Leki stosowane w
chorobach tarczycy.
• Tarczyca jest narządem
produkującym i
wydzielającym do krwi
hormony. Położona jest
u podstawy szyi;
kształtem przypomina
motyla- składa się z
dwóch płatów bocznych
połączonych wąskim
pasmem tkanki zwanym
cieśnią.
• Tarczyca produkuje trzy
hormony.
Głównym produktem jest hormon
zwany tyroksyną, oznaczany
symbolem T4. Poza tyroksyną
tarczyca produkuje również
hormon zwany trijodotyroniną,
oznaczany symbolem T3 oraz
kalcytoninę.
• podwzgórze wydzielające
hormon tyreoliberynę (TRH -
Thyrotropin Releasing Hormone)
i
• przysadkę mózgową wydzielającą
tyreotropinę (TSH - Thyroid
Stimulating Hormone).
• Podwzgórze, przysadka i tarczyca
współpracują na zasadzie
ujemnego sprzężenia zwrotnego.
• Dla prawidłowej funkcji
tarczycy konieczna jest
odpowiednia podaż jodu w
codziennej diecie wynosząca
średnio u dzieci do 6 rż - 90 mg, u
dzieci w wieku 7-10 lat - 120 mg, u
dorosłych - 150 mg, a u kobiet
ciężarnych i karmiących - 200 mg.
• Hormony tarczycy są niezbędne do
prawidłowego rozwoju i funkcjonowania
człowieka.
W okresie życia płodowego i przez pierwsze 2
lata po urodzeniu wpływają na rozwój mózgu.
Ich niedobór w okresie płodowym i wczesnego
dzieciństwa prowadzi do trwałego niedorozwoju
umysłowego zwanego kretynizmem. T4 i T3
regulują proces wzrastania oraz dojrzewania
płciowego. W warunkach niedoboru hormonów
tarczycowych u dzieci dochodzi do zahamowania
wzrostu przy zachowaniu dziecięcych proporcji
ciała i opóźnienia dojrzewania płciowego. W
każdym okresie życia hormony tarczycy
stymulują produkcję energii cieplnej, wpływają
na procesy intelektualne i nastrój, pracę serca,
mięśni szkieletowych, jajników i jelit.
Niedoczynność tarczycy
• Jest chorobą spowodowaną
niedoborem hormonów tarczycy.
• Charakteryzuje się spowolnieniem
funkcji psychicznych i
motorycznych, sennością,
marznięciem, suchością skóry,
wypadaniem włosów, zaparciami,
przybywaniem na wadze,
obrzękiem powiek i twarzy,
chrypką, hipercholesterolemią a u
dzieci powoduje zaburzenia
rozwoju ogólnego.
Nadczynnośc tarczycy
• Jest stanem klinicznym
spowodowanym
nadmierną produkcją
oraz sekrecją
tyroksyny i
trijodotyroniny.
• Charakteryzuje się
stałym uczuciem
gorąca, chudnięciem,
przyspieszoną
czynnością serca,
nadmierną
pobudliwością
nerwową i osłabieniem
siły mięśniowej.
• U pacjentów z chorobą
Gravesa-Basedowa mogą
ponadto rozwinąć się
takie swoiste objawy,
jak: wytrzeszcz gałek
ocznych, wole i obrzęk
podudzi (obrzęk
przedgoleniowy). W
przypadkach wola
guzowatego
nadczynnego nie
stwierdza się tych
objawów, natomiast
wyczuwa się pojedyncze
lub mnogie guzy w
obrębie tarczycy.
Leki stosowane w
niedoczynności tarczycy.
•
Istotą tej choroby jest upośledzenie
wytwarzania T3 i T4.
•
Niedoczynność dzielimy na wrodzoną i
nabytą
•
W niedoczynności wrodzonej u noworodka
hamuje OUN, co prowadzi do kretynizmu.
•
W niedoczynności nabytej pierwotnej
przyczyną braku wytwarzania T3 i T4 są wole
obojętne, wole endemiczne (te z braku jodu).
LEWOTYROKSYNA:
• Jest syntetyczną
lewoskrętną tyroksyną
o właściwościach
naturalnej tyroksyny.
• Stosowana w leczeniu
substytucyjnym przy
upośledzeniu lub
braku wytwarzania
hormonów tarczycy.
WSKAZANIA:
• Terapia zastępcza i
uzupełniająca w
niedoczynności tarczycy
różnego pochodzenia.
Zapobieganie wznowieniu
wola tarczycy po leczeniu
operacyjnym u pacjentów
z prawidłową czynnością
tarczycy. Leczenie wola
obojętnego. Pomocniczo
w leczeniu nadczynności
tarczycy w chorobie
Graves-Basedowa. Test
supresyjny w diagnostyce
nadczynności tarczycy.
Preparaty:
• Eferox
• Euthyrox
• Letrox
• Eltroxin
Jod.
• Ma on zasadnicze znaczenie w prawidłowym
funkcjonowaniu tarczycy.
• Zapotrzebowanie dobowe na jod jest 150-
300mg.
• Zastosowanie zapobieganie niedoboru jodu,
zapobieganie nawrotom wola po zakończeniu
leczenia farmakologicznego lub operacyjnego.
• Preparaty (kalium jodatum)
• Jodid
• Jodox
Leki stosowane w
nadczynności tarczycy:
• Nadczynność tarczycy -
najczęstsze objawy
• Spadek wagi
• Nadwrażliwość na ciepło i
nadmierna potliwość
• Drażliwość, nerwowość
• Kołatanie serca
• wytrzeszcz oczu
1. Pochodne tiouracylu
• Metylotiouracyl i propylotiouracyl- hamują
wytwarzanie T3 i T4 w tarczycy na skutek
hamowania aktywności enzymów
warunkujących jodowanie tyrozyny w
tyreoglobulinie.
• Mogą prowadzić do przerostu unaczynienia
tarczycy, co jest przyczyną powstawania wola.
• Leki te mogą być przyczyną skórnych
odczynów alergicznych, łysienia, zaburzeń
czynności układu pokarmowego, uszkodzeń
wątroby, nerek i zapalenia wielonerwowego.
• Preparaty:
• Thyrosan, propycyl.
2. Pochodne tioimidazolu.
• Tiamazol i karbimazol hamują wydzielanie T3
i T4 przez tarczycę na skutek hamowania
aktywności enzymów powodujących
jodowanie grup tyrozynowych w
tyreoglobulinie
• Jednak stosowanie długotrwałe może również
powodować wzrost ukrwienia tarczycy,
niekiedy nudności, wymioty, bóle głowy,
wysypkę, rzadziej trombocytopenię, łysienie.
• Gromadzą się w nadnerczach
• Łatwo przechodzą do mleka matki
• Preparaty:
• Metizol
• Thyrozol.