TYPY
SKÓRY
mgr Marcelina Czekurłan
TYPY SKÓRY:
Starcza
Wrażliwa
SKÓRA
STARCZA
Cechy
charakterystyczne:
o Zanik żywego
naskórka, który
objawia się
ścieńczeniem
skóry;
SKÓRA
STARCZA
Cechy
charakterystyczne:
o Zgrubienie warstwy
rogowej w
niektórych
okolicach na skutek
braku złuszczania;
SKÓRA STARCZA
Cechy charakterystyczne:
o Szorstki wygląd
spowodowany
zmniejszeniem wydzielania
łoju
i zmianą składu macierzy
skórnej, odpowiedzialnej za
nawilżenie skóry;
SKÓRA STARCZA
Cechy charakterystyczne:
o Obwisły, zwiotczały
wygląd, utrata
elastyczności.
SKÓRA STARCZA
Skóra starcza jest wrażliwa
na słońce, nierównomiernie
się zabarwia, jest mniej
odporna na czynniki
zewnętrzne i bardzo
wrażliwa.
SKÓRA STARCZA
Nie jest specjalnie podatna
na alergie, ponieważ
obserwuje się zmniejszenie
liczby komórek
Langerhansa.
SKÓRA STARCZA
W ciągu całego życia może
jednak dojść do
zsumowania się efektów
działania szkodliwych
czynników, co skutkuje
wystąpieniem nabytej
nadwrażliwości.
SKÓRA STARCZA
W skórze starczej
występują różne
niedoskonałości skórne,
które mogą również
pojawić się u młodszych
osób dorosłych; ich
częstość wzrasta z
wiekiem.
SKÓRA STARCZA
• Zaburzenia rogowacenia
• Brodawki łojotokowe
• Naczyniaki gwiaździste
SKÓRA STARCZA
W następstwie poważnego
wysuszenia skóry pojawiają
się, zwłaszcza w zimie,
bolesne pęknięcia i
rozpadliny.
SKÓRA STARCZA
Powierzchnia pokryta
naturalnie grubą warstwą
rogową ma tendencję do
nadmiernego rogowacenia
(pięty, łokcie, kolana),
dlatego stosuje się różne
produkty ścierające lub
abrazję oraz kremy do
stóp.
SKÓRA STARCZA
Cechy charakterystyczne:
• Zanik żywego naskórka, który objawia się
ścieńczeniem skóry
• Zgrubienie warstwy rogowej w niektórych
okolicach na skutek braku złuszczania
• Szorstki wygląd spowodowany
zmniejszeniem wydzielania łoju i zmianą
składu macierzy skórnej, odpowiedzialnej
za nawilżanie skóry
• Obwisły, zwiotczały wygląd, utrata
elastyczności
SKÓRA STARCZA
Jest wrażliwa na słońce,
nierównmiernie się zabarwia, jest
mniej odporna na czynniki zewnętrzne
i bardzo wrażliwa. Nie jest specjalnie
podatna na alergire, ponieważ
obserwuje się zmniejszenie liczby
komórek Langerhansa. W ciągu całego
życia może jednak dojść do
zsumowania się efektów działania
szkodliwych czynników, co skutkuje
wystąpieniem nabytej nadwrażliwości.
SKÓRA STARCZA
W skórze starczej występują różne
niedoskonałości skórne, które mogą
również pojawić się u młodszych osób
dorosłych; ich częstość wzrasta z wiekiem.
W następstwie poważnego wysuszenia się
skóry pojawiają się, zwłaszcza w zimie,
bolesne pęknięcia i rozpadliny.
Powierzchnia naturalna pokryta naturalnie
grubą warstwą rogową ma tendencję do
nadmiernego rogowacenia się, dlatego
stosuje się różne produkty ścierające lub
abrazję oraz kremy do stóp.
SKÓRA STARCZA
Przyczyny starzenia się skóry:
• Dziedziczność
• Ekspozycja na słońce, która
przyspiesza biologiczne procesy
degradacji przez wyzwalanie wolnych
rodników.
SKÓRA STARCZA
Zalecenia:
• Przeciwdziałać wysuszaniu skóry. zalecenia
się takie jak dla skóry suchej lub bardzo
suchej
• Chronić skórę przed słońcem. Używać
kremów przeciwsłonecznych o wysokim
współczynniku ochrony, słońce nasila
bowiem pojawianie się plam barwników.
• W celu usuwania nadmiaru zrogowaciałego
naskórka stosować produkty ścierające
SKÓRA STARCZA
• Podobnie jak kremy z retinalem, korzystne są
kremy zawierające witaminę A i E.
• Przebarwienie można zmniejszyć przez
stosowanie kremów z kwasem kojowym lub
produktów maskujących plamy barwnikowe
• Nie stosować kremów z kwasem retinowym, zbyt
podrażniają bardzo wrażliwą skórę. Kremy z
hydrokwasami mogą być źle tolerowane. Nie
stosować stężeń większych niż 5%
• Zmarszczki powierzchowne można wygładzić
używając produktów nazwanych
„rozswietlajacymi”. Mają one działanie
zwiększające napięcie skóry, filmotwórcze,
SKÓRA STARCZA
Elektryczne stymulatory skóry mają kształt
pióra, które przemieszcza się wzdłuż
głębokich zmarszczek. Dostarczane impulsy
elektryczne stymulują fibroblasty do
syntezy białek podporowych. Należy
wcześnie zapobiegać starzeniu się skóry.
Raz powstała zmarszczka jest trudna do
usunięcia. W zaawansowanym stadium
żaden produkt nie jest skuteczny. Pomocna
może być jedynie chirurgia estetyczna.
Starzenie się skóry
• Naturalny proces polegający na
zmniejszeniu biologicznej aktywności
komórek, spowolnieniu procesów
regeneracyjnych, obniżeniu
odporności i odpowiedzi na stres
środowiskowy oraz utracie zdolności
adaptacyjnych organizmu, będących
pod kontrolą czynników
genetycznych.
Czynniki sprawcze
• Czynniki genetyczne
• Czynniki zewnętrzne: klimat, promieniowanie
UV, klimatyzacja, skażenie środowiska, palenie
tytoniu, gwałtowne odchudzanie, nieprawidłowe
odżywianie, niewłaściwa pielęgnacja skóry,
warunki życia, stres
• Czynniki wewnętrzne: rasa, płeć, zaburzenia
regulacji hormonalnej, niedobory witaminowe,
choroby ogólnoustrojowe
Rodzaje starzenia
• Wewnątrzpochodne
(chronologiczne in. chronostarzenie,
menopauzalne)
• Mimiczne (miostarzenie)
• Zewnątrzpochodne (fotostarzenie,
„skóra palacza”)
Przebieg
• Początek w wieku ok. 25-30 lat,
niewidoczny, indywidualny
• Ok. 30 rż. pierwsze zmarszczki
• Ok.40 rz. proces przyspiesza i skóra
zaczyna bardziej wiotczeć
Przebieg
• 30 lat: nadmiar skóry powiek górnych, „kurze
łapki”
• 40 lat: wyraźnie zaznaczone fałdy nosowo-
wargowe, poprzeczne zmarszczki czoła, fałdy
marsowe
• 50 lat: opadania końca nosa, mniej wyraźnie
zaznaczona linia żuchwy, zmarszczki szyi,
opadanie bocznych części policzków
• 60 lat: ścieńczenie skóry, zanik tkanki podskórnej,
wyraźne zmarszczki i wiotkość skóry
Teoria genowa starzenia
• „zaprogramowany” najdłuższy czas
trwania życia dla człowieka 110-120
lat
• Chronostarzenie zależy od zmian we
wnętrzu komórek organizmu (DNA) –
„zanik pamięci komórkowej”
• „geny starzenia” - zidentyfikowano
ok. 100 –związane z odpowiedzią na
stres, związane z regulatorami
substancji energetycznych, związane
z podziałami komórkowymi
Teoria ograniczonej liczby podziałów
• Komórki ludzkie dzielą się
ograniczona liczbę razy, następnie
umierają
• Wraz z wiekiem maleje aktywność
telomerazy – enzymu
odpowiedzialnego za replikację
chromosomów (skracanie telomerów
= wewnętrzny kalendarz odliczający
okres funkcjonowania komórek)
Teoria zaburzeń białkowych
• Synteza białek wraz z wiekiem
maleje o 20-80% prawdopodobnie
jest to związane z zaburzeniem
ekspresji genów kodujących
poszczególne aminokwasy
Teoria membranowa
• Zmiana składu błon komórkowych –
zwiększenie zawartości lipidów
kosztem wody, co utrudnia
przezbłonowy transport substancji i
usuwanie toksyn z komórek
Teoria mitochondrialna
• Maleje liczba i aktywność
mitochondriów, co powoduje
zmniejszenie wytwarzania ATP, w
efekcie upośledzenie aktywności
regeneracyjnych komórek
Rola wolnych rodników
• Jednowartościowe, bardzo aktywne cząstki tlenu (tlen
singletowy, ozon, anionorodnik ponadtlenkowy, nadtlenek
wodoru, rodniki wodoronadtlenkowe i alkilonadtlenkowe)
• Dążą do połączenia z cząsteczką dodatnią (utlenianie).
• Proces odbierania jest szybszy od powstawania.
• Niszcząca działalność w stosunku do kolagenu, elastyny,
białek, lipidów (zmiany zanikowe) i materiału genetycznego
(mutacje lub śmierć komórki)
• Czynniki sprawcze powstawania wolnych rodników:
promieniowanie UV, niesprzyjający klimat, używki,
nieregularny tryb życia, błędy dietetyczne, stres, spaliny,
stany zapalne, metale ciężkie, niektóre leki
Zmiany morfologiczne w
naskórku
• Zanik, spłaszczenie warstwy rozrodczej i
zmniejszenie się liczby podziałów komórkowych
• Atrofia warstwy kolczystej i ziarnistej (ścieńczenie
naskórka)
• Przerost i luźne utkanie komórek warstwy rogowej
• Wydłużenie turn-over time
• Wygładzenie granicy skórno-naskórkowej
(ograniczenie wymiany metabolicznej i substancji
odżywczych, łatwiejsza urażalność)
Zmiany morfologiczne a
naskórku
• Zmniejszenie liczby i nieregularny układ
melanocytów (przebarwienia), zmniejszenie ich
aktywności i gęstości (bladość powłok,
odbarwienia), osłabienie właściwości ochronnych
w stosunku do UV
• Zmniejszenie liczby komórek Langerhansa
(obniżenie miejscowej odporności)
• Zmniejszenie ilości ceramidów
• Upośledzenie syntezy NMF
Zmiany morfologiczne w skórze
właściwej
• Brodawki skóry ulegają spłaszczeniu
• Zanik elementów stałych w warstwie
brodawkowatej
• Elastoza - obecność w warstwie siateczkowatej
grubych elementów włóknistych nie spełniających
swojej roli
• Zmiany zanikowe gruczołów potowych (nie
apokrynowe) i łojowych
• Zmniejszenie liczby kapilarów, naczynia o
szerszym świetle, grubszej ścianie
(teleangiektazje)
Zmiany morfologiczne w skórze
właściwej
• Obniżenie aktywności i syntezy fibroblastów, co
prowadzi do zmniejszenia liczby włókien
kolagenowych i zmiany ich właściwości
• Enzymatyczne niszczenie kolagenu, przewaga
kolagenu III (sieciowanie, włókna twarde,
sztywne, pofałdowane, ułożone równolegle do
poziomu skóry)
• Zmiany strukturalne włókien elastycznych (zbite
w bryłki, utrata elastyczności i powstawanie
zmarszczek)
• Zmiany w składzie substancji międzykomórkowej
(mniej GAG, słabsze uwodnienie)
Zmiany morfologiczne w tkance
podskórnej
• Zanik lub przerost tkanki tłuszczowej
Zmiany czynnościowe
• Obniżona reaktywność
naczynioruchowa (spadek ciepłoty,
upośledzenie zdolności
przystosowania się do zmian
temperatury otoczenia)
• Obniżenie czynności gruczołów
łojowych (zwłaszcza u kobiet)
• Wolniejsze i objętościowo
zmniejszone wydzielanie potu
Cechy kliniczne skóry
starczej
• Zmarszczki (twarz, szyja, kark;
dynamiczne i grawitacyjne)
• Barwa żółtawoszara, sucha,
łuszcząca się
• Teleangiektazje
• Siwienie, przerzedzenie włosów
(głowa i in.okolice)
• Paznokcie- bruzdowanie podłużne,
szponowatość
Znamiona starcze
• Plamy soczewicowate
• Naczyniaki starcze (plamy Morgana,
punkty rubinowe)
• Brodawki łojotokowe
• Znamiona łojowe
• Zaskórniki starcze
• Elastoza starcza skóry karku
• Plamica starcza
Dermatozy wieku starczego
• Świąd starczy
• Zapalenie łojotokowe skóry
• Zespół żylakowy, owrzodzenia
podudzi, wyprysk przyżylakowy
• Pemfigoid
• Półpasiec
• Stany przed-, rzekomonowotworowe i
nowotwory skóry
Substancje przeciwdziałające
procesowi starzenia skóry
• Witaminy: A (pobudza odbudowę
komórek), C i E (antyutleniacze,
stymulacja syntezy kolagenu i
elastyny)
• Hydroksykwasy
• Kwas hialuronowy
• retinoidy
• Filtry ochronne UVA i UVB
• Substancje hormonopodobne np. soja
Zabiegi odmładzajace
• Peelingi
• Toksyna botulinowa
• Wypełniacze
• Mikrodermabrazja
• Chirurgia laserowa
• Zabiegi chirurgii plastycznej
STARZENIE SIĘ SKÓRY
Starzenie się skóry objawia się głównie
wysuszeniem. Jest to pierwsze widoczne
pogorszenie stanu skóry wiążące się z
utratą elastyczności. Pod wpływem
rozciągania w skórze tworzy się trwała
fałda, która powodu wraca do pierwotnej
pozycji. Na początku tylko wnikliwe
badanie ujawnia bardzo delikatne
zmarszczki i słabo widoczne rozluźnienia
skóry.
STARZENIE SIĘ SKÓRY
Następnie wysuszenie nasila się, prowadząc
do powstania skóry szorstkiej, matowej,
bladej i w końcu złuszczającej się. Pojawiają
się coraz głębsze zmarszczki.
Później uwidaczniają się na skórze zmiany
skórne o niewielkim nasileniu. Są to
naczyniaki starcze lub punkty rubinowe,
brodawki łojotokowe, zaburzenia
barwnikowe w obrębie twarzy i na
grzbietach rąk, plamica starcza.
SKÓRA WRAŻLIWA
Skórę wrażliwą określa się mianem
„niewidocznej dermatozy”. Około 50 do
60% kobiet uważa, że ich skóra jest
wrażliwa lub nadwrażliwa na produkty
kosmetyczne.
SKÓRA WRAŻLIWA
Cechy charakterystyczne :
Jest delikatna, raczej sucha, łatwo
ulegająca podrażnieniu. Jest podatna
na alergie, daje uczucie ściągania i
kłucia, często pojawiają się
zaczerwienienia. Krótko mówiąc:
„skóra ta nie toleruje niczego”
SKÓRA WRAŻLIWA
Przyczyny powstawania skóry
wrażliwej:
problemy związane z większą
przepuszczalnością skóry, połączone
z zaburzeniami krążenia;
SKÓRA WRAŻLIWA
Przyczyny powstawania skóry
wrażliwej:
funkcje skóry są zaburzone, co czyni
ją bardziej wrażliwą na bodźce
zewnętrzne. Dochodzi do pobudzenia
neuronów czuciowych i obserwuje się
uwolnienie mediatorów zapalnych.
SKÓRA WRAŻLIWA
Przyczyny powstawania skóry
wrażliwej:
W niektórych przypadkach przyczyną
powstawania skóry nadwrażliwej jest
rozpoznana lub podejrzewana atopia,
ale na ogół powody nie są znane.
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Wpływy środowiska:
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Wpływy środowiska:
chłód,
gorąco,
skażenia,
zmiany temperatury
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Styl życia
• Emocje
• Stres
• Alkohol
• Mocno przyprawione potrawy
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Używanie różnych środków
chemicznych gospodarstwa
domowego
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Narażanie zawodowe na detergenty,
rozpuszczalniki, kontakt z szorstkimi
przedmiotami
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Wiek
Dzieci są bardziej wrażliwe niż dorośli
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Płeć:
Kobiety mają na ogół skórę bardziej
wrażliwą niż mężczyźni;
SKÓRA WRAŻLIWA
CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE:
• Czynniki hormonalne:
Zależność nadwrażliwości skóry
od cyklu miesiączkowego
SKÓRA WRAŻLIWA
ZALECENIA:
Nie używać mydeł zasadowych i twardej wody;
Nie używać toników i żeli wodno-alkoholowych;
Nie używać detergentów i ogólnie środków
powierzchniowo czynnych (silnie odtłuszczające
preparaty myjące);
Nie używać olejków zapachowych;
Nie stosować różnych wyciągów roślinnych i
biologicznych;
Unikać w miarę możliwości wszelkich produktów
złożonych;
SKÓRA WRAŻLIWA
ŚRODKI ZALECANE DO STOSOWANIA:
Emulsje o prostym składzie typu stałe
W/O lub płynne O/W o pH 6-6,5
Emolienty
Wody o małej zawartości jonów lub
niektóre wody termalne.