Zadanie 1
Przedsiębiorstwo Topper produkuje wyroby ze szkła (300 sztuk miesięcznie). Jeden z wydziałów produkuje wazony. Planowany rachunek zysków i strat na najbliższy miesiąc przedstawia się następująco:
Przychód ze sprzedaży
15 000
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
7 400
W tym:
• Materiały bezpośrednie
1 900
• Płace bezpośrednie
1 500
• Pośrednie koszty produkcyjne
4 000
MARśA BRUTTO
7 600
Koszty ogólnego zarządu
2 100
Koszty sprzedaży
4 000
WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
1 500
Pracownicy bezpośrednio produkcyjni są zatrudnieni na umowy o pracę. Wśród pośrednich kosztów produkcyjnych 65% stanowią koszty zmienne, pozostałe 35% to koszty stałe. Koszty ogólnego zarządu w 100% stanowią koszty stałe. Koszty sprzedaży w 75% stanowią koszty zmienne, pozostałe 25% to koszty stałe.
Polecenie
Kierownik oddziału zaproponował zwiększenie wydatków na reklamę o 1.000 i obniżenie ceny z dotychczasowej równej 50 zł/szt. do 40 zł/szt. Oczekuje się, że posunięcie to spowoduje wzrost przychodów ze sprzedaży o 5.000 zł. Jak decyzja ta wpłynie na osiągany przez oddział wynik na działalności operacyjnej (Wzrost czy spadek wyniku? O ile?)
Na jedn
Przychód ze sprzedaży
15 000
50
Koszty zmienne, w tym
7 500
25
• Materiały bezpośrednie
1 900
• Pośrednie koszty produkcyjne 65%*4000
2 600
• Koszty sprzedaży 75%*4000
3 000
MARśA NA POKRYCIE
7 500
25
Koszty stałe, w tym
6 000
• Płace bezpośrednie
1 500
• Pośrednie koszty produkcyjne 35%*4000
1 400
• Stałe Koszty ogólnego zarządu 100%
2 100
• Koszty sprzedaży 25%*4000
1 000
WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI OPER
1 500
zmiana
Przychód ze sprzedaży
15 000
+5000
40 zł/szt * 500 szt = 20 000
Koszty zmienne, w tym
7 500
25 zł/szt * 500 szt = 12 500
MARśA NA POKRYCIE
7 500
15 zł/szt * 500 szt = 7 500
Koszty stałe, w tym
6 000
+1000
7 000
WYNIK NA DZIAŁALNOŚCI OPER
1 500
500
Spadek wyniku o 1000 zł
1
Zadanie 2
Wilson Sp. z o.o. produkuje dwa rodzaje sosnowych szafek drewnianych: z wykończeniem naturalnym oraz barwione na wybrany przez zamawiającego kolor. Rachunek zysków i strat (w tys. zł.) za ostatni kwartał, biorąc pod uwagę wyróżnione rodzaje produktów, przedstawiał się następująco:
Szafki sosnowe
Szafki sosnowe
Razem
naturalne
barwione
Przychód ze sprzedaży
60 000
72 000
132 000
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
(42 000)
(60 000)
(102 000)
MARśA BRUTTO
18 000
12 000
30 000
Koszty ogólnego zarządu i sprzedaży
(12 000)
(15 000)
(27 000)
Wynik na działalności operacyjnej
6 000
(3 000)
3 000
Wyniki osiągane ze sprzedaży szafek sosnowych barwionych zaniepokoiły Prezesa firmy. W analizowanym okresie nie wystąpił zapas wyrobów gotowych na początek ani na koniec okresu.
20% kosztu wytworzenia sprzedanych obu rodzajów produktów stanowią koszty stałe pośrednie produkcyjne. Z
całkowitych stałych kosztów pośrednich produkcyjnych 30% to koszty, które powstają w związku z produkcją szafek sosnowych naturalnych, a w przypadku zaprzestania produkcji tych szafek nie będą ponoszone, 20% to koszty, które powstają w związku z produkcją szafek sosnowych barwionych, a w przypadku zaprzestania produkcji tych szafek również nie będą ponoszone, natomiast pozostałe 50% stałych kosztów pośrednich produkcyjnych jest wspólnych dla obu produktów (np. wynajęcie pomieszczenia produkcyjnego, jego ogrzewanie, oświetlenie, ubezpieczenie i inne).
Te 50% stałych kosztów pośrednich produkcyjnych było rozdzielone po połowie na oba produkty dla potrzeb skalkulowania kosztu wytworzenia sprzedanych produktów.
Wszystkie koszty sprzedaży i ogólnego zarządu są stałe. 12 000 tys. z całkowitych kosztów w wysokości 27 000
tys. są wspólne dla obu produktów. Z pozostałych 15 000 tys. 40% jest ponoszonych w związku z produkcją szafek sosnowych naturalnych natomiast 60% w związku z produkcją szafek sosnowych barwionych.
(a) Czy Prezes firmy powinien rozważać likwidację produkcji szafek sosnowych barwionych? Jaki wynik osiągnęłaby firma gdyby decyzja taka została podjęta?
(b) Jak zmieni się wynik na działalności operacyjnej, jeśli oba produkty wykażą 10% spadek sprzedaży?
Szafki sosnowe
Szafki sosnowe
Razem
naturalne
barwione
Przychód ze sprzedaży
60 000
72 000
132 000
Zmienne koszty wytworzenia
(33 600)
(48 000)
(81 600)
MARśA NA POKRYCIE
26 400
24 000
50 400
Stałe koszty ogólnego zarządu i sprzedaży
(12 000)
(15 000)
(27 000)
Stałe koszt wytworzenia sprzedanych produktów
(8 400)
(12 000)
(20 400)
Wynik na działalności operacyjnej
6 000
(3 000)
3 000
naturalne
barwione
Razem
Przychód ze sprzedaży
60 000
72 000
132 000
Zmienne koszty wytworzenia
(33 600)
(48 000)
(81 600)
MARśA NA POKRYCIE
26 400
24 000
50 400
Koszty stałe związane z produktem:
Stałe koszty ogólnego zarządu i sprzedaży
(6 000)
(9 000)
(15 000)
Stałe koszt wytworzenia sprzedanych prod
(3 300)
(6 900)
(10 200)
MARśA NA POKRYCIE generowana przez
17 100
8 100
25 200
produkty – segmenty
Koszty stałe współne
Stałe koszty ogólnego zarządu i sprzedaży
(12 000)
Stałe koszt wytworzenia sprzedanych prod
(10 200)
Wynik na działalności operacyjnej
3 000
nie
Stałe koszt wytworzenia sprzedanych produktów
(6 125)
(4 080)
(10 200)
Spadek wyniku o (50400*10%)=5 040 będzie strata
2
Zadanie 3
Wielozakładowe przedsiębiorstwo wytwarza we własnym zakresie zestawy narzędzi
szlifierskich, wykorzystywanych następnie do wykonywania produkcji podstawowej. Pełny jednostkowy koszt wytworzenia narzędzi kalkulowany jest w następujący sposób:
Materiały bezpośrednie
6,00
Robocizna akordowa
4,00
Pozostałe koszty zmienne
1,00
Płaca kierownika narzędziowni
3,00
Koszty pomieszczeń narzędziowni
2,00
Koszty ogólnoprodukcyjne
5,00
RAZEM
21,00
Rocznie narzędziownia wykorzystuje w pełni swoje praktyczne zdolności produkcyjne i wytwarza 8.000 zestawów szlifierskich. Kierownik narzędziowni wynagradzany jest stałą pensją w wysokości 24.000 zł rocznie. Koszty ogólnoprodukcyjne powstają poza narzędziownią i są alokowane przez dział księgowości w celu uzyskania informacji o pełnym koszcie wytworzenia.
Przedsiębiorstwo otrzymało ofertę od zewnętrznego dostawcy, który zapewnia, że jest w
stanie zaopatrzyć przedsiębiorstwo w 8.000 zestawów narzędzi szlifierskich rocznie po cenie 19 zł/szt.
W przypadku przyjęcia oferty wszyscy pracownicy narzędziowni (także kierownik) zostaną zwolnieni.
Przedsiębiorstwo nie ma możliwości odsprzedaży niewykorzystanych pomieszczeń narzędziowni.
Polecenie:
o Czy przedsiębiorstwo powinno przyjąć ofertę od zewnętrznego dostawcy? Proszę rozpatrzyć i podać ewentualne korzyści finansowe na przestrzeni roku.
o Czy przedsiębiorstwo powinno zrewidować decyzję, jeżeli zaistnieje możliwość wykorzystania pomieszczeń narzędziowni do wytwarzania komponentu X, którego sprzedaż będzie generować roczną marżę na pokrycie w wysokości 60.000 zł?
3
Zadanie 4
SIGMA Sp. z o.o. jest przedsiębiorstwem zajmującym się produkcją reklamowych artykułów papierniczych, a jej produktem flagowym są kalendarze kieszonkowe. Papier do produkcji kalendarzy nabywany jest przez SIGMĘ w CELULOZA S.A. – dużej fabryce papierniczej o wysokiej renomie. Z
usług CELULOZY przedsiębiorstwo korzysta od wielu lat, doceniając jakość jej wyrobów. Jednak znaczne podwyżki cen, jakich dokonał dostawca papieru, skłoniły zarządzających do rozważenia ofert innych producentów papieru.
Prognozy popytu na kalendarze na 2004 rok wskazują, że przedsiębiorstwo nabędzie 800 ryz papieru na kalendarze. Każda ryza wykorzystywana jest do produkcji około 125 kalendarzy. Cena, którą obecnie zaoferowała CELULOZA wynosi 30 zł za jedną ryzę.
Planowane koszty wytworzenia 1 kalendarza wynoszą 1,10 zł:
Koszty papieru
0,24
Pozostałe materiały bezpośrednie, w tym:
0,15
Farba drukarska 0,03
Okładka 0,12
Robocizna bezpośrednia
0,16
Koszty eksploatacji maszyn
0,40
Amortyzacja maszyn
0,07
Koszty ogólnoprodukcyjne
0,08
RAZEM
1,10
Na całkowity koszt robocizny bezpośredniej składają się wynagrodzenia pracowników kontrolujących przebieg procesu drukowania, którzy otrzymują stałe pensje oraz robocizna pracowników zajmujących się okładaniem kalendarzy, którzy są wynagradzani w systemie akordowym – stawka płacy wynosi 0,11 zł za jeden kalendarz.
Koszty eksploatacji maszyn związane są ze zużyciem energii oraz materiałów technicznych niezbędnych dla ruchu maszyn w procesie drukowania. Amortyzacja maszyn rozliczana jest metodą liniową.
Koszty ogólnoprodukcyjne są stałymi kosztami funkcjonowania przedsiębiorstwa, takimi jak koszty hali fabrycznej, koszty transportu wewnątrzzakładowego, itd., które obciążają wszystkie produkty wykonywane przez SIGMĘ w ustalonej proporcji do robocizny bezpośredniej.
SIGMA otrzymała korzystną cenowo ofertę od konkurencyjnego wobec CELULOZY zakładu papierniczego MAKULATURA S.A., który proponuje papier w cenie 22 zł za ryzę. Przed podjęciem decyzji o ewentualnej zmianie dostawcy zarządzający postanowili sprawdzić reputację producenta i jakości jego produktów. Na podstawie wstępnych obliczeń i próbnych wydruków ustalono, że w związku ze słabszą jakością papieru oferowanego przez MAKULATURĘ:
• straty materiałowe wynikające z problemów technologicznych spowodują zużycie o 5%
więcej papieru w celu wypełnienia planu produkcji kalendarzy na rok 2004,
• słabsza jakość papieru powoduje zwiększenie zużycia farby o 1 520 zł,
• przestawienie urządzeń drukarskich na druk na innym papierze będzie kosztować jednorazowo 5 000 zł.
1. Na podstawie powyższych informacji ustalić, którego dostawcę powinna wybrać SIGMA S.A. przy obecnym popycie rynkowym na kalendarze na 2004 rok.
2. Ewentualna zmiana popytu może mieć wpływ na wybór dostawcy. Ustalić, przy jakim wolumenie produkcji decyzja podjęta w punkcie 1 uległaby zmianie.
4
Zadanie 5
Firma zajmuje się produkcją płyt Blue-Ray DVD. Miesięczne zdolności produkcyjne pozwalają na wyprodukowanie 1.600.000 sztuk. W chwili obecnej zdolności te są w całości wykorzystane na potrzeby produkcji płyt o standardowej jakości i odporności na zarysowania. Koszt polimeru (materiału) wykorzystywanego do produkcji standardowych płyt wynosi 10 groszy na sztukę, natomiast cena sprzedaży jednej płyty o standardowej jakości wynosi 60 groszy.
Na najbliższy miesiąc do firmy wpłynęło zamówienie na wyprodukowanie 100.000 sztuk płyt o podwyższonej jakości i odporności na zarysowania. W przypadku przyjęcia zamówienia przedsiębiorstwo poniosłoby dodatkowe koszty związane z przygotowaniem nowych matryc w wysokości 70.000 zł. Koszt polimeru dla produkcji płyty o podwyższonej jakości wynosi 35 gr./szt.
Ponadto do wyprodukowania jednej płyty o podwyższonej jakości potrzeba cztery razy (4 razy) więcej czasu niż w przypadku płyty standardowej.
Stałe pośrednie koszty wydziałowe produkcji wynoszą 420.000 zł miesięcznie, natomiast koszty ogólnoprodukcyjne wynoszą 60.000 zł. miesięcznie.
Polecenia
− Ile wynoszą koszty utraconych korzyści w przypadku podjęcia decyzji o przyjęciu zamówienia specjalnego na 100.000 sztuk płyt o podwyższonej jakości?
− Jaka jest minimalna cena jednostkowa (zł/szt) na płytę dla zamówienia specjalnego?
Obliczenia
100.000 sztuk płyt o podwyższonej jakości rezygnacji z produkcji 4*100.000 sztuk płyt standardowych
przychód ze sprzedaży 400.000 * 60 gr =
240.000
- koszt polimeru 400.000 * 10 gr =
40.000
= koszt utraconych korzyści
200.000
dodatkowe koszty związane z przygotowaniem nowych matryc = 70.000 zł./100.000 = 0,70 zł/szt Koszt polimeru dla produkcji płyty o podwyższonej jakości wynosi 0,35 zł/szt koszt utraconych korzyści = 200.000 / 100.000 = 2,00 zł/szt Cena minimalna dla zamówienia specjalnego wyniesie:
3,05 zł/szt
5