ISBN 978-83-7572-926-9
Prawo Pracy
w orzeczeniach Sądu Najwyższego
N
NUMER SPECJALNY
U
M
E
R
P
E
C
J
A
L
N
Y
W TYM NUMERZE M.IN.:
Z
Zwolnienie dyscyplinarne
w
o
l
n
i
e
n
i
e
d
y
s
c
y
p
l
i
n
a
r
n
e
 Dyscyplinarka możliwa
w
w orzecznictwie Sądu Najwyższego
o
r
z
e
c
z
n
i
c
t
w
i
e
S
ą
d
u
N
a
j
w
y
ż
s
z
e
g
o
tylko w 3 przypadkach ... 1

Kiedy dochodzi do ciężkiego
naruszenia podstawowych
 Dyscyplinarka możliwa tylko w 3 przypadkach
obowiązków pracowniczych?

W jakich sytuacjach za
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypo- Ważne! Katalog ten jest zamknięty.
nieusprawiedliwioną
wiedzenia z winy pracownika (art. 52 Ko- A zatem nie możesz zwolnić pracownika
nieobecność w pracy
deksu pracy), nazywane potocznie zwolnie- z innych przyczyn niż wskazane wcześniej.
można wręczyć zwolnienie
niem dyscyplinarnym, jest jednostronnym
dyscyplinarne?
oświadczeniem woli pracodawcy powodu- Można rozwiązać każdą umowę
jącym natychmiastowe rozwiązanie trwają- W trybie dyscyplinarnym można roz-
Czy usiłowanie kradzieży
cego stosunku pracy. wiązać wszystkie rodzaje umów o pracę, można uznać za ciężkie
W oświadczeniu tym musisz wskazać czyli: naruszenie obowiązków?
pracownikowi na piśmie przyczynę uza- umowę na czas nieokreślony,

Czy każde przestępstwo
sadniającą zastosowanie zwolnienia dys- umowę na czas określony (w tym tak-
kwalifikuje się do wręczenia
cyplinarnego. Zgodnie z Kodeksem pracy że na czas zastępstwa nieobecnego pra-
 dyscyplinarki ?
zwolnienie pracownika w tym trybie mo- cownika),

Kiedy za utratę uprawnień
żesz zastosować jedynie z 3 powodów, czyli umowę na okres próbny,
możesz zwolnić bez
w razie: umowę na czas wykonania określonej
wypowiedzenia, a kiedy
ciężkiego naruszenia przez pracownika pracy.

 tylko za wypowiedzeniem?
podstawowych obowiązków pracowni-
czych, Pamiętaj przy tym, że  dyscyplinarka
Formalne zasady
popełnienia przez pracownika w czasie może dotyczyć tylko pracownika, a nie

związane z wręczaniem
trwania umowy o pracę przestępstwa, kandydata do pracy czy też osoby pozo-
 dyscyplinarki ................ 5
które uniemożliwia dalsze zatrudnienie stającej z Twoją firmą w stosunku cywilno-
go na zajmowanym stanowisku, prawnym. Wynika to z faktu, że tylko pra-

W jakiej formie należy
zawinionej przez pracownika utraty cownik może ciężko naruszyć podstawowe

wręczać zwolnienia
uprawnień koniecznych do wykonywa- obowiązki pracownicze, określone w art.
dyscyplinarne?
nia pracy na zajmowanym stanowisku. 100 Kodeksu pracy.

Od kiedy liczy się 1-miesięczny
termin na zastosowanie
Szanowni Państwo,
 dyscyplinarki ?
wręczenie pracownikowi  dyscyplinarki przeważnie ma swój finał w są-
dzie pracy. Pracownicy bardzo często kwestionują bowiem zasadność ta-

Czy w oświadczeniu
kiego trybu rozwiązania umowy. Warto więc wiedzieć, kiedy konkretnie
pracodawcy warto wskazać
możecie Państwo zwalniać pracowników dyscyplinarnie, nie narażając się
datę rozwiązania umowy?
na przywrócenie ich przez sąd do pracy lub na wypłatę odszkodowania.

Kto powinien podpisać pismo
Dlatego też w specjalnym wydaniu miesięcznika  Prawo pracy w orze-
o rozwiązaniu umowy?
czeniach Sądu Najwyższego postanowiliśmy przybliżyć Państwu temat zwolnień dys-

cyplinarnych ze szczególnym uwzględnieniem bogatego orzecznictwa SN. Znajdziecie Czego może żądać zwolniony
pracownik przed sądem?
w nim Państwo m.in. odpowiedzi na pytania:
Jakie są dopuszczalne powody do zastosowania zwolnienia dyscyplinarnego?
Czy w okresie wypowiedzenia można wręczyć pracownikowi  dyscyplinarkę ?
Zamiana wypowiedzenia
Czy za utratę uprawnień koniecznych do wykonywania pracy zawsze można zwolnić
na  dyscyplinarkę .......... 8
pracownika bez wypowiedzenia?

 Zamiana możliwa tylko
Zapraszam do lektury
Dominik Wajda
w okresie wypowiedzenia
ekspert Sądu Najwyższego,

A gdy  dyscyplinarka okaże
konsultant merytoryczny  Prawa pracy w orzeczeniach Sądu Najwyższego
się wadliwa?
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej
zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Nexto.pl.
Przyczyny  dyscyplinarki
NUMER SPECJALNY
ż
Prawo Pracy w orzeczeniach Sądu Najwyższego
Nie obowiązują okresy ochronne podczas przebywania pracownika prezentująca pracownicę zakłado-
Rozwiązania umowy bez wypowie- na urlopie wypoczynkowym, bez- wa organizacja związkowa wyraziła
dzenia w trybie dyscyplinarnym mo- płatnym, wychowawczym lub na zgodę na rozwiązanie umowy  oraz
żesz zastosować także w tzw. okresach zwolnieniu lekarskim, w sytuacji gdy pracownik osiągnął
ochronnych, kiedy to nie można wypo- w trakcie ciąży oraz urlopu macie- wiek przedemerytalny (4 lata przed
wiedzieć umowy o pracę, np.: rzyńskiego pracownicy  o ile re- nabyciem prawa do emerytury).
CI
ŻKIE NARUSZENIE PODSTAWOWYCH OBOWI
ZKÓW PRACOWNICZYCH
Możesz rozwiązać z pracownikiem & podstawowych obowiązków pracę dla Twojego konkurenta, to nie
umowę o pracę bez wypowiedzenia pracowniczych możesz z tego powodu natychmiastowo
z jego winy, jeżeli naruszył on w spo- Zakres podstawowych obowiąz- rozwiązać z nim stosunku pracy.
sób ciężki swoje podstawowe obo- ków pracowniczych wynika zarówno
wiązki. Problem w tym, że Kodeks z przepisów ogólnych (np. z Kodeksu Zdaniem Sądu Najwyższego
pracy nie wskazuje nawet przykłado- pracy), jak i z regulacji zakładowych
Przepis art. 52 ż 1 pkt 1 kp nie obej-
wego katalogu przewinień pracow- (np. z układów zbiorowych pracy, re-
muje zachowań w okresie sprzed
niczych, które wystarczająco uzasad- gulaminów pracy) oraz (ewentualnie)
nawiązania stosunku pracy, ponie-
niałyby rozwiązanie umowy w trybie z przedstawionego pracownikowi indy-
waż tylko pracownik może naruszyć
dyscyplinarnym. widualnego pisemnego zakresu zadań.
obowiązki pracownicze wynikające
Aby zatem  rozszyfrować pojęcie Podstawowe obowiązki konkretnego
z art. 100 kp.
ciężkiego naruszenia podstawowych pracownika mogą być określone także
Wyrok SN z 7 kwietnia 1999 r., I PKN
obowiązków pracowniczych, trzeba w umowie o pracę.
647/98, OSNP 2000/11/422
ustalić: Uwaga! Aby obowiązek pracownika
jakie obowiązki pracownika są jego mógł być uznany za podstawowy, musi:
podstawowymi obowiązkami oraz być określony w przepisach prawa Zagrożenie dla interesów pracodawcy
kiedy ich naruszenie będzie można pracy oraz Orzecznictwo sądów pracy, poza
zakwalifikować jako ciężkie. wynikać z charakteru wykonywanej wspomnianymi powyżej przesłankami
przez pracownika pracy. do rozwiązania umowy w trybie dyscy-
plinarnym, wskazuje dodatkową prze-
Zwolnienie dyscyplinarne tylko
za ciężkie naruszenie& Przykład: słankę, a mianowicie  spowodowanie
Aby naruszenie obowiązków moż- przez pracownika swoim zachowaniem
Zakaz palenia tytoniu na terenie za-
na było uznać za ciężkie (istotne), musi zagrożenia dla interesów pracodawcy.
kładu pracy w innym miejscu niż do
ono być wynikiem umyślnego działania
tego wyznaczone stanowi obowiązek
pracownika lub też jego rażącego nie-
Zdaniem Sądu Najwyższego
pracowniczy. Jednak nie dla wszyst-
dbalstwa, tj. całkowitego lekceważenia
kich pracowników ma on znaczenie
Zwolnienie dyscyplinarne jest zasad-
następstw swego działania, podczas
podstawowe. Takie znaczenie będzie
ne wtedy, gdy oprócz spełnienia prze-
gdy rodzaj wykonywanej pracy naka-
miał niewątpliwie w kopalni czy też
słanek z art. 52 ż 1 pkt 1 kp zacho-
zuje ostrożność i przezorność (patrz:
przy cysternach z paliwem itp.
wanie pracownika stanowi zagrożenie
wyrok SN z 21 września 2005 r., II PK
dla interesów pracodawcy.
305/04, M.P.Pr.-wkł. 2005/12/16).
Zdaniem Sądu Najwyższego Wyrok SN z 25 stycznia 2005 r., I PK
153/04, M.P.Pr. 2005/7/170
Przykład:
Ustalenie zakresu podstawowych
Pracownik ze zdiagnozowaną cho-
obowiązków pracownika, sposobu ich
Trzeba przy tym wskazać, że to za-
robą alkoholową przyszedł do pracy
naruszenia oraz stopnia zawinienia
grożenie nie zawsze będzie się przeja-
w stanie nietrzez
wym. Choć, co do
w ich niewykonaniu lub nienależytym
wiało w powstaniu szkody majątkowej
zasady  zgodnie z orzecznictwem
wykonaniu jest warunkiem prawidło-
po stronie pracodawcy. Uzasadniać
Sądu Najwyższego  takie zachowa- wej oceny, czy naruszenie tych obo-
zwolnienie dyscyplinarne może bo-
nie pracownika może uzasadniać
wiązków było przyczyną uzasadniają-
wiem już takie zachowanie pracownika,
zastosowanie przez pracodawcę cą rozwiązanie przez pracodawcę sto-
które naraża pracodawcę na powstanie
zwolnienia dyscyplinarnego z pracy, sunku pracy bez wypowiedzenia na
tej szkody, np. usiłowanie kradzieży na
to jednak w opisanym przypadku by- podstawie art. 52 ż 1 pkt 1 kp.
szkodę pracodawcy (patrz: wyrok SN
łoby to ryzykowne. Choroba alkoho- Wyrok SN z 28 paz
dziernika 1998 r., I PKN
z 12 lipca 2001 r., I PKN 532/00, OSNP
400/98, OSNP 1999/23/752
lowa pracownika wyklucza bowiem
2003/11/265), choć oczywiście powsta-
możliwość przypisania jego zacho-
Pamiętaj też, że pracownik może na- nie szkody (zwłaszcza znacznej) w mie-
waniu winy umyślnej lub rażącego
ruszyć swoje obowiązki tylko w okresie niu pracodawcy jest istotnym elemen-
niedbalstwa (patrz też: wyrok SN
zatrudnienia w Twojej firmie. A zatem, tem przemawiającym za słusznością
z 10 paz
dziernika 2000 r., I PKN
jeśli przykładowo dowiedziałeś się, że rozwiązania umowy bez wypowiedze-
76/00, OSNP 2002/10/237).
nowo zatrudniony pracownik świadczył nia z winy pracownika.
Strona 2 | www.OrzeczeniaKadrowe.pl
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej
zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Nexto.pl.