Układ chłonny -
limfatyczy
Układ chłonny
Układ chłonny
" Centralne narządy limfatyczne
- grasica, szpik kostny
" Obwodowe narządy limfatyczne
- śledziona i węzły chłonne
" Limfocyty krwi i limfy, limfocyty rozsiane
" Naczynia limfatyczne i limfa
1
Komórki układu limfatycznego:
Wywodzą się z KKM
" Limfocyty:
- Prekursory limfocytów T  dojrzewanie i rozplem w grasicy; Th 
pomocnicze oraz Tc  cytotoksyczne
- Limfocyty B  ró\
nicowanie w szpiku kostnym; wytwarzają
immunoglobuliny, a pod wpływem antygenu przekształcają się w
plazmocyty
" Komórki dendrytyczne: nale\
ą do komórek prezentujących
antygen (APC)
" Makrofagi
- Nale\
ą do komórek APC
- Produkują monokiny  oddziałują na inne komórki układu
immunologicznego
- Mogą wywierać efekt cytotoksyczny
- Niszczą sfagocytowane bakterie przez wytworzenie H2O2 i wolnych
rodników, a tak\
e za pomocą enzymów lizosomalnych i lizozymu
Struktura przeciwciała
Produkowane przez komórki plazmatyczne (aktywowane
limfocyty B), łączą się specyficznie z danym antygenem.
Rola przeciwciał:
-Neutralizacja toksyn i wirusów
-Opsonizacja patogenów  wspomaganie fagocytozy
-Cytotoksyczność komórkowa zale\
na od
przeciwciał (ADCC, ang. Antibody-dependent cell
cytotoxicity)
- Aktywacja układu dopełniacza
A
ańcuchy lekkie: � i 
A
ańcuchy cię\
kie: ą, ł, �, �, �
Pięć klas przeciwciał: IgA, IgG, IgD, IgE, IgM
2
Prezentacja antygenów przez cząsteczki MHC I oraz MHC II
MHC I  obecne na wszystkich komórkach
posiadających jądro; prezentują antygeny
endogenne
MHC II  obecne na komórkach prezentujących
antygen; prezentują antygeny egzogenne
Komórki Langerhansa
w naskórku
Grasica
" Miejsce dojrzewania
limfocytów T
" Wraz z wiekiem ulega
atrofii (inwolucji) po
okresie pokwitania
3
Grasica
" Zrąb nabłonkowy (endoderma)
" Grasica podzielone jest na płaty  zraziki
 Kora zawiera mniejsze, niedojrzałe i dojrzewające
limfocyty T
 Rdzeń zawiera większe, dojrzałe limfocyty T
 Przegrody łącznotkankowe (niepełne)
" Ciałka Hassala
Grudki chłonne
Zgrupowania limfocytów
Część obwodowa - niedojrzałe limfocyty B
Centrum rozmna\
ania  część środkowa grudki:
komórki prezentujące antygen - makrofagi, komórki dendrytyczne
mało limfocytów T
proliferujące i aktywne metabolicznie limfocyty B i komórki
plazmatyczne
brak torebki łącznotkankowej, zrąb  tk. łączna luz
na
Miejsce proliferacji i ró\
nicowania limfocytów w czasie reakcji zapalnej
pierwotne wtórne
2 typy
4
Węzły chłonne
Małe struktury zlokalizowana wzdłu\

naczyń limfatycznych
Otoczone torebką
Zrąb  tkanka łączna luz
na
W czasie infekcji limfocyty aktywnie
proliferują powiększenie węzłów
Węzły chłonne
Kora:
" zawiera Grudki chłonne, zatoki
Część przykorowa:
" Bogata w dojrzałe limfocyty T (strefa grasiczozale\
na)
" Krą\
ące limfocyty dostają się do węzła poprzez nabłonki typu HEV
" Komórki dendrytyczne
Rdzeń:
" Zawiera komórki plazmatyczne
" Zatoki rdzenne
Uchodzą do wnęki węzła
" Pasma rdzenne
Tu: liczne komórki plazmatyczne
5
Śledziona
" Obwodowy narząd limfatyczny
" Największy narząd limfatyczny
" Największe skupisko limfocytów
" Otoczona torebką
łącznotkankową, dającą liczne
beleczki do mią\
szu (+miocyty
gładkie)
" Zrąb  tkanka łączna
siateczkowata
Śledziona
Miazga czerwona
" Makrofagi, komórki dendrytyczne, fibroblasty, limfocyty, erytrocyty
" Naczynia zatokowe
Miazga biała
" Limfocyty, plazmocyty,
makrofagi, komórki dendrytyczne
" Grudki chłonne  l. B
" Strefy okołotętnicze
(PALS)  l. T
6
Unaczynienie śledziony
Migdałki
małe zgrupowania grudek
chłonnych w tkance łącznej
właściwej jamy nosowo 
gardłowej
pierścień Waldeyera
7
Migdałki
Migdałek: nabłonek krypty
wielorzędowy urzęsiony
gardłowy (oddechowy) + brak
wielowarstwowy płaski
wielowarstwowy płaski Wiele
podniebienny
nierogowaciejący rozgałęzione
wielowarstwowy płaski
językowy 1
nierogowaciejący
Podstawowe cechy narządów limfatycznych
Narząd Torebka kora/rdzeń grudki Elementy
łącznotkan chłonne dodatkowe
kowa
ciałka
Grasica
+ + -
Hassala
Węzeł
+ + +
chłonny
tętniczka
Śledziona
+ - +
środkowa
Migdałek
- -
+
8