ZESPÓA
LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU
ZAKA
AD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE
WYDZIAA
TRANSPORTU
POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ
LABORATORIUM
LABORATORIUM
TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE
Telekomunikacji Kolejowej
DROGOWYM
INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 2
INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 4
Telefonia internetowa VoIP
© TwTWTPW, DO UÅ»YTKU WEWN
TRZNEGO
WARSZAWA 2013
WARSZAWA 2013
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
1. Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z techniką realizacji połączeń
telefonicznych w sieci Internet VoIP. W ćwiczeniu laboratoryjnym studenci poznają sposoby
komunikacji i obsługi centrali cyfrowej VoIP ze stanowiska operatorskiego.
2. Wprowadzenie
Voice over Internet Protocol (VoIP) jest ogólnym określeniem technologii
stanowiącej połączenie różnego rodzaju protokołów i standardów pozwalających na
transmisję głosu w sieci komputerowej. Początkowo technologia ta oznaczała połączenie
dwóch punktów i dopiero jej rozwój zaowocował możliwością przesyłania  pakietów
głosowych przez ogólnoświatową sieć Internet. Elementem niezbędnym do realizacji tej
technologii jest odpowiednia brama (gateway) odpowiadajÄ…ca za konwersjÄ™ analogowego
sygnału mowy do potrzeb sieci pakietowej.
Telefonia internetowa jest rozbudowaną formą technologii VoIP, gdzie uzupełniono
sieci o elementy spełniające podobne zadania jak tradycyjne centrale telekomunikacyjne, np.
odpowiednie adresowanie pakietów z głosem, tak aby dotarły one w określone miejsce.
Elementem takim zazwyczaj jest Gatekeeper, który gromadzi dane ze wszystkich
połączonych z nim bram. Telefonia internetowa rozwinęła się (i nadal rozwija) głównie
dlatego, że pozwala znacząco ograniczyć koszty połączeń, zwłaszcza tych realizowanych na
duże odległości. Nie zapewnia ona jednak odpowiednich mechanizmów kontroli jakości
połączenia (QoS), między innymi ze względu na fakt, że jakość ta jest uzależniona od
aktualnego ruchu w danej sieci. Pewnym mankamentem jest też fakt, że korzystanie z
telefonu internetowego wymaga stałego zasilania, w przeciwieństwie do tradycyjnej telefonii,
gdzie aparat abonenta zasilany jest poprzez parę przewodów z centrali telekomunikacyjnej
(CB  Centralna Bateria).
3. Zasada działania telefonii internetowej
3.1. PÅ‚aszczyzna sieci internetowej
Płaszczyzną na której jest realizowana telefonia VoIP jest sieć internetowa. Sieć ta
funkcjonuje dzięki zastosowaniu protokołu IP, który wywodzi się z wojskowej sieci
ARPANET stosowanej w USA w latach 1969-72. Obecnie stosowane sÄ… dwie wersje
protokołu IP: czwarta i szósta. IPv4 jest obecnie powszechnie wykorzystywana. IPv4 została
opracowana w roku 1981 przez IETF (Internet Engeneering Task Force). Istotą działania sieci
opartej na tym protokole jest podział informacji na mniejsze zbiory danych nazywane
2
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
pakietami lub datagramami. Pakiet jest to usystematyzowany zbiór danych posiadający
nagłówek, treść informacyjną oraz element potwierdzający poprawność danych w postaci
sumy kontrolnej.
Stosowany mechanizm transmisji   best effort  oraz bezpołączeniowy charakter
protokołu IP powodują, że urządzenie wysyłające pakiet IP nie ma żadnej gwarancji, że ten
dotrze do miejsca przeznaczenia, a jeśli po drodze zostanie on usunięty (np. wskutek natłoku)
to urządzenie zwrotnie nie otrzyma żadnej informacji o takim fakcie. W związku z tym
potwierdzanie poprawności transmisji musi być realizowane za pomocą innych protokołów
znajdujących się w wyższych warstwach sterujących połączeniami (np. przez protokół TCP)1.
Z punktu widzenia Voice over IP taki bezpołączeniowy charakter protokołu IP jest
pewnym utrudnieniem, gdyż w przypadku komunikacji głosowej istotne jest uzyskanie
przekazu informacji w czasie rzeczywistym, czyli z opóz
nieniem nie przekraczajÄ…cym 300
ms.
Stosowany powszechnie w sieci internetowej protokół TCP (Transmission Control
Protocol) pozwala na uzyskanie wysokiej wierności przekazywania informacji poprzez
mechanizmy kontroli zawartości przekazu. Niestety, weryfikacja każdego z pakietów w
każdym z pośredniczących węzłów w sieci wiąże się z pewnym opóz
nieniem, które utrudnia
swobodną rozmowę komunikujących się abonentów sieci. Z tego też względu, jako protokół
sterujący warstwą sieci często stosuje się protokół o mniejszej restryktywności integralności
przekazu danych, jakim jest UDP (User Datagram Protocol). CechÄ… charakterystycznÄ… tego
protokołu jest brak narzutu na nawiązywanie połączenia i śledzenie sesji (w przeciwieństwie
do TCP) oraz brak mechanizmów kontroli przepływu i retransmisji. Korzyścią płynącą z
takiego uproszczenia budowy jest większa szybkość transmisji danych i brak dodatkowych
zadań, którymi musi zajmować się węzeł propagujący pakiet tego protokołu. Oczywistą wadą
jest tu możliwość gubienia, duplikowania lub zmiana kolejności przekazywanych przez sieć
pakietów, jednak wszędzie tam gdzie dane muszą być przesyłane możliwie szybko jest on
najskuteczniejszą metodą przekazu informacji w sieci IP. W takim przypadku poprawność
przekazu i naprawianie ewentualnych błędów realizowane jest w innych, wyższych
warstwach sterowania połączeniem, zgodnie z modelem OSI. UDP jest często używany w
takich zastosowaniach jak strumienie dz
więku i obrazu w Internecie (np. YouTube, radia
internetowe, itp.).
1
Istnieje tu uzasadnione zaznaczenie, że  wyższe warstwy sterowania są zdefiniowane w modelu
siedmiowarstwowym OSI.
3
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Transmisja danych, które muszą być odtworzone w ściśle określonych momentach
czasu wymaga dodatkowego mechanizmu sterującego połączeniami. Zarówno protokół IP,
jak i UDP nie przenosi informacji o czasie przebywania pakietu w sieci. Konieczne zatem
stało się zastosowanie dodatkowego protokołu umożliwiającego odpowiedni nadzór nad tym,
tak ważnym elementem realizacji usługi. Do tego celu wykorzystano protokół RTP (Real
Time Protocol). Służy on do transportu danych multimedialnych (głos, głos i wideo, inne)  od
końca do końca dla aplikacji używających tych danych w czasie rzeczywistym. Protokół ten
podobnie, jak IP, został opracowany przez IETF i opisany w zaleceniu RFC3550. Wraz z RTP
stosuje się dodatkowy protokół RTCP (Real-time Transport Control Protocol)
umożliwiający monitorowanie oraz raportowanie bieżącej pracy protokołu RTP. Zasadnicze
cele, jakie realizuje protokół RTP to:
·ð umiejscowienie przesyÅ‚anych próbek (mowy lub wideo) w czasie,
·ð numerowanie próbek danych, niezbÄ™dne do integralnoÅ›ci danych,
·ð rozróżnianie różnych strumieni wychodzÄ…cych z tego samego hosta,
·ð szyfrowanie transmisji (opcjonalnie).
Niestety, wbrew swej nazwie, protokół RTP nie zawiera żadnego mechanizmu gwarancji
jakości przekazu w czasie rzeczywistym.
Ogólny układ przedstawionych powyżej protokołów w sieci internetowej służących do
przekazu informacji głosowych przedstawiono na poniższym rysunku.
Próbki mowy
Aplikacja (kodek)
Nag RTP
RTP
UDP
UDP
IP
Nagł. IP
Próbki mowy
40 bajtów
Rys. 1. Model warstwowy protokołów sieci internetowej oraz zawartość pakietu IP
Ogólną ideę transmisji głosu w sieci internetowej przedstawiono na rysunku 2.
4
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Rys. 2. Transmisja pakietów zawierających próbki mowy w sieci IP
3.2. Komutacja połączeń
Podobnie jak to ma miejsce w przypadku telefonii tradycyjnej, tak i w telefonii
internetowej zanim dojdzie do połączenia między abonentami następuje proces sterujący
mający na celu ustalenie abonenta żądanego i zestawienie do niego odpowiedniej drogi
połączeniowej. Proces ten określa się mianem komutacji połączeń. W przypadku VoIP jest
to element niezwykle istotny, gdyż abonent nie jest bezpośrednio związany z danym łączem
docelowym, a nawet terminalem końcowym. Zatem, może się zdarzyć, że będzie on korzystać
z tego samego numeru VoIP zarówno w pracy, w domu i na wakacjach za granicą. Przy tym
do połączeń będzie korzystać raz z komputera stacjonarnego, raz z telefonu VoIP, podczas
gdy innym razem użyje aplikacji napisanej pod telefon komórkowy. Taki stan rzeczy
doprowadził do opracowania specyficznych protokołów komutacyjnych dedykowanych
realizacji połączeń w sieci internetowej. Dziś do najbardziej popularnych protokołów VoIP
zalicza siÄ™: SIP, H.323 oraz Skype.
Tab. 1. Ogólne porównanie protokołów komutacji VoIP
SIP H.323 Skype
Organizacja, która J.Friis, N.Zennstrom
IETF ITU-T
opracowała protokół (twórcy KaZaA)
AES
Kodowanie komunikatów tekstowe binarne (komunikaty są
zaszyfrowane)
Szyfrowanie sygnalizacji częściowo nie (H.323v2) tak, AES 256 bit
Wykorzystywany protokół
RTP RTP WÅ‚asny
do transmisji mowy
Wykorzystywany port 1719,1720,
5060, 5061 brak danych
(porty) dla sygnalizacji 1721
Charakter sieci klient-serwer klient-serwer peer-to-peer (P2P)
serwer proxy, serwer gatekeeper, Skype Super Node, inni
Elementy sieci
rejestrujący brama użytkownicy
duża
Liczba wykorzystywanych mała
(RAS, H.225, brak danych
protokołów w sygnalizacji (SIP, SDP)
H.245, H.450)
5
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Należy wspomnieć, iż protokoły komutacji VoIP mają zagwarantować:
1. Lokalizację abonentów w sieci, co gwarantuje dostępność atrybutu mobilności
rozumianego jako możliwość przestrzennego przemieszczania się użytkowników, z
zachowaniem dostępu do oferowanych przez system usług oraz udogodnień.
2. Sterowanie dostępnością abonenta w sieci, które ma zapewnić stronie wywoływanej
możliwość różnicowania reakcji na wezwania do ustanowienia połączeń.
3. Profilowanie sesji, umożliwiające określenie typu wymienianych mediów w
kategoriach schematu ich kodowania oraz parametrów szczegółowych.
4. Obsługę połączeń, obejmującą akcje właściwe komunikacji w trybie punkt-punkt
oraz wielopunktowym, z uwzględnieniem właściwości uzgodnionego profilu.
5. Zarządzanie sesją, które stanowi zespół mechanizmów o zróżnicowanym
przeznaczeniu. Ich zadaniem jest modyfikowanie profilu usługowego i wywoływanie
dodatkowych usług w trakcie połączeń, a także przekazywanie istniejących sesji
innym abonentom.
3.3. Transmisja głosu w sieci internetowej
Z uwagi na fakt pełnej cyfryzacji sieci internetowej, analogowy sygnał głosowy musi
zostać przekształcony na postać cyfrową. Sposób tej zamiany i dokładność odwzorowania
sygnału oryginalnego został opisany w specyfikacjach technicznych np. serii G Światowej
Unii Telekomunikacyjnej ITU. Kodeki audio to inaczej programowe lub sprzętowe
konwertery informacji analogowych na postać cyfrową umożliwiającą transmisję w sieci
pakietowej. Do podstawowych cech wszystkich kodeków zalicza się: przeznaczenie
(audio/video), jakość odwzorowania, oraz wielkość strumienia danych. Do
najpopularniejszych zalicza siÄ™: G.711, G.726, G.722, G.723.1, G729A, GSM, iLBC, Speer,
MP3, OGG. Dostęp do części z nich jest ograniczony prawami autorskimi, a ich użytkowanie
jest związane z wykupem licencji. Parametry wybranych kodeków przedstawione zostały w
tabeli 2.
6
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Tab. 2. Podstawowe parametrów popularnych kodeków audio
Przepływność nominalna Opóz
nienie kodowania Jakość
Nazwa kodeka
[kbit/s] [ms] (MOS)
G.711 64 0,125 4,1
G.726 16; 24; 32; 40 0,125 3,9
G.728 16 0,625 3,6
G.729 8 10 3,9
G.729a 8 10 3,7
G.723.1 6,3 37,5 3,9
G.723.1 5,3 37,5 3,6
GSM 6.10 13,2 20 3,7
iLBC 13,33; 15,2 30; 20 3,9
Speex 5,95; 8; 12; 15,2; 18,4; 24,8 20 b.d.
Ostatni z wymienionych parametrów określa szczególnie istotny podczas połączeń
parametr oceny jakości mowy. Jakość sygnału mowy może być oceniana metodami
subiektywnymi lub obiektywnymi. Metody subiektywne polegajÄ… na przeprowadzaniu
testów odsłuchowych na specjalnie dobranej grupie słuchaczy. Metody obiektywne
wykorzystują urządzenia, które wysyłają określony sygnał testowy a następnie odbierają
sygnał i porównują z sygnałem pierwotnym.
W celu określenia poziomu jakości sygnału mowy zwykle wykorzystuje się skalę
MOS (Mean Opinion Score) czyli średnią ocenę użytkownika opracowaną w zaleceniu P.800
ITU-T., która określa subiektywną ocenę zrozumiałości przekazu dz
więków mowy ludzkiej.
Skalę oceny MOS podzielono na pięć poziomów.
Tab. 3. Skala oceny zrozumiałości dz
więków mowy
Jakość Ocena MOS
Doskonała 5
Dobra 4
Dostateczna 3
Mierna 2
Niedostateczna 1
Zawarte w tabeli wartości należy traktować jako wyjściowy poziom jakości, który
może pozostać na tym poziomie lub zostać obniżony.
Dodatkowymi elementami wpływającymi na jakość oceny mowy, a nie będącymi
bezpośrednio związanymi z kodekami audio są:
·ð Opóz
nienia  stanowiące sumę opóz
nień wprowadzonych przez kodeki audio,
związanych z rozmiarami pakietów, czasami buforowania po stronie odbiorczej i
czasu transmisji pakietu przez sieć.
7
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
·ð Zjawisko echa  Echo powstaje z powodu przenikania energii sygnaÅ‚u przez elementy
składowe urządzenia krańcowego. Najczęściej przyczyną echa jest niedopasowanie
rozgałęz
nika przy przejściu z toru nadawczego i odbiorczego (4-przewodowego) na
liniÄ™ 2-przewodowÄ….
·ð Utrata pakietów w sieci lub ich przekÅ‚amanie  spowodowane zastosowaniem
szybkiego protokołu UDP.
Warto zwrócić uwagę na to, że zrozumiałość transmitowanej mowy może być różna
dla różnych języków. Na poniższym wykresie przedstawiono opracowane porównanie dla 13
języków świata.
Rys. 3. Porównanie wąskopasmowych kodeków mowy dla 13 języków zgodnie z zaleceniami przedstawionymi
w ITU-T P.862
4. Centrala VoIP
Komutacja VoIP jest realizowana za pośrednictwem serwerów centralowych VoIP.
Centralą VoIP może być dowolny serwer lub komputer PC pracujący pod kontrolą systemu
operacyjnego Linux. Centrala VoIP połączona jest z siecią Internet za pośrednictwem stałego,
symetrycznego łącza szerokopasmowego o przepływności adekwatnej do spodziewanego
ruchu telekomunikacyjnego oraz zastosowanych kodeków audio  video. Typowa centrala
VoIP zazwyczaj bazuje na rdzeniu centrali opracowanej przez Marka Spencera i firmÄ™
Dignum  Asterisk. Do cech charakterystycznych centrali VoIP należy zaliczyć:
·ð komutacjÄ™ poÅ‚Ä…czeÅ„ gÅ‚osowych i wideogÅ‚osowych,
8
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
·ð obsÅ‚ugÄ™ protokołów komutacyjnych: SIP, IAX, H.323,
·ð obsÅ‚ugÄ™ bram sieci PSTN,
·ð tele i wideokonferencje,
·ð pocztÄ™ gÅ‚osowÄ…,
·ð obsÅ‚ugÄ™ IVR (Interactive Voice Response)  automatycznego biura obsÅ‚ugi klienta,
·ð obsÅ‚ugÄ™ LCR (Least Cost Routing)  wybór najtaÅ„szego operatora docelowego sieci
stacjonarnej.
Programowanie centrali z poziomu kodu z
ródłowego jest stosunkowo uciążliwym
zajęciem. Wszelkie błędy w składni poleceń prowadzą do błędów, które będą powodować
nieprawidłowe lub niepełne funkcjonowanie abonenta. Dlatego istnieje duża liczba
 nakładek graficznych (GUI) na rdzeń centrali Asterisk. Jedną z popularniejszych jest
rozszerzenie FreeBPX i jej wersja TRIXBOX. W takim przypadku obsługę centrali prowadzi
siÄ™ poprzez przeglÄ…darkÄ™ Firefox firmy Mozzila lub innÄ… zgodnÄ… ze standardem HTML ver. 4.
W laboratorium uruchomiono centralÄ™ VoIP w wersji TRIXBOX.
3.2 Centrala AsteriskNOW
AsteriskNOW jest to w pełni rozwinięta dystrybucja centrali VoIP. Wydawcą systemu
jest bezpośrednio firma Digium. AsteriskNOW oprócz rdzenia komutacyjnego Asterisk
posiada także lekki system operacyjny CentOS (Linux), graficzny interfejs użytkownika
(GUI) FreePBX oraz zestaw sterowników bram zewnętrznych DAHDI. Dzięki temu może
być on zainstalowany od podstaw w zaledwie kilkadziesiąt minut, bez konieczności
instalowania wszystkich komponentów samodzielnie. System centrali jest dostępny za na
stronie producenta (http://www.asterisk.org/downloads/asterisknow) na prawach Open Source
i można go zainstalować na dowolnym komputerze klasy PC.
Podczas korzystania z centrali nie jest wymagana znajomość Linuxa, a nawet
zaawansowanej konfiguracji centrali. AsteriskNOW obsługuje trzy protokoły komutacyjne
VoIP: H.323, SIP oraz IAX. Poniższy rysunek przedstawia główne okno centrali.
9
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Rys. 4. Główne okno centrali AsteriskNOW
Centrala AsteriskNOW, podobnie, jak każda współczesna centrala telefoniczna,
pozwala na realizację wielu usług dodatkowych. Abonent centrali może samodzielnie
aktywować i deaktywować usługi wprowadzając odpowiadające im kody. Przykładowe usługi
prezentuje tabela 4.
Tab.4 Kody usług dodatkowych centrali Asterisk
Ko
Nazwa usługi Nazwa angielska
d
Lista połączeń złośliwych
numer listy złośliwych wywołań Black list a number *30
usuwanie numeru z listy złośliwych wywołań Remove a number from the blacklist *31
dopisanie do listy złośliwych wywołań ostatnio
Blacklist the last caller *32
wywołującego abonenta
Przekazywanie połączeń (Call Forward)
aktywacja przekierowania połączenia w przypadku Call Forward No Answer/Unavailable
*52
nieobecności abonenta Activate
wyłączenie przekierowania połączenia w Call Forward No Answer/Unavailable
*53
przypadku nieobecności abonenta Deactivate
aktywacja przekierowania wszystkich połączeń
*72
Call Forward All Activate
przychodzÄ…cych
wyłączenie przekierowania wszystkich połączeń
*73
Call Forward All Deactivate
przychodzÄ…cych
aktywacja przekierowania w przypadku zajętości
*90
Call Forward Busy Activate
abonenta
deaktywacja przekierowania w przypadku zajętości
*91
Call Forward Busy Deactivate
abonenta
10
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Połączenia oczekujące (Call Waiting)
aktywacja połączeń oczekujących Call Waiting Activate *70
wyłączenie usługi połączeń oczekujących Call Waiting Deactivate *71
Usługa nie przeszkadzać (Do-Not-Disturb)
włączenie usługi  nie przeszkadzać DND Activate *78
wyłączenie usługi  nie przeszkadzać DND Deactivate *79
Usługi informacyjne (Info services)
Test pogłosu Echo test *43
Sprawdzenie własnego numeru katalogowego Speak Your Exten Number *65
Sprawdzenie ostatnio wybieranego numeru Call Trace *69
Zegarynka Speaking Clock *60
Poczta głosowa Voicemail *97
3.3 Obsługa centrali AsteriskNOW
Do obsługi centrali AsteriskNOW wystarczy przeglądarka internetowa zainstalowana na
dowolnym komputerze pracującym w tej samej sieci, co centrala. Wejście do centrali
laboratoryjnej zainstalowanej w sali 015 SB następuje po wpisaniu adresu 192.168.100.100.
Okno powitalne centrali zawiera dwie opcje, z których pierwsza umożliwia dostęp abonentom
do swoich kont w centrali, druga daje dostęp administratorom centrali. Na rys. 4
przedstawiono okno powitalne.
Rys. 5. Fragment okna powitalnego centrali AsteriskNOW
W dalszej kolejności należy wykonać następujące czynności:
·ð zalogować siÄ™ do systemu wpisujÄ…c login i hasÅ‚o. Login: admin, hasÅ‚o: admin,
·ð na listwie górnej okna głównego należy wybrać zakÅ‚adkÄ™: Application, w celu
rozpoczęcia edycji nowych abonentów centrali.
·ð EdycjÄ™ abonenta rozpoczyna siÄ™ od wybrania typu terminala koÅ„cowego Device. W
przypadku terminali znajdujących się na stanowisku należy wybrać Generic SIP Device.
·ð Wybór należy potwierdzić przyciskiem Submit.
11
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
UWAGA: Zmiana ustawień w centrali (po zatwierdzeniu zmian  przycisk Done)
wymaga jej restartu. Komunikat o potrzebie restartu jest również
wyświetlany w postaci napisu w czerwonej ramce w górnej części okna
centrali.
Po wykonaniu powyższych czynności powinno zostać wyświetlone okno zarządzania
abonentami SIP2 (patrz rysunek 5).
Rys. 6. Okno Applications centrali VoIP
3.4. Procedura tworzenia nowego abonenta VoIP
Konfiguracja centrali do potrzeb stworzenia nowego abonenta wymaga wprowadzenia
zestawu parametrów w formie tekstowej. Standardowa składnia jest zależna od stosowanego
protokołu komutacji VoIP. W przypadku najpopularniejszego protokołu SIP, konfiguracji
dokonuje się w pliku /etc/asterisk/sip.conf, a zapis będzie miał następującą
postać:
[general] - fragment ustawień ogólnych
port=5060 - ustawienie portu sygnalizacji SIP
bindaddr=192.168.0.10 - adres, pod którym centrala nasłuchuje
komunikatów sygnalizacji
context=default - standardowe ustawienie dla abonentów SIP
[abonent] - definicja (nazwa) nowego abonenta
type=friend - rodzaj abonenta (inne opcje: peer, user)
secret=haslo - hasło uwierzytelniające abonenta w centrali
host=dynamic - sposób nadawania adresu IP abonentowi
defaultip=192.168.0.15 - alternatywny adres IP dla host=dynamic
dtmfmode=rfc2833 - pozwolenie na transmisję kodów DTMF
disallow=all - zerowanie ustawień kodeków A/V
allow=ulaw - zezwolenie użycia kodeka u PCM
allow=gsm - zezwolenie użycia kodeka GSM
allow=ilbc - zezwolenie użycia kodeka ilbc
language=pl - narodowość abonenta
mailbox=1000@internal - adres skrzynki pocztowej
itd.
2
SIP oznacza protokół komutacji VoIP za pośrednictwem którego będzie komunikował się terminal abonenta.
12
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Utworzenie nowego abonenta w centrali trixbox jest dokonywana w oknie
przeglądarki i wymaga wprowadzenia mniejszej liczby parametrów, gdyż część z nich jest
przypisywana automatycznie, tym niemniej trzy należy uznać za podstawowe:
1. User Extension  numer katalogowy abonenta SIP w centrali,
2. Display Name  nazwa abonenta, np. imię i nazwisko, które będzie wyświetlane na
wyświetlaczu abonenta wywoływanego,
3. Secret  unikalne hasło uwierzytelniające abonenta w centrali.
Po wpisaniu wymienionych wyżej parametrów należy operację zatwierdzić naciskając
przycisk Submit. Aby zmiany zostały przyjęte przez centralę należy zmieniona konfigurację
zatwierdzić naciskając czerwony przycisk Apply Configuration Changes. Po wykonaniu tej
operacji centrala jest przygotowana do obsługi abonenta w sieci VoIP. Potwierdzeniem
poprawności przeprowadzonej operacji utworzenia abonenta VoIP jest wyświetlenie jego
danych w panelu aktywności abonentów centrali (górna belka opcja Panel).
Rys. 6. Okno edycji nowego abonenta w centrali VoIP
Dodatkowo, warto zwrócić uwagę na usługę poczty głosowej (Voicemail &
Directory), do której konfiguracji również należy wprowadzić unikalne hasło. Usługa ta
pozwoli abonentom dzwoniącym (wywołującym) dany numer pozostawić wiadomość
13
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
głosową przechowywaną w centrali, a posiadaczowi poczty odsłuchanie jej przez terminal lub
w panelu użytkownika po wcześniejszym zalogowaniu.
Konfigurację tej części usług abonenta definiuje między innymi:
1. Status  Disabled (wyłączona poczta) / Enabled (włączona poczta),
2. Voicemail Password  unikalne hasło do poczty głosowej,
3. Email Address  w tym miejscu można wprowadzić adres e-mail, na który ma być
wysyłana wiadomość o nachodzącej poczcie głosowej,
4. Email Attachment  do poczty e-mail dołączany jest załącznik z nagraniem poczty,
5. Play CID  umożliwia w trakcie odsłuchiwania poczty głosowej odczytanie numeru
katalogowego nadawcy wiadomości,
6. Delete Voicemail  opcja umożliwia kasowanie wiadomości ze skrzynki głosowej.
Menu skrzynki wiadomości, dostępne dla użytkownika, prezentowane jest w języku
angielskim. Znaczenie poszczególnych komunikatów przedstawia tabela 5.
Tab.5 Menu poczty głosowej
kod funkcja kod funkcja kod funkcja
1 Wyślij odpowiedz

2 Oddzwoń
3 Nagłówek wiadomości
3 Opcje zaawansowane
4 Rozmowa wychodzÄ…ca
5 Zostaw wiadomość
* Powrót do menu
głównego
4 Odtwórz poprzednią wiadomość
1 Stare wiadomości
5 Powtórz bieżącą wiadomość
6 Odtwórz następną wiadomość
7 Skazuj bieżącą wiadomość
8 Przekaż wiadomość do skrzynki mailowej
9 Zachowaj wiadomość
* Pomoc
# wyjście
2 Zmiana folderu
3 Opcje zaawansowane
14
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
1 Nagraj wiadomość w przypadku niedostępności
2 Nagraj wiadomość w przypadku zajętości
Opcje skrzynki
0 3 Nagraj imiÄ™
głosowej
4 Zmień hasło
* Powrót do menu głównego
* Pomoc
# Wyjście
3.5. Panel abonencki w centrali AsteriskNOW
Zarządzanie częścią usług z poziomu terminala abonenta (telefonu) często jest
niewygodne, gdyż wymaga skupienia na komunikatach oraz znajomości kodów usług
dodatkowych. W przypadku central VoIP istnieje możliwość kontroli własnego konta poprzez
sieć internetową za pośrednictwem tzw. panelu abonenckiego. Przykład takiego panelu
przedstawia rysunek 7.
Rys. 7. Okno logowania do Panelu abonenckiego centrali VoIP
Procedura logowania do Panelu abonenckiego wygląda następująco:
1. Przełączyć profil abonenta z administratora centrali na użytkownika wybierając opcję:
Admin mode [switch], tak aby pojawiło się User mode [switch],
2. Na listwie górnej okna głównego wybrać opcję Portal,
3. W oknie logowania jako Login wpisać numer abonenta, jako Password hasło do
poczty głosowej.
Po zalogowaniu do Panelu istnieje możliwość wyświetlenia listy:
·ð Voicemail - odsÅ‚uchanie poczty gÅ‚osowej,
·ð Call Monitor  lista poÅ‚Ä…czeÅ„ wychodzÄ…cych,
15
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
·ð Phone Features  usÅ‚ugi dodatkowe:
o Call Waiting  połączenie oczekujące,
o Do No Disturb  funkcja  nie przeszkadzać ,
o Call Forwarding (przekierowanie połączenia w przypadku):
żð Unconditional - bezwarunkowe
żð Unavailable  abonent niedostÄ™pny,
żð Busy  abonent w trakcie rozmowy,
4. Terminale VoIP
Wprowadzenie do użytku technologii VoIP wiąże się z użyciem specjalnych terminali
abonenckich oraz innych urządzeń wspomagających proces komutacyjny. Terminale służące
do komunikacji w sieciach VoIP najogólniej można podzielić na dwie charakterystyczne
grupy: programowe (softphone) oraz sprzętowe (hardware phone equipment)
Do pierwszej z wymienionych obecnie można zaliczyć różnorodne aplikacje
instalowane w postaci programów przeznaczonych na komputery PC, aplikacji do telefonów
komórkowych oraz tzw. webphone ów, które pozwalają na komunikację VoIP bezpośrednio
przez strony internetowe. Rozwiązanie typu webphone, w odróżnieniu od softphone a, jest
polega na uruchamieniu w postaci plugina do przeglądarki i nie wymaga bezpośredniej
instalacji na dysku komputera PC, co oznacza, że korzystanie z takiego telefonu jest możliwe
na każdym komputerze bez potrzeby wcześniejszej instalacji jakiegokolwiek oprogramowania
(poza przeglÄ…darkÄ…). WadÄ… takiego rozwiÄ…zania jest jednak zazwyczaj ograniczenie do
konkretnej platformy internetowej.
Jednym z rozwiązań typu softphone jest, wykorzystywany w trakcie realizacji
ćwiczenia, bezpłatny program X-Lite. Jego zaawansowane możliwości umożliwiają obsługę
do czterech niezależnych operatorów, posiada książkę telefoniczną, udostępnia
zaawansowaną analizę historii połączeń, funkcję połączeń konferencyjnych oraz
wideokonferencyjnych. Dostępny bezpłatnie kod z
ródłowy aplikacji jest przyczyną dużej
popularyzacji programu wśród wielu operatorów VoIP, którzy umieszczają w nim swoje logo,
wprowadzają ustawienia swoich serwerów VoIP oraz wzbogacają program o dodatkową
możliwość szyfrowania połączeń. Aplikacja pozwala na pracę z protokołem SIP. Okno
główne programu X-Lite zostało przedstawione na rys. 8.
16
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Rys. 8. Terminale software owe VoIP. Od lewej: X-Lite, Linphone, tpad
Wykorzystanie tego rozwiązania może mieć praktyczne zastosowanie w firmach
transportowych w różnego rodzaju centrach zarządzania i dystrybucji informacji typu
CallCenter. Użycie aplikacji komputerowej daje w takich przypadkach większe możliwości
działania operatora poprzez bezpośredni dostęp do komputerowych baz danych, informacji o
aktualnym miejscu przebywania przesyłki oraz dokumentach przewozowych. Dodatkową
zaletą tego rozwiązania jest stosunkowo prosta możliwość rejestracji prowadzonych rozmów
bezpośrednio na dysk twardy komputera operatora. Zastosowanie urządzeń zewnętrznych
zawsze jest kosztowne i trudne w realizacji.
Wadą rozwiązania typu softphone jest brak jakichkolwiek mechanizmów gwarancji
odnośnie szerokości pasma wykorzystywanego do transmisji głosu. Zazwyczaj występuje też
ograniczenie do wybranego systemu operacyjnego i konieczność pobierania aktualizacji. Do
niewątpliwych zalet trzeba natomiast zaliczyć stosunkowo małe wymagania odnośnie
wydajności procesora czy karty dz
więkowej, możliwość utworzenia książki telefonicznej czy
korzystania z usług więcej niż jednego operatora telefonii internetowej.
Rozwiązania hardware owe należą do grupy urządzeń nie wymagających komputera
jako elementu pośredniczącego w procesie komunikacji VoIP. Urządzenia te można podzielić
na dwie grupy: telefony oraz bramy VoIP.
Telefony VoIP stanowiÄ… kompleksowe rozwiÄ…zania przypominajÄ…ce wyglÄ…dem
nowoczesne telefony stacjonarne. Występują w wersji:
·ð przewodowej  podÅ‚Ä…czanej do lokalnej sieci Ethernet przy pomocy skrÄ™tki,
·ð bezprzewodowej  zawierajÄ…cej bezprzewodowÄ… sÅ‚uchawkÄ™ DECT i
podłączaną do sieci lokalnej bazę systemu.
17
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Bramy VoIP są elementami pośredniczącymi pomiędzy tradycyjnymi urządzeniami
(telefony, faxy, modemy) podłączanymi bezpośrednio do tradycyjnych sieci
telekomunikacyjnych, a sieciÄ… internetowÄ…. Ich konfiguracja pozwala na optymalne
wykorzystanie istniejącego sprzętu i nowoczesnej technologii. Przykładowe urządzenia
przedstawiono na rysunku 9.
Rys. 9. Terminale hardware owe VoIP. Od lewej: telefon przewodowy i bezprzewodowy AASTRA,
brama AVM
4.1. Konfiguracja SoftPhone a
Bez względu na to czy abonent centrali VoIP korzysta z telefonu zainstalowanego w
formie aplikacji na swoim komputerze, czy używa telefonu sprzętowego musi dokonać jego
konfiguracji. Prawidłowa konfiguracja telefonu VoIP powinna zawierać: unikalny login i
hasło abonenta, domenę operatora (adres IP centrali) itd. Skrótowy opis podstawowej
konfiguracji aplikacji X-Lite wersja 3.03 dla MS Windows jest następująca.
1. Kliknij prawym przyciskiem myszy w oknie wyświetlacza softphone u i wybierz
opcjÄ™ SIP Account Settings...
2. W nowym oknie naciśnij prycisk Add...
3. W kolejnym oknie wybierz zakładkę Account i wypełnij pola User Details
4. Display Name  prezentowana nazwa abonenta telefonu
5. User name  nazwa użytkownika w centrali
6. Password  hasło uwierzytelniające
7. Authorization user name  autoryzowana nazwa użytkownika
8. Domain  w tym polu wpisywany jest adres centrali VoIP.
3
Obsługa dostępnej wersji X-Lite 4.0, pomimo zmienionego interfejsu użytkownika, jest zgodna z opisywaną
wersjÄ… X-Lite 3.0.
18
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Rys. 10. Okno konfiguracji ustawień abonenta w aplikacji X-Lite
Pozostałe opcje ustawień nie są wymagane w podstawowej konfiguracji telefonu. Jako
końcowy etap konfiguracji należy nacisnąć przycisk OK i sprawdzić poprawność
zalogowania telefonu do centrali. W przypadku błędów należy sprawdzić poprawność
wpisanych parametrów. Po zalogowaniu do centrali na wyświetlaczu aplikacji powinien
pojawić się komunikat: Ready Your username is: xxxx. Od tej chwili możemy wykonywać
połączenia głosowe za pośrednictwem centrali VoIP.
4.2. Konfiguracja telefonu VoIP GRANDSTREAM GXP 2000
Telefon VoIP GRANDSTREAM GXP 2000 należy do grupy nowoczesnych i
zaawansowanych technologicznie urządzeń do głosowej komunikacji w sieci Internetowej.
Dzięki zaawansowanej funkcjonalności, z dodatkowym modułem sygnalizacyjnym, może
posłużyć jako pulpit dyspozytorski lub urządzenie typu AWIZO. Zdjęcie urządzenia
przedstawiono na rysunku 11.
Rys. 11. Telefon VoIP GRANDSTREAM GXP 2000
19
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Konfiguracja stacjonarnego telefonu VoIP jest możliwa na dwa sposoby. Pierwszy jest
wykorzystanie klawiatury i wyświetlacza urządzenia w celu konfiguracji. Drugim,
wygodniejszym jest połączenie się z telefonem za pośrednictwem przeglądarki internetowej
komputera podłączonego do tej samej sieci co telefon. Laboratoryjne telefony VoIP typu
GrandStream 2000 dostępne są pod adresami:
·ð Sala 015: 192.168.100.101
·ð Sala 012: 192.168.100.102
UWAGA: Zespół wykonujący ćwiczenie w danej sali ma prawo do konfiguracji
urządzeń znajdujących się na stanowisku. W przypadku stwierdzenia ingerencji
sieciowej w urządzenia z sąsiedniej sali Zespół będzie ukarany utratą zdobytych
punktów z wejściówki.
Konfiguracja urządzeń jest możliwa po zalogowaniu (hasło: admin). W odpowiedniej
zakładce (np. Konto 1 (Account 1), Konto 2, & ) należy wprowadzić niezbędne parametry
konfiguracji abonenta, zgodne z wcześniejszą konfiguracją abonenta w centrali.
Rys. 12. Okno konfiguracji ustawień konta abonenta w telefonie GrandStream GXP 2000
UWAGA: Zmiany ustawień muszą zostać potwierdzone przyciskiem Update oraz
restartem urzÄ…dzenia  przycisk Restart
4.3. Konfiguracja bramy VoIP Linksys Cisco PAP2T
20
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
Brama Linksys PAP2T jest wygodnym rozwiązaniem dla osób pragnących zachować
dotychczas wykorzystywane terminale telefoniczne sieci analogowej. Dotyczy to zarówno
urządzeń telefonicznych, modemowych, faksowych oraz specjalnego przeznaczenia. Zdjęcie
urzÄ…dzenia przedstawiono na rysunku 13.
Rys. 13.Brama VoIP Linksys PAP2T
Konfiguracja bramy VoIP jest dostępna dwiema drogami. Pierwsza polega na
wykorzystaniu specjalnych kodów wprowadzanych bezpośrednio z terminala podłączonego
do bramy. Umożliwiają one ocenę i zmianę podstawowych parametrów pracy bramy, do
których należą adres IP, tryb pracy, stan kont abonentów, itd.
Wygodniejszym sposobem konfiguracji jest użycie przeglądarki internetowej
zainstalowanej na komputerze znajdujÄ…cym siÄ™ w tej samej sieci co telefon. Bramy Linksys
PAP2T znajdujące się na stanowiskach laboratoryjnych są dostępne pod adresami:
·ð Sala 015: 192.168.100.103
·ð Sala 012: 192.168.100.104
UWAGA: Zespół wykonujący ćwiczenie w danej sali ma prawo do konfiguracji
urządzeń znajdujących się na stanowisku.
Konfiguracja urządzenia jest możliwa bezpośrednio po wpisaniu jego adresu w pasku adresu
przeglądarki internetowej (brak założonego hasła). W celu konfiguracji należy wykonać w
kolejności:
Zmienić User Login na Admin Login.
Zmienić Basic View na Advanced View.
Wybrać linię (zakładkę), która ma być skonfigurowana (aparat telefoniczny powinien być
podłączony do gniazda linii pierwszej (Line 1).
21
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
W oknie Line 1 należy wprowadzić niezbędne parametry konfiguracji abonenta, zgodne z
wcześniejszą konfiguracją abonenta w centrali. Ustaw parametry:
·ð Enable Line: Yes
·ð NAT Keep Alive Enable: Yes
·ð Register: Yes
·ð Register Expires: 3600
·ð SIP Port: 5060
·ð Proxy: 192.168.100.100 (adres centrali)
·ð User ID: nazwa konta SIP (SSDMGGN)
·ð Password: hasÅ‚o do konta SIP
·ð Preferred Codec: G711u (kodek PCM wersja europejska)
Poniższy rysunek przedstawia okno konfiguracji bramy wraz z zaznaczonymi
ważniejszymi elementami konfiguracji konta abonenta VoIP.
Rys. 14. Okno konfiguracji bramy Linksys PAP2T
22
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
4.4. IVR bramki Linksys
Bramka Linksys jest urządzeniem, które domyślnie ma włączoną funkcję dynamicznego
nadawania adresu IP w sieci. Niestety, oznacza to, że może się zdarzyć, że serwer nada adres
inny od zakładanego, a urządzenie nie posiada wyświetlacza, na którym mógłby przedstawić
aktualny adres nadany przez serwer zarządzający siecią. Producent urządzenia przewidział
taką ewentualność i zaimplementował specjalny system IVR umożliwiający wybrane operacje
na pomocą terminala analogowego podłączonego do gniazda Line 1.
Tab. 6. Lista kodów IVR bramki Linksys
Kod z
Operacja Parametry Uwagi
klawiatury
Wejście do menu
* * * * Brak
IVR
Wyjście z menu IVR *3948# Brak
Stan DHCP *100# Brak
Naciśnij 1 aby włączyć, naciśnij 0 Wymaga
Wł/Wył DHCP *101#
aby wyłączyć hasła
Aktualny adres IP *110# Brak
Nowy statyczny Adres IP wprowadzamy: Wymaga
*111#
adres IP 192*168*2*215# hasła
Aktualna maska
*120# Brak
sieci
Adres maski wprowadzamy: Wymaga
Nowa maska sieci *121#
255*255*255*0# hasła
Aktualna brama
*130# Brak
sieci
Nowy adres IP Adres IP wprowadzamy: Wymaga
*131#
bramy sieci 192*168*2*215# hasła
Adres MAC *140# Brak
Wersja firmware *150# Brak
1  potwierdzenie, * - anulowanie
Factory reset *73738#
operacji
23
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
5. Przebieg ćwiczenia
1.1. Uruchom przeglÄ…darkÄ™ internetowÄ… na komputerze stanowiska laboratoryjnego.
1.2. Zaloguj siÄ™ zdalnie do centrali VoIP znajdujÄ…cej siÄ™ pod adresem IP:
192.168.100.100.
1.3. Przejdz
w tryb administratora centrali: admin, hasło: admin,
1.4. Korzystając z menu Extensions rozwiń listę istniejących abonentów centrali.
1.5. Utwórz w centrali trzech nowych abonentów o numerach wg zasady
RRRRDMGGSSN (gdzie: RRRR- rok, SS  numer sali, DM  dzień miesiąca
wykonywania ćwiczenia, GG  godzina rozpoczęcia zajęć, N  numer kolejny, tj.: 1 
X-Lite, 2  Grandstream GXP 2000, 3  Linksys PAP2T). Display name  dowolny,
Secret  dowolny, poczta głosowa  hasło dowolne.
1.6. Sprawdz
, status nowych abonentów w zakładce Panel w centrali.
1.7. Uruchom panel abonencki (user mode w oknie startowym centrali) i zaloguj siÄ™ na
konto każdego z abonentów wykorzystując numer katalogowy, jako login i hasło do
poczty głosowej jako password.
1.8. Uruchom telefon software owy X-Lite na komputerze stanowiskowym.
1.9. Dokonaj konfiguracji aplikacji zgodnie z parametrami kodowania dla
zaprogramowanego przez zespół pierwszego abonenta centrali RRRR-DM-GG-SS1.
1.10. Sprawdz
czy aplikacja X-Lite została zarejestrowana w centrali (Status:
Ready). Sprawdz
status pierwszego abonenta w centrali (Panel).
1.11. Sprawdz
adres IP terminala GrandStream GPX2000. KorzystajÄ…c z
przeglądarki zaloguj się do telefonu GrandStream GXP 2000 na stanowisku (hasło:
admin).
1.12. Dokonaj konfiguracji urzÄ…dzenia zgodnie z parametrami konta utworzonego
przez zespół w centrali. W przypadku poczty głosowej możliwość korzystania z
wybierania DTMF wymaga zaznaczenia transmisji poprzez protokół RTP!
1.13. Wykonaj operację Update oraz Restart urządzenia. Prawidłowa konfiguracja
terminala sygnalizowana jest pogrubioną czcionką wyświetlanego na ekranie
urzÄ…dzenia numeru katalogowego.
1.14. Sprawdz
adres IP brakmi VoIP Linksys PAP2T. Wykonaj operacjÄ™
konfiguracji bramy (brak ustanowionego hasła).
1.15. Prawidłowo przeprowadzona konfiguracja jest sygnalizowana odpowiednią
diodÄ… na obudowie urzÄ…dzenia.
24
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
1.16. Przeprowadz
rozmowę testową pomiędzy abonentami softphone a i każdym z
urządzeń hardware owym. Jak można ocenić jakość rozmowy? Czy w trakcie
rozmowy centrala sygnalizuje aktualnie zestawione połączenie? sprawdz
zachowanie
centrali w Panelu (patrz opcja w górnym menu).
1.17. Sprawdz
, czy połączenie pomiędzy telefonem Grandstream i bramą Linksys
pozwala na uzyskanie lepszej jakości połączenia?
1.18. Wykonaj operację nagrania wiadomości na poczcie głosowej terminala o
numerze 3, a następnie odsłuchaj wiadomość za pośrednictwem terminala (należy
najpierw zadzwonić na pocztę głosową w centrali i podać hasło zgodnie z tym, które
zostało wprowadzone podczas tworzenia abonenta w centrali).
1.19. Włącz usługę dodatkową na numer 2   nie przeszkadzać (Do Not Disturb).
Sprawdz
jej działanie z innego terminala. Co słyszy abonent wywołujący terminal nr
2?
1.20. Zamów usługę przekierowania rozmowy abonenta nr 1, gdy abonent ten jest
niedostępny na nr 3. Jaka jest reakcja centrali? Z czego ona wynika? Wykorzystaj do
tego doświadczenia Panel abonencki centrali. Zapisz spostrzeżenia.
1.21. Sprawdz
działanie usług informacyjnych i zapisz spostrzeżenia (wszystkie
komunikaty są wypowiadane w jęz. angielskim):
1.21.1. Test pogłosu (Echo Test),
1.21.2. Mój numer (Speak Your Exten Number),
1.21.3. Moje ostatnie połączenie (Call Trace),
1.21.4. Zegarynka (Speaking Clock).
1.22. Przeprowadz
telekonferencję między wszystkimi abonentami, tj. nr 1, nr 2 i nr
3. Sprawdz
jej działanie. Zapisz spostrzeżenia.
1.23. Przygotuj sprawozdanie z ćwiczenia.
6. Literatura:
[1] Bromski M., Telefonia VoIP. Multimedialne sieci IP, Wydawnictwo BTC, Warszawa
2006r.
[2] Kabaciński W., Żal M., Sieci telekomunikacyjne, WKiA
, Warszawa 2008r.
[3] Meggelen J.V., Smith J., Madsen L., Asterisk. The Future of The Telephony, O Reilly,
Sebastopol 2005r.
[4] Surgut K., Tania telefonia internetowa VoIP, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2006r
25
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
Ćw 4. Telefonia internetowa VoIP 2013-11-09
[5] Wallingford T., VoIP. Praktyczny przewodnik po telefonii internetowej, Wydawnictwo
Helion, Gliwice 2007 r.
26
Laboratorium Telekomunikacji Kolejowej
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej