St. Międzynarodowe II ST, II rok

GAZ ŁUPKOWY- SZANSE I KORZYŚCI

W ostatnich dziesięcioleciach daje się zauważyć wzrost zapotrzebowania na gaz ziemny na świecie. Surowiec ten znajduje liczne zastosowanie w wielu gałęziach gospodarki, zarówno dla potrzeb przemysłu, sektora usług, jak i w gospodarstwach domowych. Wywołana na początku 2006 roku odcięciem dostaw rosyjskiego gazu dla Ukrainy dyskusja na temat bezpieczeństwa energetycznego poszczególnych krajów europejskich, w tym Polski, z konieczności skupiła się na kwestiach dywersyfikacji dostaw gazu. Polski sektor energetyczny stoi obecnie przed poważnymi wyzwaniami. Wysokie zapotrzebowanie na energię, nieadekwatny poziom rozwoju infrastruktury wytwórczej i transportowej paliw i energii, znaczne uzależnienie od zewnętrznych dostaw gazu ziemnego i niemal pełne od zewnętrznych dostaw ropy naftowej oraz zobowiązania w zakresie ochrony środowiska, w tym dotyczące klimatu, powodują konieczność podjęcia zdecydowanych działań zapobiegających pogorszeniu się sytuacji odbiorców paliw i energii. W wielu krajach gaz ziemny jest także szeroko wykorzystywany do wytwarzania energii elektrycznej W Polsce wykorzystanie gazu do tego celu jest ograniczone z uwagi na znaczące zasoby węgla, jednak należy się spodziewać, że rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną, zaawansowany wiek znacznej części elektrowni oraz założenia europejskiej i krajowej polityki energetycznej w dziedzinie ograniczenia oddziaływania sektora energetycznego na środowisko, będzie sprzyjać inwestycjom w wysokosprawne jednostki wytwarzania energii elektrycznej w Polsce, także te oparte na paliwach gazowych. Prognozuje się, że zarówno w kraju, jak i w UE, czy też na świecie zapotrzebowanie na gaz ziemny będzie systematycznie wzrastać.

Tematem mojego referatu jest gaz łupkowy, oraz omówienie szans i korzyści jakie niesie ze sobą jego wydobycie. Gaz ziemny jest najczystszym ekologicznie źródłem energii spośród wszystkich paliw kopalnych. Cechuje go niska emisja gazów cieplarnianych, a także brak niebezpiecznych odpadów. Postęp technologii wydobycia i obniżenie jej kosztów spowodowały możliwość sięgnięcia po nowe, pomijane do tej pory zasoby gazu ziemnego: gaz ściśnięty, gaz z łupków lub gaz łupkowy (shale gas) oraz metan z pokładów węgla. Gaz łupkowy to jeden z trzech rodzajów gazu ze złóż niekonwencjonalnych, uzyskiwany z położonych głęboko pod ziemią łupków osadowych. Skały te cechują się niską przepuszczalnością, dlatego gaz z łupków wymaga bardziej złożonych i zaawansowanych technicznie metod wydobycia. Technika wydobycia gazu łupkowego w uproszczeniu polega na wykonaniu poziomego odwiertu w skale łupkowej i wypełnieniu uzyskanej szczeliny mieszanką wody, piasku kwarcowego i dodatków chemicznych, która, powodując pęknięcia w skałach, pozwala na wydostanie się gazu. Według szacunków Energy Information Administration, wydobycie gazu łupkowego do 2030 roku będzie wynosiło 7% światowej produkcji gazu ziemnego. Polska posiada bogate zasoby gazu ziemnego w skałach łupkowych na Pomorzu, Mazowszu i Lubelszczyźnie, ale tylko te o odpowiednich właściwościach mogą być wydobywane co za tym idzie są one pożądane i ciągle poszukiwanePoczątek formularza.Dół formularza

Strategia poszukiwania gazu z łupków posiada swoją specyfikę i wymaga integracji różnych dziedzin wiedzy i praktyki przemysłu naftowego. Jednym z pierwszych etapów procesu poszukiwania złóż gazu są prace sejsmiczne, które polegają na wysłaniu w głąb ziemi fal sejsmicznych, generowanych za pomocą zestawu specjalnych maszyn samobieżnych zwanych wibratorami.  Fale sejsmiczne odbijają się od granic warstw geologicznych. Różne własności fizyczne skał są powodem innych, specyficznych dla poszczególnych ich rodzajów, zmian parametrów odbitych fal. Te fale rejestrowane są na powierzchni za pomocą układu pomiarowego, którego podstawowym elementem są geofony. Efektem prac są przekroje geologiczne, które obrazują głębokość zalegania, grubość i ułożenie warstw geologicznych, w tym tych, w których mogą się znajdować pokłady gazu ziemnego. Badania sejsmiczne są bezpieczne dla ludzi, zwierząt i budynków. Użycie bezinwazyjnego źródła wzbudzania fali sejsmicznej minimalizuje oddziaływanie na środowisko, a dzięki precyzyjnej kontroli energii wzbudzanych drgań, możliwe jest prowadzenie prac w miastach, w bezpośredniej bliskości budynków. Badania takie nie mają również wpływu na poziom i jakość wód gruntowych. Wykonanie badań geofizycznych w danym miejscu odbywa sie na podstawie uzyskanej koncesji na poszukiwanie i rozpoznanie węglowodorów i nie jest jednoznaczne z przyszłym wydobyciem gazu z łupków. Dopiero po udokumentowaniu przeprowadzonych prac i potwierdzeniu występowania gazu z łupków na skalę przemysłową, właściciel koncesji na poszukiwanie ma pierwszeństwo do uzyskania koncesji wydobywczej.

 

Rys. Złoża w skałach łupkowych znajdują się znacznie głębiej niż konwencjonalne złoża gazu ziemnego.

Prowadzenie poszukiwań rozpoczyna się od wiercenia otworu w celu pozyskania materiału geologicznego do badań i analiz oraz wykonania odpowiednich testów potwierdzających możliwość uzyskania przemysłowego przypływu gazu. Kolejnym etapem jest wytypowanie najbardziej interesujących poszukiwawczo poziomów tak, aby uzyskać odpowiedzi na pytanie: czy jest możliwość oraz ekonomicznie uzasadniona opłacalność udostępnienia nowo odkrytego złoża gazu łupkowego.

Pierwsze próby eksploatacji gazu łupkowego podejmowano w XIX wieku, ale z powodu braku technologii zapewniającej przepływ gazu do odwiertu nie udało się wykorzystać tego źródła energii. Przemysłowe znaczenie gaz z łupków zyskał dopiero w ostatnich latach. Dzięki dwóm nowoczesnym technikom: wierceniom poziomym oraz szczelinowaniu hydraulicznemu po odkryciu wielkiego pola Barnett w amerykańskim Teksasie wydobycie rozwinęło się na ogromną skalę 50 mld m³ (8% wydobycia w Stanach Zjednoczonych w 2008 r.). Jeszcze w latach 80. XX wieku na ogromnych obszarach amerykańskich pól wydobywczych wiertnie znajdowały się w odległości nawet jednego- dwóch kilometrów. Wraz z rozwojem technologii udoskonalono i zmniejszono skalę oddziaływania wierceń i dziś zamiast kilkunastu wiertni na złożu montuje się tylko jedną. Zastosowanie nowoczesnej technologii wydobycia gazu pozwala na obniżenie kosztów eksploatacji, ale dopiero po wykonaniu odwiertów poszukiwawczych, analizie próbek i testach efektywności złóż można wycenić opłacalność wydobycia gazu łupkowego. Trudność polega na tym, że może być ona różna nawet w obrębie jednego złoża.

W Polsce wszystkie złoża gazu łupkowego należą do Skarbu Państwa. Aby prowadzić wydobycie surowców, firma naftowa musi najpierw  operować zgodnie z uzyskaną koncesją poszukiwawczą, a następnie uzyskać z Ministerstwa Środowiska koncesję wydobywczą, która zostanie wydana tylko wtedy, gdy spełnione zostaną wszystkie warunki formalne, w tym również dotyczące ekologicznego wydobycia. Zgodnie z unijną dyrektywą węglowodorową, określającą zasady udzielania koncesji na poszukiwanie i wydobycie węglowodorów w państwach członkowskich UE, koncesje wydobywcze muszą być udzielane na podstawie przetargów. Ministerstwo Środowiska wydało sto jedenaście koncesji na poszukiwanie gazu niekonwencjonalnego w Polsce, m.in. firmom: PGNiG, Lotos, Orlen Upstream, Chevron, Marathon i Talisman Energy (stan na 1 września 2012 roku).Udzielone w Polsce koncesje na poszukiwanie i rozpoznawanie złóż gazu łupkowego nie uprawniają do jego wydobywania. W przypadku odkrycia i udokumentowania niekonwencjonalnych złóż gazu z łupków przedsiębiorca może złożyć do Ministra Środowiska kolejny wniosek o udzielenie koncesji na wydobywanie tego surowca ze złoża. Organ koncesyjny prowadzi wówczas nowe, odrębne postępowanie administracyjne, w trakcie którego określi odpowiednie warunki i zobowiązania przyszłego koncesjobiorcy. Jeśli rozpoczyna się wydobycie wylot odwiertu na powierzchni jest zabezpieczony głowicą eksploatacyjną, która zapewnia pełną szczelność, a przez to bezpieczeństwo dla ludzi i środowiska. Kolejny etap to budowa instalacji do oczyszczania i osuszania gazu oraz rurociągu łączącego otwór z siecią przesyłową, który prowadzony jest pod ziemią. Czysty gaz ziemny za pośrednictwem systemu gazociągów przesyłowych i dystrybucyjnych dociera do końcowych odbiorców – gospodarstw domowych, firm i zakładów przemysłowych. Jeśli nie rozpocznie się eksploatacji, teren odwiertu podlega całkowitej rekultywacji, uwzględniającej odtworzenie pierwotnej jego rzeźby i uregulowanie stosunków wodnych a następnie dokonuje się rekultywacji  agrotechnicznej, która polega na zebraniu i wywiezieniu płyt i gruzu, nawożeniu, wykonaniu orki, bronowaniu i zasiewie roślin. Również w przypadku rozpoczęcia eksploatacji teren wokół wydzielonego i zabezpieczonego obszaru w takim samym stopniu poddany jest rekultywacji. Dotychczasowe doświadczenia wskazują na to, że aktywny ośrodek zbioru gazu nie stanowi znaczącej ingerencji w krajobraz, ponieważ jego powierzchnia w zależności od wykonanej infrastruktury przesyłowej, może wynieść ok 500 m² lub nawet ograniczyć się do powierzchni małego przydomowego ogródka. Kopalnia gazu jest prawie niewidoczna, nieuciążliwa i stanowi taki sam element krajobrazu, jak sklep lub mała stacja benzynowa. Obecnie największe wydobycie gazu łupkowego ma miejsce w USA. Rozpoczęcie wydobycia gazu z łupków w Polsce planowane jest na lata 2014-2015 i da szansę stworzenia nowych miejsc pracy, zapewni rozwój infrastruktury i może pozytywnie wpłynąć na PKB kraju.

Szanse i korzyści jakie wynikają z wydobycia gazu łupkowego są więc oczywiste. Aby je lepiej zobrazować w większej i mniejszej skali działania można przedstawić je na przykładzie Europy, następnie całej Polski a także, w mniejszej skali, na przykładzie gminy i jej mieszkańców. Jeśli chodzi o nasz kontynent już po kilku latach od rozpoczęcia wydobycia gazu łupkowego efekty mogą być odczuwalne dla całej gospodarki. Funkcjonowanie sektora gazu łupkowego może przynieść wymierne korzyści społeczne i gospodarcze, w skali całej Europy. Gaz łupkowy staje się coraz istotniejszy w dyskusji nad przyszłością energetyki krajów Unii Europejskiej. Obecnie połowa zużywanych w Europie surowców energetycznych pochodzi z importu. Wzrastające zapotrzebowanie oraz rosnące uzależnienie od dostaw z zewnątrz nie jest zgodne z unijną polityką, nastawioną na większe zróżnicowanie dostawców oraz zapewnienie większej niezależności i bezpieczeństwa energetycznego. Wydobycie gazu z łupków oznaczać będzie zmniejszenie uzależnienia krajów europejskich od importu tego surowca z Rosji i w konsekwencji zmianę polityki cenowej. Jego wydobycie przyczyni się do dalszej dywersyfikacji dostępnych źródeł energii w Europie. Co istotne, rozwój energetyki opartej na gazie wspiera także europejską politykę ograniczenia emisji CO₂. Poszukiwania, wydobycie, produkcja, transport, dostawy do gazociągów i usługi bezpośrednio związane z wydobyciem będą miały wpływ na stworzenie wielu nowych miejsc pracy dla obywateli Unii Europejskiej. Pośrednio sektor gazu łupkowego wpłynie na łańcuchy dostaw międzybranżowych w całej europejskiej gospodarce – pracownicy i ich rodziny, związane bezpośrednio lub pośrednio z sektorem gazowym, zwiększą swoje wydatki konsumpcyjne (żywność, wypoczynek, samochody, sprzęt elektroniczny, meble, odzież, itp.), co spowoduje wzrost zatrudnienia i produkcji w całej gospodarce. Wydobycie gazu łupkowego zapewni impuls dla gospodarki nie tylko w postaci wzrostu zatrudnienia i zysków dla przedsiębiorstw, ale również wzrostu PKB i zwiększonych wpływów podatkowych, związanych głównie z przyrostem poziomu aktywności gospodarczej. Możliwy spadek ceny gazu powinien utrzymać presję na spadek cen energii elektrycznej. Warto zauważyć, że niższa cena tego surowca z pewnością bezpośrednio wpłynie na wzrost atrakcyjności Europy dla azjatyckich czy amerykańskich inwestorów.

Jeśli chodzi zaś o Polskę stoimy przed ogromną szansą na całkowite przemodelowanie krajowego rynku energetycznego. Dzięki pozyskiwaniu gazu z łupków Polska może stać się pionierem rozwoju sektora gazu łupkowego w Europie, zyskując dodatkowe wpływy do budżetu, nowe miejsca pracy oraz napędzające gospodarkę niższe ceny surowca. Obecnie 75% dostaw gazu pochodzi z importu, głównie z Rosji. Pozyskanie własnych źródeł gazu, w tym wypadku gazu z łupków, jest dla Polski przede wszystkim szansą na uniezależnienie się od dostaw z zagranicy i zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego naszego kraju. Z importera gazu możemy stać się jednym z eksporterów, a polskie firmy, które wezmą czynny udział w eksploatacji niekonwencjonalnych źródeł gazu, będą miały szansę na osiągnięcie większego znaczenia na arenie międzynarodowej. Miejscowe wydobycie i znaczna redukcja zapotrzebowania na gaz importowany może również wpłynąć korzystnie na obniżkę cen gazu w kraju. Obecnie ceny gazu w Polsce należą do jednych z najwyższych w Europie. Raport Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych Fundacja Naukowa (CASE), zatytułowany „Ekonomiczny potencjały produkcji gazu łupkowego w Polsce w latach 2012-2025”, pokazuje, że dzięki wydobyciu gazu z łupków już od 2020 roku średnia krajowa cena gazu w Polsce spadnie o 60 dol. za 1000 m³ i wyniesie 360 dol. Wraz z dalszym rozwojem tego sektora w Polsce, już po 2031 roku 1000 m³ gazu może kosztować nas jedynie 260 dol., czyli spaść o prawie 40 proc. w stosunku do dzisiejszej ceny. Gaz z łupków to szansa na większą ilość tańszej energii produkowanej w polskich elektrowniach. Pojawienie się stabilnego źródła paliw przyśpieszy modernizację i rozbudowę zaplecza wytwarzania energii. Potencjalny wzrost zużycia gazu ziemnego w Polsce pozwoli na szybsze dostosowanie kraju do wymogów Unii Europejskiej poprzez ograniczenie emisji CO₂. Szacunki zawarte w raporcie CASE pokazują również, że dzięki wydobyciu gazu z łupków w latach 2019-25  Polska może liczyć na dodatkowe wpływy do budżetu na poziomie od 20 do prawie 90 mld zł. Eksperci zapewniają, że wydobycie gazu będzie opłacalne, a skala możliwych zysków z pozyskiwania gazu ze źródeł niekonwencjonalnych może przynieść Polsce korzyści porównywalne z wejściem do Unii Europejskiej. Rozwój wydobycia gazu może mieć znaczący wpływ na wzrost zatrudnienia – zarówno w skali lokalnej, jaki i całego kraju. Z raport Instytutu Kościuszki zatytułowanego „Wpływ wydobycia gazu łupkowego na rozwój społeczno-ekonomiczny regionów – amerykańskie success story i potencjalne szanse dla Polski” wynika, że na przykład w województwie wielkopolskim sytuacja na lokalnych rynkach pracy ulega znacznej poprawie, gdy wzmocniły swoją działalność spółki zajmujące się wydobyciem gazu. W latach 2004-2011 w powiatach, w których znajdują się kopalnie gazu ziemnego lub podziemne magazyny gazu, średnia stopa bezrobocia wyniosła 8,5 proc. wobec 10,3 proc. w pozostałych powiatach. W województwie zachodniopomorskim w powiecie myśliborskim bezrobocie wynosiło 18,2 proc., podczas gdy w pozostałych powiatach województwa sięgało aż 22,3 proc. Zdaniem analityków podobne korzyści przyniesie wydobycie gazu ze złóż niekonwencjonalnych: w perspektywie najbliższych 10 lat, zatrudnienie związane z branżą zajmującą się wydobyciem gazu z łupków i sektorach z nim powiązanych (np. handel, konstrukcje stalowe, produkcja maszyn, informatyka) wyniesie od 120 do nawet 190 tys. osób. Dodatkowo, dzięki wydobyciu gazu łupkowego nastąpi rozwój infrastruktury transportowej oraz przesyłowej praktycznie w całym kraju, a gminy pozyskają fundusze z tytułu opłat i podatków związanych z pozyskiwaniem gazu. To wszystko może istotnie przełożyć się na wzrost jakości warunków życia całego społeczeństwa. Jest także prawdopodobne, że część wydobycia gazu łupkowego zostanie wykorzystana w kraju, jednak mogą pojawić się znaczące nadwyżki surowca na eksport. W związku z tym należy ustalić, które kraje mogą być zainteresowane kupnem surowca z Polski. Istniejąca w Europie Środkowej sieć przesyłowa ma kluczowy wpływ na listę potencjalnych odbiorców. Dominują szlaki o położeniu równoleżnikowym do przesyłu surowca z kierunku wschodniego. Brakuje połączeń południkowych, umożliwiających transport surowca z Polski do Czech, na Słowację i Węgry. Jednak w ostatnim okresie zaplanowano, przy wsparciu środków finansowych z Unii Europejskiej, budowę gazociągów od Polski przez Słowację i Czechy do Węgier (wiąże się to z inicjatywą krajów Grupy Wyszehradzkiej, zakładającą budowę trójkąta energetycznego pomiędzy budowanym terminalem gazowym w Świnoujściu w Polsce, projektowanym gazoportem w Chorwacji a magazynami gazowymi w Austrii, gdzie gaz miał dostarczyć rurociąg Nabucco). Z tej perspektywy kierunek ewentualnego eksportu gazu powinien być skorelowany z inicjatywą krajów Grupy Wyszehradzkiej. Ewentualna sprzedaż surowca do krajów bałtyckich (Litwy, Łotwy, Estonii) jest utrudniona słabością infrastruktury przesyłowej w północno- -wschodniej części Polski i relatywnie wysokimi kosztami jej rozbudowy w stosunku do zapotrzebowania tych państw. Niemniej pomoc finansowa ze strony Unii Europejskiej mogłaby ułatwić realizację wspólnego planu. Pojawiająsię także propozycje dotyczące wykorzystania terminala LNG w Świnoujściu do eksportu gazu. Takie rozwiązanie teoretycznie byłoby możliwe, po rozbudowie instalacji o moduł skraplający. Zgłaszana jest także koncepcja rozbudowy rurociągu jamalskiego o kolejną nitkę lub wykorzystanie części wolnych mocy przesyłowych istniejącego szlaku do przesyłu krajowego wydobycia. Warto zauważyć, że to rozwiązanie, choć teoretycznie najłatwiejsze, pozostanie bez wpływu na cel, jakim jest wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej. Ma to związek z faktem, że Niemcy posiadają najlepiej zdywersyfikowany rynek dostaw gazu w Europie i same aspirują do pełnienia funkcji centrum dystrybucyjnego gazu dla innych krajów wspólnoty. Tym samym Polska, wybierając ten kierunek sprzedaży potencjalnych nadwyżek gazu z łupków, nie wykorzystałaby szansy wzmocnienia swojej pozycji, jaka pojawia się przed producentami i dystrybutorami surowca energetycznego. Potencjalne kierunki sprzedaży gazu wiążą się też z Ukrainą i Białorusią.

Z kolei patrząc na korzyści i szanse jakie niesie gaz łupkowy z perspektywy gmin również można zauważyć wiele plusów. Gminy, w których rozpocznie się wydobycie gazu i powstaną ośrodki zbioru gazu, mogą liczyć na dodatkowe dochody. Wzrost wpływów oznacza większe środki na inwestycje, np. szkoły czy drogi. Poszukiwanie i eksploatacja gazu łupkowego to również możliwość rozwoju rynku pracy oraz lokalnego biznesu. Jak wskazują zagraniczne doświadczenia zaprezentowane w raporcie Instytutu Kościuszki, zatytułowanym „Wpływ wydobycia gazu łupkowego na rozwój społeczno-ekonomiczny regionów – amerykańskie success story i potencjalne szanse dla Polski”, wydobycie kopalin ze złóż konwencjonalnych i niekonwencjonalnych nie tylko wpływa korzystnie na gospodarkę całego kraju, ale ma też ogromny wpływ na rozwój lokalny. Jeszcze na etapie poszukiwania złóż gazu łupkowego przedsiębiorca, który uzyskał koncesje na taką działalność, uiszcza stosowną opłatę, która w 60% stanowi dochód gminy, na terenie której prowadzona jest działalność, a 40% przekazywane jest do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Budżet gminy, w której rozpocznie się wydobycie gazu i powstaną ośrodki zbioru gazu, powiększy się o dochody w postaci podatków dochodowych (PIT i CIT), a także podatku od nieruchomości. Gmina, na terenie której prowadzone są prace poszukiwawcze i wydobywcze, może czerpać dochody z tytułu podatku od nieruchomości, ponieważ urządzenia, maszyny oraz instalacje służące do poszukiwania i wydobywania węglowodorów, trwale związane z gruntem, znajdujące się na powierzchni ziemi lub pod powierzchnią ziemi, mogą zostać uznane za budowle w rozumieniu prawa budowlanego. Budżet gminy zwiększy się również o opłatę eksploatacyjną, której wysokość będzie uzależniona od powstającej właśnie ustawy o opodatkowaniu węglowodorów. Dzięki kopalni gazu łupkowego na terenie gminy jej mieszkańcy mogą spodziewać się poprawy dochodów własnych. Wskaźnik dochodu własnego per capita w gminach, w których znajduje się kopalnia lub podziemny magazyn gazu w Polsce jest o ok. 15% wyższy, niż w pozostałych gminach w danym województwie. Wyższe dochody własne oznaczają tym samym większe środki na inwestycje, mogące istotnie poprawić jakość życia mieszkańców. Gminy, w których znajdują się kopalnie gazu ziemnego, mogą liczyć nie tylko na znaczącą poprawę infrastruktury komunikacyjnej – firma wydobywcza może wybudować za własne pieniądze drogę dojazdową do kopalni, z której będą korzystać wszyscy okoliczni mieszkańcy – ale również na zaangażowanie się firm wydobywczych np. w budowę nowych przedszkoli, bibliotek, boisk czy hal sportowych, remont szkół i szpitali. Dobrym przykładem jest stałe zaangażowanie PGNiG SA w sponsorowanie wielu lokalnych przedsięwzięć w gminie Krokowa. Gminy dostają realną szansę na gazyfikację i dostęp do tańszego gazu, co nie tylko wpływa na wydatki mieszkańców, ale i lokalnych firm, które dzięki temu dostają impuls do rozwoju, ekspansji i zwiększenia zatrudnienia. Powstanie ośrodków zbioru gazu może oznaczać wzrost zatrudnienia w regionie – zarówno w sektorze wydobywczym, jak i w branżach usługowych. Dostęp do gazu oznacza także wzrost nowych inwestycji, szczególnie w rozwój gałęzi przemysłu energochłonnego. Rozwój gospodarczy gminy oprócz wzrostu wpływów i poprawy rynku pracy przekłada się także na możliwość pozyskania dodatkowego wsparcia dla szeregu inicjatyw społecznych. Jak wynika z badań zamieszczonych w raporcie Instytutu Kościuszki, w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie w okolicach, gdzie wydobywany jest gaz łupkowy, powstaje dwa razy więcej miejsc pracy, niż może wchłonąć sam przemysł wydobywczy. Mieszkańcy gminy mogą odnieść bezpośrednie korzyści, uczestnicząc w pracach pomocniczych takich, jak: prace ziemne prowadzone na terenie wiertni, obsługa cateringowa pracowników wiertni, czy też ochrona wiertni przez miejscową firmę ochroniarską. Jak pokazuje doświadczenie, w gminach, w których znajdują się kopalnie gazu ziemnego, lokalne firmy często otrzymują możliwość rozwinięcia swojej działalności po nawiązaniu współpracy z PGNiG SA..

Podsumowując wydobycie gazu łupkowego może stać się szansą zarówno na poziomie kontynentalnym jak i krajowym a także na płaszczyźnie lokalnej. Jego wydobycie nie wpływa znacząco na środowisko naturalne i może przynieść dodatkowe dochody a także, przynajmniej częściowo, uniezależnić nas od dostaw surowców energetycznych zza granic naszego kraju. To wszystko może istotnie przełożyć się na wzrost jakości warunków życia całego społeczeństwa.

Literatura:

1. Artykuł: Gaz łupkowy to szansa na tańszą energię dla Europy, http://www.mg.gov.pl; Dostęp 04.01.2014;

2. Artykuł: Przyszłość gazu łupkowego w Polsce, http://www.mg.gov.pl;
   Dostęp 04.01.2014;

3. Artykuł: Na gazie z łupków skorzystają lokalne społeczności, http://www.mg.gov.pl; Dostęp 04.01.2014;

4. Raport Instytutu Kościuszki, Wpływ wydobycia gazu łupkowego na rozwój społeczno-ekonomiczny regionów – amerykańskie success story i potencjalne szanse dla Polski; http://polishshalegas.pl/media/2603/raport_instytut_kosciuszki.pdf; Dostęp 04.01.2014;

5. Strona poświęcona gazowi łupkowemu: www.lupki polskie.pl; Dostęp 04.01.2014;

6. Dokument Rady Ministrów: Polityka energetyczna Polski do 2030 roku; 10.11.2009roku

7. Turowski Paweł, Gaz łupkowy w Polsce- szanse. wyzwania, zagrożenia.[w:] Bezpieczeństwo Narodowe nr 21, I – 2012.