Wokulski, Judym, Ziembiewicz - bohaterowie z awansu
I. Tworzenie modelu zachowaÃÄ…, poglÂÄ…dów, ksztaÂÅ‚towanie opinii - cechÂÄ… charakterystycznÂÄ… epoki.
1.Lata 1848-1939 peÂÅ‚ne gwaÂÅ‚townych przemian na wielu pÂÅ‚aszczyznach Âżycia:
- nastroje schyÂÅ‚kowe zwiÂÄ…zane z fin de siecle
- zacieranie siê róÂżnorakich wpÂÅ‚ywów w ksztaÂÅ‚towaniu siê schematów spoÂÅ‚ecznych
- dynamicznoÅ“ÃÅš rzeczywistoÅ“ci zwiÂÄ…zania ze zbrojnymi wystÂÄ…pieniami oraz wzrostem nastrojów rewolucyjnych.
Nie byÂÅ‚o pokolenia, które by przeÂżyÂÅ‚o tak kosmopolityczny najazd, uksztaÂÅ‚towaÂÅ‚o siê pod tak rozmaitymi znakami (Kazimierz Wyke)
2. Pojawienie siê nowego typu bohatera noszÂÄ…cego cechy romantyczno - pozytywistyczne bêdÂÄ…cego indywidualnoÅ“ciÂÄ…, nieszczêœliwie zakochanego, rozdartego wewnêtrznie pomiêdzy ideaÂÅ‚ami, a ludzkimi odruchami tj. pragnieniem szczêœcia osobistego, bezpieczeÃÄ…stwa, odwzajemnionej miÂÅ‚oÅ“ci.
- uwaÂżajÂÄ…cego siebie za czêœÃÅš przyrody, podlegajÂÄ…cego tym samym co one prawom (determinizm, naturalizm).
- bêdÂÄ…cego zwolennikiem rozwoju produkcji jako warunku dobrobytu
- opowiadajÂÄ…cego siê za koniecznoÅ“ciÂÄ… reform socjalnych
- uwaÂżajÂÄ…cego naukê pomocnÂÄ… w udoskonalaniu, polepszaniu i uÂÅ‚atwianiu Âżycia ludzkiego.
- poddanego wnikliwej analizie psychologicznej
3. Próba oceny i klasyfikacji poczynaÃÄ… jednostek - bohater z awansu.
postawa cechujÂÄ…ca osoby:
A) Których mêstwo, odwaga, heroizm i poÅ“wiêcenie wypÂÅ‚ywajÂÄ… z wewnêtrznej potrzeby danej osoby lub zostajÂÄ… wymuszone i uksztaÂÅ‚towane przez okolicznoÅ“ci.
B) Których czyny bÂÄ…dŸ postawa zostajÂÄ… niewÂÅ‚aÅ“ciwe odczytane przez otoczenie nadajÂÄ…ce im cechy, których nie posiadajÂÄ….
II. Wszystkie uczucia, czyny i wyobraÂżenia majÂÄ… swoje ŸródÂÅ‚o w Å“wiecie zewnêtrznym lub w naszym wÂÅ‚asnym Å“wiecie (Piotr Chmielowski)
-Wokulski, Judym i Ziembiewicz bohaterami z awansu
1. SÂÄ… tacy ludzie, którzy sami sobie niejako aranÂżujÂÄ… Å“wiat i im wÂÅ‚aÅ“nie wszystko udaje (Danuta ZaniÅ“lan)
- Wokulski i jego dzieje dramatyczne konfrontacje wielkiej indywidualnoÅ“ci z nierozumiejÂÄ…cym jej tÂÅ‚umem
A) Pogarda i bunt wobec schematów myÅ“lowych i ograniczenia - chêÃÅš znalezienia lekarstwa na pustkê myÅ“lowÂÄ… i obyczajowÂÄ… panujÂÄ…cÂÄ… wÅ“ród arystokracji
- praca jako wartoÅ“ÃÅš nadrzêdna stanowiÂÄ…ca broÃÄ…, narzêdzie w walce przeciwko zgniliŸnie spoÂÅ‚ecznej i absurdom otaczajÂÄ…cego Å“wiata
- pragnienie zaangaÂżowanie wyÂższej klasy w czynne ksztaÂÅ‚towanie i przeksztaÂÅ‚canie rzeczywistoÅ“ci
B) WspóÂÅ‚czucie i miÂÅ‚oÅ“ÃÅš kreujÂÄ…ce poczynaniami bohatera:
- chêÃÅš niesienia pomocy najbardziej potrzebujÂÄ…cym, filantropia i altruizm
- miÂÅ‚oÅ“ÃÅš do kobiety bêdÂÄ…ca motorem wszelkich dziaÂÅ‚aÃÄ…, nadajÂÄ…ca im sens i cel
C) Pragnienie wyzwolenie z pêt zwiÂÄ…zanych a przynaleÂżnoÅ“ciÂÄ… Å“rodowiskowÂÄ…, zaznaczanie swojej obecnoÅ“ci wobec poprzez próby i poszerzenia doÅ“wiadczeÃÄ…:
nierównoÅ“ÃÅš spoÂÅ‚eczna miêdzy ludŸmi-warunkiem rozwoju i postêpu (wobec Waltera Lippana)
D) Awans spoÂÅ‚eczny jako czynnik dominujÂÄ…cy w poczynaniach Wokulskiego pomagajÂÄ…cy jednoczeÅ“nie na pomoc najbiedniejszym oraz realizacjÂÄ… pragnienia bycia uÂżytecznym zawartego w zaÂÅ‚oÂżeniach utylitaryzmu
2. Woleli siê myliÃÅš w dziaÂÅ‚aniu niÂż trwaÃÅš..., woleli bÂÅ‚ÂÄ…dziÃÅš w drodze niÂż staÃÅš w miejscu (Zbigniew ZaÂÅ‚uski)
- Judym jako samotny pielgrzym i gniewny bojownik "lepsze jutro":
A) Romantyczna pasja bêdÂÄ…ca motorem dziaÂÅ‚ania pobudzajÂÄ…ca wizjê przyszÂÅ‚oÅ“ci:
- czyny Judyma jako protest przeciwko zakÂÅ‚amaniu i wygodzie ludzi zadufanych w sobie pewnych swojej pozycji w Å“wiecie uregulowanym przez zasady broniÂÄ…ce interesów wybranej grupy ludzi
- Judym jako obroÃÄ…ca etyki i odpowiedzialnoÅ“ci spoÂÅ‚ecznej
- bohater przeciwstawiajÂÄ…cy siê mieszczaÃÄ…skim kanonom zachowaÃÄ…, zÂÅ‚u i krzywdÂÄ….
B) Bogate Âżycie wewnêtrzne i zÂÅ‚oÂżona psychika przyczynÂÄ… osamotnienia i niezrozumienia bohatera:
- nie znajduje on sobie w Ÿle urzÂÄ…dzonym spoÂÅ‚eczeÃÄ…stwie
- uczciwoÅ“ÃÅš i poczucie odpowiedzialnoÅ“ci jako przeszkoda w kontaktach ze Å“wiatem peÂÅ‚nym zakÂÅ‚amania, hipokryzji i troski o prywatne interesy.
C) Judym siêgajÂÄ…cy po prawo bezwzglêdnego i samodzielnego osÂÄ…du Å“wiata:
- stwarzajÂÄ…cy wÂÅ‚asnÂÄ… autonomicznÂÄ… hierarchiê wartoÅ“ci
- szukajÂÄ…cy oparcia w sobie, we wÂÅ‚asnej wraÂżliwoÅ“ci moralnej i uczuciowej.
D) Awans spoÂÅ‚eczny bohatera stwarzajÂÄ…cy moÂżliwoÅ“ci oraz rozkwit jego filantropijnych pragnieÃÄ….
3.CzÂÅ‚owiek jest bezsilnym pÂÅ‚omykiem stanowiÂÄ…cym przedmiot dziaÂÅ‚ania siÂÅ‚, których sensu nie jest i nie bêdzie w stanie pojÂÄ…ÃÅš, a tym samym nigdy tych siÂÅ‚ nie ujaÂżmi i nie podporzÂÄ…dkuje swoim interesom (Tomasz Weeis)
- Ziembiewicz tragiczna indywidualnoÅ“ÃÅš czy zwykÂÅ‚y karierowicz?
A) Role spoÂÅ‚eczne bohatera ksztaÂÅ‚tujÂÄ…ce jego obraz ulegajÂÄ…cy staÂÅ‚ym przemianom.
- uzaleÂżnienie jednostki od zbiorowoÅ“ci
- wulgarny schemat Âżycia erotyczno - obyczajowego w rodzinnym majÂÄ…tku
- wakacyjna przygoda z wiejskÂÄ… dziewczynÂÄ… nie wybiegajÂÄ…ca poza ten schemat
- biernoÅ“ÃÅš i tchórzostwo, rezygnacja z ideaÂÅ‚u samodzielnoÅ“ci wobec ludzi wpÂÅ‚ywowych i bogatych
- ulegÂÅ‚oÅ“ÃÅš wobec protektora
- reprezentant mieszczaÃÄ…sko - urzêdniczego "towarzystwa" maÂÅ‚ego miasteczka
- pozbawiony wraÂżliwoÅ“ci moralnej, utrzymujÂÄ…cy dziewczynÂÄ… spychanÂÄ… na margines Âżycia
B) Bunt bohatera przeciwko utoÂżsamianiu jego indywidualnoÅ“ci z widzeniem jej przez innych ludzi:
- jednoczesne niekonsekwencje w dziaÂÅ‚aniu
C) Rezygnacja z dÂÄ…Âżenia do przeÂÅ‚amania schematów, postêpowania wedÂÅ‚ug wÂÅ‚asnych zasad:
-postawa odarta z mêstwa i heroizmu
D) Awans spoÂÅ‚eczny bêdÂÄ…cy przyczynÂÄ… katastrofy i klêski Âżyciowej - niemoÂżnoÅ“ÃÅš wykorzystania sprzyjajÂÄ…cych okolicznoÅ“ci.
III. W naturze kaÂżdego z nas tkwi opór przeciw sprowadzaniu do jakiÅ“ norm (Stefania Szurlejdona)
JednoczeÅ“nie jest siê takim jak myÅ“lÂÄ… ludzie nie takim jak myÅ“limy o sobie samym (Zofia NaÂÅ‚kowska)
- bohaterowie wtopieni w banalnoÅ“ÃÅš schematów spoÂÅ‚eczno - obyczajowych
- wieloznacznoÅ“ÃÅš i wieloaspektowoÅ“ÃÅš rzeczywistoÅ“ci niepozwalajÂÄ…ca na jednoznacznÂÄ… ocenÂÄ… bohaterów
1. WpÂÅ‚yw Å“rodowiska na poczynania bohaterów
2. DziaÂÅ‚ania bohaterów wynikiem buntu lub niezadowolenia z warunków bytu wÂÅ‚asnego lub innych.
3. Próba samorealizacji, pragnienie bycia uÂżytecznym, czynienie dobra
4. Postêpowanie kierowane uczuciami: litoÅ“ciÂÄ…, miÂÅ‚oÅ“ciÂÄ… lub wspóÂÅ‚czuciem
5. Znalezienie w Âżyciu priorytetu, któremu podporzÂÄ…dkowuje siê kaÂżdÂÄ… inicjatywê:
- niemoÂżnoÅ“ÃÅš jednoznacznej oceny postêpowania ze wzglêdu na niepewnÂÄ… i uzaleÂżnionÂÄ… od wielu czynników, okolicznoÅ“ci wiedzy o czÂÅ‚owieku.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Zenon Ziembiewicz bohater Granicy Zofii NalkowskiejCharakterystyka Wokulskiego bohatera LalkiTomasz Judym bohater Ludzi bezdomych Stefana ZeromskiegoJudym bohater tragiczny! Dwudziestolecie międzywojenne granica cena awansu spolecznego ziembiewiczaStanislaw Wokulski bohater Lalki Boleslawa Prusabohater wlasnego zyciabohater pozytywistycznyNarrator bohater wobec doświadczeń w hitlerowskich oboza~A89Bohaterowie i wydarzenia Antygony SofoklesaCechy Początkowe Bohatera1Krzyżacy Bohaterowiewięcej podobnych podstron