Uczniowie upośledzeni
umysłowo
w stopniu umiarkowanym i
znacznym
oprac. Wiesława Machul
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Symptomy trudności
Upośledzenie w stopniu
umiarkowanym
i znacznym
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
1
Spostrzeganie:
obniżona sprawność spostrzegania
dziecko spostrzega cechy konkretne
problemy z odróżnianiem cech ważnych
od nieistotnych
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Uwaga:
dominuje uwaga mimowolna
trudności z koncentrowaniem uwagi
dowolnej
dobra koncentracja na interesujących
przedmiotach i przy wykonywaniu
prostych, mechanicznych czynności
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
2
Pamięć - upośledzenie w stopniu
umiarkowanym:
ograniczony zakres pamięci
bardzo wolne tempo uczenia się
lepsza pamięć mechaniczna
pamięć do uczenia prostych piosenek
i wierszyków
osoby dorosłe potrafią powtórzyć zdanie
(16-18 sylab), 5 cyfr
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Pamięć - upośledzenie w stopniu
znacznym:
Zapamiętywanie wybitnie utrudnione.
Zakres pamięci znikomy, mała trwałość
pamięci.
Potrafi zapamiętać najprostsze układy
ruchowe na rytmice.
Osoby dorosłe potrafią powtórzyć zdanie
(12 sylab), 4 cyfry, 3 proste polecenia
zapamiętać i wykonać.
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
3
Mowa- upośledzenie w stopniu
umiarkowanym:
znacznie upośledzony rozwój mowy
pojedyncze wyrazy ok. 5-go roku życia,
formułowanie zdań ok.. 7-go roku życia
trudności z wypowiadaniem myśli
i przytaczaniem argumentów
ograniczony zasób słownictwa
brak pojęć abstrakcyjnych
wymowa wadliwa i niewyraz
na
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Mowa- upośledzenie w stopniu
znacznym:
Głębokie opóz
nienie rozwoju mowy:
pojedyncze wyrazy w wieku szkolnym.
Często nie buduje zdań, wypowiedzi
monosylabami lub jednym wyrazem.
Niekiedy używa zdań prostych.
Nie odmienia przez przypadki.
Wymowa bełkotliwa.
Zasób słownictwa minimalny.
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
4
Myślenie- upośledzenie w stopniu
umiarkowanym:
słabo rozwinięte myślenie pojęciowo-
słowne
dominuje konkretno-obrazowe
definiowanie pojęć przez opis, znaczenie
użytkowe, funkcjonalne
upośledzenie funkcji abstrahowania,
uogólniania, rozumowania przyczynowo-
skutkowego, wnioskowania i tworzenia pojęć
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Myślenie- upośledzenie w stopniu
umiarkowanym:
sztywność, niesamodzielność myślenia
brak krytycyzmu, samodzielności,
zdolności do samokontroli
wolne tempo myślenia
pojęcia definiuje poprzez opis przedmiotu i
materiału, z którego jest zrobiony lub
 przez użytek .
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
5
Myślenie- upośledzenie w stopniu
znacznym:
dominuje myślenie sensoryczno-
motoryczne w działaniu
głęboko upośledzone myślenie pojęciowo-
słowne
pojęcia definiuje  przez użytek .
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Maksymalny poziom rozwoju
umysłowego
Osoba upośledzona w stopniu
umiarkowanym: w wieku 15 lat osiąga
wiek inteligencji 7-8 lat
Osoba upośledzona w stopniu znacznym:
w wieku 8-10 lat osiąga wiek inteligencji
do 3 lat. Osoby dorosłe nie przekraczają
poziomu intelektualnego dziecka w wieku
5-6 lat.
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
6
Motoryka- upośledzenie w stopniu
umiarkowanym
poważnie opóz
niony rozwój ruchowy
(siadanie w 2 roku życia, chodzenie w 3
roku życia)
brak precyzji i koordynacji ruchów
dość dobrze radzi sobie z samoobsługą.
Wyuczalne w wykonywaniu prostych
czynności zawodowych, pod nadzorem,
obsługuje proste urządzenia i maszyny.
Wolne tempo czynności ruchowych.
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Motoryka- upośledzenie w stopniu
znacznym:
Głęboko opóz
niony rozwój ruchowy:
siadanie i chodzenie opanowuje w wieku
przedszkolnym.
Może przyswoić sobie ruchy niezbędne do
wykonywania prostych czynności
związanych z samoobsługą, wymaga to
dłuższego ćwiczenia.
Poważnie upośledzona motoryka rąk.
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
7
Procesy emocjonalno-motywacyjne
i dojrzałość społeczna- upośledzenie w
stopniu umiarkowanym:
ujawnia wrażliwość emocjonalną
przywiązanie do wychowawców
słaba kontrola emocji, popędów, dążeń
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Procesy emocjonalno-motywacyjne
i dojrzałość społeczna- upośledzenie w
stopniu znacznym:
Zdolne do okazywania uczuć,
przywiązania, choć wyraża je w sposób
prymitywny.
Nie kontroluje emocji i popędów.
Mało samodzielne, wymaga stałej pomocy
i kontroli.
Realizuje proste potrzeby nauczone, dba o
higienę osobistą.
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
8
Maksymalny poziom dojrzałości
społecznej
Upośledzony w stopniu umiarkowanym:
10 lat
Upośledzony w stopniu znacznym:
7-8 lat
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
Literatura:
BOENISCH Beata, KLARO- CELEJ Lidia, MARSZYCKA- SUCHECKA
Jolanta, ROLA Beata, SOBOCINSKA Małgorzata: ABC konstruowania
indywidualnych programów edukacyjnych. MSCDN, Płock 2008
GRYGIER Urszula, SIKORA Iwona: Mój uczeń pracuje inaczej. Wskazówki
metodyczne, Małopolskie Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli,
Kraków 2008
PIELECCY Władysława i Jan (red.): Stymulacja psychoruchowego rozwoju
dzieci o obniżonej sprawności umysłowej. Wydawnictwo Naukowe Akademii
Pedagogicznej, Kraków 2004
Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi, Materiały szkoleniowe, część II, Warszawa 2010
TKACZYK G., SERAFIN T.: Poradnik metodyczny dla nauczycieli
kształcących uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim w
szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych, MEN, Warszawa 2001
TOMKIEWICZ- B
TKOWSKA Aleksandra, KRZTOC
Alicja: ABC Pedagoga
specjalnego. Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007
Kurs: Konstruowanie IPE-T- ów
9