Technologie informacyjne, Materiały do ćwiczeń
Ćwiczenie 1
1. Zagadnienia wstępne
1.1. Podstawowe definicje: informacja, dane, informatyka, informatyka prawnicza, społeczeństwo informacyjne
1.2. Zastosowanie informatyki w działalności administracyjnej i prawniczej
ZESTAWIENIE PODSTAWOWYCH POJĘĆ
Zestawienie pojęć zostało w całości dokonane na podstawie „Skryptu w prawa informatycznego”, autorstwa prof. Grażyny Szpor, materiały niepublikowane.
Informacja – dobro niematerialne, służące do zaspokajania potrzeb gospodarczych, społecznych, kulturalnych i politycznych
Korzysta się z niej indywidualnie i zbiorowo
Nadaje się do przemieszczania między ludźmi
Jest dobrem zmniejszającym niepewność
Jest utrwalana na nośnikach fizycznych i może być przekazywana przy użyciu określonych sygnałów
Różne ujęcia terminu informacja:
Potocznie – wiadomość, powiadomienie, zakomunikowanie
W teorii organizacji – przekazywaną przez nadawcę do odbiorcy pewną treść, będącą nakazem, zakazem, pozwoleniem
W teorii informacji – wiadomość o wydarzeniach zachodzących zarówno w środowisku zewnętrznym do jakiegoś układu jak i w samym układzie, która jest przekazywana przy pomocy energii, będącej jej nośnikiem, a rozpatrywana niezależnie od tej energii. Informacją jest to, co nie jest materią ani energią.
W informatyce – każdy czynnik, dzięki któremu obiekt odbierający go może polepszyć swoją znajomość otoczenia i bardziej sprawnie przeprowadzić celowe działania. Informacją jest miara niepewności, jaką usuwa dany sygnał
Każda informacja jest wiadomością, ale nie każda wiadomość niesie treść informacyjną Dobro- to, czego wszelkie byty pożądają
To, co ma wartość dla ludzi – to, co zaspokaja ludzkie potrzeby, co ludzie cenią i chcą mieć Ponieważ informacja ma dla ludzi wartość, zaspokaja ludzkie potrzeby (odczuwane braki), że ludzie cenią i chcą mieć informację, – więc informacja mieści się w prawnym rozumieniu dóbr
Dane – w znaczeniu informatycznym obiektywna postać informacji nadająca się do wykonywania na niej różnych operacji, czyli do jej przetwarzania.
Dane – liczby, fakty, pojęcia lub rozkazy przedstawione w sposób wygodny do przesłania, interpretacji lub przetwarzania.
W najszerszym ujęciu – całe stanowienie i stosowanie prawa traktuje się jako proces przetwarzania informacji faktualnych i prawnych. W odniesieniu do zagadnień prawnych informacja jest wszelki komunikat werbalny sformułowany w określonym kodzie językowym, którego treścią jest jakaś wiadomość, pytanie, nakaz, zakaz lub przyzwolenie określonego działania lub zaniechania
1
Społeczeństwo informacyjne – społeczeństwo oparte na wiedzy
Zajmuje się produkowaniem, przetwarzaniem, magazynowaniem i aplikacjami informacji Ponad połowa osób aktywnych zawodowo zajmuje się przetwarzaniem danych i osiąga w ten sposób ponad połowę dochodu narodowego
Ogół ludzi mających powszechne i łatwe możliwości komunikowania się oraz dostęp do potrzebnych informacji, poprawiających warunki życia, wykonywanie pracy, wypełnianie powinności obywatelskich
Nowy system społeczeństwa gdzie zarządzanie informacją, jej jakość, szybkość przepływu są zasadniczymi czynnikami konkurencyjności zarówno w przemyśle jak i w usługach.
Gospodarka informacyjna – gospodarka, w której maleje rola kapitału, pracy i surowców a zachodzi łańcuch nieprzerwanych oddziaływań między wiedzą a gospodarką (R. Romański) Gospodarka elektroniczna (e-economy) – gospodarka, w której wykorzystuje się narzędzia informatyczne. Produkcja, reklama, sprzedaż i dystrybucja produktów przez sieci teleinformatyczne
Gospodarka oparta na wiedzy (knowledge – based economy) – gospodarka, w której wiedza jest głównym czynnikiem produktywności i wzrostu gospodarczego. Zasadniczą rolę odgrywa informacja, edukacja i technologie w szczególności technologie informacyjne i komunikacyjne
Handel elektroniczny (e-commerce) – zawieranie transakcji handlowych za pośrednictwem sieci teleinformatycznych, połączonych z dokonywaniem płatności za towary i usługi z pominięciem bezpośredniego kontaktu między stronami
Wg WTO – sprzedaż i dystrybucja produktów przez sieci teleinformatyczne. Zasadnicze jest użycie do kontaktów zewnętrznych elektronicznych nośników informacji.
Informatyka – nauka o maszynach liczących i metodach ich użytkowania (Z. Pawlak) Dyscyplina naukowa badająca procesy i prawa rządzące kodowaniem , przekształcaniem i przekazywaniem informacji (przetwarzaniem danych) oraz wykorzystaniem tych praw dla tworzenia z tego zakresu dla potrzeb ludzi urządzeń, metod i systemów (W. Węgrzyn) Informatyka prawnicza – wykorzystanie informatyki w procesie stanowienia i realizowania prawa.
Wg Studnickiego: dziedzina nauki badająca możliwości stosowania, stosowanie i skutki stosowania elektronicznych maszyn cyfrowych na gruncie prawa
Jacek Petzel – w ramach informatyki prawniczej wyróżnia 3 działy zajmujące się budową:
• Systemów wyszukiwania informacji prawnej
• Systemów komputerowych pozwalających na automatyczne podejmowanie decyzji o
charakterze prawnym
• Systemów faktograficznych, przetwarzających informacje o charakterze stricte prawnym bądź informacje które z jakiś względów mogą mieć znaczenie prawne
Prawo komputerowe – zbiór norm regulujących wytwarzanie i korzystnie z komputerów.
Należy tu prawo autorskie, ochronę topografii układów scalonych a także przestępstwa komputerowe
Prawo informatyczne – jest określeniem szerszym niż prawo komputerowe – wyznacza zasady i reguły zastosowań informatyki w stosunkach społecznych
Przepisy odnoszące się do kodowania, przekształcania i przekazywania informacji (danych) oraz tworzenia w tym zakresie dla potrzeb ludzi, urządzeń, metod i systemów.
2