J. Sadek
PROCES PIEL
GNOWANIA
Proces pielęgnowania to racjonalne, oparte na przesłankach naukowych postępowanie
pielęgniarki, zorientowane na pacjenta i jego środowisko.
Proces pielęgnowania jest propozycją takiej opieki pielęgniarskiej, która wykorzystuje świadome
stosowanie rozpoznawania stanu biologicznego, psychicznego i społecznego jednostki
i środowiska, a także podejmowanie celowych i planowych działań, mających przyczynić się do
utrzymania lub zmiany dotychczasowego stanu oraz oceniania uzyskanych wyników.
Proces pielęgnowania polega na:
systematycznym gromadzeniu danych o człowieku i jego środowisku oraz analizowaniu
ich w celu ustalenia stanu osoby (osób), grupy ludzi pozostających pod opieką
pielęgniarki
ustalaniu planu pielęgnowania zorientowanego na konkretnego podopiecznego
realizowaniu planu pielęgnowania zgodnie z ustaleniami mającymi związek
z rozpoznanym stanem
ocenianiu uzyskanych wyników pielęgnowania w relacji do założonych indywidualnych
celów
Stan pacjenta i środowiska
Rozpoznany stan pacjenta i jego środowiska stanowi punkt wyjścia do podjęcia dalszych działań
zgodnie z założeniami procesu pielęgnowania. Pielęgniarka musi zadecydować:
czy rozpoznany stan (np. nadwaga) wymaga fachowych działań pielęgniarki, jeśli tak to
w jakim zakresie, za pomocą jakich środków i kwalifikacji zawodowych pielęgniarki
czy stan te może być zmieniony (jeśli jest pożądany to czy ma być utrzymany czy też
spotęgowany) dzięki własnym wysiłkom pacjenta lub pomocy świadczonej mu przez
rodzinÄ™, osoby bliskie.
Obok rozpoznania stanu pacjenta formułowane są problemy wynikające z danego stanu.
Problemy podopiecznego są często spostrzegane jako określone trudności, na jakie napotyka
pacjent i środowisko.
Pielęgnowanie tradycyjne a proces pielęgnowania.
Pielęgnowanie tradycyjne Proces pielęgnowania
Opieka pielęgniarska najczęściej oparta Zakres i charakter opieki pielęgniarskiej
jest na diagnozie lekarskiej. wyznaczony jest przez rozpoznanie stanu i
określenie problemów opiekuńczych człowieka
i środowiska.
Pielęgniarka w pracy z pacjentem Pielęgniarka pracuje jako samodzielny
podporządkowana jest zleceniom specjalista w zakresie pielęgnowania we
lekarskim. współpracy z pacjentem, rodziną, osobami
bliskimi mu oraz członkami zespołu
terapeutycznego.
1
Główną troską pielęgniarki jest szybkie i Główną troską pielęgniarki jest opieka nad
bezbłędne wykonanie zleceń lekarskich. człowiekiem jako całością, jednością bio-
psycho-społeczną (nie wyklucza to jednak jej
współudziału w procesie leczenia).
Działania pielęgniarki koncentrują się na Działanie pielęgniarki jest planowym krokiem
zleceniu lekarskim będącym do wykonania w procesie pielęgnowania, przybliżającym do
u pacjenta. zmiany rozpoznanego stanu (a w niektórych
przypadkach utrzymania go lub potęgowania).
Opieka pielęgniarska zorientowana jest na Opieka pielęgniarska zorientowana jest na
chorobę pacjenta i likwidowanie jej. człowieka rozumianego jako całość, jedność
bio-psycho-społeczna.
Opieka pielęgniarska ma charakter Opieka pielęgniarska oparta jest na planie
rutynowy lub intuicyjny. wynikajÄ…cym z rozpoznania stanu pacjenta i
jego środowiska dokonanym przez pielęgniarkę.
Opieka pielęgniarska jest realizowana Opieka pielęgniarska jest realizowana przy
zazwyczaj bez udziału samego pacjenta, aktywnym udziale pacjenta, rodziny i / lub osób
rodziny i / lub osób bliskich mu. bliskich mu. Pacjent i rodzina są zachęcani do
świadczenia samoopieki i opieki
nieprofesjonalnej.
Lekarz i pielęgniarka ( lub sam lekarz ) Ustalenie priorytetów opiekuńczych odbywa się
ustalają co dla pacjenta w zakresie opieki wspólnie z pacjentem, rodziną i / lub osobami
będzie najlepsze, najistotniejsze. bliskimi mu.
Przy zlecaniu pielęgniarce zabiegów do Przy zlecaniu pielęgniarce zabiegów do
wykonania u danego pacjenta wykonania u danego pacjenta bierze siÄ™ pod
(pielęgnacyjnych i leczniczych) nie uwagę jej indywidualne kwalifikacje, wiedzę,
uwzględnia się jej indywidualnych umiejętności, a w niektórych sytuacjach
kwalifikacji, wiedzy, umiejętności, predyspozycje i cechy osobowościowe.
możliwości i zdolności.
Samodzielna praca poszczególnych Samodzielna praca poszczególnych pielęgniarek
pielęgniarek oparta jest na planie leczenia. oparta jest na planie pielęgnowania. Towarzyszą
Wszelkie dyskusje merytoryczne dotyczÄ… jej merytoryczne dyskusje na temat
leczenia ( nie gwarantuje to wzrostu pielęgnowania (to gwarantuje wzrost
zrozumienia aktualnego stanu pacjenta i zrozumienia aktualnego stanu pacjenta i
środowiska oraz wzrostu wiedzy środowiska oraz wzrost wiedzy zawodowej
zawodowej pielęgniarki. pielęgniarki) .
Zbiorowa odpowiedzialność za wyniki Indywidualna odpowiedzialność pielęgniarki za
pielęgnowania (prowadzi to do pacjenta i środowisko.
przypadkowych zmian w postępowaniu z
pacjentem).
Mały wkład do nauki o pielęgnowaniu. Rozwijanie pielęgniarstwa jako nauki poprzez
systematyczne gromadzenie danych
pozwalających na wyciąganie wniosków na
przyszłość, formułowanie uogólnień i praw.
2
Podstawowe cechy procesu pielęgnowania to :
1. wieloetapowość
2. ciągłość i dynamika - cykl powtarzalny
3. logiczność i następstwo czasowe (konsekwentne przechodzenie z fazy do fazy, które
4. całościowe podejście do pielęgnowanego (
5. uniwersalność = szerokie, ze względu na przedmiot i zakres działań, możliwości
realizowania (możliwość zastosowania dla pojedynczego człowieka, rodziny,
ad. 1. WIELOETAPOWOŚĆ
Proces pielęgnowania nie ma charakteru jednolitego.
Składa się on z kilku następujących po sobie etapów, w skład których wchodzą elementy
jeszcze mniejsze, nazywane fazami.
Można wyróżnić w procesie pielęgnowania następujące etapy:
1. rozpoznanie stanu pacjenta i środowiska
2. planowanie opieki nad pacjentem i środowiskiem
3. realizowanie planu opieki pielęgniarskiej
4. ocenianie wyników opieki
Najlepiej etapy można przedstawić w postaci schematu :
Najlepiej etapy można przedstawić w postaci schematu:
Ryc. Całość procesu pielęgnowania  etapy i ich fazy.
*y
ródło: Kawczyńska  Butrym Z.: Pielęgniarstwo rodzinne. Warszawa 1997, str. 69
Każdy z etapów procesu pielęgnowania spełnia określoną funkcję w całym procesie. Charakter
każdego etapu jest inny, ale nie ma ważniejszych i mniej ważnych. Wartość procesu pielęgnowania
nie tkwi bowiem w pojedynczych etapach, ale w ich kompletności i komplementarności.
ad. 2. CI
GA
OŚĆ I DYNAMIKA.
W procesie pielęgnowania mamy do czynienia z ciągiem działań, ściśle powiązanych ze
sobą, a także wzajemnie zależnych od siebie.
Można powiedzieć, że jest to pewien cykl, który może być powtarzany wielokrotnie.
Liczba jego powtórzeń zależna jest między innymi od częstotliwości zmian zachodzących
w stanie pacjenta i środowiska oraz skuteczności podejmowanych działań opiekuńczych.
Dynamika jest siłą opieki. Pozwala na nieustanne, progresywne przemiany, którym podlega
3
pacjent (środowisko), pielęgniarka, działania opiekuńcze podejmowane i realizowane w
ściśle określonym celu jak też i sama nauka o pielęgnowaniu.
Układ liniowy graficznie przestawia ciągłość i dynamikę w sposób następujący
3 CYKL
II
I II IV
2 CYKL
I
PLANOWA- REALIZO-
ROZPOZNA
OCENIANIE
WANIE
NIE
-WANIE
II II
I IV
I
PLANOWA- REALIZO-
ROZPOZNA
OCENIANIE
WANIE
NIE
-WANIE
II
I II IV
I
PLANOWA- REALIZO-
ROZPOZNA
OCENIANIE
WANIE
NIE
-WANIE
1 CYKL
Ryc. Ciągłość i dynamika procesu pielęgnowania w układzie liniowym.
*y
ródło: Górajek  Józ
wik J; Proces pielęgnowania. Warszawa 1993, str. 26
ad. 3. LOGICZNOŚĆ I NAST
PSTWA CZASOWE.
Logiczność w procesie pielęgnowania jest rozumiana jako racjonalne, uzasadnione,
konsekwentne przechodzenie od fazy do fazy, od etapu do etapu.
Następstwo czasowe ściśle łączy się z logicznością procesu pielęgnowania. Przechodzenie
od fazy do fazy i od etapu do etapu podlega regułom czasowym. Najprościej można
powiedzieć, że są działania wcześniejsze i póz
niejsze; poprzedzające i następujące.
Zasadzie logiczności i następstwu czasowemu przypisuje się dużą wartość w procesie
pielęgnowania.
Przede wszystkim uniknąć można chaosu, który nie może mieć miejsca w opiece
pielęgniarskiej.
ad. 4. CAA
OÅšCIOWE PODEJÅšCIE DO PIEL
GNOWANEGO.
Ta cecha procesu pielęgnowania nierozłącznie wiąże się z definicją zdrowia według WHO,
która ujmuje człowieka jako istotę złożoną, funkcjonującą w trzech sferach : biologicznej,
psychicznej i społecznej.
Dla właściwego pielęgnowania pacjenta należy przyznać jednakową ważność wszystkim
trzem sferom funkcjonowania.
Jest to możliwe tylko wówczas, kiedy określenie stanu pacjenta ma charakter całościowy.
ad.5. SZEROKIE MOŻLIWOŚCI REALIZOWANIA PROCESU PIEL
GNOWANIA.
Proces pielęgnowania jest uniwersalny, można go stosować dla potrzeb indywidualnego
człowieka, rodziny, określonej społeczności a także całego społeczeństwa. Pielęgnować w
4
myśl jego zasad można pacjentów zaliczonych do różnych kategorii medycznych (np.
pacjent przytomny, człowiek stary, człowiek dojrzały, ciężarna, rodząca, dziecko).
Proces pielęgnowania można stosować w zdrowiu, w szeroko rozumianej profilaktyce, w
chorobie, stanie umierania i śmierci człowieka
Proces pielęgnowania składa się z 4 etapów
I. ROZPOZNANIE:
1. Gromadzenie danych o pacjencie i jego środowisku (tworzenie banku danych)
2. Analizowanie zgromadzonych danych
3. Formułowanie diagnozy pielęgniarskiej
II. PLANOWANIE OPIEKI
1. Ustalenie celów opieki
2. Dobór działań pielęgniarskich do potrzeb
3. Opracowanie planu opieki
III. REALIZOWANIE PLANU OPIEKI
1. Gotowość pielęgniarki do realizacji planu opieki
2. Gotowość pacjenta do przyjmowania opieki
IV. OCENA REZULTATÓW OPIEKI
1. Analiza wyników opieki pielęgniarskiej
2. Formułowanie oceny
Ad I. ROZPOZNANIE
1. GROMADZENIE DANYCH O PACJENCIE
Jest podstawą do formułowania diagnoz pielęgniarskich.
Aby zapewnić kompletność i rzetelność informacji pielęgniarka powinna uwzględnić:
Wszystkie dostępne z
ródła informacji
Metody i techniki, które można zastosować w określonych warunkach pracy
Rodzaj, charakter i zakres danych
* Metody i techniki gromadzenia informacji o pacjencie
1. Wywiad.
Wywiad pielęgniarski jest ukierunkowaną rozmową pielęgniarki z pacjentem
(w niektórych sytuacjach uzupełniany rozmową z rodziną lub bliskimi). Wywiad
polega na zadawaniu pytań (ustnie lub pisemnie) i udzielaniu odpowiedzi (ustnie lub
pisemnie) przez odpowiadającego. Pytania muszą być świadomie ukierunkowane i
mieć określone cele poznawcze lub wyjaśniające.
Wywiad skategoryzowany - zawiera zestaw wcześniej przygotowanych pytań
ukierunkowanych na rozpoznanie konkretnych problemów (np. żywienie) lub
zestaw pytań dający możliwość poznania natężenia badanego problemu
Wywiad nieskategoryzowany - prowadzony jest w formie luz
nej rozmowy, w
czasie kontaktu z pacjentem w związku z wykonywaniem różnych czynności
instrumentalnych, pielęgnacyjnych czy higienicznych. Pielęgniarka wie, o co ma
zapytać pacjenta (jego rodzinę lub inne osoby znaczące, zorientowane w
5
kwestiach, które ją interesują).
Wywiad nieskategoryzowany pełni 2 role:
pozwala w sposób niestresujący dla pacjenta zgromadzić informacje
prowadzi do nawiÄ…zania kontaktu z pacjentem. Pacjent traktuje rozmowÄ™ jako
wyraz zainteresowania pielęgniarki, daje mu ona poczucie bezpieczeństwa i oparcia
Wywiad musi spełniać określone wymagania:
Øð komunikatywność - używanie prostych zwrotów zrozumiaÅ‚ych przez pacjenta
Øð zasada intymnoÅ›ci i szacunku - - zapewnienie warunków, które pozwolÄ…
pacjentowi na spokojnÄ…, swobodnÄ… odpowiedz
, bez niepotrzebnej obecności
innych osób
Øð zapewnienie korzystnych warunków fizycznych w trakcie wywiadu - unikanie
hałasu, przeciągu, pośpiechu, zmuszania pacjenta do udzielania odpowiedzi
2. Obserwacja
Obserwacja pielęgniarska polega na systematycznym gromadzeniu danych o pacjencie i jego
środowisku poprzez spostrzeganie tego co robi, jak się zachowuje, jak reaguje. Obserwacja
daje możliwość:
uzupełnienia informacji o pacjencie
potwierdzenia tego, co już jest wiadome
sprawdzenia rzetelności uprzednio pozyskanych danych (np. pochodzących z wywiadu)
W niektórych sytuacjach obserwacja nabiera szczególnego znaczenia, zwłaszcza gdy z
jakiegoś powodu nie można uzyskać danych na podstawie wywiadu: np. w stanach zagrożenia
życia, u chorego nieprzytomnego, czy małego dziecka.
Dane uzyskane w wyniku wywiadu lub obserwacji mogą być notowane w sposób jawny lub
ukryty.
3. Analiza dokumentów
Dokumenty można podzielić na:
a). urzędowe - formalne informacje wystawione przez instytucje. Mają one charakter danych
obiektywnych, dlatego sÄ… traktowane jako obowiÄ…zujÄ…ce, rzetelne i prawdziwe.
Dokumenty mogą zawierać różne informacje:
o pacjencie: np. wiek, płeć, adres, parametry zdrowotne, dochód, wyniki badań,
zalecenia pielęgniarki szpitalnej;
o środowisku: np. struktura wieku, liczba mieszkańców, zachorowalność, przyczyny
zgonów; informacje o korzystających z pomocy społecznej, analizy naukowe;
b). osobiste - dokumenty osobiste to wszystkie zapiski osobiste np. wspomnienie, listy,
dzienniki pisane przez pacjenta. SÄ… to dane nieobiektywne i stanowiÄ… informacje
uzupełniające. Mogą być przydatne przy wyjaśnieniu zachowań i reakcji pacjenta.
4. Pomiary
Pomiary są to określone czynności wykonywane przez pielęgniarkę w celu dostarczenia
danych do ilościowego opisu pewnej cechy (wartości) występującej u danego pacjenta. Wynik
pomiaru porównywany jest z wzorcem ustalonym dale całej populacji, grupy ludzi,
określonego przedziału wiekowego itp. Prawie wszystkie wzorce , którymi posługuje się
pielęgniarstwo obejmują pewien dopuszczalny dla danej normy przedział, np.:
temperatura ciała mierzona pod pachą wynosi 36  37 C
tętno: 60  90 uderzeń na minutę
6
Pomiary mogą być wykonywane metodą bezpośrednią: (na przyrządzie pomiarowym zostaje
ukazana cała wartość wielkości mierzonej np. pomiar temperatury ciała - przy użyciu
termometru) lub metodą pośrednią (uzyskana wartość musie być przeniesiona na określony
wzorzec, na podstawie którego następuje odczytanie wartości badanej np. pomiar poziomu
rozwoju dziecka)
Przykłady pomiarów:
ciśnienie tętnicze krwi (RR)
temperatura ciała
masa ciała (BMI)
tętno
świadomość
aktywność
5. Lustracja terenowa
Lustracja terenowa jest formą obserwacji ukierunkowaną na określone cechy fizycznego
środowiska danego regionu. Zadaniem lustracji terenowej prowadzonej przez pielęgniarkę jest
określenie warunków terenowych, które:
są niekorzystne dla zdrowia, stanowią zagrożenie (np. ekologiczne) lub stanowią bariery
(np. architektoniczne)
sprzyjają zdrowiu lub mogą być wykorzystane w działaniach np. na rzecz promocji
zdrowia
Pielęgniarkę interesują miedzy innymi następujące kwestie: ukształtowanie terenu, jego
położenie, wyposażenie, lokalizacja budynków, lokalizacja poszczególnych instytucji,
sklepów, ośrodka zdrowia itp. Lustracja terenowa jest jedną z ważniejszych metod
gromadzenia danych o społeczności lokalnej, ponieważ stanowi ona podstawę do
charakterystyki warunków w jakich ona żyje (np. warunki sanitarno  higieniczne,
ekologiczne)
Uzupełnieniem lustracji terenowej są: wywiady z liderami społeczności lokalnych i innymi
mieszkańcami, analiza epidemiologiczna i demograficzna
y
ródła danych o pacjencie
Rodzaj z
ródeł Podmiotowe Przedmiotowe
Główne/bezpośrednie Pacjent, Wyniki pomiaru.
rodzina.
Uzupełniające/pośredni Członkowie rodziny, inne osoby Dokumenty, dane
e znaczące, inne pielęgniarki, epidemiologiczne,
lekarze, pracownicy szkoły, charakterystyka demograficzna
pracownicy instytucji opiekuńczej, grupy (populacji)
liderzy społeczności lokalnej
* Błędy na etapie gromadzenia danych
1. Błędy obserwacji
Niezauważenie istniejących cech (z różnych przyczyn np. złe oświetlenie, zmęczenie)
pielęgniarka może nie dostrzec lub nie zwrócić uwagi na daną cechę, objaw.
7
 Spostrzeganie objawów w postaci zmienionej ilościowo lub jakościowo (ze względu na
warunki w jakich przebiega obserwacja i wywiad, może dojść do zbagatelizowania
zaobserwowanych objawów lub nadanie im większego znaczenia niż posiadają)
2. Błędy wywiadu
A. Błędy sytuacyjne:
pośpiech osoby udzielającej wywiad
pośpiech osoby przeprowadzającej wywiad
niesprawność narządu słuchu lub wada wymowy jednej ze stron
B. Wzajemna reakcja osób uczestniczących w wywiadzie
1. Błąd socjologiczny - pojawia się wówczas, gdy pacjent reaguje szczególnie negatywnie
na cechy pielęgniarki (wygląd, wiek, ubranie itp.)
2. Błąd psychologiczny - pojawia się wówczas, gdy pielęgniarka negatywnie reaguje na
cechy pacjenta i może w takim przypadku do minimum ograniczać kontakt z pacjentem
- może dojść wówczas do zbagatelizowania ważnych informacji lub pominięcia
istotnych pytań dotyczących stanu pacjenta
C. Błędy w analizie dokumentów - wynikają najczęściej z:
Niewłaściwego zapisu wyników
Nieumiejętności posługiwania się dokumentacją
3. Błędy wnioskowania
a. Błąd fałszywej przyczyny - sugerując się następstwem zdarzeń w czasie, zdarzenie
wcześniejsze uznaje się za przyczynę póz
niejszego.
b. Błąd atrybucji - polega na przypisaniu pacjentowi cech, których nie posiada
c. Schematyzm - zbyt ogólne potraktowanie danego stanu, bez uwzględnienia
indywidualnych cech pacjenta
d. Pomieszanie walorów objawów - powstaje wówczas, gdy objaw stały uznaje się jako
niestały.
np. pacjent jest spokojny i miły dla pielęgniarki - tymczasem w rzeczywistości jest
arogancki i impulsywny.
np. widząc podczas wizyty w domu pacjenta, że mieszkanie jest schludne i zadbane,
uznaje się to jako cechę stałą, tymczasem mieszkanie zostało przygotowane z okazji
imienin gospodarza - zwykle bywa brudne i zaniedbane
DIAGNOZA PIEL
GNIARSKA
To wnioski z danych o pacjencie, wynikające ze stanu bio-psycho-społecznego człowieka,
wymagającego lub też nie pielęgnowania z uwzględnieniem genezy i prognozy tego stanu.
Stwierdzenie określonego stanu wymaga podjęcia konkretnych działań decyzyjnych. Pielęgniarka
musi zadecydować
* czy należy dążyć do zmiany rozpoznanego stanu
* czy utrzymać go na rozpoznanym poziomie
Stan jest tym co charakterystyczne w wyglądzie, postawie, powierzchowności danej osoby, co
może być postrzegane z zewnątrz (np. zdenerwowanie, wychudzenie), odbierane subiektywnie
(np. ból, kołatanie serca), ilość, miara czegoś w danym momencie (np. masa ciała 75 kg),
określona kategoria (np. zdrowy, chory, alkoholik), jeden ze składników sytuacji, w której ktoś
8
się znajduje (II doba po operacji), fakty towarzyszące leczeniu/ pielęgnowaniu (uczulenie, brak
wrażliwości na lek, niepokój).
Diagnoza stanu wyznacza zakres i charakter pracy z człowiekiem i jego środowiskiem.
DIAGNOZA LEKARSKA DIAGNOZA PIEL
GNIARSKA
Cukrzyca ciężarnych G1 Brak wiedzy dotyczącej
cukrzycy w ciąży
Zapalenie płuc Duszność spowodowana zaleganiem
wydzieliny w drogach oddechowych
Biegunka Ból w okolicy odbytu i pośladków w
wyniku częstego oddawania stolca
Problem pielęgnacyjny
to określone zagrożenie jakie może pojawić się u pacjenta,
trudności na jakie pacjent może napotkać
oraz dolegliwości, które pacjent zgłasza (wynikające ze stanu zdrowia w jakim się
aktual
Podział problemów pielęgnacyjnych
1.aktualne - występujące teraz
2.potencjalne - wystąpią w przyszłości, ale obecnie obserwuje się przesłanki do ich
wystąpienia - podczas formułowania tych problemów używamy słów: możliwość
wystÄ…pienia...
3.możliwe - mogą wystąpić w przyszłości, ale nie obserwuje się przesłanek do ich
wystÄ…pienia.
Rodzaj formułowania problemów pielęgnacyjnych
1. Opisowy: Ból ostry w ok. prawego podżebrza, pojawiający się po spożyciu tłustych
pokarmów
2. W formie problemu: Ból prawego podżebrza spowodowany zapaleniem pęcherzyka
żółciowego.
Przykłady problemów:
Możliwość wystąpienia odleżyn na skutek długotrwałego unieruchomienia
Lęk przed oczekiwaną hospitalizacją
Ból wynikający z toczącego się procesu zapalnego w obrębie stawów
Trudności w poruszaniu się spowodowane zwyrodnieniem stawów
Ad II. Drugi etap procesu pielęgnowania PLANOWANIE
Dane zgromadzone w pierwszym etapie procesu, pozwalają nam określić stan pacjenta.
Jest to punkt wyjścia do planowania opieki pielęgniarskiej
Na etap planowania składają się:
Øð Ustalenie celów opieki
Øð Dobieranie dziaÅ‚aÅ„, osób i sprzÄ™tu do realizowania zadaÅ„ wynikajÄ…cych z celów opieki
9
Øð FormuÅ‚owanie planu opieki pielÄ™gniarskiej nad pacjentem i jego Å›rodowiskiem
Cel to zdanie do wykonania!
Cechy celu:
jasno sformułowany
realny do wykonania
odpowiedni do warunków w jakich przebiega opieka
powinien zawsze wynikać z problemów
powinien być wzbogacony o element czasu
KAŻDY PROBLEM MUSI MIEĆ PRZYNAJMNIEJ JEDEN CEL !!!
Cele mogą być osiągane :
w całości  w 100%
częściowo - np. w 50%
wcale
Ostatnia faza planowania to tworzenie planu opieki czyli formułowanie w formie pisemnej, tego
co powinno być podjęte na rzecz pacjenta.
Pisemny plan stanowi podstawę do realizowania ciągłej opieki.
Ważne jest uczestnictwo pacjenta w formułowaniu celów opieki.
Ad. III. REALIZACJA
Składa się z faz:
1. Gotowość pielęgniarki do realizacji planu opieki
2. Gotowość pacjenta i jego środowiska do przyjmowania planu opieki oraz
współuczestniczenie w jego realizacji
Trudności w realizacji planu opieki:
Øð Podmiotowe: takie, które tkwiÄ… w samej osobie Å›wiadczÄ…cej opiekÄ™ oraz w osobie pacjenta
lub rodziny (
Øð Przedmiotowe: zależne od sytuacji lub warunków w jakich przebiega opieka (brak
Ad. IV. OCENA
Ocenianie jest planowym, systematycznym porównaniem stanu pacjenta i środowiska z
uprzednio założonymi celami opieki.
Zawiera 2 fazy:
1. Analizowanie wyników opieki
2. Formułowanie oceny
Ocena pozwala ukazać:
Øð Czy zaÅ‚ożone cele zostaÅ‚y osiÄ…gniÄ™te
Øð Identyfikuje te dziaÅ‚ania, które okazaÅ‚y siÄ™ najskuteczniejsze
Øð Ukazuje przeszkody w osiÄ…ganiu celów
Øð Dostarcza informacji do ponownego rozpoznania stanu pacjenta
Zalety dokumentacji procesu pielęgnowania:
Dobry przepływ informacji
10
 Daje poczucie bezpieczeństwa pacjentowi
Pozwala na indywidualne podejście do pacjenta
Identyfikuje skuteczne działania
Pozwala poszerzać działania pielęgniarki
Zabezpiecza przed odpowiedzialnością prawną w przypadku skarg pacjentów i ich
rodzin
GROMADZENIE DANYCH
FAZY
ANALIZOWANIE I SYNTETYZOWANIE DANYCH
I ETAP = ROZPOZNANIE
STAWIANIE DIAGNOZY PIEL
GNIARSKIEJ
USTALANIE CELU OPIEKI
FAZY
DOBIERANIE OSÓB, DZIAA
AC
itp. DO ZADAC
II ETAP = PLANOWANIE
PORMUA
OWANIE PLANU OPIEKI
SPRAWDZANIE GOTOWOÅšCI PIEL
GNIARKI
DO ZREALIZOWANIA PLANU
FAZY PIEL
GNOWANIA
III ETAP = REALIZOWANIE
SPRAWDZENIE GOTOWOÅšCI PACJENTA DO
PRZYJMOWANIA PLANU PIEL
GNOWANIA
ANALIZOWANIE WYNIKÓW OPIEKI
PIEL
GNIARSKIEJ
FAZY
IV ETAP = OCENIANIE
FORMUA
OWANIE OCENY
Ryc. 3. Proces pielęgnowania  logiczność i następstwa czasowe. y
ródło: Kawczyńska  Butrym Z.: Pielęgniarstwo rodzinne.
Warszawa 1997, str. 66
Piśmiennictwo
1. Górajek  Józ
wik J; Proces pielęgnowania. Warszawa 1993
2. Kawczyńska  Butrym Z.: Pielęgniarstwo rodzinne. Warszawa 1997
3. Zahradniczek K. : Wprowadzenie do pielęgniarstwa
11