Rodzaje produkcji
Charakterystyka produkcji
Ewolucja orientacji gospodarczych
Popyt niezależny i zależny
POPYT NIEZALEŻNY- pierwotny (niezależny od popytu na inne pozycje)
Zapasy handlowe - wyroby finalne + części zamienne (serwisowe)`
POPYT ZALEŻNY- wtórny (zależny od popytu na inne pozycje)
Zapasy produkcyjne - komponenty kupowane i przetwarzane
14
Zasady zarzÄ…dzania zapasami w MRP
ZAA
OŻENIE: dla ustalonego planu (harmonogramu) produkcji wyrobów
wielkość potrzeb na elementy składowe można obliczyć
na podstawie struktury wyrobu, norm zużycia i stanów zapasów
System pchajÄ…cy vs ssÄ…cy
Ewolucja systemu MRP
MRP - planowanie potrzeb materiałowych (Material Requirements Planning)
CL MRP - planowanie  w zamkniętej pętli (Closed Loop Material Requirements Planning)
MRP II - planowanie zasobów wytwórczych (Manufacturing Resource Planning)
ERP - planowanie zasobów przedsiębiorstwa (Enterprise Resource Planning)
DRP - planowanie potrzeb dystrybucji (Distribution Requirements Planning)
LRP - logistyczne planowanie potrzeb (Logistics Requirements Planning)
15
DRP II - planowanie zasobów dystrybucji (Distribution Resource Planning)
LIS - logistyczny system informacyjny (Logistics Information System)
Skróty
Amerykańskie Stowarzyszenie Sterowania Produkcją i Zapasami APICS
(American Production and Inventory Control Society) 1989
SOP - planowanie sprzedaży i produkcji (Sales and Operations Planning)
DEM - zarzÄ…dzanie popytem (Demand Management)
MPS - harmonogramowanie planu produkcji (Master Production Scheduling)
MRP - planowanie potrzeb materiałowych (Material Requirements Planning)
BOM - struktura wyrobów (Bill of Material Subsystem)
INV - transakcje przepływów materiałowych (Inventory Transaction Subsystem)
SRS - harmonogramy spływu elementów (Scheduled Receipts Subsystem)
SFC - sterowanie produkcjÄ… (Shop Floor Control)
CRP - planowanie zdolności produkcyjnych (Capacity Requirements Planning)
I/OC - sterowanie obciążeniem stanowisk (Input/Output Control)
PUR - zakupy materiałowe i kooperacja (Purchasing)
DRP - planowanie potrzeb dystrybucyjnych (Distribution Requirements Planning)
TPC - zarządzanie narzędziami (Tooling Planning and Control)
FPI - interfejsy modułów finansowych (Financial Planning Interfaces)
SYM - symulacja (Simulation)
PMT - pomiar działania systemu (Performance Measurement)
MRP - planowanie potrzeb materiałowych
CL MRP - planowanie  w zamkniętej pętli
CL MRP - Closed Loop Material Requirements
Planning
Rozszerzenie systemu o planowanie zdolności
produkcyjnej
CRP - Capacity Requirements Planning
Planowanie potrzebnych zdolności produkcyjnych
(bilansowanie zdolności z zapotrzebowaniem)
I/OC - Input/Output Control
Kontrola wejść/wyjść (obciążenie stanowisk)
16
SOP - Sales and Operations Planning Planowanie sprzedaży i produkcji
MRP II - planowanie zasobów wytwórczych
ERP - planowanie zasobów przedsiębiorstwa
Korzyści stosowania systemu MRP II
(dane literaturowe z lat 1992-1995)
uð Lepsza obsÅ‚uga klienta
 ograniczenie przypadków niedoboru (wyczerpania) zapasów
 sprawniejsza realizacja dostaw (krótsze czasy sporządzania ofert i realizacji zamówień)
 zwiększenie ilościowo-terminowej niezawodności dostaw
 większa elastyczność i wrażliwość na zmiany popytu
uð Ograniczenie skutków zakłóceÅ„ w procesach zaopatrzenia, produkcji i zbytu
uð Zmniejszenie poziomu zapasów produkcyjnych i handlowych
uð Zmniejszenie pracochÅ‚onnoÅ›ci oraz poprawa jakoÅ›ci i elastycznoÅ›ci planowania
uð MożliwoÅ›ci symulacyjne - analizy typu  co, jeÅ›li? (what if?)
EFEKTY FINANSOWE
uð ZwiÄ™kszenie wartoÅ›ci sprzedaży
uð Zmniejszenie kosztów materiaÅ‚owych, operacyjnych i utrzymania zapasów
uð Poprawa pÅ‚ynnoÅ›ci finansowej przedsiÄ™biorstwa
17
Definicja
System ssący to system produkcyjny napędzany faktyczną konsumpcją oraz sterowany
zsynchronizowanymi sygnałami o potrzebie uzupełnienia materiału
Kaizen
Kaizen (jap. ciągłe doskonalenie)  filozofia wywodząca się z japońskiej kultury i praktyki
zarządzania. Jej zastosowanie nie sprowadza się tylko do tego, by produkt, czy usługa
odpowiadały określonym wymaganiom jakości. W myśl tej filozofii jakość sprowadza się do
stylu życia - niekończącego się procesu ulepszania.
Podstawową regułą tej filozofii jest ciągłe zaangażowanie oraz chęć ciągłego podnoszenia
jakości firmy i produktu
Kanban
Kanban (jap. kartka - "widoczny spis ) - opracowana w latach pięćdziesiątych w Japonii
metoda sterowania produkcją. Metoda ta opiera się na poszczególnych kartach wyrobów, ich
cyrkulacji i analizie
Różne techniki sygnalizowania
JiT  Just in Time
Dokładnie na czas  metoda zakłada organizację produkcji na zasadzie ciągnienia
surowców i półproduktów z wcześniejszych ogniw procesu, co umożliwia minimalizację
zapasów
Twórca metody - Taiichi Ohno, który rozwijał swoją koncepcję w oparciu o przesłanki
występujące w systemie Forda oraz amerykańskiej branży handlu detalicznego
JiT  Just in Time  elementarne działania
organizacja przestrzeni produkcyjnej w taki sposób, aby skrócić do minimum odległości
pomiędzy ogniwami procesu,
realizacja wyrobu z wykorzystaniem najbardziej efektywnych narzędzi, niezależnie od ich
poziomu zaawansowania technologicznego,
tworzenie małych gniazd produkcyjnych,
minimalizacja czasu przezbrajania maszyn,
daleko posunięta standaryzacja wyrobów i procesów,
stałe podnoszenie kwalifikacji pracowników,
eliminacja pół odkładczych,
lokalizacja dostawców w pobliżu zakładu,
usprawnienie przepływu informacji.
18
JiT - 10 reguł odnoszących się do dostawców
Dostawcy są zachęcani do lokowania swoich firm blisko odbiorcy, co redukuje koszty
transportu i czas dostawy.
Dostawy realizowane są często i w małych partiach  nawet kilkakrotnie w ciągu dnia.
Za zapasy buforowe odpowiada dostawca, który zobligowany jest je tworzyć.
Obowiązuje generalna reguła  raczej jeden dostawca niż dwóch lub więcej.
Dostawca będący dla firmy jedynym z
ródłem części, podzespołów lub produktów cieszy się
u niej większymi względami, pozwalającymi mu się rozwijać.
Dostawcy z większymi uprawnieniami mogą często sami redukować swoje własne dostawy
i koszty zapasów.
JiT - 10 reguł odnoszących się do dostawców - cd
Być wybranym jako jedyny dostawca oznacza uzależnienie od siebie sukcesu firmy 
producenta finalnego. Dostawcy muszą więc oferować możliwie najniższe ceny, wysoką
jakość i szybko odpowiadać na potrzeby produkcyjne.
Firma  odbiorca udziela technicznego i finansowego wsparcia firmie  dostawcy,
umożliwiając jego rozwój i zapewniając sobie w ten sposób wysoką jakość, niskie koszty
dostaw części lub produktów.
Jakość części i produktów jest wymagana, ale nie sprawdzana przez odbiorców, ponieważ
istnieje ścisłe ekonomiczne uzależnienie dostawców i odbiorców, i nie ma zapasów na
uzupełnienie produkcji lub poprawę braków.
Między firmą odbiorcą a jej dostawcą istnieje ścisła więz
, wyrażająca się w formie
zamkniętej kooperacji, koordynacji i pełnego zaufania. Obie strony zdają sobie sprawę z tego,
że płyną  w tej samej łodzi .
Lean Manufacturing
Szczupła produkcja  filozofia zarządzania poprzez eliminowanie marnotrawstwa.
Współdziałanie stosunkowo niezależnych zespołów roboczych, składających się z
wszechstronnie przygotowanych pracowników, pracujących w ramach wysoce elastycznych i
zautomatyzowanych systemów organizacji pracy w celu optymalnej realizacji różnorodnych
zadań produkcyjnych, w warunkach ścisłej współpracy z klientami i poddostawcami
Marnotrawstwo
Wartość dodana jest tym za co klient jest gotów zapłacić. Jeśli działanie nie dodaje
wartości jest marnotrawstwem
W konwencjonalnej fabryce tylko 15-20% czynności procesu prod. zawiera w sobie
powiększanie wartości dodanej. Zwykle tylko około 0.2% czasu cyklu produktu, dodaje
wartość (korzystniej przy występowaniu procesów zależnych od czasu jak np. obróbka
cieplna)
Marnotrawstwo - cd
Taiichi Ohno, główny projektant Systemu
Produkcyjnego Toyoty, zidentyfikował 7 głównych form marnotrawstwa:
 nadprodukcja,
 poprawianie braków i błędów,
 zbędne przetwarzanie,
 zbędne przemieszczanie materiału,
 zapasy,
 nadmierny ruch (na stanowisku pracy),
 oczekiwanie,
 dodatkowo - stracona kreatywność
Morze zapasów
19
 W konwencjonalnych fabrykach marnotrawstwo ukryte jest w  morzu zapasów (zapasów
surowców, zapasów w toku produkcji, zapasów wyrobów gotowych)
Różnice między zarządzaniem tradycyjnym a Lean Manufacturing
Strumień wartości
Strumień wartości to zespół wszystkich czynności (zarówno dodających wartość, jak i tych
które wartości nie dodają), podejmowanych w procesie wytwarzania wyrobu, począwszy od
surowca a skończywszy na wyrobie gotowym.
Mapowanie strumienia wartości to metoda służąca do analizy systemu produkcyjnego.
Pomaga ona zobaczyć i zrozumieć przepływ materiału i informacji podczas przemieszczania
się produktu wzdłuż strumienia wartości
Organizacja produkcji
Organizacja produkcji  ma na celu najskuteczniejsze kojarzenie pracy ludzkiej z
materialnymi czynnikami procesu produkcyjnego, najefektywniejsze rozmieszczenie środków
produkcji i Å‚Ä…czenie ich z procesami pracy, w przestrzeni i czasie dla zapewnienia
maksymalnej wydajności i optymalnych wyników ekonomicznych
Zasady organizacji procesu produkcyjnego
Proporcjonalności  równomierny podział pracy na wszystkie stanowiska wytwórcze
Liniowości  jednokierunkowość, brak skrzyżowań, nawrotów
Ciągłości  eliminowanie przerw
Specjalizacji  ograniczenie różnorodności zadań produkcyjnych
20
 Równoległości przebiegu procesów cząstkowych  jednoczesna obróbka jak największej
ilości produktów naraz
Koncentracji  skupianie czynników produkcji w celu ich lepszego wykorzystania
Rytmiczności  ustalony rytm produkcji
Elastyczności  szybkie i łatwe przystosowanie do nowych warunków
Seria  partia - pakiet
Seria produkcyjna- jest to liczba wyrobów finalnych, wynikających z podzielenia rocznego
programu produkcyjnego na mniejsze jednostki celem wspólnego ich produkowania,
rozliczania itp.
Partia produkcyjna  to liczba detali wykonywanych przy jednorazowym nakładzie tpz na
każdą z występujących w procesie technologicznym operacji.
Partia transportowa  jest to liczba detali wynikajÄ…ca z podzielenia partii produkcyjnej na
mniejsze jednostki, które są przekazywane na kolejne stanowiska do wykonania kolejnych
operacji.
Pakiet obróbkowy  jest to liczba detali jednocześnie obrabianych
Cykl  takt
Cykl produkcji  okres czasu między rozpoczęciem a zakończeniem procesu
produkcyjnego określonego wyrobu
Takt produkcji  okres czasu upływający pomiędzy wyprodukowaniem dwóch kolejnych
gotowych wyrobów. Maksymalny takt obliczmy z zależności:
Plan produkcji przez Dostępny czas roboczy
Struktura Cyklu
Organizacja przebiegu produkcji
Przebieg szeregowy  operacja następna rozpoczyna się po zakończeniu poprzedniej
na całej partii produkcyjnej
Przebieg szeregowo-równoległy  operacja następna rozpoczyna się przed zakończeniem
poprzedniej na całej partii produkcyjnej
Przebieg równoległy  operacja następna rozpoczyna się po zakończeniu poprzedniej
na partii transportowej
Przykład
m - liczba operacji = 3
tt  czas operacji transportowej= 100 min.
tj  czas jednostkowy operacji (tj1 = 15
min., tj2 = 5 min., tj3 = 10 min. )
n - wielkość partii produkcyjnej = 300 szt
21
 p  wielkość partii transportowej = 100 szt
Porównanie przebiegów
Definicja rozmieszczenia
Rozmieszczenie (ang. lay-out)  określenie struktury przestrzennej zakładów i/lub ich
części.
Wszelkie decyzje strategiczne dotyczące organizacji, metod i kolejności realizacji zadań
muszą być podjęte zanim rozmieści się obiekty.
Rozmieszczenie obiektów powinno wyrażać strategię produkcji a nie ją determinować.
Kryteria dobrego rozmieszczenia
Max. elastyczność
Max. współzależność
Max. wykorzystanie przestrzeni
Max. przejrzystość
Max. dostępność
Min. odległość
Min. Przeładunków lub przetwarzania
Min. niewygody
Max. bezpieczeństwo
Max. zabezpieczenie
Efektywne przebiegi procesów
Identyfikacja z miejscem pracy
Typy rozmieszczeń
Z punktu widzenia potrzeb wyrobu lub usługi (struktura przedmiotowa), lub
Z punktu widzenia wymagań procesu technologicznego (struktura technologiczna)
Typy organizacji pracy
Stacjonarna
 Niski poziom techniczny
 Wysoki poziom techniczny
Nie potokowa
Potokowa
Grupowa
ESP  elastyczne systemy produkcyjne (ang. FMS)
22
Linia produkcyjna Wydziały technologiczne
Stanowiska pracy sÄ… rozmieszczone Stanowiska robocze rozmieszczone sÄ…
wzdłuż marszruty produktu i zgodnie z zgodnie z technologią obróbki jaką oferują.
kolejnością operacji technologicznych. Tworzy się osobne wydziały maszyn o
zbliżonych funkcjach
Gniazda produkcyjne Ustalony produkt
Rozmieszczenie zgodne z organizacjÄ… Produkt nie przemieszcza siÄ™ w
grupowÄ… procesu produkcyjnego. czasie procesu produkcyjnego (ze
Gniazda przystosowane do wykonywania względu na swe rozmiary, lub technologię
podobnych operacji technologicznych produkcji)
Stanowiska robocze przemieszczajÄ… siÄ™
wokół produktu
Hybrydowe
Podobne rozmieszczenie
stanowisk występuje w wielu firmach z branży
mechanicznej o dużym wachlarzu wyrobów i produkcji
seryjnej.
23
Informacje niezbędne do
prawidłowego rozmieszczenia
Struktura organizacyjna
Typ organizacji produkcji
Zwymiarowany rysunek dostępnej przestrzeni
Plany produkcyjne i ich przewidywane zmiany
Technologia produkcji ze wskazaniem operacji specjalnych (niebezpiecznych, hałaśliwych,
wytwarzających pył lub dym itp.)
Wykaz dostępnych zasobów (ludzie, maszyny, duże narzędzia specjalne, itp.  ich
wymagania)
Wielkość zapasów stanowiskowych
Magazyny (ilość, wielkość)
Wymogi techniczne, zasilania, stanowiska zapasowe itp.
Metoda analizy kolejności przebiegu operacji)
Analiza i ewentualna eliminacja ruchów dwukierunkowych,
Budowa sieci powiązań transportowych na bazie nie ukierunkowanej macierzy powiązań,
Analiza CPA sieci transportowej,
Rozmieszczanie makiet na szkic
Metoda trójkątów Schmigalli
Motywacja
24