PSYCHOLOGIA EMOCJI I MOTYWACJI
III strategii, metod i technik badawczych
Dr hab. Aleksandra Tokarz, prof. UJ
Instytut Psychologii UJ
r. a. 2013/2014
 STRATEGII, METOD I TECHNIK
BADAWCZYCH
I. Badania na poziomie neurofizjologicznym
II. Badania na poziomie
III. Badania na poziomie fenomenologicznym
IV. Strategie eksperymentowania w badaniu emocji
ROBOCZA
IZARDA
Poziom neurofizjologiczny


Poziom


reakcja cielesna, posturalno gesturalna, wisceralna
i niekiedy miejscowa;
Poziom fenomenologiczny ( )




BADANIA NA POZIOMIE
NEUROFIZJOLOGICZNYM
Poziom neurofizjologiczny


Poziom


reakcja cielesna, posturalno gesturalna, wisceralna
i niekiedy miejscowa;
Poziom fenomenologiczny ( )




Poszukiwanie

James
Schachter, Singer
samym stanem rozlanego pobudzenia
Ekman
reakcji fizjologicznych
PROBLEMY TEORETYCZNE


FIZJOLOGICZNE
NIEZMIENNIKI TEJ SAMEJ EMOCJI?




(za: Davidson, 1994/1998)
PROBLEMY TEORETYCZNE

Kryteria opracowania wzorca:

RE?


Czy stymulacja wzorca fizjologicznego wystarcza do
wzbudzenia emocji?
Czy jest on konieczny?

Konkluzja badaczy problemu:




(Davidson, 1994/1998, s.208)
WARIANTY DEFINIOWANIA WZORCA
Wzorzec -
obwodowy Davidsona

skroniowych w tendencji



afektywnych z tymi
tendencjami


przedni w
(Davidson, 1994/1998, s. 209)
 -
BEHAVIORALNO-POZNAWCZY (GRAY)

behavioralnego
System walki/ucieczki
System hamowania behavioralnego

Behavioralnym
Neuronalnym
Poznawczym, czyli komputacyjnym
WZORZEC STRUKTURALNO
FUNKCJONALNY (LEDOUX)






(LeDoux, 1994/1998, s. 216)





AUTONOMICZNEJ (LEVENSON)
Levenson









substrat tych emocji


TECHNIKI BADANIA (M. IN. EMOCJI)
NA POZIOMIE NEURO
Badania psychofizjologiczne
lezje



Techniki neuroobrazowania [in vivo]
Rekonstrukcje i obrazy wirtualne
OGRANICZENIA TECHNIK BADANIA
NEURO


Nadmierny optymizm eksperymentalny
Mechanicyzm, determinizm, materializm jako ukryte




OGRANICZENIA TECHNIK BADANIA
NEURO CD.



Pokusa interpretacji teleologicznych
Teleologiczny
telos
DWIE STRATEGIE TEORETYCZNE
W BADANICH NEURO
1. Joseph
LeDoux
2.
Antonio Damasio

BADANIA NA POZIOMIE

Poziom neurofizjologiczny


Poziom


reakcja cielesna, posturalno gesturalna, wisceralna
i niekiedy miejscowa
Poziom fenomenologiczny ( )




Badania ekspresji dowolnej:

EMOCJA Encoding studies
Scherera: jakie

Badanie znaczenia i funkcji
:


ZACHOWANIEM
Decoding studies [co


JAKIE RODZAJE
BADANE?
Wyraz Gestykulacja Wokalizacja Postura
mimiczny
cechy wokalne

znaczenie, wypowiedzi,



czas trwania, paralingwisty-
symetria, czne
np. FACS (facial
affective code
system wg
Ekmana
FACS
JAKIE RODZAJE
BADANE?
Dystanse fizyczne i dotyk


( , 1993, Ekman, 1997, Pease, 1997)

NIEWERBALNYCH
Funkcje specyficzne
Semantyczna Emblematy
Syntaktyczna Ilustratory
Pragmatyczna
Funkcja regulowania Regulatory konwersacyjne
konwersacji
Autoadaptatory
(za: Walbott, Scherer, 1985)
Alteroadaptatory
OGRANICZENIA INTERPRETACJI



Choroby somatyczne
Inteligencja emocjonalna



POCZUCIE WINY




















wynik pobudzenia
emocjonalnego
Fragmentaryczny emblemat wykonany poza miejscem jego



pauzy
Mikroekspresje


WYKRYWANIE CD.

Ekspresje asymetryczne





indywidualne)



BADANIA NA POZIOMIE

Poziom neurofizjologiczny


Poziom


reakcja cielesna, posturalno gesturalna, wisceralna
i niekiedy miejscowa
Poziom fenomenologiczny ( )



ANALIZA WYPOWIEDZI - BADANIA













KONSTYTUCJI ZNACZENIA,
BADANIA
(Meaning Constitution Analysis, MCA)
te stworzono na podstawie psychologii
fenomenologicznej Husserla (1925/1968; za Kownacka,
Sages, 2005). MCA do
za pozwala na
kolejnych warstw znaczeniowych (Kownacka, Sages, 2005).
Podstawowym warunkiem przeprowadzenia MCA jest
epoche, na zawieszeniu przez badacza wszelkich
czy
z przedmiotem badania (Kownacka, Sages, 2005).



Identyfikacja ukrytych
znaczeniowych (meaning
partial intentions) entities)
units)
Analiza z perspektywy
(modalities) jednostek

znaczeniowych,
predicates)




meaning units)




partial intentions)

explicite
entities)


predicates)


modalities) jednostek znaczeniowych,






(Kownacka, Sages, 2005).
ZDANIE 5:


Jednostki znaczeniowe
Mnie
A mnie jako malarzowi



malarstwa





z



malarzowi
METODY BADANIA NASTROJU
W SYTUACJI EKSPERYMENTALNEJ

A.
z listy
B.
(np. przymiotnikowej)
METODY BADANIA NASTROJU W
SYTUACJI EKSPERYMENTALNEJ
V.Nowlis (1956,1965,1984):
Mood Adjective Check List MACL
C. Izard:
Differential Emotions Scale DES



sumienia

NASTROJU
G. Mattews, G. Chamberlaine, D.M. Jones
UMACL
University of Wales Institute of Science and tehcnology
UNWIST= U +Mood Adjective Check List
zdefiniowany jest jako afektywne
o umiarkowanym czasie trwania (co najmniej kilka minut),
z obiektem lub z quasi-obiektem,
trzy wymiary rdzennego afektu: pobudzenie
pobudzenie energetyczne, i ton
2005, s.7)
UMACL
G. MATTEWS, G. CHAMBERLAINE, D.M. JONES


Pobudzenie energetyczne
energia
Ton hedonistyczny
subiektywne



UMACL
G. MATTEWS, G. CHAMBERLAINE, D.M. JONES

cechuje na oba systemy
(tj. kary i nagrody AT) [Gray, 1980]. ton
hedonistyczny i pobudzenie energetyczne
nagrody) charakterystyczne dla ekstrawersjii,
pobudzenie i ton hedonistyczny
kary) dla introwersji, natomiast obydwa
rodzaje pobudzenie powinny charakterystyczne dla
neurotyzmu . 2005, s. 8). W badaniach
te jako bardziej .
METODY BADANIA DYSPOZYCJI
EMOCJONALNYCH
Spielberger: STAI
Janet Taylor: Kwestionariusz Jawnego Niepokoju

B. Wojciszke
WYPOWIEDZI OSOBISTE
SELF-REPORTS

Dane na temat motywacji
Dane o odczuciach subiektywnych


Dane na temat samokontroli



(za: Walbott, Scherer, 1984)
WYPOWIEDZI OSOBISTE
SELF-REPORTS
Jakie osobistych?
(za: Walbott, Scherer, 1984)
Celowe modyfikowanie wypowiedzi




WYPOWIEDZI OSOBISTE
SELF-REPORTS





WYPOWIEDZI OSOBISTE
SELF-REPORTS
metodologiczne:


Kwestie etyczne



BADANIE DYSPOZYCJI
Spielberger: STAI
Janet Taylor: Kwestionariusz Jawnego Niepokoju

B. Wojciszke
METODY BADANIA NASTROJU
W SYTUACJI EKSPERYMENTALNEJ

A.
z listy
B.
(np. przymiotnikowej)
POSTAWY TEORETYCZNE

H. BRANDTSTAETTERA





TECHNIKA BADANIA W DPC



1.
negatywny, neutralny czy pozytywny?
2. -
3.
4. Gdzie jestem?
5.
6. Kto jest jeszcze obecny?
7. W jakim stopniu
chwili?
Osoba
odpowiedzi

STRATEGIE EKSPERYMENTOWANIA
W BADANIU EMOCJI

EKSPERYMENTALNEJ


KONTROLA:

stymulowane w grupie eksperymentalnej?

w stanie czystym?

EKSPERYMENTALNEJ

Czy kontrolowano oddzielnie parametry emocji
[wzbudzenie, poziom walencji]

KLUCZOWE PROBLEMY:
definiowanie
operacjonalizacja
pomiar