DOZWOLONE

METODY

WSPOMAGANIA

WYSIŁKU

FIZYCZNEGO

CO KSZTAŁTUJE WYDOLNOŚĆ
FIZYCZNĄ CZŁOWIEKA



Uwarunkowania genetyczna



Prawidłowo prowadzony trening



Odpowiednia dieta

MKOL traktuje odpowiednio

zrównoważoną dietę jako dozwoloną
alternatywę dla niedozwolonych metod
wspomagania

ŚRODKI WSPOMAGAJĄCE U
UDOWODNIONEJ SKUTECZNOŚCI



Na podstawie badań klinicznych zespół
ekspertów Podkomisji Żywienia w Komisji
Medycznej MKOL zaliczył do skutecznych:



Dwuwęglan sodu



Kofeinę



Kreatynę



Środkami o nieudowodnionej skuteczności są:



BCAA



MCT



HMB



Karnityna



Antyutleniacze



Wyciągi roślinne

CO CHCEMY OSIĄGNĄĆ
STOSUJĄC WSPOMAGANIE?



Podwyższenie maksymalnego zużycia tlenu ( VO2max),
które jest wskaźnikiem wydolności aerobowej



Niskie zużycie tlenu(VO2submax ) i niska częstość akcji
serca ( HR submax )podczas wysiłku mniejszego niż
maksymalny



Wydłużenie czasu trwania wysiłku do objawów
zmęczenia



Niskie stężenie mleczanów we krwi lub w mięśniach, a
także obniżenie tempa gromadzenia się mleczanu przez
poprawę jego utylizacji



Przesunięcie progu anaerobowego w kierunku wyższych
wartości obciążenia



Szybki powrót wskaźników fizjologicznych do stany
przed wysiłkiem



Dostępność substratów energrtycznych

ZASADY , KTÓRYMI KIERUJEMY SIĘ
STOSUJĄC DOZWOLONY DOPING



Węglowodany są podstawowym i
najbardziej dostępnym źródłem energii



Tłuszcze dostarczają więcej energii, ale
podczas wysiłku sa wykorzystywane
dopiero w drugiej kolejności



Białka w ograniczonym zakresie
uczestniczą w produkcji energii lecz są
głównym elementem budulcowym



Wysiłek prowadzi do wzmożonej
produkcji wolnych rodników, stąd
stosowanie witamin antyoksydacyjnych
wydaje się uzasadnione

DWUWĘGLAN SODU



Bufor krwi



Wiąże jon wodorowy



Obniża pH



Alkalizuje



Skuteczny środek ergogeniczny w biegach na 400 –
1500m, pływaniu 100 i 200m, jeździe na rowerze 3-5
km, wiosłowaniu 500-2000m



Prowadzi do wydłużenia czasu wysiłku
supramaksymalnego o 27%



Stosowana dawka – 300 mg\kg( 6 łyżeczek na 1litr
wody dla 70 kg zawodnika )1-2 godzin przed wysiłkiem



Objawy przedawkowania: wymioty, biegunka,kurcze
mięsni , zaburzenia rytmu serca – zasadowica



Podobne efekty daje cytrynian sodu

KOFEINA



Interpretacja badań jest bardzo trudna – wchłanianie
kofeiny zależy od wielu czynników np. od formy
przygotowania



Nie istnieją rzetelne dowody na temat działania
kofeiny, jej mechanizm poprawy zdolności
wysiłkowych jest nadal nieznany, są tylko hipotezy
( działanie ośrodkowe – podwyższenie poziomu
neurotransmiterów, działanie obwodowe – wzrost
sekrecji adrenaliny i noradrenaliny,dziełanie na układ
sercowo naczyniowy, oddziaływanie wprost na miocyt)



MKOL za górna granicę przyjmuje 12 mg\ml moczu-po
wypiciu 6 kubków kawy w ciągu godziny



Dawka wspomagająca wynosi 3g\kg m.c



Próg pobudzenia jest bardzo indywidualny – kontrola
antydopingowa jest niemożliwa

KOFEINA - CD



150 ml kawy filtrowanej – 115 mg
kofeiny



150 ml kawy rozpuszczalnej – 60 mg
kofeiny



150 ml kawy ekspresowej – 100 mg
kofeiny



240 ml czekolady płynnej – 10 mg
kofeiny



360 ml Coca Coli – 46 g kofeiny



360 ml Pepsi Coli – 38g

KREATYNA



1kg steku =5g kreatyny



Dzienne zapotrzebowanie – 2g



Stężenie we krwi – 50-100mmol\l, wegetarianie – 25-32
mmol\l



Wpływa na właściwości mięś, jej niedobór hamuje
syntezę białek kurczliwych



Tempo resyntezy fosfokreatyny po wysiłku jest zależne
od podaży kreatyny



Podawanie kreatyny powoduje zwiększenie masy i mocy
maksymalnej mięśni



Nie wpływa na zdolności do wysiłków
submaksymalnych



Nadużywanie – toksyczne uszkodzenia wątroby i nerek,
zespół ciasnoty wewnatrzpowięziowej



Stosowanie – 20g\dzień 5 dni, i następnie 2g\dzień

ŻEŃ SZEŃ



Nie wykazano istotnego wpływu na zdolności
wysiłkowe osób młodych i zdrowych



Nie można wykluczyć korzystnego działania u
osób o obniżonej zdolności wysiłkowej, w
starszym wieku , nie wytrenowanych



W związku z wpływem preparatów żeń szeń na
sprawność umysłową suplementacja nimi może
być korzystna w tych dyscyplinach sportu, w
których szybka reakcja na bodziec odgrywa
istotną rolę.



Optymalna dawka -200-400 mg\dzień, 4-8 tygodni



Zgodnie z zaleceniami MKOL suplementacja ta
jest zgodna z etyką sportowca i legalna

BCAA( LEUCYNA , IZOLEUCYNA ,
WALINA ) – ROZGAŁĘZIONE
AMINOKWASY



Wpływ na rozwój zmęczenia
ośrodkowego



Stosowanie jest legalne i bezpieczne



Konieczne jest prowadzenie dalszych
badań



suplementacja lizyną , ornityną,
argininą – nie jest zalecana z uwagi na
brak opracowań naukowych

MCT



Trójglicerydy średniołańcuchowe
otrzymywane z orzecha kokosowego



Niewielka cząsteczka i płynna postać
powoduje , że ich droga wykorzystania
jako materiału energetycznego jest krótsza
( szybkie trawienie, wchłanianie, szybkie
tempo utleniania)



Stosowane przez kulturystów oraz w
sportach siłowych



Oszczędzają zapasy glikogenu



Nadużywanie prowadzi do zaburzeń
żołądkowo - jelitowych

HMB – BETA
HYDROKSYMAŚLAN



Powstaje jako wynik przemian leucyny



Mechanizm działania jest nieznany



Działanie ma polegać na hamowaniu
enzymów proteolitycznych. Enzymy te są
odpowiedzialne za rozpad białek mięsśni w
procesie hydrolizy co może mieć szczególne
znaczenie w stanach uszkodzenia mięśni



Nieliczne badania wykazują również wpływ
na zwiększanie masy mięśniowej oraz
obniżaniu zawartości tłuszczu-zastosowanie
w sportach siłowych



Zbyt mało dowodów

KARNITYNA



Stymuluje utleniania tłuszczów



W organizmie wstępuje jako L –
karnityna



Jej źródłem jest czerwone mięso i
produkty mleczne



Ułatwia transport tłuszczów przez błonę
mitochondrialną



Bardzo obiecujące były pierwsze
badania – obecnie – skuteczność
niepotwierdzona

WITAMINY
ANTYOKSYDACYJNE



Witaminy A,C, E



Selen



Ubichinon( koenzym Q)



Brak zadowalających dowodów na
skuteczność



MKOL : u osób pozostających na dobrze
zbilansowanej diecie suplementacja nie
wpływa na zdolności do wysiłku
fizycznego

INNE MIKROELEMENTY



Kobiety, młodzież w okresie wzrastania-
powinno się suplementować żelazo
oraz wapń



Suplementacja witamin i
mikroelementów jest konieczna w
sporcie kwalifikowanym z uwagi
ogromne zużycie w procesie
treningowym – zapobieganie

INNE



Wyciągi roślinne np. ALVEO



Miłorząb japoński-poprawa krążenia
obwodowego



Johimbina-pobudzenie układu
przywspół, -czulnego- nadużywanie
prowadzi do zawrotów głowy, nudności
wymiotów, podwyższenia RR



Endurox-wzmaganie odporności ,
usuwanie zmęczenia ??



Smilax officinalis- brak działania !!



Pyłek pszczeli-??