15.12.2011 Szkółkarstwo - AUKSYNY W ROZMNA ANIU DRZEW I KRZEWÓW OZD&
Szukaj: w roku: w s stkie w kategorii:
w s stkie s ukaj
RO LINY OZDOBNE
AUKSYNY W ROZMNA ANIU DRZEW I KRZEWÓW OZDOBNYCH PRZEZ SADZONKI (CZ. II)
- SPOSOBY APLIKACJI
dr Wiesław Szydło
W poprzednim odcinku ("Szkółkarstwo" 4/2003) Autor przedstawił ogólną charakterystykę
auksyn. Tym razem kolejne wiadomości na temat tych wa nych regulatorów wzrostu  red.
Numer: 05/2003
Preparaty pudrowe
Sposób przygotowania preparatu polega na rozpuszczeniu regulatorów wzrostu w niewielkiej ilości alkoholu
(lub wody w przypadku u ycia soli potasowych), następnie zmieszaniu roztworu
z talkiem jako nośnikiem i odparowaniu rozpuszczalnika w temperaturze około 60oC. W tak przygotowanym,
wysuszonym i rozdrobnionym pudrze zanurza się podstawę sadzonki (fot. 1). Aby zwiększyć przyczepność
preparatu do sadzonek, ich podstawy mo na lekko zwil yć. Nadmiar pudru nale y strząsnąć, ale by
całkowicie go nie usunąć podczas zagłębiania sadzonek w podło u, poleca się je umieszczać we wcześniej
przygotowanych otworach (choć istnieją badania wskazujące na to, e sposób umieszczania sadzonek w
podło u nie ma większego znaczenia).
Fot. 1. Traktowanie sadzonek preparatami pudrowymi to najczęstszy sposób aplikowania auksyn
w celu przyspieszenia ukorzeniania
Do preparatów proszkowych, oprócz regulatorów wzrostu, zwykle są dodawane środki grzybobójcze, np.
kaptan, oraz pozostałe substancje pobudzające wzrost, zwane kafaktorami ukorzeniania. Kafaktory to
substancje (np. witaminy, kwas salicylowy, mikroelementy), które same nie poprawiają ukorzeniania się
sadzonek, ale podane Å‚Ä…cznie z auksynÄ… silniej stymulujÄ… ten proces.
Metoda dostarczania auksyn w postaci pudru jest prosta, tote w handlu pojawiajÄ… siÄ™ stale nowe preparaty
proszkowe polecane do ukorzeniania sadzonek. Substancje wzrostowe zmieszane z talkiem powoli wnikajÄ… do
sadzonki, a ich działanie jest długotrwałe i łagodne. Powszechnie przyjmuje się, e talk jest nieszkodliwy dla
roślin. Główną wadą pudrowych preparatów korzeniotwórczych jest natomiast brak kontroli nad ilością
naniesionej substancji czynnej.
Modyfikacją stosowania preparatów pudrowych jest wcześniejsze zanurzenie podstaw sadzonek w 50-
procentowym roztworze acetonu, a dopiero potem w pudrze. Jest to metoda szczególnie polecana przy
ukorzenianiu ostrokrzewu kolczastego (Ilex aquifolium), jałowca skalnego (Juniperus scopulorum) oraz
cyprysowca Leylanda (x Cupressocyparis leylandii).
Pasty lanolinowe
Zamiast talku, nośnikiem dla auksyn mo e być lanolina. Przy smarowaniu sadzonek otrzymaną w ten sposób
pastą nale y zwrócić uwagę, by warstwa preparatu nie była zbyt gruba. Mogłoby to bowiem spowodować
przedawkowanie auksyny, a w konsekwencji uszkodzenie tkanek sadzonki i opóz
nienie ukorzenienia. W
przypadku sadzonek zdrewniałych, oprócz podstawy sadzonek, mo na tak e posmarować pastą ich część
górną. Modyfikacją tego sposobu jest zastąpienie lanoliny elem skrobiowo-akrylowym.
Obecnie ten sposób nanoszenia auksyn na sadzonki jest bardzo rzadko praktykowany, ze względu na
pracochłonność i problemy z dozowaniem substancji czynnej.
Roztwory wodne lub alkoholowe
Jest to popularny sposób aplikowania auksyn, który mo e się odbywać dwiema metodami.
www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=334 1/2
15.12.2011 Szkółkarstwo - AUKSYNY W ROZMNA ANIU DRZEW I KRZEWÓW OZD&
Jest to popularny sposób aplikowania auksyn, który mo e się odbywać dwiema metodami.
Przy zastosowaniu roztworów rozcieńczonych podstawy sadzonek moczy się w wodnym roztworze
auksyny o niskim stę eniu, wynoszącym najczęściej dla IAA 50 100 mg/dm3, dla IBA 50 100
mg/dm3, a dla NAA 12,5 50 mg/dm3. Czas moczenia sadzonek waha siÄ™ od kilku do 24 godzin, w
zale ności od stę enia roztworu oraz gatunku i odmiany rośliny. Nale y przy tym zwrócić uwagę, aby
do moczenia sadzonek nie u ywać naczyń z metalu, gdy mo e on powodować inaktywację auksyn
(fot. 2). Podczas moczenia sadzonki powinny znajdować się w miejscu chłodnym i zacienionym,
poniewa w innych warunkach zawarte w roztworze auksyny mogą ulec rozkładowi. Z tego te powodu
przygotowane roztwory rozcieńczone nale y przechowywać w miejscach chłodnych i osłoniętych od
światła (lodówka). Podstawy sadzonek wyjętych z roztworu "ukorzeniającego" zaleca się dodatkowo
zanurzyć w preparacie grzybobójczym.
Główną wadą tego sposobu nanoszenia auksyn na sadzonki jest zwiększone niebezpieczeństwo
przenoszenia się chorób, dlatego najlepiej byłoby przygotowywać nowe roztwory dla ka dej kolejnej
partii sadzonek. Postępowanie takie znacznie podnosi jednak koszty produkcji.
Roztwory rozcieńczone stosowane są głównie w Holandii dla sadzonek krzewów iglastych,
zimozielonych bÄ…dz
zdrewniałych, które dla zwiększenia efektywności i wydajności pracy wią e się
przed zanurzeniem w pęczki. Metoda ta jest mało praktyczna dla sadzonek zielnych roślin liściastych,
gdy trudno jest uło yć je w pęczku tak, aby wszystkie były zanurzone na jednakową głębokość.
Modyfikacją u ywania wodnych roztworów auksyny jest zanurzanie w nich całych sadzonek. Jest to
sposób łatwy i szybki, szczególnie często wykorzystywany przy traktowaniu małych sadzonek roślin
iglastych i liściastych. Po kilkusekundowej kąpieli nale y wyjąć z niej sadzonki i strząsnąć z nich
nadmiar roztworu. Następnie mo na je jeszcze potraktować fungicydem, po czym umieścić w podło u
do ukorzeniania. Szczególnie przy takiej technologii trzeba mieć jednak pewność, e u yte sadzonki są
zdrowe. Bardzo wa ne jest tak e, by temperatura kąpieli nie była ni sza od temperatury zanurzanych
sadzonek, gdy , je eli roztwór jest zbyt zimny, zamykają się aparaty szparkowe, co bardzo zmniejsza
pobieranie auksyn i wyraz
nie obni a skuteczność zabiegu. Istotne jest ponadto odpowiednie dobranie
stę enia roztworu, które  gdy oka e się za wysokie  powoduje poparzenia roślin, zwłaszcza odmian
o liściach kolorowych lub pstrych. Wy sze stę enia są natomiast uzasadnione w przypadku roślin
mających tendencję do szybkiego wznawiania wzrostu części nadziemnej przed wytworzeniem
odpowiednio obfitego systemu korzeniowego (np. cisy).
Czasami korzystniejsze bywa traktowanie sadzonek roztworami wodnymi soli potasowych auksyn ni
auksyn w formie kwasu. Na przykład w doświadczeniach holenderskich lepiej się ukorzeniały irga
wierzbolistna (Cotoneaster salicifolius) 'Scarlet Leader' i laurowiśnia wschodnia (Prunus laurocerasus)
'Otto Luyken', gdy u ywano roztworu K-IAA, natomiast dla berberysu Gagnepaina (Berberis
gagnepaini) 'Wallich's Purple', ognika (P racantha sp.) 'Orange Charmer' i 'Golden Charmer'
właściwsza okazała się K-IBA.
Stosowanie roztworów stę onych polega na krótkotrwałym, 3 8-sekundowym zanurzeniu (tzw.
quick dip) podstaw sadzonek w roztworze auksyny o stÄ™ eniu wynoszÄ…cym w przybli eniu, dla NAA
250 500 mg/dm3, a dla IBA 250 2000 mg/dm3.
Najczęściej jako nośników i zarazem rozpuszczalników auksyn u ywa się mieszanin alkoholu
etylowego z wodą w stosunku 1 : 1. Badano tak e inne nośniki, np. izopropanol, metanol i aceton.
Naukowcy amerykańscy Becker i Dautzenberg najlepsze efekty ukorzeniania sadzonek uzyskali
wykorzystując roztwór acetonu z wodą (1 : 1). Wyjątkowo dobre rezultaty u trudno ukorzeniających
się gatunków z rodzaju brzoza (Betula sp.), kielichowiec (Cal canthus sp.), jesion (Fra inus sp.) i
oczar (Hamamelis sp.) dawał glikol jako nośnik dla IBA w stę eniu od 1000 do 4000 mg/dm3.
Zaletą stosowania roztworów stę onych jest m.in. większa precyzja ni w przypadku preparatów
pudrowych i mo liwość długiego przechowywania roztworów.
powrót
Hasło Ogrodnicze| plantpress.pl | kontakt
© 1998-2008 Plantpress Sp. z o.o.
NOTA PRAWNA
Materiały umieszczone na portalu www.szkolkarstwo.pl objęte są ochroną wynikającą z ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a właścicielem ich autorskich praw
majÄ…tkowych jest Plantpress sp. z o.o z siedzibÄ… w Krakowie.
Plantpress sp. z o.o z siedzibÄ… w Krakowie zastrzega w rozumieniu art. 25 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, i dalsze rozpowszechnianie aktualnych
artykułów opublikowanych na portalu www.szkolkarstwo.pl jest zabronione niezale nie od celu w jakim
rozpowszechnienie miałoby nastąpić, lub u ytego środka przekazu.
www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=334 2/2