5. DYREKTYWA IPPC ( Integrated Pollution Prevention

and Control)

5.01. Nakazy sformułowane w dyrektywie IPPC

5.02. IPPC – pozwolenie zintegrowane, BAT (Best Available Techniques -najlepsza

dostę pna technika

5.03. System prawny IPPC

5.04. Instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego

5.05. Pozwolenie zintegrowane – zakres

5.06. BREF (BAT Reference Notes - dokumenty referencyjne BAT)

5.07. Koszty uzyskania pozwolenia zintegrowanego

1

5.01.Nakazy sformułowane w dyrektywie

IPPC

Metody ochrony środowiska polegające na przenoszeniu obciążeń i uciążliwości

pomiędzy komponentami środowiska, należy zastępować

dążeniem do ochrony

środowiska jako całości, sprowadzając do minimum szkodliwość sumy wprowadzanych

do środowiska substancji i energii.

Dyrektywa ta realizuje koncepcję zintegrowanego podejścia do spraw ochrony

środowiska, czego wyrazem jest tzw. pozwolenie zintegrowane (ochrona

powietrza, wody, gleby). Istotnym elementem tej polityki jest położenie głównego

nacisku na optymalizacje procesu produkcyjnego, natomiast wykorzystanie

technik ochrony środowiska typu „końca rury” ma charakter wspomagający i

jest zalecane do stosowania tylko tam, gdzie jest to konieczne dla zapewnienia

efektywności ochrony środowiska i dotrzymania wymagań BAT (najlepszej

dostępnej techniki).

najlepsza technika oznacza najbardziej efektywną technikę w osiąganiu wysokiego

ogólnego poziomu ochrony środowiska jako całości

dostępna technika oznacza techniki o takim stopniu rozwoju, który umożliwia ich

praktyczne zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, z uwzględnieniem warunków

ekonomicznych i technicznych oraz rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla

środowiska, a które to techniki prowadzący daną działalność może uzyskać 2

5.02. IPPC – pozwolenie zintegrowane

Pozwolenie zintegrowane wydaje się tylko wtedy, gdy zostaną określone wszelkie

środki dla wysokiego stopnia ochrony środowiska jako całości, a także

zintegrowane sposoby ochrony powietrza, wody i środowiska gruntowego (gleby), co

w praktyce oznacza, że przy ustalaniu pozwoleń muszą być uwzględnione

wymagania poszczególnych komponentów środowiska bez szkody dla środowiska

traktowanego jako całość.

Podczas ustalania warunków pozwolenia zintegrowanego należy uwzględniać

wymagania BAT, ale także charakterystykę techniczną danej instalacji, jej położenie

i lokalne warunki środowiska (co leży w gestii poszczególnych krajów UE).

W pozwoleniu zintegrowanym należy ustalać

dodatkowe wymagania, jeśli

utrzymanie standardów jakości środowiska wymaga zastosowanie bardziej

skutecznych środków niż te , które wynikają z zastosowania BAT.

Prowadzący działalność przemysłową muszą stosować się do podstawowych

wymagań ochrony środowiska określonych w pozwoleniu zintegrowanym, pod

rygorem wstrzymania działalności w przypadku eksploatacji instalacji bez

pozwolenia lub z naruszeniem jego warunków przez okres dłuższy jak 6 miesięcy.

3

5.03. System prawny IPPC

zakaz eksploatacji typu IPPC bez ważnego pozwolenia zintegrowanego lub z

naruszeniem jego warunków

jedno pozwolenie zintegrowane dla wszystkich instalacji znajdujących się na

danym terenie i objętych obowiązkiem uzyskania takiego pozwolenia

dostęp publiczny do wniosku o wydanie pozwolenia

obowiązek zapewnienia zgodności funkcjonowania instalacji z wymaganiami

określonymi w pozwoleniu

obowiązek stosowania BAT, a w szczególności praca instalacji typu IPPC nie

może powodować przekroczenia granicznych wielkości emisyjnych

obowiązek kontroli i monitorowania emisji oraz procesów

technologicznych przez prowadzącego instalację

Przez graniczne wielkości emisyjne rozumie się takie dodatkowe standardy emisyjne, które nie mogą być przekraczane przez instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego – np. nie tylko

standardy emisyjne wyrażone jako dopuszczalne stężenia substancji w gazie wprowadzanym

do powietrza, ale także dopuszczalne ładunki zanieczyszczeń wyrażone np. jako roczne strumienie mas.

4

5.04. Instalacje wymagające pozwolenia

zintegrowanego

Pozwolenia zintegrowanego wymaga prowadzenie instalacji, której funkcjonowanie,

ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo

środowiska jako całości

( z wyłą czeniem instalacji stosowanych wyłą cznie do badania, rozwoju lub

testowania nowych produktów lub procesów technologicznych).

Na liście takich instalacji (Dz.U.2002,122, 1055 ) znajdują się m.in.:

1. w przemyśle energetycznym do spalania paliw o mocy nominalnej ponad 50 MWt,

2. przemyśle mineralnym (przykłady):

do produkcji klinkieru cementowego w piecach obrotowych (ponad 500 Mg/doba) lub

wapna w piecach (ponad 50 Mg/doba),

do produkcji szkła, w tym włókna szklanego (ponad 20 ton wytopu na dobę),

do wytapiania substancji mineralnych, w tym produkcji włókien mineralnych,

o zdolności produkcyjnej ponad 20 ton wytopu na dobę

3. w przemyśle chemicznym (przykłady):

do wytwarzania, przy zastosowaniu procesów chemicznych, podstawowych

produktów lub półproduktów chemii organicznej i nieorganicznej,

do rafinacji ropy naftowej lub gazu,

do zgazowania lub upłynniania węgla lub łupka bitumicznego.

4. w gospodarce odpadam (przykłady):

do termicznego przekształcania odpadów komunalnych (ponad 3 Mg/h).

5

5.05. Pozwolenie zintegrowane – zakres

W pozwoleniu zintegrowanym ustala się dopuszczalną wielkość emisji gazów lub pyłów

wprowadzanych do powietrza z instalacji, niezależnie od tego, czy wymagane byłoby dla

niej, zgodnie z ustawą Prawo ochrony ś rodowiska, uzyskanie pozwolenia na wprowadzanie

gazów lub pyłów do powietrza;

W pozwoleniu zintegrowanym określa się warunki wytwarzania i sposoby postępowania

z odpadami na zasadach określonych w przepisach ustawy o odpadach, niezależnie od tego, czy dla instalacji wymagane byłoby, zgodnie z tymi przepisami, uzyskanie pozwolenia

na wytwarzanie odpadów.

W pozwoleniu zintegrowanym ustala się także, na zasadach określonych w ustawie Prawo

wodne, warunki poboru wód powierzchniowych lub podziemnych, jeżeli wody te są

pobierane wyłącznie na potrzeby instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego

6

5.06. BREF (BAT Reference Notes) -

dokumenty referencyjne BAT

Nie mają rangi aktów prawnych, nie są „technologiczną Biblią”, czyli katalogiem jedynie dopuszczalnych do stosowania technologii i sposobu prowadzenia działalności, a

jednak opracowywane są sukcesywnie dla instalacji stanowiących szczególne

zagrożenie dla środowiska

Przykłady dla instalacji energetycznych typu IPPC (maj 2005):

rozładunek, przechowywanie oraz obchodzenie się z paliwami i dodatkami do paliw (np.

zapobieganie emisji niezorganizowanej w miejscach przesypu, monitorowanie składowisk paliw –

samozapłon, rurociągi o łatwym dostępie (paliwa ciekłe i gazowe),

wstępna obróbka paliw (np. suszenie)

sprawność cieplna (np. produkcja skojarzona energii elektrycznej i cieplnej (CHP) jeśli tylko lokalne zapotrzebowanie na energię cieplną jest wystarczająco duże, by zapewnić opłacalność inwestycji),

emisje pyłu zawieszonego – elektrofiltry lub filtry tkaninowe

emisje SO2 – paliwo o niskiej zawartości siarki, odsiarczanie spalin

emisje NOx – organizacja procesu spalania, SNCR, SCR – łączenie technik

emisje CO – spalanie zupełne

skażenie wód – np. odsiarczanie na mokro + oczyszczalnia ścieków

odpady i pozostałości – utylizacja jako ogólne zalecenie

7

5.07. Koszty uzyskania pozwolenia

zintegrowanego

( Dz.U Nr 190/2002, poz. 1591)

Warunkiem rozpatrzenia wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego jest wniesienie opłaty

rejestracyjnej. Opłatę rejestracyjną wnosi się również w przypadku zmiany pozwolenia zintegrowanego w związku z dokonaniem istotnych zmian w instalacji objętej tym pozwoleniem. Opłata ta wynosi 50 % opłaty

rejestracyjnej, która byłaby wymagana w przypadku wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego dla tej

instalacji.

Opłatę rejestracyjną wnosi się w złotych stanowiących równowartość należnej kwoty w euro, według średniego kursu złotego do euro, ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w dniu wnoszenia opłaty

rejestracyjnej. Jeżeli obliczona wysokość opłaty rejestracyjnej jest wyższa niż 3.000 euro, to opłatę wnosi się w wysokości równoważnej 3.000 euro.

O = B x W /W

R

P

gdzie: O -

wysokość opłaty rejestracyjnej, B - wysokość bazowej stawki opłaty dla danego rodzaju

instalacji, W - maksymalna teoretycznie możliwa do osiągnięcia wielkość parametru charakteryzującego

R

skalę działalności prowadzonej w danej instalacji, np. moc cieplna kotła, W - progowa wielkość parametru P

charakteryzującego skalę działalności prowadzonej w instalacji danego rodzaju;

Jeżeli na terenie zakładu położona jest więcej niż jedna instalacja tego samego rodzaju, to wskaźnik W określa się jako sumę maksymalnych teoretycznych wielkości parametrów charakteryzujących R

skalę działalności poszczególnych instalacji.

Dla procesów energetycznego spalania paliw: B = 500 euro, W = 100 MW

p

t

8