ml 5% roztworu
glukozy?
ROZWIĄZANIE:
5% 50mg – 1ml
50mg- 1 ml
x- 280ml
x = 14000mg
x= 14g
Odp. Pacjent otrzymał 14 g glukozy.
ZADANIE 3.
W 1 cm³ znajduje się 25mg leku. Ile tego leku jest w 10 ml?
ROZWIĄZANIE:
1cm³= 1ml
Zatem
1ml = 25 mg
10ml= x
x= 250mg.
Odp. W 10 ml leku znajduje się 250 mg leku.
Zadanie domowe
ZADANIE 1.
Ile 2% Lidocainy należy podać pacjentowi o masie ciała 80kg aby
otrzymał dawkę 1mg/ kg m.c
?
ZADANIE 2.
Ile soli fizjologicznej znajduje się w 1000ml ?
?
ZADANIE 3.
Ile cukru znajduje się w roztworze 10%, 20% glukozy?
?
ZADANIE 4 .
Proszę podać pacjentowi 200 mg; 400 mg; 25 mg; 30 mg
Biodacyny. Dostępne fiolki leku 2ml = 250 mg oraz 2ml = 500
mg.
ZADANIE 5.
Proszę podać w iniekcji i.m Biofuroksym 125 mg, 700 mg; 850
mg. Dostępne fiolki leku to 750 mg oraz 1,5 g.
ZADANIE 6.
Podaj w iniekcji i.m oraz i.v Ampicilinę w dawce 250 mg; 300 mg;
450 mg. Dostępna fiolka Ampicilina 500 mg.
Amiodaron
Dawka w pediatrii 5 mg/kg.m.c.
Dziecko 12kg
Ampułka
3ml
Opis amp.
50mg/ml
Do jakiej strzykawki nabrać?
Ile cm
3
(ml) nabrać?
1 cm
3
= 1ml
Czym rozcieńczyć?
Do ilu cm
3
rozcieńczyć?
Obliczanie
Dawka dla „całego” dziecka
5 mg/kg x 12 kg = 60 mg
Ile ml wziąć z ampułki?
2ml (bo 50mg/ml, więc w 2ml => 100mg)
Do ilu rozcieńczyć?
Do 10cm
3
, bo wtedy w 1cm
3
=> 10mg
Ile z tego podać?
Skoro 1cm
3
=> 10mg to 60mg jest w 6cm
3
(4cm
3
pozostaje w strzykawce)
Lub
Wziąć z ampułki 3ml (150mg)
Rozcieńczyć do 15 cm
3
(w 1cm
3
=> 10mg)
Podać 6cm
3
(pozostaje w strzykawce 9cm
3
)
Lub…
Wziąć 3ml (150mg)
Rozcieńczyć do 10cm
3
(w 1cm
3
=> 15mg)
Podać 4cm
3
Podaj
pacjentowi 7mg MF
Podaj
pacjentowi 3mg MF
Podać
30mg furosemidu
Podać pierwszą dawkę
30mg, powtórzyć 20mg
Antyarytmicznie 100mg
i.v.