Zarządzanie produkcją
wykład 9
Obsługa eksploatacyjna
obiektów i wyposażenia
produkcyjnego
Cele obsługi eksploatacyjnej:
Osiągnięcie pożądanej jakości wyrobów
(usług) oraz zadowolenie klientów dzięki
prawidłowo wyregulowanym,
konserwowanym i obsługiwanym
urządzeniom produkcyjnym,
Zmaksymalizowanie ekonomicznego
okresu użytkowania wyposażenia
produkcyjnego,
Cele obsługi eksploatacyjnej:
Utrzymanie warunków bezpiecznej
eksploatacji sprzętu i zapobieganie rozwojowi
zagrożeń,
Minimalizacja kosztów produkcji lub kosztów
własnych bezpośrednio związanych z
obsługą i naprawą urządzeń,
Minimalizacja częstotliwości i rozległości
następstw przerw w procesie produkcji,
Maksymalizacja zdolności produkcyjnych
obiektów i wyposażenia.
Uszkodzenie
Uszkodzenie  to niezdolność do
poprawnego świadczenia pracy.
Element instalacji, który się popsuł
wykonuje pracę o niskiej jakości lub
po wysokich kosztach w stosunku
do ogólnie przyjętych norm.
Uszkodzenie
Przeglądy, profilaktyka
Naprawy awaryjne,
remontowa
remonty kapitalne
Moment uszkodzenia
Obsługa wykonana przed uszkodzeniem to przegląd lub
profilaktyka remontowa
Obsługa wykonana po uszkodzeniu to naprawa awaryjna
lub remont kapitalny
Całkowity koszt strategii obsługi
eksploatacyjnej
60
50
Koszt całkowity
40
30
Koszt obsługi
eksploatacyjnej
20
10
Koszt awarii
0
123456
Strategie obsługiwania
eksploatacyjnego
Naprawa lub
wymiana wskutek
Profilaktyka
uszkodzenia
obsługowa
sprzętu (metoda
doraz
na, maszyny
pracują do momentu, w
którym się zepsują)
Profilaktyka obsługowa
Okresowa  Resursowa  Według
Uwarunkowana
wykonywanie obsługa jest możliwości -
stanem  opiera
obsługi w wykonywana po naprawa jest
się na wynikach
regularnych upływie wykonywana
planowanej
odstępach ustalonej liczby w momencie,
inspekcji, w celu
czasu godzin, lub po kiedy
określenia
wykonaniu zapewniony
momentu
określonej pracy jest dostęp do
obsługi,
urządzania
lub systemu
Wydział remontowy
Obowiązki wydziału remontowego
Dozór nad zakładem, budynkami i
wyposażeniem produkcyjnym
Instalacja nowych maszyn i urządzeń
Nadzór nad nowymi inwestycjami
Typy oddziałów (brygad)
wydziałów remontowych
Ślusarze remontowi  instalują,
obsługują, naprawiają wszelkie
urządzenia mechaniczne
Elektrycy  instalują, obsługują i naprawiają
wszelkie urządzenia elektromechaniczne, w
tym energetyczne i środki łączności (ważną
sekcją tej grupy są specjaliści elektronicy,
którzy doglądają systemy sterowania, które
przeważają w dzisiejszym
zautomatyzowanym świecie).
 Robotnicy budowlani, w skład których
wchodzą cieśle, murarze, hydraulicy i
malarze.
Robotnicy ogólni  wykonujące prace
transportowe  materiału i wyposażenia.
Sprzątacze  odpowiedzialni za czyszczenie i
zamiatanie, w tym toalet i umywalni.
Pracownicy na zlecenie  niezbędni do
obsługi specjalistycznego wyposażenia, np.
telefonów, komputerów czy wyposażenia
biurowego.
Zasady organizacji remontów
Wszelkie zgłoszenia potrzeb na prace
remontowe muszą być kierowane (najlepiej w
formie pisemnej) do centralnego punktu
dyspozycji prac. Żadna praca nie może
zostać wykonana bez wiedzy i zgody nadzoru
prac remontowych, działającego w tym
punkcie. Brak ścisłego przestrzegania tej
zasady prowadzi do marnotrawnego
wykorzystania wykwalifikowanych
pracowników i niemożliwości planowego i
terminowego wykonania prac.
 Magazyny wydziału remontowego
muszą być tak samo starannie
kontrolowane jak wszelkie pozostałe
magazyny w przedsiębiorstwie, gdyż
brak jednej ważnej części może
spowodować kosztowny przestój całej
instalacji. Z drugiej strony nadmierne
zapasy wiążą cenny kapitał.
 Należy przechowywać, wraz z wykazem
zużytych materiałów, protokoły
wszystkich wykonywanych prac, gdyż
mogą one pomóc w ustaleniu
racjonalnych strategii obsługi
eksploatacyjnej, strategii wymiany i
amortyzacji wyposażenia. Są one
częścią ważnej bazy danych.
Planowanie
typowy program prac remontowych
1. Sporządzić listę wszelkich prac remontowych, w
stosunku do których istnieje wymaganie, aby
przeprowadzić je przez instytucję zewnętrzną:
Mycie i (lub) malowanie wszystkich wewnętrznych
ścian, ścianek działowych, sufit i klatek
schodowych;
Szczegółowa kontrola, po której może nastąpić
zakończony protokołem podpisanym przez
kompetentną osobę przegląd wszystkich wind,
dz
wigów, żurawi, podnośników, bojlerów, wag,
dużych komputerów, itp..
2. Sporządzić z odpowiednią
częstotliwością listę prac zgłaszanych
jako potrzebne przez poszczególnych
kierowników w przedsiębiorstwie.
Wykaz ten zawierać będzie przeglądy i
obsługę wszelkich maszyn i urządzeń
zakładu. Częstotliwość obsługiwania
może być ustalona na  chybił  trafił lub
według wskazówek producenta.
Podlega ona weryfikacji na podstawie
protokołów pracy i awarii urządzeń.
3. Przygotować znormalizowaną
dokumentację i instrukcje
przeprowadzenia czynności
obsługowych dla każdej pozycji z tych
list. Instrukcje muszą mieć szczegółowy
charakter.Należy pamiętać, że analizie
poddaje się zastosowanie danego
elementu, gdyż to samo wyposażenie
zastosowane do różnych celów może
potrzebować różnych poziomów
obsługi.
4. Sporządzić plan pracy obejmujący
okres co najmniej 12 miesięcy w ten
sposób, aby żaden z oddziałów nie był
przeciążony. W tym celu można
wykorzystać wykres Gantta.
 Na podstawie planu wydawać
odpowiednim brygadom polecenia,
stawiając im zadania do wykonania
pracy oraz odnotowanie na planie
terminu jej ukończenia.
6. Po wykonaniu prac przeprowadzić
kontrolę w celu zweryfikowania czasu
przydzielonego na realizację
poszczególnych zadań oraz w celu
zebrania informacji dla określenia
przyszłych strategii remontowych.
Funkcjonowanie systemu obsługi
Podejmując decyzję o tym, kiedy należy
naprawiać lub wymieniać elementy,
składniki czy części wyposażenia, oraz o
tym, kiedy wykonać planowane czynności
obsługowe pod uwagę należy brać
charakterystykę niezawodności
(zwłaszcza w zakresie intensywności
uszkodzeń), którą można wykorzystać do:
1. Diagnozy przyczyn uszkodzeń obiektów,
2. Sformułowania sposobów usuwania skutków
uszkodzeń.
Funkcjonowanie systemu obsługi
Typowa krzywa intensywności uszkodzeń  krzywa wannowa
A
C
B
Punkt A  uszkodzenie początkowe
Uszkodzenia początkowe związane są z
okresem rozruchu i wynikają z istoty
składników wyrobu lub usługi lub z
nadmiernych naprężeń spowodowanych
nieprawidłową instalacją lub regulacją. W
miarę wymiany zepsutych części na nie
uszkodzone, problem znika. Całkowita
wymiana urządzania w punkcie A nie ma
sensu, ponieważ cofa nas na początek
krzywej  a wiec rozpocznie się na nowo
okres uszkodzeń początkowych.
Funkcjonowanie systemu obsługi
Krzywa intensywności uszkodzeń z wydłużonym okresem
uszkodzeń przypadkowych
 Krzywa intensywności uszkodzeń z
wydłużonym okresem uszkodzeń
przypadkowych mówi nam, że po
okresie wysokiej intensywności
uszkodzeń następuje długi okres
intensywności małej lub stałej. Taki
układ jest charakterystyczny dla wielu
zespołów elektronicznych.
Dokonywanie wymiany w tym
momencie, po początkowym okresie
wymian jest pozbawiony sensu.
Punkt B stałe prawdopodobieństwo uszkodzenia
Przypadkowe uszkodzenia zdarzają się w
wyniku rozmaitych kombinacji okoliczności.
Aby obniżyć poziom intensywności
uszkodzeń w tym okresie, konieczne jest
sprawdzenie projektu i sposobu działania
danego urządzenia. W stosunku do
pozostałych przypadkowych uszkodzeń
przeprowadza się naprawy poawaryjne, gdyż
dokonanie wymiany wprowadzi na nowo
uszkodzenia początkowe
Punkt C uszkodzenie na skutek zużycia
Obiekt, który przeżył okres stałej
intensywności uszkodzeń, wchodzi w
okres, w którym intensywność ta
wzrasta. Związane to jest z
wystąpieniem nadmiernego zużycia. W
tym okresie można przewidzieć
zależność pomiędzy wiekiem a
intensywnością uszkodzeń obiektu
Naprawa i wymiana
Naprawa  wymiana uszkodzonych,
zniszczonych lub zużytych części jest
elementem profilaktyki remontowej. Gdy
koszt naprawy jest znaczny i trudny do
przewidzenia należy rozważyć czy
bardziej ekonomiczna nie jest wymiana.
Wymiana z powodu uszkodzenia
Wymiana grupowa  gdy niezbędne jest
utrzymanie grupy obiektów w stanie
zdatności, czasami bardziej opłaca się
wymienić cała grupę, nawet wtedy gdy
niektóre z jej elementów nadal działają
poprawnie, niż wymieniać poszczególne
obiekty po stwierdzeniu ich uszkodzenia.
Taka sytuacja może zaistnieć wtedy, gdy
koszt indywidualnej wymiany elementu jest
większy od kosztu wymiany jako jednego z
grupy.
Problem wymiany żarówek
Na podstawie analizy danych historycznych
stwierdzono, że każda ze 100 nowych
żarówek średnio:
- 80 funkcjonuje co najmniej przez 1 miesiąc,
- 40 funkcjonuje co najmniej przez 2 miesiące,
- 10 funkcjonuje co najmniej przez 3 miesiące,
- 0 funkcjonuje co najmniej przez 4 miesiące.
Problem wymiany żarówek
Koszt wymiany żarówki
Koszt dowozu elektryka Koszt wymiany
i jego pomocnika oraz żarówki przez
ich narzędzi na miejsce elektryka  koszt ten
 koszt ten wynosi 500 wynosi 2 zł.
zł.
Problem wymiany żarówek
Kalkulacja kosztowa
- dla grupy n żarówek (500 + 2 * n) pln
- dla pojedynczej żarówki 502 pln
- dla n żarówek wymienianych
indywidualnie 502 pln * n
Problem wymiany żarówek
Czy każda z żarówek powinna być
wymieniana pojedynczo, gdy się
przepali, czy też wszystkie żarówki
powinny być wymienione po upływie
pewnego czasu.
Problem wymiany żarówek
Z danych historycznych wynika, że średnio
każda ze początkowo sprawnych 100
żarówek:
- na końcu miesiąca pierwszego przepali się
prawdopodobnie 20,
- Na końcu miesiąca drugiego przepali się
prawdopodobnie następnych 40,
- Na końcu miesiąca trzeciego przepali się
prawdopodobnie następnych 30,
- Na końcu miesiąca czwartego przepali się
prawdopodobnie następnych 10.
Problem wymiany
W związku z tym:
- 10 żarówek będzie się palić przez 4 miesiące
tj. 40 żarówkomiesięcy,
- 30 żarówek będzie się palić przez 3 miesiące
tj. 90 żarówkomiesięcy,
- 40 żarówek palić się będzie przez 2 miesiące
tj. 80 żarówkomiesięcy,
- 20 żarówek palić się będzie przez 1 miesiąc
tj. 20 żarówkomiesięcy.
Problem wymiany
Tak więc 100 żarówek ma czas życia
równy 230 żarówkomiesięcy, co
oznacza, że średnie czas życia żarówki
wynosi 2,3 miesiąca.
Wymiana indywidualna
Wymiana każdej żarówki po jej uszkodzeniu
się oznacza wymianę 100 żarówek w ciągu 2,3
miesiąca po koszcie :
100 * 502,00 pln
Co średnio wynosi:
100*502/2,3 = 21826,10 pln
Wymiana grupowa
Ze względu na konieczność utrzymywania
całkowitej liczby działających żarówek
na poziomie 100 szt. wymiana grupowa
obejmuje:
Wymianę uszkodzonych
Wymianę 100 żarówek w
żarówek, jeżeli się
ustalonym
przepalą
odstępie czasu
Model drzewa uszkodzeń
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
Na początku pierwszego miesiąca poprawnie działa 100
żarówek, a na jego końcu 80:
D
1000.8 80
D - oznacza działanie żarówki,
0.8- oznacza prawdopodobieństwo  przeżycia żarówki.
Aby utrzymać stała liczbę działających żarówek, należy
wymienić 20 przepalonych żarówek,
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
Wymiana 20 przepalonych żarówek
1000.8
P
20
Oznacza to, że na początku następnego miesiąca 100 żarówek
składać się będzie z 80  początkowych i 20  wymienionych
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
Na końcu drugiego miesiąca liczba 80
 początkowych obniży się do 40 (szansa
przetrwania wynosi 0.5) i 40  wymienionych .
Z 20 żarówek wymienionych na końcu
pierwszego miesiąca 0,8 * 20 = 16 dotrwa do
końca miesiąca drugiego, a 4 będą musiały
być wymienione.
Na końcu miesiąca trzeciego 10
 początkowych żarówek przetrwa, a 30
wymieni się: z 40 wymienionych w ciągu
miesiąca drugiego 32 żarówki przetrwają, 8
podda się wymianie.
Miesiąc I Miesiąc II Miesiąc III
D D D
10
1000,8 800,5 400,25
P
30
P
P D
400,8
32
P
8
D
200,8 160,5 D
8
P
8
P
40,8 D
3,2
P
0,8
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
UWAGA  PODCZAS RYSOWANIA
TEGO RODZAJU DRZEWA WYMIANY
NALEŻY PAMI
TAĆ O TYM, ŻE
WYMIENIONE ŻARÓWKI STAJ
SI

POCZ
TKOWYMI, W ZWI
ZKU Z
TYM ŚREDNIO MOG
PRZETRWAĆ
KOLEJNE MIESI
CE W TEN
SPOSÓB, W JAKI OKREŚLAJ
TO
DANE EWIDENCYJNE:
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
Ze 100 żarówek:
- 80 przetrwa co najmniej 1 miesiąc,
- 40 przetrwa co najmniej 2 miesiące,
- 10 przetrwa co najmniej 3 miesiące,
- 0 przetrwa ponad 4 miesiące.
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
Wymiana grupowa na końcu I miesiąca. 20
żarówek wymieni się indywidualnie. Koszt
wymiany wyniesie
20 * 502 = 10040 pln
Koszt 100 żarówek wymienionych grupowo
na końcu miesiąca wyniesie:
500 +2 *100 = 700 pln
A wobec tego całkowity koszt wymiany:
10040 + 700 = 10740 pln.
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
Wymiana grupowa na końcu drugiego
miesiąca wyniesie:
20 + 44 żarówki wymieni się indywidualnie.
Koszt wymiany wyniesie:
64 * 502 = 32 126 pln
Koszt 100 żarówek wymienionych grupowo
na końcu miesiąca wyniesie 700 pln, a
całkowity koszt wymiany:
32 126 +700 = 32 826 pln.
Obliczenie zakresu dokonywania wymian
indywidualnych - model drzewa uszkodzeń
Stąd średni miesięczny koszt wymiany
wynosi:
32826/2 = 16064.
Porównując tą wielkość ze średnim
kosztem wymiany indywidualnej 21826
pln na miesiąc, możemy stwierdzić, że
najbardziej ekonomiczną strategią jest
comiesięczna wymiana grupowa.