Wyższa Szkoła Kultury Fizycznej i Turystyki im. Haliny Konopackiej
Wykład 1.
HOTELARSTWO
1. Zakres przedmiotu, cele kształcenia,
literatura.
2. Rys historyczny hotelarstwa na świecie i w Polsce.
Wykład 1
3. Baza noclegowa w Polsce na tle UE.
Mgr inż. Witold Drogoń
drowit@tlen.pl
2
Literatura podstawowa:
Literatura uzupełniająca:
• Witkowski Cz. – Hotelarstwo cz. I Podstawy hotelarstwa, wyd.II ALMAMER Warszawa
• Błądek Z. Hotele - programowanie,
2007 r.
projektowanie, wyposażanie, Palladium,
• Witkowski Cz., Aktywność hoteli systemowych Poznań 2001 r.
na polskim rynku, ALMAMER, Warszawa 2007
• Knowles T., Zarządzanie hotelem i
• GUS, Turystyka 2007
gastronomią, PWE, Warszawa 2001.
• Prasa specjalistyczna np.:
Hotelarz, Świat hoteli
3
4
Przepisy
Zagadnienia do egzaminu
• Ustawa z 29 sierpnia 1997r. o usługach turystycznych (tekst ujednolicony Dz.U.
• Ogólna charakterystyka hotelarstwa, z 2004r. nr 223, poz. 2268 z późniejszymi
istota hotelarstwa, definicja hotelu.
zmianami).
Szczególne wymagania stawiane
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki
pracownikom hoteli.
i Pracy z 19 sierpnia 2004r. w sprawie
• Stan i struktura bazy noclegowej,
obiektów hotelarskich i innych obiektów, dynamika zmian. Miejsce bazy
w których są świadczone usługi
noclegowej turystyki w
hotelarskie. (Dz.U. z 2004r. nr 188, zagospodarowaniu turystycznym kraju.
poz.1945 z późn. zm. - tekst jednolity
Dz. U. z 2006 r. Nr 22 poz. 169)
5
6
1
Zagadnienia do egzaminu
Zagadnienia do egzaminu
• Cechy szczególne branży hotelarskiej.
• Międzynarodowe systemy hotelowe -
Wpływ cech szczególnych na budowę i
czas, miejsce i przesłanki powstania.
eksploatację obiektów.
Renoma hotelu.
• Przesłanki rozwoju hotelarstwa.
• Pojęcia klasyfikacji, kategoryzacji i
Warunki i kierunki rozwoju hotelarstwa w
standaryzacji. Klasyfikacja bazy.
Polsce i na świecie.
Kategoryzacja obiektów hotelarskich w
• Cele i zadania najwa
Polsce i w świecie. Cel i system
żniejszych
zawodowych organizacji hotelarskich
kategoryzacji. Wymagania kategoryzacyjne.
w Polsce i świecie.
7
8
Zagadnienia do egzaminu
Zagadnienia do egzaminu
• Standardy obsługi i wyposażenia we
• Podstawowe zespoły funkcjonalne
współczesnych hotelach. Renoma
współczesnego hotelu. Funkcje i zadaniu hotelu. Jakość usług. Ocena pracy hotelu.
poszczególnych zespołów. Wzajemne
• Otoczenie hotelu. Wpływ obiektów
powiązania i uzależnienia.
hotelarskich na środowisko naturalne.
• Ogólne wiadomości o budowie i
Proekologiczne rozwiązania w eksploatacji
wyposażeniu hoteli. Uzbrojenie
hoteli.
techniczne. Oprzyrządowanie pracy.
• Hotel jako kompleks: budynek,
Postęp techniczny. Proces inwestycyjny.
wyposażenie, załoga.
9
10
Zagadnienia do egzaminu
Zagadnienia do egzaminu
• Zabezpieczenie gościa i jego mienia.
• Przystosowanie obiektów do obsługi
Występujące zagrożenia.
osób niepełnosprawnych. Aspekty
Odpowiedzialność hotelarza. Metody i
społeczne, techniczne i ekonomiczne.
środki zabezpieczenia.
• Programy użytkowe hoteli i oferty
usługowo-handlowe.
11
12
2
HOTELARSTWO
HOTELARSTWO
• hotelarstwo jest zorganizowaną
• działalność hotelarska składa się
działalnością gospodarczą;
z różnego rodzaju usług, przede
• podstawową funkcją hotelarstwa jest
wszystkim z usług bytowych: noclegu i
udzielanie szczególnego rodzaju
wyżywienia;
gościnności, jest to -
• pobyt gości w hotelach jest
„zorganizowana gościnność za
z zasady krótkotrwały.
odpłatnością";
13
14
Rodzaje obiektów
Hotel
hotelarskich art.36:
• W literaturze hotel jest z zasady
• Hotele - obiekty posiadające co
definiowany jako
najmniej 10 pokoi, w tym większość
„budynek mieszkalny przeznaczony i
miejsc w pokojach jedno i
przystosowany do czasowego pobytu
dwuosobowych, świadczące szeroki
gości”
zakres usług związanych z pobytem
klientów.
Kategorie * - *****
15
16
Usługi hotelarskie (Art. 35)
Usługi hotelarskie ( Art.3 pkt 8)
1. Usługi hotelarskie mogą być świadczone
w obiektach hotelarskich, które spełniają:
• „(...) krótkotrwałe ogólnie dostępne
1) wymagania co do wielkości obiektu, jego
wynajmowanie domów, mieszkań, pokoi,
wyposażenia oraz zakresu świadczonych
miejsc noclegowych, a także miejsc na
usług, ustalone dla rodzaju i kategorii, do ustawianie namiotów lub przyczep
których obiekt został zaszeregowany;
samochodowych oraz świadczenie, w
2) wymagania sanitarne, przeciwpożarowe
obrębie obiektu, usług z tym związanych”
oraz inne określone odrębnymi przepisami.
17
3
Inne obiekty
Usługi hotelarskie (Art. 35)
• ośrodki wczasowe, ośrodki kolonijne, ośrodki Usługi hotelarskie mogą być świadczone
szkoleniowo-wypoczynkowe, domy pracy
również w innych obiektach, jeżeli obiekty twórczej, domki turystyczne, ośrodki
te spełniają minimalne wymagania co do
wypoczynku sobotnio-niedzielnego i
wyposażenia (
świątecznego, kwatery agroturystyczne, zakłady określone przez właściwego ministra do
spraw turystyki),
uzdrowiskowe, ewentualnie inne obiekty
spełniają wymagania sanitarne, przeciwpożarowe wykorzystywane dla turystyki, zaliczane w
oraz inne określone odrębnymi przepisami. (art. 35
oficjalnej sprawozdawczości GUS do „obiektów ust. 2)
noclegowych turystyki”
20
Rodzaje obiektów hotelarskich ( art. 36)
• hotele,
• motele,
• pensjonaty,
Historia rozwoju hotelarstwa .
• kempingi,
• domy wycieczkowe,
Na świecie i w Polsce.
• schroniska młodzieżowe,
• schroniska,
• pola biwakowe.
21
PRZYCZYNY ROZWOJU HOTELARSTWA
Od najdawniejszych wieków hotelarstwo
podróżach oficjalnych, delegacjach, związanych z załatwianiem ściśle wiązało się
interesów,
wynikaj
z
ących
z
rozszerzających
się
stosunków
życiem podróżnych. Potrzeba tworzenia i budowy zakładów noclegowych
rosła
w
miar
dyplomatycznych między różnymi krajami;
ę
zwiększającego
się
ruchu
osobowego, bowiem to właśnie z myślą o nich powstawały te
kontroli
i
nadzorze
przeprowadzanych
przez
specjalnych
obiekty. Zjawisko przemieszczania się ludności i potrzeby urzędników nad odległymi prowincjami;
lokowania na noc miało swoje źródło w :
udziałowi w masowych imprezach takich jak np. igrzyska
podróżach do miejsc kultu religijnego, słynących jako sportowe, na które udawali się nie tylko sportowcy, ale także siedziby świętych
i wyroczni, z którymi związane były
widzowie;
różne formy widowisk, występów artystycznych i igrzysk
wyjazdach na leczenie np. w starożytnej Grecji znanej z oraz podróże do słynnych miejscowości, jak np. Ostii, wodolecznictwa,
istniały
liczne
zajazdy
w
miejscowościach
Pompei, Herkulanum, Bai;
uzdrowiskowych
(kąpielisko
Epidauros
na
Peloponezie,
podróżach związanych z wymianą handlową, która ożywiła miejscowość Aidepsos na wyspie Eubei), podróżach o charakterze szlaki całej Europy (np. szlak bursztynowy); w miejscach prywatnym.
postoju karawan powstawały obiekty noclegowe, magazyny, spichlerze, składy;
4
OKRES MIEJSCE FAKT, ZJAWISKO,
XVII w. Babilonia Pisane normy prawne
LUB
WYDARZENIE
p.n.e
dotyczące usług gościnnych -
DATA
„Kodeks Hammurabiego".
XXX-XX Państwo Gospody w miastach
VI-IV w. Grecja,
Portyki, Stoa, Pandokeia -
w.
Sumerów świadczące usługi noclegowe
p.n.e.
Delfy,
zajazdy dla wszystkich w
p.n.e.
Miasto U r i żywieniowe.
Eleusis,
miejscach kultu.
Epidauros
XXX-XV Fenicja,
Pierwsze formy gospod dla
IV-III w. Rzym
Pierwsze przepisy prawne
w.
Byblos,
kupców i ich karawan -tzw.
p.n.e.
dotyczące prowadzenia
p.n.e.
Ugarit
„karavanseraje".
gospod i odpowiedzialności za
rzeczy wniesione do obiektu;
XXX-III Starożytny Zajazdy gościnne prowadzone kontrola jakości usług.
w.
Egipt -
przez kapłanów Boga Amona.
I w. n.e. Palestyna Gospoda pomiędzy
p.n.e.
Karnak
Jerozolimą a Jerycho,
gospoda w Betlejem.
325 r.
Nicea
Sobór potwierdza wagę
1266 r. Niemcy
Prawo magdeburskie reguluje
zawodu hotelarza, tj.
obowiązki właścicieli gospod.
oberżysty i karczmarza,
XI-XVI Kraje
Powstają medresy przy
budowa Xenodochium, tj.
w.
islamskie meczetach.
gospody w każdym mieście.
VIII w.
Szwajcaria Hospicjum przy klasztorach:
XIII-XV Europa
Wokół placów targowych
przełęcz Septimor - 822 r.; św.
w.
powstają gospody dla kupców,
Bernarda - 850 r.
za czasów Jagiełły powstają
XI-XII w. Palestyna Krucjaty rycerskie i gospody w Krakowie.
powstawanie gospod i
1407 r. Francja
Król Karol VI wprowadza
hospicjów rycerskich.
przepisy meldunkowe w
1187 r. Poznań
Hospicjum przy klasztorze
gospodach.
Joannitów.
XVI-XVII Polska
Powstają stacje pocztowo-
1254 r. Francja
Król Ludwik IX wydaje akt
w.
dyliżansowe: Kraków, Tarnów,
regulujący prowadzenie
Rzeszów, Zamość, Lublin,
gospod i zajazdów.
Warszawa, Poznań, Toruń.
XVII-
Warszawa Powstaje zajazd kupiecki
1829 r. Boston Powstaje hotel „TREMONT"
XVIIIw.
Marywil.
USA
- 170 pokoi, pierwszy hotel,
1693 r.
który do obsługi gości
1792 r. Francja
Liczne rezydencje szlachty
wprowadził: bagażowych,
w wyniku rewolucji stają się
posłańców, recepcjonistów,
hotelami.
pokoje 1- i 2-osobowe z
WC, karty menu w
XIX w. Europa -
Rewolucja przemysłowa,
restauracji.
Ameryka rozwój sieci kolejowej,
powstają hotele dworcowe,
1842 r. Poznań Powstaje hotel BAZAR
tzw. terminus
i elitarne typu „Grand”.
1841 r. Anglia
Thomas Cook zakłada
pierwsze biuro podróży.
1826 r. Warszawa 9 hoteli i 25 zajazdów
5
INWESTYCJE HOTELARSKIE W
I etap - lata siedemdziesiąte
POLSCE Z UDZIAŁEM KAPITAŁU
ZAGRANICZNEGO
• Koncepcja budowy hoteli w ramach
„importu dewizowego” opartego na
• I etap - lata siedemdziesiąte do połowy lat zagranicznych kredytach inwestycyjnych:
osiemdziesiątych,
– hotele zostaną zaprojektowane według
• II etap - druga połowa lat osiemdziesiątych, standardów światowych, do projektowania i
wykonawstwa zaangażowane zostaną firmy
• III etap - po 1990 roku.
zachodnie, materiały budowlane, urządzenia i wyposażenie w części pochodzić będą z
importu,
31
32
I etap - lata siedemdziesiąte
I etap - lata siedemdziesiąte
• cd.
• Pierwsze MSH w Polsce:
– hotele będą własnością państwowego
– 1974 roku - Intercontinental Hotels Corporation, przedsiębiorstwa Orbis,
( hotel Forum Intercontinental w Warszawie -1385
– wybrane hotele zostaną włączone do
m.n.),
międzynarodowych systemów hotelowych,
– 1975 roku - Société Internationale d' Exploatation
– kredyty dewizowe zostaną spłacone z wpływów Hôteliére NOVOTEL (hotel Novotel w Olsztynie), osiągniętych z zagranicznej turystyki
– 1976 roku - Holiday Inn ( hotel Holiday Inn w przejazdowej z obszaru dolarowego
Krakowie).
33
34
I etap - lata siedemdziesiąte
II etap - lata osiemdziesiąte
• Obiekty wybudowane i nie włączone do
• Rozwój działalności inwestycyjnej z udziałem MSH:
kapitału zagranicznego w zakresie hotelarstwa:
– Warszawa (hotele Solec i Vera),
– Spółka LIM, utworzona przez PLL LOT, austriacką
– Zakopane (hotel Kasprowy),
firmę Ilbaum i amerykański system Marriott, dokończyła budowę obiektu w Warszawie, w
– Szczecin (hotel Reda),
którym ulokowany został hotel Marriott;
– Jelitkowo (hotel Posejdon),
– Spółka Syrena International, utworzona przez
– Kołobrzeg (hotel Solny).
Warszawskie Przedsiębiorstwo Turystyczne Syrena,
• W ramach importu dewizowego oddano do
przedsiębiorstwo Polmos, Bank Pekao S. A. i Bank eksploatacji w 3-4 i 5-gwiazdkowych obiektach PKO BP oraz austriacką firmę budowlaną Rogner, podjęła budowę w Warszawie hotelu Jan III 3600 j.m. i 6800 m.n.
35
36
Sobieski.
6
III etap - okres po 1990 roku
• Zdecydowany rozwój MSH.
• Na polski rynek wchodzą:
– największe międzynarodowe systemy hotelowe,
– systemy mało znane,
– oraz sieci nie notowane w rankingach
międzynarodowych organizacji gospodarczych
hoteli.
• Inwestycje hotelarskie podejmują też firmy międzynarodowe nie związane z hotelarstwem.
37
7