ŚREDNIOWIECZE –

CZASY MIECZA I

KRZYŻA

PODSUMOWANIE

WIADOMOŚCI O EPOCE

„

Ten, kto nie pamięta przeszłości, będzie

skazany na to, że ją przeżyje powtórnie”

George

Santayana

„Ach, gdzie są niegdysiejsze śniegi”

Francois Villon

Dlaczego średniowiecze?

Średniowiecze – czyli „wieki średnie” to

nazwa, którą wprowadzili twórcy
renesansu – wówczas uznawano ją za
okres przestoju, nazwa miała odcień
lekceważący, ludzie odrodzenia
zarzucali swoim poprzednikom zacofanie
i ciemnotę.

Później pogląd ten uległ zmianie.

Daty ramowe epoki

Europa – początek: 476 r
koniec: 1453,

1450,1492

Polska – początek: 966 r.
koniec: I poł. XVI

w.

Co charakteryzuje epokę?

• Teocentryzm
• Uniwersalizm
• Anonimowość
• Dwujęzyczno

ść

• Dualizm
• Mistycyzm

Poezja religijna

  Ach, krolu wieliki nasz,

Coż ci dzieją Męszyjasz,

Przydaj rozumu k mej

rzeczy,

Me sierce bostwem

obleczy,

Raczy mię mych grzechow

pozbawić,

Bych mogł o twych

świętych prawić...

„

Legenda o świętym Aleksy

m

”

• „

Legenda o świętym

Aleksym”

• „ Posłuchajcie bracia

miła”

• „ Bogurodzica”

• „ Kwiatki św.

Franciszka”

Liryka świecka

Miłuj, miła, miłuj

wiernie,
Miej go w sercu zawżdy
pewnie,
Wiernie mienim, nie
przemienim,
Kto to wzdruszy,
Dyjabeł będzie pan jego
duszy

Wiersz Słoty „O chlebowym

stole”

„ Satyra na leniwych chłopów”

„ Rozmowa mistrza Polikarpa

ze śmiercią”

Dziejopisarstwo

 

 

"Jest zaś zamiarem

naszym pisać o Polsce, a

przede wszystkim o księciu

Bolesławie i ze względu na

niego opisać, niektóre godne

pamięci czyny jego przodków.

Teraz więc w takim porządku

zacznijmy wykładać nasz

przedmiot, aby od korzenia

posuwać się w górę ku gałęzi

drzewa..."

Anonim tzw. Gall

, Kronika polska

•

Anonim tzw. Gall, „Kronika polska”

Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek, „Kronika
polska”

Kronika Wielkopolska - Historia o Walterze i
Helgundzie

J. Długosz, Roczniki (Bitwa grunwaldzka)

Hagiografia

Cóż to za żałosne, co za

przeżałobne widowisko!
Okrutnie mieczem powalił
bezbożnik świętego,
zbrodniarz pobożnego,
świętokradca biskupa, a
zadawszy mu okropne rany i
miecz już krwią zbroczywszy
uczynił go ofiarą godną
Boga..."
 (Wincenty z Kielczy, Żywot

świętego Stanisława

ŚW. JERZY

ŚW.GRZEGORZ

ŚW.
TOMASZ

Motywy w literaturze i

sztuce

Architektura

Katedra Notre Dam
w Paryżu

Ciekawostki z epoki

Rzecz o torturach
Już samo oczekiwanie na proces nie było zbyt miłe. Więźnia

związywano w tzw. kocioł - ręce przywiązywano do nóg. Pozycja

ta była dogodna dla katów do bicia powrozami po plecach.

Niekiedy oczekujących zamykano w beczkach, specjalnych

wnękach w lochach.

Więźniownie byli krępowani linami, skórzanymi pasami lub

kajdanami - które były casami obciążane kamieniami bądź też

metalowymi kulami.

Tortur nie stosowano na dzieciach poniżej 14 roku życia i

starcach powyżej 60, kobietach ciężarnych i chorych

psychicznie. Zazwyczaj nie torturowano szlachciców,

duchownych, wysokich urzędników i ludzi wykształconych,

chyba że chodziło o przestępstwa polityczne.

Sale tortur umieszczano w podziemiach, by krzyki

torturowanych nie wydostawały się na zewnątrz. Katowanie

rozpoczynano rano, a więzień nie otrzymywał wcześniej

posiłków (bo po co? i tak nie wytrzyma albo odda, co zjadł).

Tortury kończyły się okaleczeniami ciała lub śmiercią.

ŻELAZNA DZIEWICA – NARZĘDZIE TORTUR

O epoce na wesoło

– Księżniczka Brunchilda

zauważa, że jej przyjaciółka
ma zabandażowany nos.
-Co się stało? - pyta
Brunchilda?
-Ale mam pecha! Przy
naszym pierwszym
pocałunku mojemu
ukochanemu Gotfrydowi
opadła przyłbica.

– Jaka jest różnica między

zbroją rycerską a czołgiem?

-W czołgu jest więcej
miejsca.