Ton–drgania
sinusoidalne;
dźwięk ma ciśnienie 2·10-5 Pa a
dźwięk niepożądany.
Dźwięk
–wiele
jednocześnie
granica bólu to ok. 20 Pa.
Hałas
–definicje
Definicja
słyszanych tonów (liczby tonów
Gęstość energii akustycznej E –
obecnie obowiązująca: Hałas–
poszczególnych
tonów
są
zawarta w jednostce przestrzeni
wszelkie
niepożądane,
między sobą w proporcji liczb
energia
dźwięku.
Dla
fal
nieprzyjemne,
dokuczliwe,
a
całkowitych.
Szum
–drgania
płaskich
E
=
I/c.
W
często
szkodliwe
drgania
poszczególnych tonów są o
pomieszczeniach
zamkniętych
mechaniczne
ośrodka
dowolnej częstotliwości.
wg
teorii
pogłosu,
źródło
sprężystego,
działające
za
Prędkość dźwięku - c - jest to
dźwięku o mocy P wytwarza
pośrednictwem powietrza na
prędkość
z
jaką
dźwięki
gęstość
energii
akustycznej
organ słuchu i inne zmysły oraz
rozchodzą się w ośrodku i
E=4P/Ac(A –absorpcja ścian w
elementy organizmu człowieka.
można
ją
zapisać
w
m2)
Zatem hałas i wibracje stanowią
następującej postaci: c =γ*f ; γ
Każdy dźwięk, zgodnie z zasadą
zanieczyszczenie
środowiska,
– długość fali, cm; f – liczba
Fourier’a można rozłożyć na
które są dokuczliwe i uciążliwe,
drgań, (częstotliwość) s-1
zwykłe drgania sinusoidalne.
a także w wielu przypadkach
Prędkość akustyczna - u - jest
Gdy na skali częstotliwości
szkodliwe
dla
człowieka.
to średnia prędkość drgającej
naniesie
się
intensywność
Emitery hałasu i wibracji to:
cząstki
poszczególnych
drgań,
-trasy komunikacyjne (pojazdy
U=a*ώ; a - amplituda drgań,
otrzymuje się widmo dźwięku.
samochodowe:
motocykle,
cm, ώ– prędkość kątowa, rad/s
Najniższe drganie nazywa sie
traktory,
pojazdy
szynowe:
Ruch drgający przenosi się w
drganiem
podstawowym
a
tramwaje,
pociągi,
-
porty
postaci fal. Wytworzenie się fali
wyższe
–tonami
górnymi.
lotnicze, a w szczególności:
w ośrodku polega na powstaniu
Szumy mają widma ciągłe z
hamownie, samoloty na trasach
zaburzenia gęstości ośrodka w
mniej lub bardziej wydatnymi
wznoszenia,
nalotów
i
postaci chwilowych zagęszczeń i
szczytami
dla
pewnych
oczekiwania ( w tych strefach
rozrzedzeń,
które
powodują
częstotliwości.
Gdy
poziom
nie powinny być lokalizowane
chwilowe zmiany ciśnienia w
ciśnienia
akustycznego
jest
osiedla, szkoły czy szpitale), -
otoczeniu zaburzenia.
stały
dla
wszystkich
zakłady przemysłowe
Naprzemienne zagęszczenie i
częstotliwości
mówi
się
o
Do budynków mieszkalnych i
rozrzedzenie
powoduje
szumie
białym.
Znajomość
obiektów
budownictwa
powstanie okresowego ciśnienia
widm
szumów
jest
bardzo
ogólnego przenikają hałasy i
zmiennego.
ważna przy zwalczaniu hałasów,
wibracje zarówno ze środowiska
Ciśnienie akustyczne - kwadrat
gdyż ucho ocenia szumy na
zewnętrznego,
jak
również
średniej wartości ciśnienia w
podstawie
częstotliwości.
hałasy pochodzące od urządzeń
danym okresie. Ciśnienie to
Istotny
z
punktu
widzenia
i
instalacji
stanowiących
zmienia się w różnych punktach
technicznego
zakres
wyposażenie
budynków.
W
pola akustycznego. Dźwięk jest
częstotliwości
jest
zawarty
budynkach niskich są to z
tym głośniejszy im więcej drga
między
50-1000
Hz.
Dla
reguły:
cząsteczek powietrza ze strefy
wentylacji średnie częstotliwości
-węzły ciepłownicze, -kotłownie,
centralnej, zatem im większa
obejmują 8 pasm oktawowych.
-stacje
transformatorowe,
-
jest amplituda drgań „a”, a tym
Ocena
w
skali
A
Próg
instalacje wodno-kanalizacyjne,
samym ilość zagęszczeń lub
słyszalności - najsłabszy szmer
-instalacje
wentylacyjne
i
rozrzedzeń. Jednostką miary
słyszalny przez zdrowe ucho
klimatyzacyjne
ciśnienia
akustycznego
jest
ludzkie ma
W budynkach wysokich są to: -
N/m2.
ciśnienie akustyczne ok. 20
węzły ciepłownicze, -kotłownie,
Między ciśnieniem akustycznym
mPa. Granica bólu leży w strefie
-stacje transformatorowe,
p, a prędkością akustyczną u
ok. 20 Pa.
-instalacje
wodno-
występuje zależność: p=u*ρc;
Celem ułatwienia do oceny
kanalizacyjne,
-instalacje
u - prędkość akustyczna, cm,;
szumów podaje się stosunek
wentylacyjne i klimatyzacyjne. -
ρ– gęstość ośrodka, kg/m3,; ρc
ciśnienia akustycznego p
dźwigi,
– opór akustyczny, kg/m2s,
do ciśnienia odniesienia po = 20
-zsypy. Uciążliwymi źródłami
Intensywność dźwięku- energia
mikroPa (próg słyszalności)
hałasu
są
również
usługi
akustyczna płynąca w ciągu 1
Poziom
ciśnienia
wbudowane, do których zaliczyć
sekundy
przez
powierzchnię
akustycznego: 10
można
sklepy,
zakłady
1m2.
201
usługowe,
wytwórcze,
I = p*u Dla powietrza o
, dB
restauracje, kawiarnie, kluby i
temperaturze
20oC
Poziom ciśnienia akustycznego
dyskoteki.
intensywność dźwięku wynosi:
–
wielkość
fizyczna
Dźwięk –drgania mechaniczne
bezwymiarowa.
Jednostkę
cząstek materialnych w ośrodku
Moc dźwięku P – (niemierzalna
miary nazwano decybelem.
elastycznym, wokół pewnego
bezpośrednio) moc wysłana ze
Skala
poziomu
dźwięku
położenia
centralnego,
w
źródła dźwięku,
rozciąga
się
od
progu
słyszalnym dla ludzi zakresie
np. przez kulistą powierzchnię S
słyszalności do granicy bólu, tj.
częstotliwości.
Dźwięk
wokół tego źródła.
(120dB)
powietrzny
-drgania
w
Dla
powietrza:
P=
S*
I
Skala
poziomu
dźwięku
powietrzu
nazywamy.
=400S*u2 (mikroW)
(decybelowa) jest stosowana
Dźwiękiem
materiałowy
-
Podczas zwykłej rozmowy, w
również do oceny intensywności
drgania w ciałach stałych Tylko
odległości
1
m
od
ust
dźwięku I i mocy dźwięku P.
tego rodzaju dźwięki jest w
mówiącego powstaje ciśnienie
10 , 10 ,
stanie usłyszeć ludzkie ucho f =
,
,
akustyczne
ok.
0,002
Pa.
Io=10-12 W/m2; Po=10-12 W
20÷2000 Hz
Najmniejszy
wychwytywany
natężenia
dźwięku:
Przebadano wiele osób i według
szerokopasmowy
szum
;
gdzie:
P-moc
ich opinii dźwięk ten był tak
pochodzący od turbulentnego
samo głośny jak mierzony.
ruchu powietrza na łopatkach
dźwięku; p2- cis. Akustyczne;
Na
tej
podstawie
ustalono
wirnika
oraz
jednotonowy
ρc – opór akustyczny
krzywe jednakowej głośności.
dźwięk
wywołany
ruchem
Poziom natężenia dźwięku jest
Zostały one zestawione po raz
obrotowym wirnika wentylatora.
dla
danego
źródła
jest
pierwszy w 1933 roku przez
Częstotliwość
drgań
tego
wielkością charakterystyczną.
Fletchera
i
Munsona,
a
dźwięku określa iloczyn liczby
Nie zależy, tak jak poziom
następnie
poprawione
przez
obrotów n (obr/min) i liczby
ciśnienia, od innych czynników
Robinsona i Dadsona. Krzywe
łopatek z. . 0+ , 23
(powierzchnia
przewodu,
1
opisują
zależną
od
pochłanianie itd).
Wentylatory
stosowane
w
częstotliwości wrażliwość ucha
Liczbowo jest równy poziomowi
systemach
wentylacyjnych
i
na dźwięki pojedyncze. Do
ciśnienia
akustycznego,
gdy
klimatyzacyjnych
oceny dźwięków nadają się
poziom ciśnienia jest odniesiony
charakteryzuje częstotliwość od
tylko warunkowo. poniżej 35
do powierzchni S = 1m2.
200 do 800 Hz –w zależności od
dB–jest
nieszkodliwy
dla
Dodawanie
wielu
źródeł
wielkości i budowy. Główne
zdrowia i niemal stale nam
dźwięku jest sumą:
szumy
występują
zatem
w
towarzyszy
55
–65
dB–
- intensywności I1, I2, ...
zakresie niskich częstotliwości.
powoduje irytację powyżej 65
-
kwadratów
ciśnienia
Do porównania hałasu różnych
dB–powoduje
zachowania
akustycznego p2 , p2 , ...
wentylatorów używa się pojęcia
agresywne powyżej 65 dB–
- natężenia dźwięków P1, P2,
Poziom
mocy
akustycznej
powoduje
zachowania
....
hałasu przy króćcach ssawnym i
agresywne 70 do 85 dB–
Całkowity
poziom
tłocznym
wszystkich
stanowi próg szkodliwości dla
dźwięku:!" 10log '10,( )
wentylatorów , pracujących w
10,( ) * ) 10,(+
zdrowia –może przy dłuższym
)
pobliżu
optymalnego
punktu
działaniu
powodować
Gdzie: L1, L2, Ln – pojedyncze
charakterystyki
i
o
uszkodzenia słuchu
źródła dźwięku
niezakłóconym
dopływie
i
85 do 130 dB–może powodować
W szczególnym przypadku, gdy
odpływie, można w przybliżeniu
trwałe uszkodzenia słuchu oraz
wszystkie
dźwięki
mają
obliczyć
z
zależności:
wg
różne dolegliwości i schorzenia
jednakowy
poziom:
!"
Madisona Grahama: 25 5
10logn 10,(
powyżej 130 dB–to już pewne,
4 ) 107 ) 20 lg'!89: 8,
trwałe uszkodzenia słuchu oraz
Większość hałasów jest złożona
wg
Allena: 77 ) 10< )
na
skutek
występujących
z
szumów
o
różnych
10 lg'!89: 8, V – wydajność
wibracji –również uszkodzenia
częstotliwościach. Dlatego w
wentylatora, m3/h; N – moc
wewnętrznych
organów
obliczeniach
i
badaniach
wentylatora, Kw; (delta)pt -
człowieka
akustycznych
nie
wystarcza
spręż całkowity wentylatora, Pa
rozpatrywanie
tylko
jednego
Hałas powstający przy pracy
Poziom
mocy
akustycznej
poziomu
całkowitego.
W
wentylatora przenoszony jest
wentylatora promieniowego o
wentylacji rozpatruje się zakres
do
połączonych
przewodów
mocy 10kW jest o 10 dBwyższy
częstotliwości między 44 Hz
powietrza zarówno po stroni
od poziomu mocy akustycznej
÷11360
Hz
Podzielony
na
tłocznej
jak
i
ssawnej
i
wentylatora o mocy 1 kW.
oktawy (stosunek częstotliwości
przedostaje się tą drogą do
Jeżeli wentylator nie pracuje w
2:1)
pomieszczeń
wentylowanych.
optymalnym
punkcie
Ucho ludzkie nie jest jednakowo
Część hałasu emitowana jest
charakterystyki poziom mocy
wrażliwe. Głośność odczuwalna
bezpośrednio do otaczającego
akustycznej
emitowanego
subiektywnie nie ma żadnego
pomieszczenia, część zaś w
hałasu
może
być
większy
związku
ze
zmierzalnym
postaci
dźwięków
jeszcze o 5 dB. Zakłócenia
ciśnieniem
akustycznym
lub
materiałowych przenoszona jest
przepływu
powietrza
na
natężeniem
dźwięku.
Aby
do
posadzki.
Zasadniczo
dopływie lub odpływie mogą
otrzymać
miarę
głośności
obowiązuje reguła, aby hałas
spowodować
zwiększenie
zdefiniowano dla dźwięku 1000
utrzymywać na możliwie jak
poziomu mocy akustycznej o 10
Hz
najniższym poziomie w miejscu
... 15 dBw każdej oktawie.
jednostkę
głośności
L
fon:
jego powstania .
Minimum
poziomu
mocy
10- , .-/
Należy
dobierać
cichobieżne
;
lub
akustycznej wentylatorów leży
,
wentylatory i silniki. Tam, gdzie
w pobliżu punktu najwyższej
10- , .-/
,
nie jest to możliwe, należy
sprawności,
za
wyjątkiem
Głośność
dźwięku
o
stosować odpowiednie środki do
wentylatorów
z
wirnikiem
częstotliwości 1000 Hz jest
izolacji i tłumienia dźwięków,
bębnowym, przy których hałas
równa
liczbowo
poziomowi
aby
zapobiec
ich
na
lewo
od
punktu
dźwięku
rozprzestrzenianiu się.
maksymalnej sprawności nadal
w dB.
Hałas
emitowany
przez
maleje.
Celem
podania
głośności
wentylatory.
Poziom
mocy
Poziom mocy akustycznej dla
dźwięku o innej częstotliwości,
akustycznej
hałasu
innych obrotów dla wszystkich
porównywane były subiektywne
emitowanego przez wentylator
rodzajów wentylatorów:
dźwięki 1000 Hz o różnych
zależy od wielu czynników, a
2 1 ) 50 + , ; Jeżeli:
+
głośnościachz dźwiekamio innej
przede wszystkim od liczby i
n2 = 2n1 Wówczas: LW2 =
częstotliwości. Na tej podstawie
kształtu łopatek , strumienia
LW1+50lg2=LW1+15
ustalono ciśnienie akustyczne,
powietrza , różnicy ciśnień,
Poziom mocy akustycznej w
do jakiego należy wyregulować
warunków dopływu i odpływu
zależności od średnicy wirnika:
dźwięk normalny czyli 1000 Hz.
strumienia powietrza. Głównymi
źródłami
hałasu
są
2 1 ) 20 = , ; Jeżeli: pomieszczeniach
nie
najniekorzystniejszych
godzin
=
D2 = 1,5D1 Wówczas: LW2 =
związanych
funkcjonalnie
z
niezależnie od pory doby.
LW1+20lg1,5=LW1+3,5
danym
budynkiem
lub
PN-87
B-02156
Akustyka
Ujednolicone widma oktawowe
zlokalizowanych na zewnątrz
budowlana
Metody
pomiaru
różnych typów wentylatorów.
budynku w terenie lub w innych
poziomu
dźwięku
A
w
Górna część: w zależności od
obiektach nie może przekraczać
budynkach
liczy StrouhalaSt= fD/u
wartości podanych w tabeli:
Pomiary
w
pomieszczeniach
Dolna część: przeliczanie liczby
-przy hałasie ustalonym: średni
przeznaczonych do przebywania
St na częstotliwości oktawowe
poziom dźwięku A, (LAM) , nie
ludzi:
f(Hz) dla różnych liczb obrotów
może
przekraczać
wartości
1.Drzwi i okna w czasie pomiaru
wirnika n(obr/min)
podanych w kol. 5 i 6.
powinny być zamknięte. W
Źródłem hałasów powstających
-przy
hałasie
nieustalonym:
przypadku, jeśli wymagana jest
w przewodach i nawiewnikach
równoważny poziom dźwięku A,
wymiana
powietrza
poprzez
są wahania prędkości powietrza
(Leq) , nie może przekraczać
otwory,
pomiary
należy
oraz powstawanie zawirowań na
wartości podanych w tabeli w
przeprowadzić
przy
ich
ostrych
załamaniach
i
kol. 5 i 6 oraz maksymalnych
otwarciu.
krawędziach
przewodów,
w
poziom dźwięku A (LAmax) ,
2.podczas
pomiaru
w
miejscach
zmiany
kierunku
nie może przekraczać wartości
pomieszczeniu mogą przebywać
przepływu,
trójnikach,
podanych w kol. 7 i 8.
tylko
2
osoby
obsługujące
elementach nawiewnych itp.,
Jeżeli
pomieszczenia,
dla
miernik poziomu dźwięku.
oraz przez wzbudzenie drgań
których podano w tabeli 1
3.w badanym pomieszczeniu
własnych ścian przewodów.
dopuszczalne poziomy dźwięku
należy
wyłączyć
źródła
Tego rodzaju hałasy redukuje
A tylko dla okresu dziennego są
jakichkolwiek hałasów.
się
poprzez
korzystne
pod
użytkowane również w nocy ,
4.pomiary należy prowadzić w
względem
technicznym
zgodnie
ze
swym
pomieszczeniach umeblowanym
ukształtowanie przepływów w
przeznaczeniem
,
wówczas
zgodnie z ich przeznaczeniem.
systemie rozdziału powietrza.
wymagania
dla
tych
W szczególnych przypadkach
Tłumienie naturalne występuje
pomieszczeń należy traktować
można prowadzić pomiary w
zarówno w kanałach jak i w
jako niezależne od pory doby
pomieszczeniach
kształtkach wentylacyjnych.
przyjmując wartości jak dla
nieumeblowanych.
Moc
akustyczna
emitowana
dnia.
Dopuszczalne
wartości
1.
płyty
dźwiękochłonne
przez wentylator zmniejsza się
poziomu dźwięku A podane w
dwustronnie pokryte tkaniną z
w przewodzie wentylacyjnym
tab.1
obowiązują
przy
włókna szklanego,
doprowadzającym powietrze do
następujących warunkach:
2. Panele wewnętrzne (kulisy)
pomieszczenia.
-dopuszczalny poziom dźwięku
3. Obudowa
Po przeprowadzeniu obliczeń
A określony jest dla wnętrza
Warstwę
tłumiącą
stanowi
akustycznych
dla
instalacji,
pomieszczenia
przy
wełna mineralna
często
zdarza
się,
że
zamkniętych oknach i drzwiach
zastosowanie tłumików nie jest
lecz przy zapewnieniu wymiany
konieczne.
powietrza
w
pomieszczeniu
PN-87 B-02151/02 Akustyka
zgodnie
z
wymaganiami
budowlana
Ochrona
przed
określonymi
przez
odrębne
hałasem
pomieszczeń
w
przepisy;
budynkach
-dopuszczalny poziom dźwięku
Dopuszczalne wartości poziomu
A
dotyczy
pomieszczeń
dźwięku w pomieszczeniach
umeblowanych i wyposażonych
Równoważny poziom dźwięku
zgodnie z ich przeznaczeniem;
hałasu A przenikającego do
-dopuszczalny poziom dźwięku
pomieszczenia
łącznie
od
A dotyczy przedziału czasowego
wszystkich
źródeł
hałasu
równego czasowi oceny T;
usytuowanych
poza
tym
W pomieszczeniach budynków
pomieszczeniem (w budynkach
mieszkalnych
zamieszkania
mieszkalnych –od źródeł hałasu
zbiorowego oraz szpitalach i
usytuowanych
poza
sanatoriach jako czas oceny T
mieszkaniem w skład którego
należy
przyjmować
wchodzi to pomieszczenie) nie
nieprzerwanie
8
może
przekraczać
wartości
najniekorzystniejszych godzin w
zamieszczonych w tabeli 1.
ciągu dnia między godz. 6ooa
Poziom
dźwięku
A
hałasu
22 ooi nieprzerwanie 0,5 h w
przenikającego
do
ciągu nocy miedzy godz.. 22ooa
pomieszczenia
oddzielnie
od
6oo.
poszczególnych
instalacji
W
pomieszczeniach
stanowiących
techniczne
użyteczności
publicznej
jako
wyposażenie
budynku,
nie
czas oceny należy przyjmować
regulowanych i nie wyłączanych
czas, w którym pomieszczenie
z danego pomieszczenia (w
użytkowane jest przez dana
przypadku
budynku
grupę ludzi zgodnie z jego
mieszkalnego
–z
danego
przeznaczeniem.
Jeżeli
mieszkania)
oraz
od
pomieszczenie wykorzystywane
poszczególnych
urządzeń
i
jest w czasie dłuższym niż 8h,
instalacji
działających
w
jako czas oceny T należy
przyjmować
8