Międzynarodowy wymiar zagrożenia
środowiska naturalnego.
Cz. II
Cz. II
Osoba prowadząca:
Martin Dahl
Geneza i ewolucja międzynarodowej polityki ekologicznej:
Wzrost zagrożeń ekologicznych spowodował konieczność
umiędzynarodowienia działań służących ochronie środowiska, stąd
pojawienie się międzynarodowej polityki ekologicznej.
" Rozwój międzynarodowej polityki ekologicznej ma charakter
ewolucyjny. Początkowo były to działania lokalne, z czasem stały się
elementem interakcji i więzi międzynarodowych.
elementem interakcji i więzi międzynarodowych.
" Pierwszą inicjatywą ekologiczną była inicjatywa prezydenta USA T.
Roosevelta dotycząca zasobów naturalnych z 1908 roku (nie
doczekała się realizacji)
" W pierwszej połowie XX w. problematyka ekologiczna została
włączona do funkcjonowania organizacji międzynarodowych
" W latach 60-tych XX problematyką ekologiczną zaczęło się
zajmować ONZ oraz organizacje pozarządowe
Konferencja Sztokholmska z 1972 roku:
Od tego momentu międzynarodowa polityka ekologiczna stała się trwałym
elementem interakcji i więzi uczestników stosunków międzynarodowych.
Zaakceptowano ujmowanie problematyki ekologicznej w kategoriach
globalnych, a nie narodowych.
Skutki Konferencji Sztokholmskiej:
" Przyczyniła się do szerokiego włączenia problematyki ekologicznej do
pracy organizacji międzynarodowych
pracy organizacji międzynarodowych
" Zapoczątkowała tradycję organizowania równoczesnych, chociaż
odrębnych, obrad rządów i organizacji pozarządowych
" Przyczyniła się do wzrostu świadomości ekologicznej
" Przyczyniła się do rozwoju międzynarodowego prawa ochrony
środowiska i międzynarodowej współpracy ekologicznej.
" Pojawienie się idei zrównoważonego rozwoju  istota tego procesu
polega na zaspokojeniu potrzeb obecnych generacji, bez jednoczesnego
ograniczania przyszłym pokoleniom zaspokajania ich potrzeb
Konferencja w Rio de Janeiro zwana  Szczytem Ziemi :
" Odbyła się w 1992 roku. Uczestniczyli w niej przedstawiciele 178
państw i 1420 organizacji pozarządowych.
" Konferencja dawała wytyczne dotyczące m.in.: współpracy
międzynarodowej, walki z ubóstwem, zarządzania zasobami
naturalnymi (atmosfera, lasy, oceany), edukacji ekologicznej,
transfer technologii.
"  Szczyt Ziemi zakończył etap konstruowania wizji ochrony
"  Szczyt Ziemi zakończył etap konstruowania wizji ochrony
środowiska i rozpoczął etap koncentracji na konkretnych
działaniach służących realizacji koncepcji zrównoważonego
rozwoju.
" Po konferencji w Rio de Janeiro nastąpił jednak wyraz
ny spadek
zainteresowania społeczności międzynarodowej problematyka
ekologiczną.
Konferencja w Johannesburgu  2002 rok
" Główne obszary zainteresowania: Relacje między rozwojem,
środowiskiem, a ubóstwem.
" Wskazano na potrzebą wzrostu odpowiedzialności sektora
prywatnego.
" Cele: redukcja do roku 2015 o połową liczby ludności żyjącej z
mniej niż 1 $ dziennie oraz zmniejszenie liczby ludności o połowę
nie mającej dostępu do wody pitnej, zwiększenie udziału
nie mającej dostępu do wody pitnej, zwiększenie udziału
odnawialnych z
ródeł energii, usuniecie deformacji
powodowanych przez mechanizmy rynkowe.
Szczyt w Kopenhadze - 2009
" Szczyt miał doprowadzić do przyjęcia międzynarodowego
traktatu w sprawie redukcji emisji gazów cieplarnianych w
kolejnych dekadach.
" Zakończył się fiaskiem.
Opór krajów rozwijających się (głównie afrykańskich), które chciały
przedłużenia okresu obowiązywanie Protokołu z Kioto (nie ponosiłyby
wtedy kosztów redukcji CO2 w swoich krajach)
wtedy kosztów redukcji CO2 w swoich krajach)
UE i Japonia proponowały redukcję CO2 do roku 2020 o 20% w stosunku do
roku 1990, natomiast USA zaproponowały jedynie 4%, Chiny oraz Indie
jeszcze mniej.
Podmioty międzynarodowej polityki ekologicznej:
1. Państwa
2. Organizacje międzynarodowe
3. Podmioty pozarządowe
4. Korporacje transnarodowe
Państwa:
" Najważniejsze podmioty międzynarodowej polityki ekologicznej,
ponieważ podpisują umowy, konwencji itp. oraz decydują jakie
problemy ekologiczne stają się tematem obrad.
" Kreują zagraniczną politykę ekologiczną (działania państw
wykraczające poza ich granice i dotyczące realizacji celów
ekologicznych wobec innych uczestników stosunków
międzynarodowych)
międzynarodowych)
o Rola lidera
o Rola państwa wspierającego
o Rola państw wahającego się
o Rola państwa weta
Organizacje międzynarodowe:
" Np.: ONZ, OECD, UNESCO, WHO, Rada Europy
" Głównie ONZ zajmuję się problematyką ekologiczną
" Zakres działań organizacji międzynarodowych:
o Analiza problemów ekologicznych i związanych z nimi
zagrożeń
o Zbieranie informacji o problemach ekologicznych oraz ich
o Zbieranie informacji o problemach ekologicznych oraz ich
ocena
o Koordynacja międzynarodowych programów ochrony
środowiska oraz udzielanie poszczególnym państwom
wsparcia finansowego w tym zakresie
o Tworzenie i nadzorowania norm oraz standardów
ekologicznych
Podmioty pozarządowe:
" Są zorganizowanymi grupami społecznymi, które w swych
działaniach wykraczają poza granice państw.
" Stanowią rolę  łącznika między społeczeństwami różnych
państw , państwami oraz organizacjami międzynarodowymi,
występując w roli proekologicznych grup nacisku.
" Upolityczniają to co wcześniej nie było polityczne i łączą to co
było lokalne z tym co globalne
było lokalne z tym co globalne
" Tworzą specyficzny system komunikacyjny, który umożliwia
rozprzestrzenianie się informacji (ostrzeganie przed
zagrożeniami, mobilizowanie zachowań społecznych itp.)
" Stymulują nowe kierunki myślenia o problemach ekologicznych
" Uczestniczą w procesach transferu technologii służących
ochronie środowiska oraz stymulują badania w tym zakresie
Podmioty pozarządowe:
" Wywierają wpływ na proces tworzenia i kierunki ewolucji
międzynarodowego prawa ochrony środowiska
" Stały się znaczącym  społecznym elementem monitorowania
procesu wykonywania międzynarodowych konwencji
ekologicznych
" Przyczyniają się do kształtowania świadomości ekologicznej
" Usiłują wywierać wpływ na procesy decyzyjne i działania w
zakresie problematyki ekologicznej międzynarodowych
organizacji międzyrządowych.
" Wywierają wpływ na międzynarodowe instytucje finansowe
" Realizują konkretne programy i projekty
Korporacje transnarodowe:
" Nie uczestniczą w międzynarodowej współpracy ekologicznej.
Mogą się przyczyniać do ochrony środowiska naturalnego np.
poprzez pilnowanie, aby konkurencja przestrzegała przyjętych
regulacji ekologicznych.
Dziękuję za uwagę