GAZ
GAZ
ŁUPKOWY
ŁUPKOWY
Gaz łupkowy – podstawowe cechy w
Gaz łupkowy – podstawowe cechy w
porównaniu z gazem
porównaniu z gazem
„konwencjonalnym”
„konwencjonalnym”
Parametry kluczowe dla oszacowania
Parametry kluczowe dla oszacowania
zasobów perspektywicznych gazu
zasobów perspektywicznych gazu
łupkowego:
łupkowego:
Obszar występowania
Obszar występowania
Prosta budowa geologiczna płaskie zaleganie, brak większych
Prosta budowa geologiczna płaskie zaleganie, brak większych
dyslokacji (F)
dyslokacji (F)
Miąższość łupków (> 50 m) (F)
Miąższość łupków (> 50 m) (F)
Głębokość występowania (1000–5000 m)
Głębokość występowania (1000–5000 m)
Zawartość pierwotnej materii organicznej (> 2 % wag. TOC)
Zawartość pierwotnej materii organicznej (> 2 % wag. TOC)
Dojrzałość termiczna (> 1,0 %Ro)
Dojrzałość termiczna (> 1,0 %Ro)
Podatność na mikrospękania (kruchość, zwięzłość – często
Podatność na mikrospękania (kruchość, zwięzłość – często
utożsamiana z zawart. SiO2) (F)
utożsamiana z zawart. SiO2) (F)
Wskaźnik wydobywalności (dane z literatury: 20 - 40 %) (E)
Wskaźnik wydobywalności (dane z literatury: 20 - 40 %) (E)
Przebieg wydajności otworów (E)
Przebieg wydajności otworów (E)
F - cechy ważne dla skutecznego szczelinowania
F - cechy ważne dla skutecznego szczelinowania
E - parametry możliwe do oszacowania po kilkuletniej
E - parametry możliwe do oszacowania po kilkuletniej
eksploatacji
eksploatacji
Przykład początkowego wydobycia gazu
Przykład początkowego wydobycia gazu
ze złoża Woodford Shale Example
ze złoża Woodford Shale Example
Woodford Completion
Woodford Completion
Gaz łupkowy w Polsce
Gaz łupkowy w Polsce
Całkowite zasoby
Całkowite zasoby
wydobywalne z
wydobywalne z
uwzględnieniem ryzyka
uwzględnieniem ryzyka
poszukiwawczego (risked
poszukiwawczego (risked
recoverable resource) Rc =
recoverable resource) Rc =
RBB + RBP + RBL
RBB + RBP + RBL
Baseny
Baseny
sylurskie
sylurskie
wzdłuż brzegu
wzdłuż brzegu
platformy
platformy
wschodnioeur
wschodnioeur
opejskiej
opejskiej
zagęszczenie
zagęszczenie
otworów
otworów
wiertniczych
wiertniczych
(niebieskie
(niebieskie
kropki)
kropki)
Szacunkowe zasoby gazu łupkowego w
Szacunkowe zasoby gazu łupkowego w
Polsce po uwzględnieniu
Polsce po uwzględnieniu
najważniejszych („grubych”) zastrzeżeń
najważniejszych („grubych”) zastrzeżeń
do obliczeń ARI (w nawiasach):
do obliczeń ARI (w nawiasach):
Basen lubelski 0,25 (1,25) bln m3
Basen lubelski 0,25 (1,25) bln m3
Basen podlaski 0,40 (0,40) bln m3
Basen podlaski 0,40 (0,40) bln m3
Basen bałtycki 1,20 (3,65) bln m3
Basen bałtycki 1,20 (3,65) bln m3
Ogółem: 1,85 (5,3) bln m3
Ogółem: 1,85 (5,3) bln m3
Dotychczasowe oceny zasobów perspektywicznych
Dotychczasowe oceny zasobów perspektywicznych
gazu łupkowego są wysoce hipotetyczne. W
gazu łupkowego są wysoce hipotetyczne. W
szczególności, zasoby 5,3 bln m3 (2011 r. - EIA/ARI)
szczególności, zasoby 5,3 bln m3 (2011 r. - EIA/ARI)
oparto na wątłych, a częściowo wątpliwych
oparto na wątłych, a częściowo wątpliwych
podstawach geologicznych. Pobieżne przeliczenia
podstawach geologicznych. Pobieżne przeliczenia
wskazują na co najwyżej 1,4 - 1,85 bln m3
wskazują na co najwyżej 1,4 - 1,85 bln m3
Takie urealnione zasoby są dalej ogromne, ale ich
Takie urealnione zasoby są dalej ogromne, ale ich
wysokość jest już porównywalna z zasobami
wysokość jest już porównywalna z zasobami
prognostycznymi dla złóż konwencjonalnych – 1,73
prognostycznymi dla złóż konwencjonalnych – 1,73
bln m3 (Górecki w: PIG, 2011)
bln m3 (Górecki w: PIG, 2011)
Dokładniejsza ocena zasobów możliwa po uzyskaniu
Dokładniejsza ocena zasobów możliwa po uzyskaniu
nowych danych otworowych, a także ustaleniu
nowych danych otworowych, a także ustaleniu
specyficznej dla polskich złóż dynamiki wydajności
specyficznej dla polskich złóż dynamiki wydajności
wydobycia gazu (> 1 rok ciągłej eksploatacji)
wydobycia gazu (> 1 rok ciągłej eksploatacji)
Gaz łupkowy w Polsce z perspektywy
Gaz łupkowy w Polsce z perspektywy
geologa – fakty*, przewidywania**,
geologa – fakty*, przewidywania**,
nadzieje***
nadzieje***
*skąpe
*skąpe
**hipotetyczne
**hipotetyczne
***wielkie i ciągle rosnące
***wielkie i ciągle rosnące
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
Prezentacje wykonał
Prezentacje wykonał
Maciej D.
Maciej D.
Kl. IV A
Kl. IV A