Bezpieczeństwo
Posadzkarz-glazurnik
• Ocena ryzyka zawodowego
• Instrukcja stanowiskowa
Ryszard Bryła
OPIS STANOWISKA
drewna twardego oraz hałas i wibracje. Przy ukła-Członek Rady
Posadzkarz-glazurnik przygotowuje materiały do daniu linoleum oraz płytek PCV na gorąco dochodzi konsultacyjnej
prac posadzkarskich i nakłada na podkład kleje do narażenia na działanie par związków toksycz-
„Promotora”.
oraz zaprawy. Układa posadzki wykonane z płytek nych; takie narażenie występuje również w trakcie Autor podręcznika
ceramicznych, płytek PCV, wykładzin, deszczułek pokrywania parkietów substancjami zawierającymi
„Bezpieczeństwo,
lub płyt mozaikowych, nakłada płytki na ściany rozpuszczalniki. Praca posadzkarza-glazurnika wy-higiena i prawo
pomieszczeń. Poza tym zgrzewa wykładziny i listwy konywana jest zwykle w pozycji stojącej prostej lub pracy w pytaniach
i odpowiedziach”.
przypodłogowe wykonane z tworzyw sztucznych.
stojącej pochylonej, często także w pozycji klęczącej.
Układa też posadzkę z cementu, marmuru lub ka-Roboty prowadzone są częściowo w pomieszcze-mienia. Naprawia i uzupełnia płytkami posadzki. Do niach nieogrzewanych – we wstępnej fazie prac jego zadań należy również cięcie i szlifowanie płytek wykończeniowych, a częściowo w pomieszczeniach ceramicznych oraz posadzek cementowych. Szlifuje ogrzewanych. Podczas prac na wolnym powietrzu i cyklinuje także płytki parkietowe.
panuje temperatura otoczenia – często zmienna.
Prace wykonuje przeważnie wewnątrz moderni-Poza tym w trakcie szlifowania płytek ceramicznych zowanych, remontowanych lub nowo wznoszonych lub posadzek cementowych następuje zwykle budynków i obiektów. Zdarza się, że niektóre roboty przekroczenie dopuszczalnych wartości NDS pyłów są wykonywane na zewnątrz tych budynków lub wolnej krzemionki. A w przypadku szlifowania par-obiektów. Praca prowadzona jest w cyklu 8-godzin-kietów może wystąpić przekroczenie dopuszczalnej nym, dwuzmianowym.
wartości stężenia pyłów drewna.
OPIS WARUNKÓW PRACY
METODYKA OCENY RYZYKA
W czasie mechanicznego szlifowania lastrika lub ce-Oceny ryzyka dokonamy w sposób zgodny z Polską mentu pracownik narażony jest przede wszystkim na Normą PN-N 18002/2000 w skali trójstopniowej hałas, wibracje oraz zapylenie pyłem cementowym oraz według metody RISK SCORE. Opis tych metod i wapniowym. Podczas cyklinowania lub szlifowania przedstawiliśmy w poprzednich numerach naszego parkietu występuje zaś narażenie głównie na pył
czasopisma.
26 Promotor 11/06
Bezpieczeństwo
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO DLA STANOWISKA POSADZKARZA-GLAZURNIKA WG POLSKIEJ NORMY PN-N 18002/2000
Przed oceną
Po realizacji zadań
o
o
Uwagi
Możliwe źródła
Możliwe skutki
Lp.
Zagrożenie
Środki profilaktyczne
o realiza-
zagrożeń
zagrożenia
o (R)
o (R)
ość (C)
(P)
ość (C)
(P)
cji zadań
żk
yzyk
żk
yzyk
Cię
R
R
wdopodobieństw
Cię
wdopodobieństw
Pra
Pra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Stosowanie przez pracownika obuwia Potłuczenia,
Upadek na
z antypoślizgową podeszwą. Utrzymywanie Śliskie, mokre i nierów-złamania kończyn,
1.
tym samym
S
S
S
porządku na stanowisku pracy i w jego S
M
M
ne powierzchnie.
zwichnięcia, urazy
poziomie.
otoczeniu. Zachowanie szczególnej wewnętrzne.
ostrożności w trakcie wykonywania prac.
Używanie sprawnych technicznie drabin Praca na drabinach
i zwyżek. W razie potrzeby stosowanie i zwyżkach. Nieza-Upadek na
Śmierć.
sprzętu przewidzianego do prac na 2.
bezpieczone otwory
D
S
D
S
M
M
niższy poziom.
Kalectwo.
wysokości. Zabezpieczenie otworów konstrukcyjne w budo-konstrukcyjnych budynku w trakcie wanym obiekcie.
wykonywania prac.
Stosowanie sprawnych technicznie
maszyn i urządzeń. Wyłączanie elek-Nagły
Brak albo uszkodzone
tronarzędzi (np. przecinarki tarczowej) kontakt ciała
osłony maszyn
spod napięcia, gdy są one przenoszone z ruchomymi
Obrażenia ciała.
3.
lub elektronarzędzi.
D
D
D
lub nie używane przez dłuższy czas.
S
M
M
elementami
Śmierć.
Nieostrożność
Przestrzeganie przyjętych procedur maszyn i elek-w trakcie pracy.
w czasie konserwacji maszyn i urządzeń tronarzędzi.
– przede wszystkim odłączenie zasilania.
Przestrzeganie wymaganych szkoleń BHP.
Dbanie o dobry stan techniczny stosowanych narzędzi ręcznych i zachowanie Uderzenie
Narzędzia ręczne. Ma-
ostrożności w trakcie ich użytkowania.
przedmiotem.
Obrażenia ciała.
4.
gazynowane materiały
D
D
D
Układanie materiałów potrzebnych do M
S
M
Przygniecenie
Urazy wewnętrzne.
używane w trakcie prac.
prac (m.in. płytek, zaprawy itd.) zgodnie ciała.
z przepisami, czyli tak, by zachować stabilność środka ciężkości.
Stosowanie okularów ochronnych
Uszkodzenia
i środków ochrony układu oddechowego Pyły. Odpryski
Szlifowanie podłóg,
narządu wzroku.
5.
D
D
D
(półmasek). Dbanie o dobrą wentylację S
M
M
materiału.
ścian i sufitów.
Choroby układu
w miejscu pracy. Przestrzeganie okreso-oddechowego.
wych badań profilaktycznych.
Elektronarzędzia (m.in.
Napięcie
szlifierki, przecinarki,
Używanie sprawnych technicznie maszyn Hałas
nerwowe.
6.
wiertarki). Maszyny
S
S
S
i urządzeń. Stosowanie w razie potrzeby M
M
M
i wibracje.
Uszczerbek
i urządzenia używane
ochronników słuchu.
słuchu.
na budowie.
Uszkodzenia
Przestrzeganie norm podnoszenia i prze-Przenoszenie zbyt
Przeciążenie
stawów lub kręgo-
noszenia ładunków. Stosowanie sprzętu dużych ciężarów.
7.
układu kostno-
słupa. Przepukli-
D
D
D
pomocniczego (taczek i wózków), a także M
S
M
Praca w wymuszonej
-stawowego.
na. Dolegliwości
odpowiednich drabin i zwyżek. W razie pozycji ciała.
bólowe.
potrzeby używanie nakolanników.
Uszkodzenie instalacji
elektrycznej pod napię-
Prowadzenie prac zagrażających pora-ciem ułożonej w ścianie,
żeniem przy wyłączonym napięciu. Bie-w trakcie wiercenia
żąca kontrola stanu izolacji przewodów Porażenie
8.
otworów. Niezabezpieczo-
Śmierć. D
S
D
doprowadzających prąd oraz spraw-
M
M
M
prądem.
ne gniazdka, uszkodzone
dzanie stanu osprzętu elektrycznego.
przewody, przebicie
Systematyczna kontrola zabezpieczeń elektryczne do obudowy
antyporażeniowych.
urządzeń.
Urazy ciała
w trakcie wykony-
Dostosowanie poziomu natężenia oświe-
Źle dobrane punkty
Nieprawidłowe
wania pracy przy
tlenia do rodzaju wykonywanej pracy.
9.
świetlne w miejscu
S
S
S
S
M
M
oświetlenie.
słabym oświetle-
Dotyczy to szczególnie
wykonywania prac.
niu. Osłabienie
oświetlenia miejscowego.
wzroku.
Przestrzeganie przyjętych procedur Kleje, cement, wapno.
Zatrucia.
i zasad bezpieczeństwa. Stosowanie Czynniki
10.
Farby, lakiery,
Rany oparzeniowe
D
S
D
właściwie dobranych środków ochrony M
M
M
chemiczne.
rozpuszczalniki.
oraz uczuleniowe.
indywidualnej, a w tym: obuwia, rękawic, okularów ochronnych.
Przestrzeganie przyjętych procedur, Farby, lakiery,
a w szczególności zakazu używania 11.
Pożar.
Oparzenia. D
M
S
M
M
M
rozpuszczalniki.
otwartego ognia w trakcie prac
zagrożonych pożarem.
Zmienne
Praca w różnych porach
Stosowanie przez pracowników prawidło-warunki atmos-
roku, wewnątrz i na
wo dobranego do warunków otoczenia feryczne
12.
zewnątrz obiektów.
Przeziębienia.
S
S
S
ubrania roboczego. Dążenie do zapew-S
M
M
i mikroklima-
Zmiany temperatury,
nienia, w miarę możliwości, komfortu tyczne w środo-wilgotności i przeciągi.
cieplnego w miejscu pracy.
wisku pracy.
www.promotor.elamed.com.pl
27
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO DLA STANOWISKA POSADZKARZA-GLAZURNIKA WG METODY RISK SCORE
Przed oceną
Po realizacji zadań
o
o
Uwagi
Możliwe źródła
Możliwe skutki
Lp.
Zagrożenie
Środki profilaktyczne
o realizacji
zagrożeń
zagrożenia
cja(E)
o (R)
cja(E)
o (R)
(P)
(P)
zadań
utki(S)
utki(S)
pozy
pozy
Sk
yzyk
yzyk
R
Sk
R
Eks
wdopodobieństw
Eks
wdopodobieństw
Pra
Pra
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Stosowanie przez pracownika
obuwia z antypoślizgową
Potłuczenia,
Śliskie, mokre
podeszwą. Utrzymywanie
Upadek na tym
złamania kończyn,
108
54
1.
i nierówne
3
6
6
porządku na stanowisku pracy
3
6
3
samym poziomie.
zwichnięcia, urazy
Średnie
Małe
powierzchnie.
i w jego otoczeniu. Zachowanie
wewnętrzne.
szczególnej ostrożności w trakcie wykonywania prac.
Używanie sprawnych technicznie
Praca na drabinach
drabin i zwyżek. W razie potrzeby i zwyżkach. Nieza-stosowanie sprzętu przewidzia-
Upadek na niższy
540
54
2.
bezpieczone otwory
Śmierć. Kalectwo.
15
6
6
nego do prac na wysokości.
3
6
3
poziom.
B. duże
Małe
konstrukcyjne w budo-
Zabezpieczenie otworów kon-
wanym obiekcie.
strukcyjnych budynku w trakcie
wykonywania prac.
Stosowanie sprawnych technicznie
maszyn i urządzeń. Wyłączanie
elektronarzędzi (np. przecinarki
Nagły
Brak albo uszkodzone
tarczowej) spod napięcia, gdy są
kontakt ciała
osłony maszyn lub
one przenoszone lub nie używane
z ruchomymi
Obrażenia ciała.
540
54
3.
elektronarzędzi.
15
6
6
przez dłuższy czas. Przestrzeganie 3
6
3
elementami
Śmierć.
B. duże
Małe
Nieostrożność
przyjętych procedur w czasie
maszyn
w trakcie pracy.
konserwacji maszyn i urządzeń
i elektronarzędzi.
– przede wszystkim odłącze-
nie zasilania. Przestrzeganie
wymaganych szkoleń BHP.
Dbanie o dobry stan techniczny
stosowanych narzędzi ręcznych
Uderzenie
Narzędzia
i zachowanie ostrożności w trak-
przedmiotem.
ręczne. Magazynowane
Obrażenia ciała.
252
cie ich użytkowania. Układanie
18
4.
7
6
6
3
6
1
Przygniecenie
materiały używane
Urazy wewnętrzne.
Duże
materiałów potrzebnych do prac
B. małe
ciała.
w trakcie prac.
(m.in. płytek, zaprawy itd.) zgodnie z przepisami, czyli tak, by zachować stabilność środka ciężkości.
Stosowanie okularów ochronnych
Uszkodzenia
i środków ochrony układu
Pyły. Odpryski
Szlifowanie podłóg,
narządu wzroku.
252
oddechowego (półmasek). Dbanie
54
5.
7
6
6
3
6
3
materiału.
ścian i sufitów.
Choroby układu
Duże
o dobrą wentylację w miejscu
Małe
oddechowego.
pracy. Przestrzeganie okresowych
badań profilaktycznych.
Elektronarzędzia (m.in.
Używanie sprawnych tech-
szlifierki, przecinarki,
Napięcie nerwowe.
108
nicznie maszyn i urządzeń.
18
6.
Hałas i wibracje.
wiertarki). Maszyny
3
6
6
1
6
3
Uszczerbek słuchu.
Średnie
Stosowanie w razie potrzeby
B. małe
i urządzenia używane
ochronników słuchu.
na budowie.
Przestrzeganie norm podnoszenia
Uszkodzenia
Przenoszenie zbyt
i przenoszenia ładunków. Sto-
Przeciążenie
stawów lub kręgo-
dużych ciężarów.
252
sowanie sprzętu pomocniczego
54
7.
układu kostno-
słupa. Przepuklina.
7
6
6
3
6
3
Praca w wymuszonej
Duże
(taczek i wózków), a także odpo-
Małe
-stawowego.
Dolegliwości
pozycji ciała.
wiednich drabin i zwyżek. W razie bólowe.
potrzeby używanie nakolanników.
Uszkodzenie instalacji
Prowadzenie prac zagrażających
elektrycznej pod napię-
porażeniem przy wyłączonym
ciem ułożonej w ścianie,
napięciu. Bieżąca kontrola stanu
w trakcie wiercenia
Porażenie
270
izolacji przewodów doprowadzają-
18
8.
otworów. Niezabez-
Śmierć. 15
6
3
3
6
1
prądem.
Duże
cych prąd oraz sprawdzanie stanu
B. małe
pieczone gniazdka,
osprzętu elektrycznego. Syste-
uszkodzone przewody,
matyczna kontrola zabezpieczeń
przebicie elektryczne do
antyporażeniowych.
obudowy urządzeń.
Urazy ciała w trak-
Dostosowanie poziomu natężenia
Źle dobrane punkty
cie wykonywania
Nieprawidłowe
126
oświetlenia do rodzaju wykonywa-
18
9.
świetlne w miejscu
pracy przy słabym
7
6
3
3
6
1
oświetlenie.
Średnie
nej pracy. Dotyczy to szczególnie B. małe
wykonywania prac.
oświetleniu.
oświetlenia miejscowego.
Osłabienie wzroku.
Przestrzeganie przyjętych
procedur i zasad bezpieczeństwa.
Kleje, cement,
Zatrucia. Rany
Czynniki
252
Stosowanie właściwie dobranych
54
10.
wapno. Farby, lakiery,
oparzeniowe oraz
7
6
6
3
6
3
chemiczne.
Duże
środków ochrony indywidual-
Małe
rozpuszczalniki.
uczuleniowe.
nej, a w tym: obuwia, rękawic,
okularów ochronnych.
Przestrzeganie przyjętych proce-
Farby, lakiery,
126
dur, a w szczególności zakazu uży-18
11.
Pożar.
Oparzenia. 7
6
3
3
6
1
rozpuszczalniki.
Średnie
wania otwartego ognia w trakcie
B. małe
prac zagrożonych pożarem.
Stosowanie przez pracowników
Zmienne warunki
Praca w różnych
prawidłowo dobranego do warun-
atmosferyczne
porach roku, wewnątrz
108
ków otoczenia ubrania roboczego.
54
12.
i mikroklimatycz-
i na zewnątrz obiektów.
Przeziębienia.
3
6
6
3
6
3
Średnie
Dążenie do zapewnienia, w miarę
Małe
ne w środowisku
Zmiany temperatury,
możliwości, komfortu cieplnego
pracy.
wilgotności i przeciągi.
w miejscu pracy.
28 Promotor 11/06
INSTRUKCJA STANOWISKOWA DLA POSADZKARZA-GLAZURNIKA I PRZED ROZPOCZĘCIEM PRACY
• Podczas wiercenia w ścianach otworów wiertarką elek-
• Przed podjęciem pracy musisz przejść wcześniej wymagane tryczną dopilnuj, by nie doszło do przebicia przewodów badania lekarskie oraz szkolenie BHP.
doprowadzających prąd.
• Wysłuchaj uważnie wskazówek twojego bezpośredniego
• Podczas wszelkich prac prowadzonych obok instalacji lub przełożonego przed rozpoczęciem prac.
osprzętu elektrycznego zachowaj szczególną ostrożność.
• Pracę musisz podjąć w dostosowanym do warunków oto-
• Dobierz odpowiednie oświetlenie miejscowe do rodzaju czenia ubraniu roboczym i w obuwiu o podeszwach anty-wykonywanej pracy, umieszczone w bezpiecznej oprawie.
poślizgowych.
Zabezpiecz źródło światła przed uszkodzeniem.
• Pamiętaj o przygotowaniu i sprawdzeniu potrzebnych na-
• Przy oświetleniu miejsc wilgotnych stosuj lampy o zasilaniu rzędzi pracy oraz sprzętu ochronnego.
bezpiecznym 24 V.
• Przygotuj materiały potrzebne do pracy.
• Podczas prac z materiałami łatwo palnymi nie używaj ognia
• Sprawdź przed użyciem stan techniczny elektronarzędzi i nie pal papierosów na stanowisku pracy.
(m.in. szlifierki, przecinarki, wiertarki), a w szczególności stan
• Pamiętaj, że przy pracach z substancjami łatwo palnymi izolacji przewodów doprowadzających prąd elektryczny.
palenie papierosów dozwolone jest tylko poza strefą zagro-
• Sprawdź funkcjonowanie urządzeń bez obciążenia.
żenia pożarowego.
• Sprawdź stan techniczny narzędzi ręcznych, a m.in. to, czy
• Substancje chemiczne (farby, lakiery, rozpuszczalniki itp.) młotki, pobijaki itp. sprzęt jest prawidłowo zaklinowany przechowuj tylko w szczelnie zamkniętych, oryginalnych w uchwytach.
opakowaniach. Podczas prac z tymi substancjami stosuj się
• Przygotuj odpowiednio drogi transportowe, by nie było na do instrukcji producenta i do wymagań karty charakterystyki nich przeszkód i nierówności.
substancji niebezpiecznej.
• Przygotuj swe stanowisko pracy tak, by zminimalizować
• Pamiętaj, by zapewnić odpowiednią wentylację w pomiesz-uciążliwości dla otoczenia.
czeniu podczas używania substancji chemicznych, szczególnie lakierów rozpuszczalników i farb. Pamiętaj o rotacji II W TRAKCIE PRACY
pracowników przy wykonywaniu tych prac.
• Nie podejmuj żadnych prac, których ci nie zlecono i co do
• Wiedz, że zbliżanie się lub używanie otwartego ognia w ubra-których nie jesteś pewny, że wykonasz je bezpiecznie.
niu nasyconym klejem lub parami rozpuszczalników jest
• Pilnuj, by osoby nieupoważnione nie uruchamiały maszyn zabronione.
i urządzeń oraz nie przeszkadzały w pracy.
• Magazynowania materiałów potrzebnych do pracy dokonuj
• W czasie przenoszenia towarów przestrzegaj wymaganych zawsze zgodnie z przepisami, dbając przy tym o zachowanie norm. Stosuj sprzęt pomocniczy podczas transportu ręcz-stabilności ich środka ciężkości, jeżeli gromadzone są one nego. Załadunek wózka lub taczki dokonuj w taki sposób, w pryzmach.
by zapewnić ich stabilność, przestrzegając przy tym norm
• Posiłki spożywaj w wyznaczonym do tego celu miejscu, dotyczących przewożenia towarów.
pamiętając o zachowaniu podstawowych zasad higieny.
• Podczas przycinania płytek ceramicznych i szlifowania
• Nie lekceważ nawet drobnych skaleczeń, opatrując zra-materiałów stosuj wyposażenie zabezpieczające oczy nienia. Pamiętaj, że nawet drobne skaleczenie może (okulary ochronne), dłonie (rękawice) i drogi oddechowe w konsekwencji doprowadzić do nieoczekiwanych zmian (półmaski).
chorobowych.
• Przed uruchomieniem elektronarzędzi sprawdzaj co pewien czas zamocowanie elementów roboczych (tarcz, wierteł) III PO ZAKOŃCZENIU PRACY
w oprawach i dokręcaj obluzowane uchwyty.
• Uporządkuj miejsce pracy. Zabezpiecz sprzęt, materiały,
• By zabezpieczyć się przed nadmiernym hałasem, stosuj ochrony osobiste i narzędzia.
ochronniki słuchu.
• Sprawdź, czy pozostawione materiały i urządzenia nie
• Podczas długotrwałej pracy w pozycji klęczącej używaj stworzą zagrożenia po opuszczeniu przez ciebie stanowiska nakolanników.
pracy.
• W czasie mycia posadzek z substancjami żrącymi stosuj
• Dokładnie umyj ręce i twarz oraz przepłucz wodą jamę okulary ochronne i rękawice gumowe.
ustną.
• W trakcie pracy używaj tylko sprawnych technicznie drabin i zwyżek.
IV POSTĘPOWANIE W SYTUACJI AWARYJNEJ
• Przenosząc elektronarzędzia (szlifierkę, wiertarkę, przeci-
• W razie wystąpienia zagrożenia wstrzymaj prace, zabezpiecz narkę itp.) na inne miejsce, odłącz je od zasilania. Podob-stanowisko i poinformuj przełożonego o tym fakcie.
nie uczyń, gdy elektronarzędzie to nie jest używane przez
• Każde zdarzenie wypadkowe zgłoś swemu przełożonemu.
dłuższy czas.
Zabezpiecz miejsce wypadku. Udziel pomocy poszkodowa-
• Zabezpiecz przed uszkodzeniem przewody doprowadzające nemu.
prąd elektryczny do elektronarzędzi i innych urządzeń.
• W razie wystąpienia pożaru postępuj zgodnie z instrukcją
• Odłącz urządzenie od zasilania w czasie jego czyszczenia przeciwpożarową. W pierwszej kolejności zaalarmuj pozo-lub konserwacji.
stałych pracowników i spróbuj ugasić pożar w zarodku.
www.promotor.elamed.com.pl
29