1493
ROZPORZŃDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOÂCI
z dnia 25 sierpnia 2003 r.
w sprawie regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolnoĘci
Na podstawie art. 249 ż 1 ustawy z dnia 6 czerwca Rozdzia" 1
1997 r.  Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90,
poz. 557, z póęn. zm.1)) zarzÄ…dza si´, co nast´puje: Przepisy porzÄ…dkowe
      
ż 1. 1. Przepisy regulaminu stosuje si´ do osoby
1)
Zmiany wymienionej ustawy zosta"y og"oszone w Dz. U.
odbywajÄ…cej kar´ pozbawienia wolnoĘci.
z 1997 r. Nr 160, poz. 1083, z 1999 r. Nr 83, poz. 931,
z 2000 r. Nr 60, poz. 701 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 98,
2. Przepisy regulaminu stosuje si´ równieÅ» do oso-
poz. 1071 i Nr 111, poz. 1194, z 2002 r. Nr 74, poz. 676
by odbywajÄ…cej kar´ orzeczonÄ… za wykroczenie lub ka-
i Nr 200, poz. 1679 oraz z 2003 r. Nr 111, poz. 1061 i Nr 142,
r´ porzÄ…dkowÄ…, a takÅ»e do osoby, wobec której jest sto-
poz. 1380.
Dziennik Ustaw Nr 152  10341  Poz. 1493
sowany Ęrodek przymusu skutkujÄ…cy pozbawienie wol- 2. Skazani funkcyjni mogÄ… byç wyznaczeni tylko
noĘci. spoĘród skazanych wyróŻniajÄ…cych si´ wzorowÄ… po-
stawÄ… i zachowaniem.
ż 2. Przy przyj´ciu skazanego do zak"adu karnego,
informuje si´ go o moÅ»liwoĘci wystÄ…pienia w czasie Rozdzia" 2
pobytu w zak"adzie zagroŻeł
dla jego bezpieczeł
stwa
Organizacja przyj´ç do zak"adu karnego
osobistego oraz zetkni´cia si´ z przejawami negatyw-
nych zachował
charakterystycznych dla Ęrodowisk
ż 7. 1. Skazany zg"aszajÄ…cy si´ albo doprowadzony
przest´pczych, a takÅ»e o potrzebie powiadamiania
do odbycia kary pozbawienia wolnoĘci jest przyjmo-
prze"oŻonych o zagroŻeniach bezpieczeł
stwa osobi-
wany do aresztu Ęledczego lub zak"adu karnego z od-
stego swojego i innych skazanych.
dzia"em aresztu Ęledczego, z którego jest kierowany, po
decyzji klasyfikacyjnej komisji penitencjarnej, do odby-
ż 3. 1. Skazany moÅ»e bezpoĘrednio zwracaç si´ do
wania kary we w"aĘciwym zak"adzie.
prze"oŻonych oraz osób wizytujących zak"ad karny ze
sprawami zwiÄ…zanymi z wykonywaniem kary pozba-
2. Po przerwie w wykonaniu kary skazany jest obo-
wienia wolnoĘci, kary aresztu, kary porządkowej lub
wiÄ…zany zg"osiç si´ do aresztu Ęledczego lub zak"adu
Ęrodka przymusu skutkującego pozbawienie wolnoĘci,
karnego wskazanego w pouczeniu dokonanym pod-
zwanych dalej  karą pozbawienia wolnoĘci , a takŻe ze
czas zwolnienia na przerw´.
sprawami osobistymi.
ż 8. 1. Przy przyj´ciu do zak"adu karnego skazany:
2. Cele i inne pomieszczenia w zak"adzie, w których
skazani przebywajÄ…, sÄ… wizytowane przez dyrektora za- 1) okazuje dokument stwierdzajÄ…cy toÅ»samoĘç, poda-
k"adu karnego, zwanego dalej  dyrektorem , co naj- je dane osobowe i informacje o zmianie tych da-
mniej raz w miesiÄ…cu. nych, o miejscu zameldowania oraz przebywania
bez zameldowania, a takŻe informacje o uprzedniej
3. Administracja zak"adu moÅ»e organizowaç spo- karalnoĘci; ponadto moÅ»e byç poddany czynno-
tkania z grupami skazanych, zw"aszcza w sprawach Ęciom majÄ…cym na celu identyfikacj´;
zwiÄ…zanych z warunkami odbywania kary, zatrudnie-
2) podaje informacje o posiadanych pieniÄ…dzach
niem i nauczaniem.
i przedmiotach wartoĘciowych oraz inne informa-
cje niezb´dne do przeprowadzania rozliczeÅ‚
finan-
ż 4. 1. W wieloosobowej celi mieszkalnej wyznacza
sowych;
si´ starszego celi, który informuje w"aĘciwych prze"o-
Żonych o potrzebach bytowych i sanitarnych skaza-
3) otrzymuje do uÅ»ytku: odzieÅ», bielizn´, obuwie, po-
nych oraz o stanie sprz´tu.
Ęciel, sprz´t sto"owy i Ęrodki higieny osobistej.
2. W obecnoĘci prze"oŻonych oraz osób wizytują-
2. W trakcie czynnoĘci, o których mowa w ust. 1,
cych zak"ad karny skazany przyjmuje postaw´ stojÄ…cÄ….
skazany:
Skazany, a w wieloosobowej celi mieszkalnej starszy
celi, podaje swoje imi´ i nazwisko osobom wchodzÄ…- 1) przekazuje do w"aĘciwego depozytu dokumenty,
pieniądze i przedmioty, o których mowa
cym do celi.
w art. 79a ż 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. 
Kodeks karny wykonawczy, zwanej dalej  Kodek-
3. Wymogów okreĘlonych w ust. 2 nie egzekwuje
si´, gdy skazany zostanie od nich zwolniony przez w"a- sem ;
Ęciwego prze"oŻonego, a ponadto w szpitalach i izbach
2) moÅ»e wskazaç osob´, której mogÄ… byç wydane zde-
chorych, w czasie pracy i nauczania oraz w trakcie za-
ponowane pieniÄ…dze i przedmioty, w przypadku
j´ç terapeutycznych, kulturalno-oĘwiatowych i sporto-
kiedy nie odbierze ich osobiĘcie, podajÄ…c imi´ i na-
wych oraz zorganizowanych praktyk i pos"ug religij-
zwisko oraz adres tej osoby.
nych, widzeł
, posi"ków, spaceru i spoczynku, których
czas ustalono w porzÄ…dku wewn´trznym.
3. Skazany potwierdza swoim podpisem przyj´cie
do uŻytku przedmiotów wymienionych w ust. 1 pkt 3,
ż 5. W zak"adach karnych przeprowadza si´ apel
a takÅ»e przekazanie do depozytu dokumentów, pieni´-
poranny i wieczorny, w czasie okreĘlonym w porządku
dzy i przedmiotów, o których mowa w art. 79a ż 2 Ko-
wewn´trznym oraz w innym uzasadnionym przypad-
deksu.
ku, w trakcie którego ustala si´ w szczególnoĘci stan
liczbowy skazanych.
ż 9. 1. Po przyj´ciu do zak"adu karnego skazanego
umieszcza si´ w celi przejĘciowej, w celu dokonania
ż 6. 1. Do wykonywania zadał
zwiÄ…zanych z zatrud-
czynnoĘci, o których mowa w art. 79b ż 1 Kodeksu.
nieniem, zaj´ciami kulturalno-oĘwiatowymi i sporto-
wymi dyrektor moÅ»e wyznaczyç skazanych funkcyj- 2. Niezw"ocznie po umieszczeniu skazanego w celi
nych. przejĘciowej, wychowawca lub wyznaczony funkcjona-
Dziennik Ustaw Nr 152  10342  Poz. 1493
riusz przeprowadza z nim rozmow´ informacyjnÄ…, 1) godziny oraz sposób przeprowadzania apelu po-
w której zapoznaje go w szczególnoĘci z prawami
rannego i wieczornego;
i obowiÄ…zkami oraz ustalonym w zak"adzie porzÄ…dkiem
2) godziny przeznaczone na sen, prac´, nauk´, zaj´cia
wewn´trznym.
kulturalno-oĘwiatowe i sportowe oraz zaj´cia w"a-
ż 10. 1. Skazanego poddaje si´ niezw"ocznie wst´p- sne skazanego;
nym badaniom lekarskim.
3) godziny i miejsce spoŻywania posi"ków dostarcza-
2. Wychowawca przeprowadza ze skazanym roz- nych przez administracj´;
mow´ wst´pnÄ…, nie póęniej niÅ» w ciÄ…gu dwóch dni od
4) godziny, miejsce i sposób poruszania si´ po terenie
dnia przyj´cia do zak"adu karnego, niezaleÅ»nie od roz-
zak"adu;
mowy informacyjnej, o której mowa w ż 9 ust. 2.
5) godziny, miejsce i sposób odbywania spacerów
3. Rozmowa wst´pna ma na celu w szczególnoĘci
oraz korzystania z kÄ…pieli;
ustalenie niezb´dnych informacji, zapewniajÄ…cych pra-
wid"owe wykonanie kary pozbawienia wolnoĘci.
6) godziny i miejsce, w którym jest dozwolone palenie
wyrobów tytoniowych;
Rozdzia" 3
7) iloĘç i rodzaj w"asnej odzieÅ»y, bielizny i obuwia, któ-
Zasady rozmieszczania skazanych w celach
re skazany moÅ»e posiadaç w celi;
mieszkalnych
8) iloĘç i wymiary przedmiotów, które skazany moÅ»e
ż 11. Skazanych rozmieszcza si´ w celach, uwzgl´d-
posiadaç w celi, oraz sposób ich przechowywania,
niajÄ…c w szczególnoĘci p"eç, wiek oraz uprzednie odby-
a w razie potrzeby zasady ich uŻywania;
wanie zasadniczej kary pozbawienia wolnoĘci albo ka-
ry aresztu wojskowego.
9) dni, godziny i miejsce przyjmowania skazanych
przez dyrektora i innych prze"oŻonych, lekarzy oraz
ż 12. 1. Po dokonaniu czynnoĘci, o których mowa
sposób sk"adania pisemnych wniosków, skarg
w art. 79b ż 1 Kodeksu, skazanego przenosi si´ z celi
i próĘb;
przejĘciowej do innej celi mieszkalnej.
10) dni, godziny, miejsce i porzÄ…dek przeprowadzania
2. W razie potrzeby skazany moÅ»e byç przeniesiony
widzeł
;
w kaŻdym czasie z celi mieszkalnej, którą zajmuje, do
innej takiej celi.
11) dni, godziny i miejsce odprawiania naboŻeł
stw,
odbywania spotkał
religijnych oraz nauczania reli-
ż 13. 1. JeŻeli jest to uzasadnione potrzebami od-
gii;
dzia"ywania na m"odocianych, skazany doros"y,
uprzednio nieodbywajÄ…cy zasadniczej kary pozbawie-
12) cz´stotliwoĘç, terminy, miejsce i sposób dokony-
nia wolnoĘci albo kary aresztu wojskowego, wyróŻnia-
wania zakupów artyku"ów ŻywnoĘciowych i wyro-
jÄ…cy si´ dobrÄ… postawÄ…, moÅ»e byç umieszczony w celi
bów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczo-
mieszkalnej, za jego zgodą, wspólnie ze skazanym m"o-
nych do sprzedaŻy w zak"adzie;
docianym lub skazanymi m"odocianymi.
13) godziny i sposób przyjmowania i wydawania kore-
2. Skazany doros"y, o którym mowa w art. 88 ż 3 i 4
spondencji oraz paczek;
Kodeksu, lub który pope"ni" zbrodni´, nie moÅ»e byç
umieszczany wspólnie ze skazanym m"odocianym lub
14) dni, godziny i miejsce bezpoĘredniego kontaktowa-
skazanymi m"odocianymi.
nia si´ z przedstawicielami podmiotów, o których
mowa w art. 38 ż 1 Kodeksu;
Rozdzia" 4
15) osoby upowaŻnione do przyznawania nagród i ulg
PorzÄ…dek wewn´trzny zak"adu karnego oraz wymierzania kar dyscyplinarnych;
16) godziny, czas trwania i miejsce korzystania z samo-
ż 14. 1. UstalajÄ…c porzÄ…dek wewn´trzny zak"adu
karnego, a w razie potrzeby poszczególnych oddzia- inkasujących aparatów telefonicznych;
"ów, dyrektor uwzgl´dnia koniecznoĘç tworzenia wa-
17) obowiązki skazanych funkcyjnych, o których mowa
runków zindywidualizowanego oddzia"ywania na ska-
w ż 6.
zanych, utrzymania bezpieczeł
stwa, dyscypliny i po-
rządku oraz zapewnienia w zak"adzie w"aĘciwych wa-
ż 15. Tekst porzÄ…dku wewn´trznego powinien znaj-
runków bytowych, sanitarnych i zdrowotnych.
dowaç si´ w kaÅ»dej celi. Na proĘb´ skazanego udost´p-
nia si´ mu Kodeks oraz wydane na jego podstawie ak-
2. W porzÄ…dku wewn´trznym zak"adu dyrektor
okreĘla w szczególnoĘci: ty wykonawcze.
Dziennik Ustaw Nr 152  10343  Poz. 1493
Rozdzia" 5 ż 21. Skazany ma prawo sk"adaç wnioski, skargi
i proĘby na piĘmie oraz ustnie; prze"oŻeni i inne upraw-
Organizacja przyjmowania korespondencji i zasady nione osoby przyjmują je takŻe w czasie bezpoĘrednich
widzeł
kontaktów ze skazanym, zw"aszcza w czasie wizytacji
cel mieszkalnych i innych pomieszczeł
, w których
ż 16. 1. Korespondencj´ skazanego administracja
przebywajÄ… skazani.
zak"adu karnego przyjmuje w kaŻdym dniu roboczym,
ż 22. Koszty przes"ania wniosków, skarg i próĘb po-
a korespondencj´ urz´dowÄ…  codziennie.
nosi skazany, a jeÅ»eli nie posiada pieni´dzy, otrzymuje
2. Godziny i sposób przyjmowania korespondencji od administracji zak"adu karnego papier, koperty
ustala si´ w porzÄ…dku wewn´trznym zak"adu. i znaczki pocztowe poza limitem okreĘlonym w ż 18.
3. Przesy"ka listowa powinna byç w"aĘciwie op"aco- ż 23. 1. Skazanemu korzystajÄ…cemu z widzenia,
na przez skazanego. w uzasadnionych przypadkach, dyrektor moŻe zezwo-
liç na przed"uÅ»enie czasu jego trwania lub na udziele-
4. W przypadku wysy"ania przesy"ki poleconej,
nie widzenia z wi´kszÄ… liczbÄ… osób odwiedzajÄ…cych.
wraz z korespondencjÄ… skazany przekazuje wype"niony
druk  potwierdzenia nadania przesy"ki poleconej , któ- 2. Na Żądanie osoby odwiedzającej widzenie ze
ry po wys"aniu zwraca si´ skazanemu. skazanym odbywa si´ w sposób uniemoÅ»liwiajÄ…cy bez-
poĘredni kontakt ze skazanym.
5. W zak"adzie karnym typu zamkni´tego skazany
przekazuje korespondencj´ do wys"ania w sposób 3. W przypadkach okreĘlonych w art. 105a ż 7 Ko-
umoÅ»liwiajÄ…cy jej cenzur´, a w zak"adzie karnym typu deksu widzenie moÅ»e byç przerwane lub zakoÅ‚
czone
pó"otwartego wówczas, gdy dyrektor zarządzi" cenzu- przed czasem.
rowanie korespondencji.
Rozdzia" 6
ż 17. Korespondencja skazanego jest wysy"ana
przez administracj´ zak"adu karnego, nie póęniej niÅ» Warunki opieki zdrowotnej i bytowej
drugiego dnia roboczego od daty jej przekazania przez
ż 24. Skazanego poddaje si´ badaniom kontrolnym
skazanego, o ile nie podlega zatrzymaniu z przyczyn,
przed przetransportowaniem oraz zwolnieniem z zak"a-
o których mowa w art. 105 ż 4 Kodeksu.
du karnego.
ż 18. Skazany nieposiadajÄ…cy Ęrodków pieni´Å»nych
otrzymuje od administracji zak"adu karnego papier, ko- ż 25. Zakres i cz´stotliwoĘç badaÅ‚
okresowych
skazanego okreĘlają przepisy w sprawie szczegó"o-
perty oraz znaczki pocztowe na dwie przesy"ki listowe
wych zasad, zakresu i trybu udzielania Ęwiadczeł

ekonomiczne w miesiÄ…cu, o masie do 20 g, a w szcze-
zdrowotnych osobom pozbawionym wolnoĘci przez
gólnie uzasadnionych przypadkach moÅ»e otrzymaç
zak"ady opieki zdrowotnej dla osób pozbawionych
takÅ»e na dalszÄ… korespondencj´.
wolnoĘci.
ż 19. 1. Korespondencj´ adresowanÄ… do skazanego
ż 26. 1. Wobec skazanych przebywających w szpi-
dor´cza mu upowaÅ»niony funkcjonariusz.
talach, izbach chorych oraz leczonych poza nimi, a tak-
2. JeŻeli korespondencja podlega cenzurze lub nad- Że przewlekle chorych i rekonwalescentów, dyrektor
moÅ»e, na wniosek lub po zasi´gni´ciu opinii lekarza,
zorowi, dor´cza si´ jÄ… po dokonaniu tych czynnoĘci.
dokonywaç niezb´dnych odst´pstw od przewidziane-
3. W przypadku odmowy przyj´cia przez skazanego go w regulaminie sposobu wykonywania kary pozba-
korespondencji odsy"a si´ jÄ… do nadawcy. wienia wolnoĘci w zakresie uzasadnionym stanem
zdrowia tych skazanych.
ż 20. 1. Tryb przekazywania korespondencji urz´do-
wej, a takÅ»e korespondencji w j´zyku obcym, regulujÄ… 2. Przepis ust. 1 stosuje si´ odpowiednio wobec
przepisy w sprawie czynnoĘci administracyjnych zwią- skazanych, u których stwierdzono niepsychotyczne za-
zanych z wykonywaniem tymczasowego aresztowania burzenia psychiczne, upoĘledzonych umys"owo, uza-
oraz kar i Ęrodków przymusu skutkujących pozbawie- leŻnionych od alkoholu albo innych Ęrodków odurzają-
cych lub psychotropowych oraz niepe"nosprawnych fi-
nie wolnoĘci.
zycznie. Dyrektor moÅ»e dokonywaç tych odst´pstw na
2. PrzyjmujÄ…cy w zak"adzie karnym korespondencj´ wniosek lub po zasi´gni´ciu opinii lekarza albo psy-
urz´dowÄ… wysy"anÄ… przez skazanego wydaje nadawcy chologa.
pisemne potwierdzenie jej odbioru oraz odnotowuje
ż 27. 1. Wobec skazanych kobiet ci´Å»arnych i kar-
na kopercie dat´ odbioru.
miÄ…cych dyrektor moÅ»e dokonywaç, na wniosek leka-
3. Potwierdzenie sporzÄ…dza si´ w jednym egzem- rza lub po zasi´gni´ciu jego opinii, niezb´dnych od-
plarzu; duplikatu potwierdzenia nie wydaje si´. st´pstw od przewidzianego w regulaminie sposobu
Dziennik Ustaw Nr 152  10344  Poz. 1493
wykonywania kary pozbawienia wolnoĘci w zakresie technicznych, a w razie potrzeby przy wykorzystaniu
wynikajÄ…cym z potrzeby uwzgl´dnienia stanu fizyczne- specjalnie wyszkolonych psów.
go lub psychicznego tych kobiet.
ż 33. Paczki niespe"niającej warunków, o których
2. SkazanÄ… kobiet´ ci´Å»arnÄ… przenosi si´ na dwa
mowa w art. 113a ż 3 i 4 Kodeksu, oraz zawierającej ar-
miesiÄ…ce przed przewidywanym terminem porodu do
tyku"y, o których mowa w art. 113a ż 5 Kodeksu, nie do-
szpitalnego oddzia"u ginekologiczno-po"oŻniczego
starcza si´ skazanemu. Paczk´ zwraca si´ do nadawcy
w zak"adzie karnym lub areszcie Ęledczym.
na koszt skazanego, a w uzasadnionych przypadkach
na koszt zak"adu.
ż 28. 1. Cela mieszkalna powinna byç wyposaÅ»ona
w "óŻko dla kaŻdego skazanego, odpowiednią do liczby
ż 34. Stan sanitarny zak"adu karnego, ogrzewanie,
skazanych iloĘç sto"ów, szafek i taboretów oraz Ęrod-
oĘwietlenie i wentylacja pomieszczeł
, utrzymywanie
ków do utrzymania czystoĘci w celi. Niezb´dne urzÄ…-
czystoĘci przez skazanych, stan i czystoĘç odzieÅ»y, bie-
dzenia sanitarne sytuuje si´ w sposób zapewniajÄ…cy
lizny oraz bielizny poĘcielowej, iloĘç i jakoĘç posi"ków
ich niekr´pujÄ…ce uÅ»ytkowanie, z zastrzeÅ»eniem art. 110
oraz sposób ich przyrządzania i wydawania są kontro-
ż 3 Kodeksu.
lowane przez pracownika s"uŻby kwatermistrzowskiej
i lekarza lub innego upowaŻnionego pracownika s"uŻ-
2. W zak"adzie karnym typu pó"otwartego i otwar-
by zdrowia zak"adu.
tego skazani mogÄ… posiadaç w"asne sztuçce metalowe.
Przedmioty te nie stanowią przedmiotów, o których
ż 35. Korzystając z przepustek lub zezwolenia na
mowa w art. 110a ż 4 Kodeksu.
opuszczenie zak"adu karnego, skazany uŻywa w"asnej
odzieŻy, bielizny i obuwia. JeŻeli są one zniszczone lub
ż 29. Skazany potwierdza podpisem:
nieodpowiednie ze wzgl´du na por´ roku, zak"ad udzie-
la stosownej pomocy.
1) przyj´cie do uÅ»ytku i zwrot do magazynu odzieÅ»y,
bielizny, obuwia, poĘcieli, sprz´tu sto"owego
i Ęrodków higieny osobistej; Rozdzia" 7
2) otrzymanie z depozytu dokumentów, pieni´dzy,
Organizacja komisji penitencjarnej
przedmiotów wartoĘciowych i innych przedmio-
w zak"adzie karnym
tów.
ż 36. 1. Dyrektor powo"uje w zak"adzie karnym ko-
ż 30. 1. Skazany jest obowiÄ…zany utrzymywaç nale-
misj´ penitencjarnÄ…, o której mowa w art. 75 Kodeksu.
Å»ytÄ… czystoĘç osobistÄ… i dbaç o schludny wyglÄ…d.
W zaleŻnoĘci od potrzeb zak"adu dyrektor moŻe powo-
"aç kilka komisji penitencjarnych.
2. Skazanemu, co najmniej raz w miesiącu, umoŻli-
wia si´ ostrzyÅ»enie.
2. Dyrektor, powo"ujÄ…c komisj´ penitencjarnÄ…,
okreĘla w szczególnoĘci imienny sk"ad cz"onków komi-
3. Skazany korzysta co najmniej raz w tygodniu
sji, terminy posiedzeł
oraz tryb rozpatrywania spraw.
z ciep"ej kÄ…pieli. Skazany zatrudniony przy pracach bru-
dzÄ…cych korzysta z odpowiednio cz´stszych kÄ…pieli. KÄ…-
ż 37. 1. Komisja sk"ada si´ co najmniej z trzech
piel skazanego chorego odbywa si´ wed"ug wskazaÅ‚

osób. W sk"ad komisji wchodzą, w szczególnoĘci, funk-
lekarza.
cjonariusze dzia"ów penitencjarnego, ewidencji oraz
ochrony.
4. Skazana kobieta korzysta co najmniej raz dziennie
z ciep"ej wody i dwa razy w tygodniu z ciep"ej kÄ…pieli.
2. Pracami komisji kieruje dyrektor lub inna wyzna-
czona przez niego osoba.
ż 31. 1. Spacer skazanego odbywa si´ pod bezpo-
Ęrednim nadzorem funkcjonariusza w wyznaczonym
3. Przewodniczący wyznacza sekretarza spoĘród
miejscu na wolnym powietrzu.
cz"onków komisji.
2. Dyrektor moÅ»e, ze wzgl´du na koniecznoĘç za-
4. W posiedzeniu komisji uczestniczy wychowawca
pewnienia bezpieczeł
stwa w zak"adzie karnym, zarzÄ…-
skazanego, którego dotyczy wniosek o wydanie decy-
dziç odbywanie spaceru w inny sposób niÅ» ustalony
zji lub opinii.
w porzÄ…dku wewn´trznym.
ż 38. 1. Komisja penitencjarna og"asza decyzje oraz
3. Dyrektor moÅ»e na wniosek lekarza zmieniç czas
wyraŻa opinie po wys"uchaniu skazanego i w jego
trwania i sposób odbywania spaceru przez skazanego
obecnoĘci.
chorego.
2. Decyzje i opinie sporzÄ…dza si´ na piĘmie wraz
ż 32. Paczka dostarczona do zak"adu karnego, przed
przekazaniem jej skazanemu, podlega kontroli takŻe z uzasadnieniem i zamieszcza w aktach osobowych
przy wykorzystaniu odpowiednich Ęrodków i urządzeł
skazanego.
Dziennik Ustaw Nr 152  10345  Poz. 1493
3. JeÅ»eli przemawiajÄ… za tym wzgl´dy wychowaw- ż 46. JeÅ»eli widzenie jest udzielane w sposób unie-
cze, decyzje, oceny i opinie komisji penitencjarnej po- moŻliwiający bezpoĘredni kontakt, przepisu art. 105a
daje si´ do wiadomoĘci ogó"u skazanych, za zgodÄ… ska- ż 6 Kodeksu nie stosuje si´.
zanego, którego sprawa dotyczy.
ż 47. 1. W celu stworzenia warunków sprzyjających
indywidualnemu post´powaniu ze skazanym, infor-
Rozdzia" 8
muje si´ go o zasadach wykonywania kary pozbawie-
nia wolnoĘci w poszczególnych systemach oraz o obo-
Ârodki oddzia"ywania na skazanych oraz kierowanie
wiÄ…zkach i uprawnieniach wynikajÄ…cych z wykonywa-
skazanych do systemów wykonania kary
nia indywidualnego programu oddzia"ywania albo in-
dywidualnego programu terapeutycznego.
ż 39. Do Ęrodków oddzia"ywania na skazanych na-
leŻą w szczególnoĘci praca, nauczanie, dzia"alnoĘç kul-
2. Skazanego informuje si´ o sposobie i terminie
turalno-oĘwiatowa, spo"eczna i zaj´cia sportowe, na-
opracowania indywidualnego programu oddzia"ywa-
gradzanie i karanie dyscyplinarne.
nia, w celu uzyskania zgody na wspó"udzia" w jego
opracowaniu i wykonywaniu. Skazanemu przedstawia
ż 40. Przy kierowaniu skazanego do odpowiednie-
si´ projekt indywidualnego programu oddzia"ywania
go rodzaju pracy bierze si´ pod uwag´, niezaleÅ»nie od
albo indywidualny program terapeutyczny.
okolicznoĘci, o których mowa w art. 122 ż 1 Kodeksu,
w szczególnoĘci wiek, p"eç, cz´Ä˜ç kary pozosta"Ä… do od-
ż 48. 1. Skazanego poddaje si´ okresowym oce-
bycia oraz wzgl´dy porzÄ…dku i bezpieczeÅ‚
stwa.
nom post´pów w resocjalizacji nie rzadziej niÅ» co
6 miesi´cy.
ż 41. 1. Skazany, który ukoł
czy" szko"´ lub kurs,
otrzymuje odpowiednio Ęwiadectwo ukoł
czenia szko-
2. Oceny post´pów skazanego w resocjalizacji do-
"y albo zaĘwiadczenie o ukoł
czeniu kursu, wed"ug
konuje si´ takÅ»e przed:
wzorów ogólnie obowiązujących, bez wskazania, Że
1) zmianÄ… decyzji klasyfikacyjnej;
uzyska" je w zak"adzie karnym.
2) wystÄ…pieniem do sÄ…du penitencjarnego o zmian´
2. Skazany zwolniony z zak"adu przed zakoł
cze-
rodzaju lub typu zak"adu karnego, jeŻeli sąd peni-
niem roku szkolnego lub szkolenia kursowego moŻe
tencjarny jest wy"ącznie w"aĘciwy do wydania po-
sk"adaç w zak"adzie egzaminy koÅ‚
cowe, a zwolniony
stanowienia w tym przedmiocie;
przed okresem klasyfikacji w szkole otrzymuje za-
Ęwiadczenie o ucz´szczaniu do danej szko"y.
3) podj´ciem decyzji w przypadkach, o których mowa
w art. 76 ż 1 pkt 5 i 6 Kodeksu;
ż 42. W zak"adzie karnym moÅ»na organizowaç zaj´-
cia kulturalno-oĘwiatowe lub sportowe z udzia"em in- 4) nabyciem przez skazanego uprawnieł
do warunko-
stytucji, organizacji, stowarzyszeł
i innych podmiotów wego przedterminowego zwolnienia.
oraz osób fizycznych spoza zak"adu.
3. W trakcie dokonywania oceny skazanemu odby-
ż 43. 1. Dyrektor okreĘla tryb wy"aniania i zg"asza- wajÄ…cemu kar´ pozbawienia wolnoĘci w systemie zwy-
k"ym proponuje si´, w razie potrzeby, odbywanie kary
nia kandydatów na rzeczników, o których mowa
w systemie programowanego oddzia"ywania.
w art. 136 ż 2 Kodeksu, oraz sposób ich dzia"ania.
ż 49. Przy dokonywaniu ocen okresowych w post´-
2. O powo"aniu i odwo"aniu rzeczników skazanych
pach skazanego w resocjalizacji, komisja penitencjarna
dyrektor informuje ogó" osadzonych w sposób zwycza-
uwzgl´dnia w szczególnoĘci:
jowo przyj´ty w zak"adzie karnym.
1) stosunek skazanego do pope"nionego przest´p-
3. Rzecznicy reprezentują ogó" skazanych przeby-
stwa;
wających w zak"adzie albo skazanych z poszczególnych
oddzia"ów.
2) stopieł
przestrzegania przez skazanego porzÄ…dku
i dyscypliny;
ż 44. JeÅ»eli przemawiajÄ… za tym wzgl´dy wycho-
wawcze, decyzj´ o przyznaniu nagrody moÅ»na podaç 3) stosunek skazanego do pracy;
do wiadomoĘci osobom najbliŻszym oraz innym oso-
4) charakter kontaktów skazanego z rodziną i wywią-
bom i skazanym.
zywanie si´ z obowiÄ…zku "oÅ»enia na jej utrzymanie;
ż 45. Nagrody, o której mowa w art. 138 ż 1 pkt 7
5) zachowanie skazanego wobec innych skazanych
Kodeksu, udziela si´ po uwiarygodnieniu przez skaza-
i prze"oŻonych;
nego, Å»e widzenie odb´dzie si´ z osobÄ… najbliÅ»szÄ… lub
godnÄ… zaufania. Dyrektor moÅ»e uzaleÅ»niç wykorzysta- 6) zmiany w zachowaniu si´ skazanego w okresie od
nie nagrody od zg"oszenia si´ tych osób na widzenie. ostatniej oceny.
Dziennik Ustaw Nr 152  10346  Poz. 1493
ż 50. 1. Skazany, co do którego sąd penitencjarny ż 53. 1. Dla celów klasyfikacji skazanych:
orzek" o stosowaniu leczenia albo rehabilitacji w zwiÄ…z-
1) rodzaje zak"adów karnych oznacza si´ literami:
ku z uzaleŻnieniem od alkoholu, Ęrodków odurzających
lub psychotropowych:
a) zak"ad karny dla m"odocianych  M,
1) udziela osobom prowadzÄ…cym leczenie lub rehabi- b) zak"ad karny dla odbywajÄ…cych kar´ po raz
litacj´ informacji o stanie zdrowia, przebytych cho-
pierwszy  P,
robach i urazach oraz warunkach, w jakich si´ wy-
c) zak"ad karny dla recydywistów penitencjarnych
chowywa";
 R,
2) uczestniczy w zaj´ciach indywidualnych i grupo-
d) zak"ad karny dla odbywajÄ…cych kar´ aresztu woj-
wych organizowanych w oddziale terapeutycz-
skowego  W;
nym;
2) typy zak"adów karnych oznacza si´ cyframi:
3) wykonuje inne zlecone czynnoĘci niezb´dne dla
potrzeb leczenia i rehabilitacji.
a) zak"ad karny typu zamkni´tego  1,
b) zak"ad karny typu pó"otwartego  2,
2. Skazany, co do którego s´dzia penitencjarny za-
rządzi" przeprowadzenie badał
psychologicznych lub
c) zak"ad karny typu otwartego  3;
psychiatrycznych:
3) system wykonywania kary oznacza si´ literami:
1) udziela osobom prowadzÄ…cym badania informacji
a) system programowanego oddzia"ywania  p,
o stanie zdrowia, przebytych chorobach i urazach
oraz warunkach, w jakich si´ wychowywa";
b) system terapeutyczny  t,
2) wykonuje zlecone przez psychologa lub psychiatr´
c) system zwyk"y  z.
czynnoĘci niezb´dne dla potrzeb badania;
2. Dla celów klasyfikacji skazanych, litery wymie-
3) poddaje si´ lekarskim ogl´dzinom cia"a i innym nie-
nione w ust. 1 pkt 1 oznaczajÄ… grupy klasyfikacyjne,
zb´dnym badaniom lekarskim.
a cyfry i litery wymienione w ust. 1 pkt 2 i 3 oznaczajÄ…
podgrupy klasyfikacyjne.
3. O odmowie skazanego poddania si´ leczeniu, re-
habilitacji albo badaniom psychologicznym lub psy-
3. Dla celów klasyfikacji, osoby, o których mowa
chiatrycznym powiadamia si´ odpowiednio sÄ…d lub s´-
w ż 52 ust. 2, oznacza si´ dodatkowo literÄ… U.
dziego penitencjarnego.
ż 54. Skazani na kar´ pozbawienia wolnoĘci, z za-
ż 51. 1. W celu umieszczenia skazanego w zak"adzie
strzeÅ»eniem art. 88 ż 2 6 Kodeksu, odbywajÄ… kar´
karnym w"aĘciwego rodzaju i typu oraz w celu wyboru
w zak"adzie karnym typu pó"otwartego.
w"aĘciwego systemu wykonywania kary pozbawienia
wolnoĘci dokonuje si´ klasyfikacji skazanych, o której
ż 55. W systemie programowanego oddzia"ywania
mowa w art. 82 ż 1 Kodeksu, na podstawie kryteriów
odbywajÄ… kar´ skazani:
wymienionych w art. 82 ż 2 Kodeksu.
1) m"odociani;
2. Klasyfikacji skazanych dokonuje si´ niezw"ocznie
po otrzymaniu orzeczenia do wykonania. 2) doroĘli, którzy po przedstawieniu im projektu pro-
gramu oddzia"ywania wyraŻą zgod´ na wspó"-
3. Decyzj´ klasyfikacyjnÄ… weryfikuje si´ niezw"ocz- udzia" w jego opracowaniu i wykonaniu.
nie po ujawnieniu nowych okolicznoĘci mających
wp"yw na klasyfikacj´, a w szczególnoĘci po uzyskaniu ż 56. 1. W systemie terapeutycznym odbywajÄ… ka-
wyników badał
osobopoznawczych, w tym psycholo- r´ skazani, o których mowa w art. 96 Kodeksu.
gicznych i psychiatrycznych.
2. Dla skazanego, który odby" cz´Ä˜ç kary pozbawie-
ż 52. 1. W przypadku gdy skazany ma odbyç dwie nia wolnoĘci w oddziale terapeutycznym, wobec które-
lub wi´cej kar pozbawienia wolnoĘci, bierze si´ pod go zespó" terapeutyczny zakoÅ‚
czy" oddzia"ywania,
uwag´ wszystkie okolicznoĘci zwiÄ…zane z tymi karami, opracowuje si´ zalecenia do realizacji w czasie wyko-
które mogÄ… mieç wp"yw na klasyfikacj´.
nywania pozosta"ej cz´Ä˜ci kary.
2. Osob´ odbywajÄ…cÄ… kar´ orzeczonÄ… za wykrocze- ż 57. 1. Z zastrzeÅ»eniem ż 55 i ż 56, pozostali skaza-
nie albo kar´ porzÄ…dkowÄ…, a takÅ»e osob´, wobec której
ni na kar´ pozbawienia wolnoĘci odbywajÄ… kar´ w sys-
jest stosowany Ęrodek przymusu skutkujący pozbawie- temie zwyk"ym.
nie wolnoĘci, kieruje si´ do zwyk"ego systemu odby-
wania kary, chyba Å»e szczególne okolicznoĘci przema- 2. W systemie zwyk"ym kar´ pozbawienia wolnoĘci
wiają za skierowaniem do innego systemu. odbywają takŻe skazani:
Dziennik Ustaw Nr 152  10347  Poz. 1493
1) doroĘli, którzy zostali przeniesieni z systemu pro- mających wp"yw na przygotowanie go do Życia po
gramowanego oddzia"ywania, poniewaÅ» nie prze- zwolnieniu. Po weryfikacji tych informacji ustala si´
strzegali wymagał
ustalonych w indywidualnym form´ i zakres niezb´dnej pomocy.
programie oddzia"ywania;
ż 61. 1. Skazanemu u"atwia si´, w celu w"aĘciwego
2) przeniesieni z systemu terapeutycznego po spe"-
przygotowania si´ do Å»ycia po zwolnieniu, kontakt z ku-
nieniu warunków, o których mowa w art. 97 Kodek-
ratorem sądowym lub przedstawicielami podmiotów
su, jeŻeli nie wyraŻają zgody na wspó"udzia"
wymienionych w art. 38 ż 1 Kodeksu.
w opracowaniu i wykonaniu indywidualnego pro-
gramu oddzia"ywania. 2. Skazanemu udziela si´ pomocy w przygotowa-
niu wniosku o zastosowanie wzgl´dem niego dozoru
ż 58. 1. Przeniesienie skazanego do innego zak"adu
sądowego kuratora zawodowego, o którym mowa
karnego moÅ»e nastÄ…piç, w szczególnoĘci, w przypadku:
w art. 167 ż 1 Kodeksu.
1) skierowania do w"aĘciwego, ze wzgl´du na rodzaj,
ż 62. BezpoĘrednio przed zwolnieniem z zak"adu
typ, system wykonywania kary lub zabezpieczenie
karnego skazanemu udziela si´ stosownych informa-
zak"adu karnego;
cji, w szczególnoĘci o adresach i kompetencjach insty-
tucji oraz organizacjach spo"ecznych udzielajÄ…cych po-
2) zmiany przeznaczenia lub w celu zlikwidowania
mocy materialnej, medycznej, w znalezieniu pracy i za-
przeludnienia zak"adu;
kwaterowaniu, a takŻe porad prawnych.
3) umoŻliwienia skazanemu odbywania kary najbliŻej
ż 63. Skazanego zwalnianego na przerw´ w wyko-
miejsca zamieszkania;
naniu kary pozbawienia wolnoĘci informuje si´, na pi-
Ęmie, o terminie stawienia si´ do dalszego odbywania
4) zatrudnienia lub nauki;
kary oraz wyznaczonym areszcie Ęledczym lub zak"a-
5) udzielenia Ęwiadczenia zdrowotnego;
dzie karnym, do którego ma si´ zg"osiç. Skazanego po-
ucza si´ ponadto o skutkach niezg"oszenia si´ po prze-
6) skierowania do oĘrodka diagnostycznego;
rwie. Przyj´cie do wiadomoĘci powyÅ»szych informacji
i pouczeł
zwalniany potwierdza podpisem, zawierajÄ…-
7) udzia"u w czynnoĘci procesowej.
cym imi´ i nazwisko.
2. Z waŻnych powodów, skazany zakwalifikowany
ż 64. O pozostawieniu osoby zwolnionej w zak"a-
do odbywania kary w zak"adzie karnym typu otwartego
dzie karnym z powodu, o którym mowa w art. 167a ż 4
moÅ»e przebywaç w zak"adzie typu pó"otwartego lub za-
Kodeksu, zawiadamia si´ niezw"ocznie s´dziego peni-
mkni´tego, a skazany zakwalifikowany do odbywania
tencjarnego, a w miar´ moÅ»liwoĘci rodzin´ lub osob´
kary w zak"adzie typu pó"otwartego  w zak"adzie typu
bliskÄ… albo osob´ wskazanÄ… przez zwolnionego.
zamkni´tego. Skazany taki korzysta z uprawnieÅ‚
wyni-
kajÄ…cych z decyzji klasyfikacyjnej. Korzystanie z tych
ż 65. 1. JeÅ»eli zwolnienie z zak"adu karnego nast´-
uprawnieł
nie moÅ»e naruszaç bezpieczeÅ‚
stwa ani zak"ó-
puje w godzinach wieczornych lub nocnych, osobie
caç porzÄ…dku w zak"adzie karnym, w którym przebywa.
zwolnionej zapewnia si´, na jej pisemny wniosek, noc-
leg w zak"adzie karnym, oddzielnie od skazanych.
Rozdzia" 9
2. CzynnoĘci związanych ze zwolnieniem, które wy-
Przygotowywanie skazanych do zwolnienia
magajÄ… obecnoĘci osoby zwalnianej, dokonuje si´ bez-
z zak"adu karnego
poĘrednio po noclegu.
ż 59. 1. W celu przygotowania skazanego do Życia
Rozdzia" 10
po zwolnieniu z zak"adu karnego, zebrane wczeĘniej,
w trakcie badał
osobopoznawczych, dane i informacje
Przepis koł
cowy
w zakresie jego potrzeb po zwolnieniu uaktualnia si´ co
najmniej na 6 miesi´cy przed przewidywanym warun-
ż 66. Rozporządzenie wchodzi w Życie z dniem
kowym zwolnieniem skazanego lub przed wykona-
1 wrzeĘnia 2003 r.2)
niem kary.
2. JeŻeli czas pozosta"ej do odbycia kary lub inne
waŻne okolicznoĘci za tym przemawiają, aktualizacji,
Minister SprawiedliwoĘci: w z. J. ¸ankiewicz
o której mowa w ust. 1, dokonuje si´ w kaÅ»dym czasie,
umoŻliwiającym prawid"owe przygotowanie do zwol-
      
nienia.
2)
Z dniem wejĘcia w Życie niniejszego rozporządzenia traci
moc rozporządzenie Ministra SprawiedliwoĘci z dnia
ż 60. W okresie, o którym mowa w ż 59, skazany in-
12 sierpnia 1998 r. w sprawie regulaminu wykonywania
formuje o istotnych zmianach w jego sytuacji Życiowej, kary pozbawienia wolnoĘci (Dz. U. Nr 111, poz. 699).