GALERIA TOLERANCJI
GALERIA TOLERANCJI
Choroba psychiczna
Dana Williams
Nie przypominam sobie, bym w młodości bała się wielu rzeczy. Nie
miałam dziecięcych obaw przed ciemnością, ani straszydłami czy potworami
pod moim łó\
kiem. Poza dziwną fobią związaną z syrenami karetek i wozów
stra\
y po\
arnej, bałam się jeszcze jednego  Willie go, starszego mę\
czyzny
z sąsiedztwa. Dzieci z sąsiedztwa mówiły, \
e Willie był na wojnie i potem ju\

nigdy nie był taki sam. Nie wiedziałam, czy to jest prawda, ale wiedziałam
jedno  przera\
ał mnie.
Willie chodził ulicami w dzień i w nocy, czasem z koszulą naciągniętą na
głowę tak, \
e wystawały jedynie oczy. Wrzeszczał dziwne, złowieszcze słowa
i wydawał dziwne odgłosy do tych, którzy przechodzili obok. W niektóre dni,
wyskakiwał zza krzaków lub zza rogu, wymachując rękami 
doświadczyłyśmy tego z siostrą wielokrotnie idąc rano na przystanek
autobusowy.
Pamiętam jak wiele razy pytałam,  Co jest nie tak z Willie m? Ale nie
przypominam sobie by moi rodzice  ani \
aden inny dorosły  próbowali
wyjaśnić nam dlaczego Willie tak się zachowywał. Jedyne co pamiętam,
to ostrze\
enia, by trzymać się od niego z daleka. Z tak ograniczoną wiedzą,
większość dzieci w sąsiedztwie zachowywało się na jeden z dwóch
sposobów. Były takie, jak ja, które panicznie się go bały. I były inne 
większość  które dokuczały mu, stroiły z niego \
arty, tworzyły rymowanki
i piosenki o  Szalonym Willie m.
Niewa\
ne czy reagowaliśmy na Willie go ze strachem czy z kpiną,
teraz wiem, \
e wszystkie dzieci miały jedną rzecz wspólną: ignorancja
przesłoniła nam obraz Willie go i brakowało nam najbardziej nawet
podstawowej wiedzy o chorobach psychicznych.
Od tamtej pory, niestety, niewiele się zmieniło. Brak zrozumienia dla
chorych psychicznie pogłębia jedynie strach, wstyd, piętno i stereotypy.
Jeden na czworo Amerykanów jest dotkniętych, bezpośrednio lub pośrednio,
chorobą psychiczną. Eliminowanie piętna jest niezwykle wa\
ne, tak samo
jak zwiększanie wiedzy o tej chorobie.
1
Projekt jest dofinansowywany ze środków Wspólnoty Europejskiej i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
www.galeriatolerancji.org.pl
 GALERIA TOLERANCJI
GALERIA TOLERANCJI
Szczera rozmowa z dziećmi stanowi dobry początek. Amerykańska
Akademia Psychiatrii Dziecięcej i Młodzie\
owej oferuje wskazówki
skierowane do rodziców dzieci w ró\
nym wieku:
Dzieci w wieku przedszkolnym
Dzieci w wieku przedszkolnym często opierają swoją charakterystykę innych
ludzi na tym, co widzą, więc najczęściej mają pytania dotyczące zachowania
lub wyglądu jakiejś osoby. Dzieci w tym wieku potrzebują mniej informacji
i szczegółów. Rodzice mogą wyjaśnić, \
e dana osoba tak się zachowuje,
bo jest chora. Rodzice mogą tak\
e wyjaśnić, \
e smutek i gniew wywołują
czasem takie reakcje jak płacz czy krzyk.
Dzieci w wieku szkolnym
Starsze dzieci zadają więcej pytań i szukają konkretnych informacji.
Na przykład,  Dlaczego ten pan płacze? albo  Dlaczego ta pani mówi do
siebie? . Dzieci w tym wieku mogą tak\
e martwić się i zadawać pytania
dotyczące bezpieczeństwa ich oraz ich bliskich. Rodzice mogą odpowiadać
wprost i szczerze. Na przykład, rodzic mo\
e wytłumaczyć, \
e ten pan
płacze, poniewa\
ma depresję, i przekazać dziecku podstawowe informacje
o depresji i jej przyczynach. Szczere odpowiedzi pomagają dzieciom
zmniejszyć ich obawy.
Nastolatki
Nastolatki zadają bardziej specyficzne i trudne pytania. Posiadają ju\
pewne
stereotypy i wiedzę o chorobach psychicznych nabytą od przyjaciół lub
z mediów. Rodzice mogą przeprowadzić otwarty dialog, poniewa\
nastolatki
lepiej reagują gdy rozmowa nie jest jednostronna. Rodzice mogą tak\
e
rozmawiać z nastolatkami o szczegółach jak diagnozować poszczególne
choroby psychiczne oraz jak mo\
na je leczyć.
W tym roku stałam się tą jedną Amerykanką, której \
ycie zostało
dotknięte przez chorobę psychiczną, poniewa\
u jednego z moich bliskich
krewnych zdiagnozowano chorobę dwubiegunową. Kiedy dowiedziałam się
o diagnozie, zrobiłam dwie rzeczy. Najpierw przeczytałam wszystko
2
Projekt jest dofinansowywany ze środków Wspólnoty Europejskiej i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
www.galeriatolerancji.org.pl
 GALERIA TOLERANCJI
GALERIA TOLERANCJI
co mogłam znalez
ć o chorobie mojego krewnego. Następnie podzieliłam się
tym, czego się dowiedziałam z moim dziewięcioletnim synem.
Mam nadzieję, \
e moje wysiłki sprawią, \
e gdy pewnego dnia mój syn
będzie myślał o swoich lękach z dzieciństwa, a pojawi się w jego
wspomnieniach taki  Willie , nie będzie to ju\
 Szalony Willie 
napiętnowany i niezrozumiany.
3
Projekt jest dofinansowywany ze środków Wspólnoty Europejskiej i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
www.galeriatolerancji.org.pl