HI-FI
HI-FI
HI-FI - Zespoły głośnikowe do 7000 - 8000 zł
HI-FI
HI-FI
prostopadłościanem kryjącym przetwor-
Czy firma Sony chce się liczyć w głośnikowej konkurencji?
niki niskotonowe i średniotonowy. Twee-
Czy ma szansę sprostać europejskim i amerykańskim autorytetom?
ter natomiast został ulokowany na szczy-
cie obudowy w specjalnym, metalowym
Obserwując poczynania giganta można dojść do wniosku, że może nawet
panelu. W ten sposób wysokotonowy
nie bardzo ma on ochotę na ryzykowne sprawdzanie się w tej
głośnik znalazł się poza obrysem głów-
nej obudowy (lepsze rozpraszanie fal)
niewdzięcznej dla Japończyków dziedzinie i narażanie swojej reputacji,
i został odseparowany od ciśnienia pa-
ale z drugiej strony nie ma innego wyjścia...
nującego wewnątrz. Choć producent re-
komenduje głośniki ED do odtwarzania
d dawna zrozumiałe jest, że i jest przystosowana do współpracy z SACD, to w niewielkiej obudowie umiesz-
są klienci, którzy pragną po- nowymi standardami cyfrowej rejestracji. czono nie tzw. supertweeter, przezna-
siadać system jednej marki, z Oprócz 90-ki etykietkę ED otrzymał jesz- czony tylko do odtwarzania częstotliwoś-
O
O
Okolumnami włącznie. Jest tak- cze głośnik SS-70ED będący mniejszym
O ci ponadakustycznych, ale wysokotono-
O
że aspekt bardziej szczególny, ale dzi- bratem flagowego modelu. wy przetwornik dysponujący szerokim
siaj dla Sony bardzo ważny - SACD. So- SS-X90ED jest dużą, ale nie bardzo pasmem przenoszenia. Wbrew pozorom
ny zakłada, że przystosowanie głośni- dużą, za to zgrabną kolumną, wykonaną górna, metalowa płyta nie jest monoli-
ków do wymogów nowych standardów w sposób niezwykle solidny. Producent tem, niewielka  łódeczka kryjąca wyso-
(SACD, ale niechcący i DVD-A) jest bar- użył czterech głośników tworząc trój- kotonowy jest niezależnym elementem.
dzo istotnym wymogiem techniczno - drożny układ, z podwójnym basem pra- Sam tweeter posiada neodymowy mag-
marketingowym (niekoniecznie brzmie- cującym w obudowie bass-reflex. Widać, nes oraz metalową aluminiową membra-
niowym), który może decydować o zaku- że nawiązano do nowoczesnych tren- nę, która osłonięta została delikatną me-
pie.  Szerokopasmowe założenia speł- dów wzorniczych - trudno nie przypo- talową siateczką.
niają więc praktycznie wszystkie istotne mnieć sobie B&W CDM 9NT. Głośnik średniotonowy również zos-
modele z linii głośnikowej Sony, a naj- Choć boczne krawędzie zaokrąglono, tał ulokowany w swojej własnej obudo-
większym i najdroższym jej reprezentan- to jednak główna skrzynia jest typowym wie. W tym miejscu zastosowano 18-cm
tem jest właśnie SS-X90ED. Litery ED
figurujące w nazwie modelu kryją ozna-
czenie Extended Definition informujące,
że kolumna pochodzi z nowej generacji
Sony SS-X90ED
przetwornik z membraną z włókna szkla-
nego napędzaną magnesem o średnicy
8,2 cm. Z zewnątrz 18-ka ozdobiona jest
pierścieniem, za pośrednictwem którego
przytwierdzono ją do przedniej ścianki.
Ów pierścień okazuje się kolejnym odle-
wanym, masywnym elementem. Równie
dobrze prezentuje się aluminiowy kosz.
Za głośnikiem średniotonowym znajdują
się filtry tworzące zwrotnicę. Umieszczo-
no je na dwóch płytkach, a wykonano z
wykorzystaniem dobrych elementów, po-
lipropylenowych kondensatorów i cewek
powietrznych. Wyjęcie głośnika średnio-
tonowego pozwala na pierwsze spo-
strzeżenia dotyczące wykonania obudo-
wy. Okazuje się, że na przednią ściankę
użyto płyty o grubości 2,5 cm. Nic spe-
cjalnego, tajemnicą nadal pozostaje, dla-
czego SS-X90ED są piekielnie ciężkie.
Po  wypruciu przetworników basowych
okazuje się, że wnętrze wypełnione jest
wieloma wzmocnieniami tworzącymi
matrycę usztywniającą właściwą skrzyn-
kę. Boczne ścianki zostały pokryte pra-
wie w całości płytą MDF o grubości 1,8
cm (czyli boczne ścianki kolumny są po
prostu podwójne). Prawie, bo wycięto w
nich dość duże otwory, których zada-
niem jest zapewne zburzenie regular-
ności ścianek wewnątrz chassis. Przez
wycięcia we wzmocnieniach widać, że
niewielką przestrzeń pomiędzy ścianka-
mi zewnętrznymi i wewnętrznymi wypeł-
nia cienka gąbka. Niezależnie od we-
wnętrznych ścianek matryca zawiera
oczywiście również wzmocnienia pozio-
me, na tyle gęste, że prawie dzielące
obudowę na wiele komór.
Niskie tony przetwarzane są przez
dwa 18-cm głośniki, których membrany
wykonano z celulozy. Konstrukcja prze-
tworników basowych jest równie solidna
jak średniotonowego, mamy tu masywne
kosze oraz wentylowane magnesy o
średnicy 11 cm. Na zewnątrz zastoso-
wano ozdobne aluminiowe pierścienie.
Pod głośnikami basowymi ulokowano
bass-reflex.
SS-X90ED dostępne są w kolorze
czarno-grafitowym oraz w wersji pokrytej
jasnym fornirem. W dolnej płycie znajdu-
jemy cztery otwory na kolce. Termina-
le są podwójne i bardzo masywne, a
umieszczono je na samym spodzie.
7/2002
34
Głośnik wysokotonowy, zdolny
przenosić częstotliwości znacznie
powyżej granicy pasma akustyczne-
go, został umieszczony poza
właściwą obudową w aluminiowej
 łódce .
Komora głośników
niskotonowych została bardzo
solidnie wzmocniona płytą MDF.
Zastosowano kilka masywnych
poziomych wręg, a boczne ścianki
niemalże podwojono.
Sony są kolumnami bez wyraz
- nie sklejają się w basową pulpę. Nienaj-
nego charakteru. Wszystko wyda- lepsza forma powraca znów w najniż-
je się poukładane i na swoim miejs- szym zakresie, gdzie uderzenia basu są
cu, nie ma elementów, które zwracałyby zbyt miękkie i powolne, a także zbyt ci-
szczególną uwagę. Czy to przeciętność, che. Słabość, ospałość i lenistwo, te
czy ideał? Na szczęście zamiast odpo- określenia najlepiej charakteryzują po-
wiadać na to mordercze pytanie, mogę mrukiwania najniższego basu. Okazało
jednak wskazać na pewne zaobserwo- się jednak, że zastosowanie końcówki
wane cechy brzmienia. mocy o znacznej wydajności prądowej
Nie wiem, czy jest to zasługą bardzo spowodowało, że kolumny utrzymywały
szerokiego pasma przenoszenia tweete- o wiele lepiej bas w ryzach, a jednocześ-
ra, czy po prostu dobrze wykonanego nie pokazały go bardziej zdecydowanie.
przetwornika i właściwie przetwarzanego Pytanie tylko, kto do kolumn za 8 tys. zł
zakresu akustycznego, ale wysokie tony stosuje czterokrotnie droższy wzmac-
są największą zaletą Sony. Nie ma mo- niacz?
wy o nadmiernej ekspozycji, lecz dz
więki Na pewno zaletą Sony jest utrzymy-
stąd emitowane trafiają do świadomości wanie prawie wszystkich aspektów
słuchacza jako pierwsze i najważniejsze. brzmienia w niezmienionej formie, nie-
Góra jest krystalicznie czysta, detalicz- zależnie od poziomu głośności. Tak więc
na, ostra gdy trzeba i finezyjnie łagodna, ciche słuchanie przynieść powinno takie
gdy wymaga tego nastrój. Budowanie same obserwacje jak mocne uderzenia.
Przetworniki średniotonowy
klimatów odbywa się zresztą z łatwością,
i basowe w SS-X90ED Sony zaliczają
która wsparta odpowiednio swobodnie
grającym wzmacniaczem może dać ot- SS-X90ED się do kategorii 18-centymetrowych.
warte brzmienie o naturalnych predyspo-
Cena (za parę) [zł] 8000,-
Magnesy są potężne, a membrany
zycjach do dobrej przestrzenności. Góra
Dystrybutor: SONY POLAND
wykonane z włókna szklanego
nie skupia się tylko na przejrzystości,
WYKONANIE i KOMPONENTY: Wyrafinowany
właściwe dz
więki  informacyjne mają i specjalnie suszonej celulozy
sposób budowy skrzynek. Solidne przetworniki,
swoją siłę. Zakres wysokich pretenduje
(basowe). Również masywne,
szlachetne elementy w zwrotnicy.
do miana bardzo liniowego, a więc i neu-
odlewane z aluminium kosze
tralnego. Sugeruje, że kolumny potrafią OCENA: bardzo dobra
prezentują się bardzo
zdobyć się na obiektywny przekaz i od-
LABORATORIUM: Dobre zrównoważenie, bez
danie założeń realizatorów nagrań.
dobrze.
tendencji do wzmacniania skrajów pasma, ale
Może wrażenie jest już bardziej su-
bas nie sięga głęboko. Wymagająca impedancja
biektywne, ale można zauważyć, że SS-
z minimum poniżej 3 omów w krytycznym
X90ED brakuje charakteru i drapieżnoś-
zakresie nisko-średniotonowym.
ci w niektórych korzystających na tym
OCENA: dobra
fragmentach. Akcje przekazywane po
prostu rzetelnie i tylko rzetelnie, czasami
BRZMIENIE: Spokojny dz
więk z krystalicznie
zdają się dysponować niedostatecznymi
oddaną górą, poprawnym środkiem i nieco
kontrastami, choć z klasyczną dynamiką
zagmatwanym zakresem niskich tonów.
raczej wszystko jest w porządku. Śred-
OCENA: dobra
nie tony nie dysponują już analitycznoś-
cią tak wybitną jak góra pasma, jednak
OCENA KOC
COWA:
wciąż czytelność dz
więków należy
uznać za bardzo dobrą.
DOBRA +
Najgorzej jest z basem. Przede
wszystkim tuż pod średnimi tonami sły-
szymy dość często głośne dz
więki, które
wtórują rytmowi, ale z pewnością nie zos-
tały nagrane przez realizatorów z tym
natężeniem. Rzecz w podbarwieniu
przejścia środek-dół, obawiam się, rezo-
nansem obudowy dającym się dość
mocno we znaki. Nieco niżej sytuacja
wyraz
nie się stabilizuje, średni bas do-
kładnie nadąża za załamaniami dyna-
micznymi poszczególnych nagrań. Jest
sprężysty, naturalny i dość analityczny,
co oznacza, że poszczególne dz
więki
7/2002
35
HI-FI
HI-FI
HI-FI - Zespoły głośnikowe do 7000 - 8000 zł
HI-FI
HI-FI
Laboratorium
Zespoły głoś- również nie jest tajemnicą dla konstruk- choć oczywiście nie pomaga to wspo-
nikowe są dla So- cji Sony dedykowanej SACD, ale w ka- mnianej już słabości Sony w najniższym
ny, przy całym żym razie charakterystyka nie zmierza
zakresie. Wstrzemięz
liwość basu i wy-
szacunku i uzna- do skraju pasma akustycznego przy
sokich, brak najmniejszych tendencji do
niu dla omnipo- 20kHz płynnie - można podejrzewać, że
 konturowania charakterystyki wskazu-
tencjalności naj- przetwarzanie powyżej albo jest tylko
je na ambicje konstruktora, aby stwo-
większego świa- życzeniem producenta, a na pewno nie
rzyć głośnik grający neutralnie i nie-
towego produ- jest idealne, lecz objawia się szeregiem
spektakularnie.
centa elektroniki rezonansów. Natomiast wpływ maskow- Efektywność 89dB to wynik dosłow-
rys. 3b
użytkowej, tema- nicy Sony (rys. 3b) jest zupełnie nieis- nie  średni dla tej wielkości konstrukcji
rys. 3b
rys. 3b
rys. 3b
tem raczej pery- totny, za co należą się pochwały. W peł- o wymagającej impedancji.
feryjnym, ale zaj- ni audiofilskie słuchanie może odbywać
mowanie się nimi
można zrozumieć i uzasad-
nić dążeniem do przedstawienia swoim
lojalnym klientom pełnej oferty, i kom-
fortu kupienia firmowego zestawu. Poza
tym sam SACD ma swoje potrzeby -
wspierają go urządzenia co najmniej
teoretycznie technicznie dopasowane.
Pisał o tym G.R. w tekście głównym, ja
przypominam z powodu związku impe-
dancja - amplituner. Otóż Sony jako do-
stawca amplitunerów, tak jak u więk-
szości innych producentów - nie lubią-
cych obciążeń 4-omowych, wydaje się,
rys. 1 Charakterystyka modułu impedancji. rys. 2a. y
ródła niskich częstotliwości, system głośnik
że powinien zadbać o 8-omową impe-
niskotonowy - obudowa bass-reflex, pomiar sinusoidą
dancję swoich zespołów głośnikowych.
w polu bliskim.
Tymczasem zachowuje się jak firma z
nurtu wyrafinowanego i bezlitosnego hi-
endu, wymagając dla swoich kolumn
bardzo wydajnych wzmacniaczy. Mini-
mum leżące przy 150Hz ma wartość
niższą od 3&!, a w szerokim zakresie
100-400Hz charakterystyka leży poniżej
rys. 1
4&! (rys. 1
rys. 1).
rys. 1
rys. 1
Niewielka zmienność nie będzie
wielkim pocieszeniem dla słabszych
wzmacniaczy.
Bass-reflex dostrojono do 30Hz,
efekty w postaci charakterystyk ciśnie-
rys. 3b. Wpływ maskownicy na charakterystykę
nia z głosników i z otworu, a także cha- rys. 3a. Zakres 200Hz - 20kHz, na osi głównej i pod kątami
przetwarzania.
15O i 30O w płaszczyz
nie poziomej, pomiar metodą MLS
rakterystykę wypadkową pokazano na
z odległości 1,5 m.
rys. 2
rys. 2
rys. 2. Sposób strojenia i jego rezultaty
rys. 2
rys. 2
są bardzo podobne do uzyskanych w
95
przypadku Visatona. Charakterystyka
ciśnienia z otworu rozciąga się swoim
90
maksymalnym poziomem bardzo szero-
ko, ale niskie strojenie nie pozwoliło na
85
uzyskanie (zbyt) wysokiego poziomu
z otworu. Charakterystyka wypadkowa
80
ma spadek -6dB bardzo wcześnie - już
przy 60Hz, co jest raczej rozczarowują-
75
ce dla kolumny tej wielkości, na pocie-
szenie otrzymujemy łagodny stok o na-
70
chyleniu mniejszym niż 10dB/okt, aż do
30Hz.
65
A jak właściwości sonyczne w zakre-
Rys. 3a
sie średnio-wysokotonowym? Rys. 3a
Rys. 3a
Rys. 3a
Rys. 3a
60
prezentuje dobre zrównoważenie, na
osi głównej ani trochę nie eksponuje za-
55
kresu wysokich tonów ponad średnie,
10 100 1000 10000
co sugerowałoby konieczność ustawie-
Częstotliwość w Hz
nia kolumn dokładnie na wprost słucha-
O
O
O
O
cza, ale i pod kątem 15O mamy ładny
rys. 4. Charakterystyka przetwarzania w całym pasmie akustycznym, złożona z pomiarów sinusoidą i MLS.
przebieg, otrzymujemy godną pochwały
tolerancję +/- 2,5 dB. Należy już jednak się przy głośnikach zasłoniętych.
Impedancja znamionowa [&!]4
O
O
O
O
unikać kąta 30O, najwyższa oktawa zos- Charakterystyka całego pasma akus-
Efektywność (2,83V/1m) [dB] 89
rys. 4
rys. 4)
rys. 4
rys. 4
taje wtedy mocno upośledzona, poziom tycznego (rys. 4 wygląda dobrze/bar-
*
Moc znamionowa* [W] 200
*
*
*
w zakresie 1kHz - 10kHz również wyraz
- dzo dobrze, jeśli chodzi o zrównoważe-
Wymiary (WxSxG)[cm] 90x26x30
nie się obniża, więc brzmienie stałoby nie zakresów. Lekkie podbicie przy
* wg danych producenta
*
*
*
*
się na pewno zbyt ciemne. Nie możemy 120Hz i minimum przy 450Hz wyzna-
niestety rzetelnie sprawdzić możliwości czają rozpiętość +/- 3dB, największe dla
głośnika wysokotonowego powyżej całej charakterystyki, powyżej, jak już
20kHz, zakres ultrasoniczny podobno wiemy, liniowość jest jeszcze lepsza,
7/2002
36
Ci
ś
nienie w dB