Warunki wykonywania masażu
1. Masaż powinno się wykonywać przed posiłkiem lub co najmniej godzinę po posiłku
(karmieniu piersią). Należy go powtarzać 2x dziennie, najlepiej rano i wieczorem.
2. W pomieszczeniu, w którym wykonuje się masaż powinno być ciepło.
3. Masaż należy zakończyć kąpielą.
4. O ile to możliwe należy utrzymywać kontakt wzrokowy i słowny z dzieckiem.
5. Masujący powinien siedzieć na podłodze (leżance) z wyprostowanymi kończynami
dolnymi, prostymi plecami i rozluźnionymi ramionami. Na nogach powinien położyć
mały koc, a na nim pieluchę z podłożoną ceratką (zabezpieczenie przed notowanym
często po masażu opróżnianiem pęcherza moczowego). Starsze dzieci masujemy na
podłodze na materacu lub ewentualnie na stole do ćwiczeń Bobath (jest 2 razy szerszy od
stołu do masażu._
Kolejność wykonywania masażu
►Leżenie dziecka na plecach/boku wzdłuż kończyn dolnych masażysty:
klatka piersiowa, kończyny górne, brzuch, kończyny dolne.
►Leżenie dziecka na brzuchu w poprzek kończyn dolnych masażysty:
grzbiet i pośladki
►Leżenie dziecka na plecach wzdłuż kończyn dolnych masażysty:
Twarz, ćwiczenia
Masaż powinien być wykonywany w tempie wolnym i stałym, delikatnie. Każdy ruch ma
być powtórzony 4-5 razy. Staramy się nie odrywać dłoni od ciała pacjenta.
Metodyka wykonywania masażu
Przed przystąpieniem do masażu masażysta natłuszcza swoje ręce oliwką lub posypuje
pudrem dla niemowląt.
Masaż klatki piersiowej
Kładziemy wyprostowane ręce na klatce piersiowej dziecka, dłonie obok siebie,
Głaszczemy od mostka do linii pachowych po obu stronach, Ręce pracują jednocześnie w
przeciwnych kierunkach. Następnie, głaszcząc nieco słabiej, wracamy do pozycji
wyjściowej.
Teraz ręce będą pracowały na zmianę. Prawa ręka głaszcze od lewej połowy klatki
piersiowej lekko skosem do góry, wychodząc na prawe ramię dziecka. Ważne jest, aby posuwa-
jąc się obok szyi delikatnie ją musnąć piątym palcem. Następnie lewa ręka masażysty
głaszcze od lewego ramienia dziecka lekko skosem w dół, dochodząc do prawej połowy
klatki piersiowej, posuwając się obok szyi należy ją delikatnie musnąć piątym palcem.
Masaż kończyn górnych
Dziecko obracamy raz na jeden bok, raz na drugi. Rękę dziecka unosimy do góry i
trzymamy jedną ręką za. nadgarstek. Drugą ręką wykonujemy głaskanie pierścieniowe,
posuwając się od barku do nadgarstka. Po dojściu do nadgarstka ręka wykonująca głaskanie
przejmuje do trzymania rączkę dziecka, a ręka, która trzymała - uchwytem pierścieniowym najpierw delikatnie zgłaskuje od nadgarstka do barku, a następnie (nieco mocniej) wykonuje
głaskanie od barku do nadgarstka, i tak ręce pracują na zmianę. Teraz będą pracowały
jednocześnie. Ułożone jedna nad drugą obejmują ramię tworząc pierścienie. Pierścienie te
posuwają się w kierunku dłoni dziecka. Obiema rękami wykonujemy ruch śrubowy, jak
przy wyżymaniu bielizny. Po dojściu do dłoni dziecka zatrzymujemy się, następnie obie
ręce masażysty wracają do barku i zaczynamy masaż od początku. Następnie
przechodzimy do masażu rąk. Najpierw za pomocą kciuków masujemy dłonie, od
podstawy do palców. Dalej ujmujemy palce, które zginamy i wykonujemy ruch, jakbyśmy
chcieli przepchnąć krew od podstawy do koniuszków. Zamiast tych 2 ruchów można też
wykonać głaskanie całą dłonią po stronie grzbietowej od nadgarstka do palców i po stronie
dłoniowej,
Masaż brzucha
Zaczynamy od podstawy klatki piersiowej, od tuków żebrowych, dłońmi ułożonymi
prostopadle do ciała dziecka, kierując się w dół brzucha. Masujemy płasko, jedna ręka za drugą, ruchem falowym, jakby delikatnie opróżniając jamę brzuszną niemowlęcia. Dalej
masujemy brzuch prawym przedramieniem, a lewą ręką unosimy kończyny dolne pod
kątem 45° - 60°. Przedramię zawsze przesuwamy z góry w dół.
Masaż kończyn dolnych
Postępowanie jest analogiczne do omówionego przy masażu kończyny górnej. Dziecko
leży na boku lub na plecach. Z rąk tworzymy bransolety opasujące udo i kolejno, jedną
rękę za drugą opuszczamy wzdłuż nogi w kierunku stopy dziecka. Potem wykonujemy
ruch śrubowy, jak przy wykręcaniu bielizny. Po dojściu do stopy dziecka zatrzymujemy
się na poziomie kostek, następnie obie ręce masażysty wracają do biodra i zaczynamy
masaż od początku. Na zakończenie masujemy podeszwę stopy, najpierw kciukami,
następnie całą dłonią.
Masaż grzbietu i pośladków
Dziecko układamy w poprzek na brzuchu. Głowa dziecka znajduje się po naszej lewej
stronie. Masaż grzbietu wykonujemy w trzech fazach.
I faza: masaż w poprzek grzbietu. Kładziemy ręce na grzbiecie dziecka na wysokości
jego ramion. Dłonie posuwamy jedna za drugą, masując do przodu i do tyłu, z większym
naciskiem, gdy przesuwamy je do przodu. W trakcie lego ruchu ręce przemieszczamy
stopniowo ku dołowi ciała niemowlęcia. Następnie wracamy do góry.
II faza: to masaż wzdłuż grzbietu. W I fazie ręce pracowały razem, kolejno jedna za
drugą, natomiast w II fazie masujemy tylko lewą ręką płasko przesuwając ją po grzbiecie
niemowlęcia od karku do pośladków Prawą ręką obejmujemy pośladki dziecka. Po dojściu
do pośladków nie odrywamy ręki, lecz nieco słabiej głaszczemy z powrotem w kierunku karku.
III faza: to masaż wzdłuż grzbietu aż do stóp. Masujemy podobnie jak w fazie II.
Lewą ręką masujemy ruchem od góry w dół, ale nie zatrzymujemy się na wysokości
pośladków. Przechodzimy dalej przez uda, podudzia do pięt, następnie wracamy. Ręką
prawą, która poprzednio stabilizowała miednicę dziecka, teraz przytrzymujemy kończyny
dolne - pięty.
- Całymi dłońmi ułożonymi na czubku głowy głaszczemy na boki, przez uszy, po bokach szyi i
do wyrostków barkowych.
- Opuszki palców lub kciuki od środka czoła przesuwamy na boki do skroni.
- Kciukami: od nasady nosa po łukach brwiowych, po zewnętrznych kątach oczu do kącików
ust i z powrotem po policzkach do skroni.
- W dalszej kolejności posługujemy się kciukami, które prowadzimy bardzo delikatnie po
obu stronach nosa, następnie do góry i znów w dół. Jest to ruch tam i z powrotem, z dołu
do góry i odwrotnie. Etapem aktywnym jest ruch z dołu do góry, gdy kciuki zmierzają w
kierunku czoła.
- Następnie kciuki prowadzimy od nasady nosa po bokach nosa do kącików ust i stamtąd po
policzkach do skroni
Ćwiczenia rozluźniające
1. Chwytamy obie rączki dziecka, krzyżujemy ramiona na klatce piersiowej. Następnie
otwieramy je powracając do pozycji wyjściowej. Ruch powtarzamy kilka razy.
2. Obejmujemy nóżkę dziecka w okolicy kolana, a rączkę w okolicy łokcia po
przeciwnej stronie i krzyżujemy rękę z nogą - kolano styka się z łokciem. To samo
powtarzamy przeciwnymi kończynami.
3. Chwytamy obie stopy dziecka, kończyny dolne zgięte w stawach biodrowych i
kolanowych. Krzyżujemy podudzia, doprowadzając je do brzucha. Następnie prostujemy
kończyny dolne w stawach kolanowych i oddalamy je od siebie. Kończyny dolne cały
czas są zgięte w stawach biodrowych i odwiedzione.