"Dziady czêœÃÅš III" jako dramat o problemach narodu w niewoli.
Sytuacja jaka wynikÂÅ‚a po upadku powstania listopadowego nie zgadzaÂÅ‚a siê z zaÂÅ‚oÂżeniami wczesnoromantycznymi dotyczÂÄ…cymi oderwania siê od polityki , ucieczce w sferê marzeÃÄ… i buntowi przeciwko zastanej rzeczywistoÅ“ci. Dlatego teÂż, wiêkszoÅ“ÃÅš scen tego utworu przedstawia obraz narodu polskiego w tym okresie. NaleÂży tu gÂłównie zwróciÃÅš uwagê na sceny realistyczne, ukazujÂÄ…ce martyrologiê narodu wyniszczanego przez rosyjskiego zaborcê, a takÂże charakteryzujÂÄ…ce róÂżne warstwy spoÂÅ‚eczeÃÄ…stwa polskiego.
Scena I - wiêzienna rozgrywa siê w celi gorÂÄ…cego patrioty - Konrada, w wieczór wigilijny. Nastêpuje spotkanie wiêŸniów, na którym opowiadajÂÄ… oni sobie wzajemnie o metodach carskich przeÅ“ladowców. CzêœÃÅš z wiêŸniów zostaÂÅ‚a zamkniêta w wiêzieniu bez przedstawienia dowodu winy a ci, którzy byli juÂż uwiêzieni byli morzeni gÂÅ‚odem, nie mogli siê takÂże spotkaÃÅš z najbliÂższymi na widzeniu jak na przykÂÅ‚ad Rollinson. Niektórzy z nich jak na przykÂÅ‚ad Jan Sobolewski, podczas prowadzenia na Å“ledztwo przez miasto mieli moÂżliwoÅ“ÃÅš obserwowania wywoÂżonych na Sybir skazaÃÄ…ców, bardzo czêsto ludzi bardzo mÂÅ‚odych, którzy jednak pomimo skucia kajdanami, zachowywali siê bardzo dzielnie i do koÃÄ…ca manifestowali walkê o niepodlegÂÅ‚oÅ“ÃÅš Polski, jak na przykÂÅ‚ad wychudÂÅ‚y i poszarzaÂÅ‚y wiêziony Janczewski. Pomimo zniszczenia fizycznego tego czÂÅ‚owieka przez straÂżników carskich, duchowo byÂÅ‚ bardzo silny, i gdy kibitka, w której siedziaÂÅ‚ ruszyÂÅ‚a zaczÂÄ…ÂÅ‚ Å“piewaÃÅš: "Jeszcze Polska nie zginêÂÅ‚a". Ukazany jest równieÂż w tej scenie Wasilewski - inny wiêzieÃÄ… podczas Å“ledztwa pobity tak okrutnie, Âże nie mógÂÅ‚ iÅ“ÃÅš o wÂÅ‚asnych siÂÅ‚ach i niczym Chrystus z rozkrzyÂżowanymi rêkami byÂÅ‚ niesiony przez innych wiêŸniów.
"Salon warszawski" to scena VII - przedstawiajÂÄ…ca róÂżne warstwy spoÂÅ‚eczeÃÄ…stwa polskiego oraz ich problemy. Jest wiêc tu ukazane sÂÅ‚uÂżalstwo elity arystokratycznej zgromadzonej w literackim salonie jeneraÂÅ‚a Wincentego hrabiego KrasiÃÄ…skiego. Arystokracja zwiÂÄ…zana z dworem carskim i namiestnikiem Nowosilcowem troszczy siê jedynie wÂÅ‚asny interes, natomiast los ojczyzny jest jej najzupeÂÅ‚niej obojêtny. Do tego towarzystwa zaliczajÂÄ… siê ludzie siedzÂÄ…cy przy stole, a wiêc wysocy urzêdnicy, generaÂÅ‚owie, oficerowie, damy, i "oficjalni" literaci. WiodÂÄ…cym tematem rozmów jest urzÂÄ…dzanie kolejnych zabaw i przyjêÃÅš oraz narzekanie na nudê. Ci zaprzedani reÂżimowi literaci sÂÄ… przedstawieni przez Mickiewicza z ironiÂÄ…, gdyÂż jeden z nich stwierdza: "Nasz naród scen okropnych, gwaÂÅ‚townych nie lubi...|SÂÅ‚owianie, my lubim sielanki". Natomiast druga czêœÃÅš goÅ“ci to ludzie mÂÅ‚odzi, rozmawiajÂÄ…cy - w przeciwieÃÄ…stwie do arystokracji - po polsku, a nie po francusku. GardzÂÄ… oni sprzedajnymi rodakami, a tematem ich rozmów - jak na patriotycznÂÄ… mÂÅ‚odzieÂż przystaÂÅ‚o - sÂÄ… peÂÅ‚ne przygnêbienia, ale i woli walki sprawy dotyczÂÄ…ce spraw niepodlegÂÅ‚oÅ“ci oraz cierpienia uwiêzionych wspóÂÅ‚towarzyszy. Jeden z poÅ“ród nich stwierdza nawet: "Teraz Polska Âżyje, kwitnie w zimi cienicach, Jej dzieje na sybirze, w twierdzach i wiêzieniach". Scena ta jest przypomnieniem dramatu mÂÅ‚odzieÂży filomackiej, ale takÂże jest oskarÂżeniem caratu, jego zniewalajÂÄ…cej wÂÅ‚adzy oraz postawy czêœci spoÂÅ‚eczeÃÄ…stwa ulegÂÅ‚ego wobec zaborcy, usiÂÅ‚ujÂÄ…cej za wszelkÂÄ… cenê zaskarbiÃÅš sobie jej przychylnoÅ“ÃÅš. NajdobitbiejszÂÄ… krytykê poeta wyraziÂÅ‚ poprzez wypowiedŸ piotra Wysockiego na zakoÃÄ…czenie tej sceny: "Nasz naród, jak lawa, Z wierzchu zimna i twarda, sucha i plugawa, Lecz wewnêtrznego ognia sto lat nie wyziêbi; Plwajmy na tê skorupê i zstÂÄ…pmy do gÂłêbi!"
RównieÂż scena zatytuÂÅ‚owana "Pan Senator" przedstawia problemy drêczÂÄ…ce naród polski pod jarzmem niewoli. Ukazani tu zostajÂÄ… zausznicy Nowosilcowa - dr WacÂÅ‚aw Pelikan - postaÃÅš autentyczna, oraz noszÂÄ…cy znamiona Augusta Becu (ojczyma SÂÅ‚owackiego) - doktor. Te dwie postacie ukazane sÂÄ… w momencie, gdy wraz z Nowosilcowem obmyÅ“lajÂÄ… pozbycia siê niewygodnego wiêŸnia, zamiast zajÂÄ…ÃÅš siê próbÂÄ… jego uwolnienia O Rollinsonie, o którym tu mowa, i o jego mêczeÃÄ…stwie chodzÂÄ… po Wilnie wspaniaÂÅ‚e legendy, co jest bardzo nie na rêkê wÂÅ‚adzom carskim. Mickiewicz przedstawia teÂż karê, z jakÂÄ… mogÂÄ… siê spotkaÃÅš zdrajcy narodu polskiego - Doktor zostaje zabity podczas burzy przez piorun, a wiêc dosiêga go rêka sprawiedliwoÅ“ci
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
dziady 3 Nieznanydziady (2) Nieznanydziady ii i iv Nieznanydziady jako arcydramat romantyc Nieznany (2)UMOWA SPOLKI Nieznany00110 9942b2b7d9e35565ed35e862c NieznanyCISAX01GBD id 2064757 NieznanySGH 2200 id 2230801 Nieznanywięcej podobnych podstron