MAJ
TEK I KAPITAA

MAJ
TEK PRZEDSI
BIORSTWA
MAJ
TEK
PRZEDSI
BIORSTWA
SKA
ADNIKI MAJ
TKU y
RÓDA
A FINANSOWANIA
(co firma posiada?) (skÄ…d firma to ma?)
=
MAJ
TEK MAJ
TEK KAPITAA
KAPITAA

TRWAA
Y OBROTOWY WA
ASNY OBCY
ujęcie rzeczowe ujęcie finansowe
© Marek Masztalerz
1
BILANS
AKTYWA PASYWA
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
4. Inwestycje długoterminowe
AKTYWA OBROTOWE KAPITAA
OBCY
1. Zapasy 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
2. Nale\
ności krótkoterminowe 2. Zobowiązania długoterminowe
3. Inwestycje krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
© Marek Masztalerz
KLASYFIKACJA AKTYWÓW
AKTYWA TRWAA
E AKTYWA OBROTOWE
wartości niematerialne
AKTYWA
***
NIEMATERIALNE i prawne
AKTYWA
zapasy materiałów, towarów,
środki trwałe
produktów i półproduktów
RZECZOWE
nale\
ności handlowe
o okresie spłaty powy\
ej roku
bez względu na termin spłaty
NALEśNOŚCI
(z wyjÄ…tkiem nale\
ności
oraz inne nale\
ności o terminie
handlowych)
spłaty poni\
ej roku
aktywa finansowe przeznaczone
nieruchomości inwestycyjne
AKTYWA do zbycia w ciÄ…gu roku oraz
oraz aktywa finansowe
utrzymywane przez okres
aktywa pieniÄ™\
ne (gotówka, czeki
INWESTYCYJNE
dłu\
szy ni\
12 miesięcy
i weksle poni\
ej 3 miesięcy)
© Marek Masztalerz
2
WARTOÅšCI NIEMATERIALNE
prawa majÄ…tkowe nadajÄ…ce siÄ™ do gospodarczego
wykorzystania, o przewidywanym okresie
ekonomicznej u\
yteczności dłu\
szym ni\
rok,
przeznaczone do u\
ywania na potrzeby jednostki:
" autorskie prawa majÄ…tkowe,
" licencje i koncesje,
" prawa do wynalazków i patentów,
" znaki towarowe,
" wzory u\
ytkowe i zdobnicze,
" know-how,
" koszty zakończonych prac rozwojowych,
" nabyta wartość firmy.
© Marek Masztalerz
WARTOÅšCI NIEMATERIALNE
W BILANSIE
AKTYWA PASYWA
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
4. Inwestycje długoterminowe KAPITAA
OBCY
AKTYWA OBROTOWE 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
1. Zapasy 2. Zobowiązania długoterminowe
2. Nale\
ności krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
3. Inwestycje krótkoterminowe
WARTOÅšCI NIEMATERIALNE I PRAWNE
1. Koszty zakończonych prac rozwojowych
2. Wartość firmy
3. Inne wartości niematerialne
4. Zaliczki na wartości niematerialne
© Marek Masztalerz
3
ÅšRODKI TRWAA
E
rzeczowe aktywa trwałe o przewidywanym okresie
ekonomicznej u\
yteczności dłu\
szym ni\
rok,
kompletne, zdatne do u\
ytku i przeznaczone na
potrzeby jednostki:
" nieruchomości (grunty, prawo wieczystego
u\
ytkowania gruntu, budowle, budynki,
lokale, spółdzielcze prawa własnościowe),
" maszyny i urzÄ…dzenia,
" środki transportu,
" inwentarz \
ywy.
© Marek Masztalerz
ÅšRODKI TRWAA
E W BILANSIE
AKTYWA PASYWA
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
4. Inwestycje długoterminowe KAPITAA
OBCY
AKTYWA OBROTOWE 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
1. Zapasy 2. Zobowiązania długoterminowe
2. Nale\
ności krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
RZECZOWE AKTYWA TRWAA
E
3. Inwestycje krótkoterminowe
1. Środki trwałe
a) grunty (w tym prawo wieczystego u\
ytkowania gruntu
b) budynki, lokale i obiekty in\
ynierii lÄ…dowej i wodnej
c) urzÄ…dzenia techniczne i maszyny
d) środki transportu
e) inne środki trwałe
2. Środki trwałe w budowie
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
© Marek Masztalerz
4
ZAPASY
rzeczowe aktywa obrotowe przeznaczone do zbycia lub zu\
ycia
w ciągu 12 miesięcy lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego
właściwego dla danej działalności, jeśli trwa on dłu\
ej ni\
rok:
TOWARY
MATERIAA
Y
zakupione w celu odprzeda\
y
przeznaczone do zu\
ycia
bez przetwarzania, np. wiśnie
na własne potrzeby, np.
w sklepie spo\
ywczym
wiśnie u producenta
soków owocowych
PRODUKTY
wytworzone we własnym
zakresie, np. wiśnie u sadownika
© Marek Masztalerz
ZAPASY W BILANSIE
AKTYWA PASYWA
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
4. Inwestycje długoterminowe KAPITAA
OBCY
AKTYWA OBROTOWE 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
1. Zapasy 2. Zobowiązania długoterminowe
2. Nale\
ności krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
3. Inwestycje krótkoterminowe
ZAPASY
1. Materiały
2. Półprodukty i produkty w toku
3. Produkty gotowe
4. Towary
5. Zaliczki na dostawy
© Marek Masztalerz
5
NALEśNOŚCI
kwoty nale\
ne jednostce nie wchodzące w skład aktywów finansowych,
tj. z wyłączeniem udzielonych po\
yczek i weksli obcych
FIRMA
ODBIORCY PRACOWNICY
np. za towary, materiały, usługi np. pobrane zaliczki
na podró\
e słu\
bowe
UWAGA!
Nale\
ności handlowe są
zawsze ujmowane w bilansie
jako krótkoterminowe bez INSTYTUCJE PUBLICZNE
względu na termin spłaty.
np. nadpłacony podatek do zwrotu
© Marek Masztalerz
NALEśNOŚCI W BILANSIE
NALEśNOŚCI DA
UGOTERMINOWE
AKTYWA PASYWA
1. Od jednostek powiÄ…zanych
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
2. Od pozostałych jednostek
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
4. Inwestycje długoterminowe KAPITAA
OBCY
AKTYWA OBROTOWE 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
1. Zapasy 2. Zobowiązania długoterminowe
2. Nale\
ności krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
3. Inwestycje krótkoterminowe
NALEśNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE
1. Nale\
ności od jednostek powiązanych
2. Nale\
ności od pozostałych jednostek
a) z tytułu dostaw i usług, o okresie spłaty:
- do 12 miesięcy
- powy\
ej 12 miesięcy
b) z tytułu podatków, dotacji, ceł, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych oraz innych świadczeń
c) inne
d) dochodzone na drodze sÄ…dowej
© Marek Masztalerz
6
INWESTYCJE
aktywa nabyte przez jednostkÄ™ w celu
osiągnięcia korzyści ekonomicznych
wynikających z przyrostu wartości tych
aktywów, uzyskania z nich przychodów
w postaci odsetek, dywidend, czynszu
lub innych po\
ytków; do inwestycji
zalicza się równie\
udzielone po\
yczki
oraz posiadane środki pienię\
ne
© Marek Masztalerz
RODZAJE INWESTYCJI
dzieła sztuki i kosztowności
INWESTYCJE
wartości niematerialne
NIEFINANSOWE
nieruchomości
akcje i udziały
obligacje i bony skarbowe
instrumenty pochodne
INWESTYCJE
FINANSOWE
udzielone po\
yczki
weksle i czeki
gotówka
© Marek Masztalerz
7
INWESTYCJE W BILANSIE
INWESTYCJE DA
UGOTERMINOWE
AKTYWA PASYWA
1. Nieruchomości
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
2. Wartości niematerialne i prawne
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
3. DÅ‚ugoterminowe aktywa finansowe
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
- udziały lub akcje
4. Inwestycje długoterminowe KAPITAA
OBCY
- inne papiery wartościowe
AKTYWA OBROTOWE 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
- udzielone po\
yczki
1. Zapasy 2. Zobowiązania długoterminowe
2. Nale\
ności krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
- inne długoterminowe aktywa finansowe
3. Inwestycje krótkoterminowe
4. Inne inwestycje długoterminowe
INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE
1. Krótkoterminowe aktywa finansowe
c) środki pienię\
ne i inne aktywa pieniÄ™\
ne
a) w jednostkach powiÄ…zanych
- środki pienię\
ne w kasie i na rachunkach bankowych
b) w pozostałych jednostkach
- inne środki pienię\
ne
- udziały lub akcje
- inne aktywa pieniÄ™\
ne
- inne papiery wartościowe
2. Inne inwestycje krótkoterminowe
- udzielone po\
yczki
- inne krótkoterminowe aktywa finansowe
© Marek Masztalerz
KAPITAA
WA
ASNY
kapitał podstawowy przekazany jednostce
KAPITAA

przez właścicieli na czas nieokreślony, np.
POWIERZONY
wkłady wniesione przez wspólników
kapitał zapasowy powstały z gromadzenia
zysków zatrzymanych w jednostce oraz
KAPITAA

kapitały rezerwowe z innych z
ródeł, np.
SAMOFINANSOWANIA
dopłat właścicieli lub aktualizacji wyceny
aktywów trwałych
© Marek Masztalerz
8
KAPITAA
WA
ASNY W BILANSIE
AKTYWA PASYWA
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
4. Inwestycje długoterminowe KAPITAA
OBCY
KAPITAA
(FUNDUSZ) WA
ASNY
AKTYWA OBROTOWE 1. Rezerwy na zobowiÄ…zania
I. Kapitał (fundusz) podstawowy
1. Zapasy 2. Zobowiązania długoterminowe
II. Nale\
ne wpłaty na kapitał podstawowy
2. Nale\
ności krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
(wielkość ujemna)
3. Inwestycje krótkoterminowe
III. Udziały (akcje) własne
(wielkość ujemna)
IV. Kapitał (fundusz) zapasowy
V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny
UWAGA! VI. Pozostałe kapitały (fundusze)
rezerwowe
Zysk (strata) to ró\
nica między
VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych
przychodami i kosztami.
Zysk jest obliczany VIII. Zysk (strata) netto
w rachunku zysków i strat
IX. Odpisy z zysku netto w ciÄ…gu roku
(wielkość ujemna)
© Marek Masztalerz
ZOBOWI
ZANIA
kwoty nale\
ne innym jednostkom (długi)
DOSTAWCY
INSTYTUCJE
PUBLICZNE
BANKI
FIRMA
POSIADACZE
WEKSLI
PRACOWNICY
POśYCZKODAWCY
© Marek Masztalerz
9
RODZAJE ZOBOWI
ZAC

zobowiązania wobec dostawców towarów, materiałów i usług
ZOBOWI
ZANIA
(UWAGA! ZobowiÄ…zania handlowe sÄ… zawsze ujmowane jako
HANDLOWE
krótkoterminowe bez względu na termin wymagalności)
ZOBOWI
ZANIA
zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych
PUBLICZNOPRAWNE świadczeń
zobowiązanie jednostki do wydania aktywów finansowych
ZOBOWI
ZANIA
albo do wymiany instrumentu finansowego na niekorzystnych
FINANSOWE
warunkach, np. kredyty bankowe, po\
yczki, zobowiÄ…zania z
tytułu emisji obligacji
ZOBOWI
ZANIA
weksle własne (wystawione przez jednostkę)
WEKSLOWE
zobowiązania z tytułu wynagrodzeń (pensja do wypłaty)
ZOBOWI
ZANIA
oraz inne zobowiązania wobec pracowników (np. nale\
ny
WOBEC PRACOWNIKÓW
pracownikowi zwrot kosztów podró\
y słu\
bowej)
zobowiązania, których kwota i termin płatności nie są pewne
REZERWY
© Marek Masztalerz
ZOBOWI
ZANIA W BILANSIE
AKTYWA PASYWA
ZOBOWI
ZANIA DA
UGOTERMINOWE
AKTYWA TRWAA
E KAPITAA
WA
ASNY
1. Wobec jednostek powiÄ…zanych
1. Wartości niematerialne i prawne 1. Kapitał podstawowy
2. Wobec pozostałych jednostek
2. Środki trwałe 2. Kapitał zapasowy
a) kredyty i po\
yczki
3. Nale\
ności długoterminowe 3. Zysk (strata)
4. Inwestycje długoterminowe KAPITAA
OBCY
b) z tytułu emisji dłu\
nych papierów
AKTYWA OBROTOWE 1. Rezerwy na zobowiązania wartościowych
1. Zapasy 2. Zobowiązania długoterminowe
c) inne zobowiÄ…zania finansowe
2. Nale\
ności krótkoterminowe 3. Zobowiązania krótkoterminowe
d) inne
3. Inwestycje krótkoterminowe
ZOBOWI
ZANIA KRÓTKOTERMINOWE
1. Wobec jednostek powiÄ…zanych
2. Wobec pozostałych jednostek
e) zaliczki otrzymane na dostawy
a) kredyty i po\
yczki
f) zobowiÄ…zania wekslowe
b) z tytułu emisji dłu\
nych papierów wartościowych
g) z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń i innych świadczeń
c) inne zobowiÄ…zania finansowe
h) z tytułu wynagrodzeń
d) z tytułu dostaw i usług, o okresie wymagalności:
i) inne
- do 12 miesięcy
3. Fundusze specjalne
- powy\
ej 12 miesięcy
© Marek Masztalerz
10
BILANS W PRAKTYCE
WIELKOÅšCI BILANSOWE STRUKTURA BILANSU
suma
AT AO KW KO AT AO KW KO
(mln zł)
KGHM 7 078 3 899 6 214 4 763 10 977 64% 36% 57% 43%
Netia 1 965 442 2 258 149 2 407 82% 18% 94% 6%
LOT 2 026 722 1 342 1 406 2 748 74% 26% 49% 51%
Agora 975 459 1 091 343 1 434 68% 32% 76% 24%
TVN 958 470 381 1 047 1 428 67% 33% 27% 73%
śywiec 1 708 672 1 200 1 180 2 380 72% 28% 50% 50%
Optimus 11 69 21 59 80 14% 86% 26% 74%
* wszystkie kwoty w mln zł
© Marek Masztalerz
STRUKTURA BILANSU W PRAKTYCE
100%
90%
80%
70%
60%
Aktywa obrotowe
50%
Aktywa trwałe
40%
30%
20%
10%
0%
KGHM Netia LOT Agora TVN śywiec Optimus
100%
90%
80%
70%
60%
Kapitał obcy
50%
Kapitał własny
40%
30%
20%
10%
0%
KGHM Netia LOT Agora TVN śywiec Optimus
© Marek Masztalerz
11