SZKOLENIE
TECHNIKI PRZESZUKIWANIA POMIESZCZEŃ
Wnioski z przebiegu konfliktów zbrojnych ostatnich lat oraz do- Ppor. inż.
S
wiadczenia z wykonywania zadań w ramach misji pokojowych PRZEMYSłAW
GAJOS
i stabilizacyjnych wskazują na wzrost znaczenia terenów zurba-
25 BRYGADA KAWALERII
nizowanych w prowadzeniu działań bojowych. Przykładem jest
POWIETRZNEJ
chociażby drugi konflikt nad Zatoką Perską, podczas którego
wojska Saddama Husajna skupiły działania na obronie miast i głównych węzłów komunika-
cyjnych. Pododdziałom rozpoznawczym prowadzącym działania w terenie zurbanizowanym
stawia się szczególnie trudne zadanie. Specyfika tych działań wymusza zachowanie skrytoS
ci
podczas realizowania przedsięwzięć związanych ze zdobywaniem informacji o przeciwniku.
odatkowym utrudnieniem jest możliwoS
ć występo- czenia złożoną z celowniczych karabinów maszynowych
D wania osób cywilnych w strefie zainteresowania ele- i strzelców wyborowych oraz jedną lub dwie grupy prze-
D
mentu rozpoznawczego. Skłania to do położenia większego szukujące (rys. 1). Liczba zwiadowców w grupie, przeszu-
nacisku na szkolenie z zakresu przeszukiwania pomieszczeń kującej powinna być dostosowana do struktury elementu
i budynków. rozpoznawczego oraz rodzaju posiadanego uzbrojenia.
Cennym x
ródłem informacji są instrukcje obowiązujące
w Armii USA, takie jak  Ranger handbook czy  Field manu-
al , które w bardzo prosty i czytelny sposób opisują techniki
przeszukiwania pomieszczeń i budynków. Mogą one stano-
wić x
ródło wiedzy dla dowódców plutonów i szwadronów.
Według wymienionych podręczników przeszukiwanie po-
1
mieszczeń i budynków można podzielić na:
prowadzone w warunkach o dużym natężeniu działań
(High-Intensity Conditions of Urban Combat) przez podod-
działy zmechanizowane;
precyzyjne czyszczenie (Precision Conditions of Urban
Combat), gdy siły przeciwnika przemieszają się z ludnoS
cią
cywilną;
Rys. 1. Technika podejS
cia do budynku (wariant)
ródło: opracowanie własne.
chirurgiczne czyszczenie (Surgical Conditions of Urban
Combat) podczas wykonywania rajdów i precyzyjnych ude-
rzeń na tyłach przeciwnika (wypad) oraz prowadzenia opera- Grupa przeszukująca zajmuje wczeS
niej rozpoznane
cji ratunkowych (np. odbicie zakładników); jest to zazwyczaj stanowiska ogniowe i na sygnał dowódcy (5) do budyn-
zadanie jednostek specjalnych. ku zaczyna podchodzić pierwszy żołnierz (1). Trzyma on
broń z kolbą przyłożoną do ramienia, gotową do strzału.
Specyfika działań rozpoznawczych skłania, by w szkole-
Podchodząc, prowadzi obserwację drzwi wejS
ciowych,
niu zwiadowców wykorzystywać sposób precyzyjnego i chi-
okien parterowych i innych potencjalnych stanowisk
rurgicznego przeszukiwania pomieszczeń.
ogniowych przeciwnika. Pozostali zwiadowcy ubezpie-
Szkolenie na temat przeszukiwania budynków można po-
czają go, obserwując dach i piętra. Po podejS
ciu do bu-
dzielić na następujące etapy-zagadnienia:
dynku przylega do S
ciany, kieruje wzrok i broń w stronę
podejS
cie do budynku,
wejS
cia, którym grupa ma wejS
ć do S
rodka. Kolejny żoł-
sposoby wejS
cia do pomieszczeń, nierz (2) w ten sam sposób podchodzi do S
ciany, zajmu-
je stanowisko w odległoS
ci około 1,5-2 m od pierwszego,
działanie w pomieszczeniach,
ustawiony do niego plecami. Następny zwiadowca (3)
poruszanie się po korytarzu,
po podejS
ciu do budynku zajmuje stanowisko za pierw-
poruszanie się po klatce schodowej.
szym żołnierzem (1), prowadząc obserwację w tym sa-
mym co on kierunku, lecz wyższych kondygnacji. Kolej-
PodejS
cie do budynku
który będzie przeszukiwany, powinno odbyć się skrycie. 1
Na podstawie: Ranger handbook. Fort Benning, Georgia, styczeń 2000,
Element rozpoznawczy należy podzielić na grupę ubezpie- s. 14-1.
PRZEGLĄD WOJSK LĄDOWYCH 39
SZKOLENIE
ny żołnierz zajmuje stanowisko między trójką (3) a dwój- rza otwierającego drzwi i jego ubezpieczenie od strony
ką (2), obserwując okna kolejnej kondygnacji. Ostatni zawiasów.
zwiadowca (4) zajmuje miejsce między dwójką (2) i trój-
2
ką (3) i prowadzi obserwację na zewnątrz.
Działanie w pomieszczeniu
Gdy cała sekcja znajduje się pod S
cianą, ostatni (2)
Sposobów przeszukiwania pomieszczeń jest wiele, jed-
daje znak gotowoS
ci (może to być klepnięcie lub uS
cisk
nak najbardziej charakterystyczne są dwa  łatwe do opano-
dłonią) następnemu (4), a ten przekazuje znak dalej.
wania przez żołnierzy, pododdziałów rozpoznawczych. Zali-
Na sygnał dowódcy podchodzą wzdłuż S
ciany do wejS
cia,
czamy do nich działanie w pomieszczeniu, w którym nie ma
nie przerywając obserwowania swoich sektorów. JeS
li
nikogo i gdy znajduje się w nim jedna osoba.
rozmiary budynku wymuszają użycie większej liczby
Działanie gdy w pomieszczeniu nie ma nikogo
grup, to po zakończeniu podejS
cia pierwszej grupy może
podejS
ć następna. Podchodząc, nie należy się spieszyć,
Grupa przeszukująca ustawia się przy wejS
ciu do po-
gdyż zwiększa to ryzyko zdemaskowania się (hałas) oraz
mieszczenia w zależnoS
ci od sposobu otwierania drzwi.
utrudnia prowadzenie obserwacji i celnego ognia. Zajmu- Na sygnał dowódcy wyznaczony żołnierz otwiera drzwi i gru-
jąc stanowisko pod S
cianą, nie można doprowadzić
pa wchodzi do pomieszczenia. Żołnierz numer 1 kieruje się
do sytuacji, by częS
ć ciała była widoczna w oknie. Pod- w róg pomieszczenia, kontrolując wzrokiem jego większą
chodzić należy od rogu budynku, a nie prostopadle
częS
ć, jednoczeS
nie sprawdzając przestrzeń za drzwiami. Żoł-
do S
ciany. Zmniejsza się w ten sposób możliwoS
ć wykry- nierz oznaczony numerem 2 kieruje się w stronę przeciwle-
cia przygotowań grupy do wejS
cia do budynku.
głego rogu i sprawdza pozostałą częS
ć pomieszczenia. Żoł-
nierz numer 3 kieruje się na wprost, tak by zejS
ć ze S
wiatła
drzwi. JeS
li istnieje koniecznoS
ć wejS
cia do S
rodka pozosta-
Sposoby wejS
cia do pomieszczeń
łych żołnierzy (4 i 5), to stają oni między trójką i jedynką. Żoł-
Można wyróżnić trzy sposoby:
nierz numer 4 i 5 ubezpieczają korytarz (rys. 2).
wejS
cie przez otwór drzwiowy,
drzwiami otwieranymi do wewnątrz,
drzwiami otwieranymi na zewnątrz.
WejS
cie przez otwór drzwiowy (brak drzwi)
JeS
li wejS
cie do budynku (pomieszczenia) nie ma
drzwi, grupa przemieszcza się w kierunku otworu drzwio-
wego i wszyscy jej żołnierze odwracają się w kierunku tego
otworu. Żołnierz oznaczony numerem 2 (na rys. 1) ubez-
piecza tylny sektor grupy. Gdy wszyscy są gotowi do wej-
S
cia (przekazanie sygnału gotowoS
ci), żołnierze energicz-
nie jeden za drugim wchodzą do budynku.
Rys. 2. Przeszukiwanie pomieszczenia (wariant)
ródło: opracowanie własne.
WejS
cie drzwiami otwieranymi do wewnątrz
Podchodząc do drzwi otwieranych do wewnątrz, należy
dążyć do tego, by grupa przeszukująca stała od strony za- Istota tej techniki polega na jak najszybszym sprawdzeniu
wiasów (o ile jest to możliwe), a nie od strony klamki (zam- rogów pomieszczenia po lewej i prawej stronie od drzwi oraz
na energicznym wejS
ciu grupy do pomieszczenia. Żołnierz
ka) gdyż ułatwia to wejS
cie do S
rodka. Po dojS
ciu grupy
numer 1 nie może wejS
ć do pomieszczenia za szybko, ponie-
do drzwi żołnierz oznaczony numerem 1 (zgodnie z rys. 1)
waż przez chwilę będzie w nim sam. Dlatego wchodzi on
kieruje broń w stronę wejS
cia, kolejny (3) przechodzi
na druga stronę drzwi, a następny (5) staje za nim, ubez- energicznie, drugi (2) nieco szybciej, a trzeci (3) wbiega.
Zwiadowca wchodzący jako pierwszy nie sprawdza całego
pieczając go. Zadaniem żołnierza oznaczonego numerem 3
pomieszczenia, tylko ten jego wycinek, który widzi, kierując
jest otwarcie drzwi na sygnał dowódcy grupy. Można to
się w stronę rogu (w tej sytuacji prawego).
zrobić z użyciem materiałów wybuchowych albo odstrzelić
zamek lub otworzyć drzwi, jeS
li nie są zamknięte na klucz.
Działanie gdy w pomieszczeniu znajduje się osoba
Na sygnał żołnierz numer 3 otwiera drzwi i grupa wchodzi
W przedstawionym wariancie (rys. 3) grupa stoi od stro-
do budynku w kolejnoS
ci: 1, 4, 2, 3 i 5.
ny zamka. Dwóch żołnierzy przechodzi na drugą stronę.
WejS
cie drzwiami otwieranymi na zewnątrz
Do budynku wchodzi się wówczas tak jak w poprzed-
2
Na podstawie szkolenia przygotowującego do udziału w ćwiczeniach
nim wariancie, z tą jednak różnicą, że powinno się dążyć
 Cambrian Patrol 2002 , prowadzonego od 29 sierpnia do 21 wrzeS
nia
do ustawienia grupy od strony klamki (zamka), a żołnie- 2002 r. przez kpt. mgr. Andrzeja Demkowicza (WSOWLąd we Wrocławiu).
40 MAJ 2006
SZKOLENIE
na pomieszczenie po jednej stronie, grupa przeszukująca
ustawia się przy tej S
cianie, na której znajduje się wej-
S
cie. Przemieszcza się wzdłuż S
ciany do wejS
cia. JeS
li
istnieje taka koniecznoS
ć, dwóch żołnierzy przechodzi
na drugą stronę drzwi. Na sygnał grupa wchodzi do S
rod-
ka. Żołnierze zabezpieczający korytarz przemieszczają się
jak najbliżej wejS
cia do przeszukiwanego pomieszczenia.
JeS
li grupa przeszukująca chce wyjS
ć z pomieszczenia,
dowódca podaje komendę:  Wychodzimy i pokazuje
umówiony znak ręką. Wtedy grupa zabezpieczająca kory-
tarz ustawia się tak, by zabezpieczyć wyjS
cie grupy prze-
szukującej z pomieszczenia, a jej dowódca podaje ko-
mendę:  Wychodx
cie .
Rys. 3. Przeszukiwanie pomieszczenia po wykryciu jednego przeciw-
nika (wariant) W sytuacji gdy są dwa pomieszczenia bez drzwi na-
ródło: opracowanie własne.
przeciwko siebie, trzeba je przeszukać równoczeS
nie
(rys. 5). JeS
li w budynku nie ma trzech grup przeszuku-
Na sygnał dowódcy wyznaczony żołnierz otwiera drzwi
jących, do drugiego pomieszczenia musi wejS
ć grupa za-
i grupa wchodzi do pomieszczenia. Zadaniem żołnierza nu-
bezpieczająca korytarz, a jej funkcję przejmują ostatni
mer 1 jest sprawdzenie rogu (w tym przypadku lewego).
żołnierze z poszczególnych grup (5).
Idąc do niego, zauważa cel. GłoS
no podaje komendę:
 Cel!!! i w zależnoS
ci od postawionego zadania prowadzi
do niego ogień lub wydaje polecenia i wymusza ich wyko-
nanie. Po usłyszeniu komendy żołnierz numer 2 kontynuuje
zadanie pierwszego (1), sprawdzając róg i przejmując jego
sektor. Następny żołnierz (3) kieruje się w stronę przeciw-
ległego rogu, sprawdzając pozostałą częS
ć pomieszczenia.
Żołnierz numer 4 kieruje się między pierwszym i trzecim.
Żołnierz numer 5 ubezpiecza korytarz.
Przeszukiwanie korytarzy
Żołnierze oznaczeni numerami 1 i 4 idą jako pierwsi,
obserwując przeciwległe S
ciany korytarza. Zapewnia im
to największe pole widzenia. Zwiadowcy poruszający się
Rys. 5. Przeszukiwanie dwóch pomieszczeń jednoczeS
nie przez dwie
w S
rodku, bardziej z tyłu (2 i 3), prowadzą obserwację
grupy (wariant)
na wprost, a dwóch żołnierzy (ewentualnie jeden  5) ródło: opracowanie własne.
ubezpiecza tylny sektor grupy (rys. 4). W momencie za-
trzymania się grupy S
rodkowi (2 i 3) przyjmują postawę
JeS
li pomieszczenie jest za małe dla pięciu żołnierzy,
klęczącą. W ciasnych korytarzach można zrezygnować
dowódca grupy podaje komendę:  Stój!!! i nikt z nich już
z jednego z nich.
nie wchodzi do pomieszczenia. JeS
li grupa przeszukująca
potrzebuje wsparcia, dowódca grupy podaje komendę:  Je-
den (dwóch, trzech) do mnie!!! i wyznaczeni żołnierze
z grupy zabezpieczającej korytarz wchodzą do pomieszcze-
nia. W celu zwiększenia skrytoS
ci działania wszystkie ko-
mendy powinny być podawane z użyciem technicznych
S
rodków łącznoS
ci (np. radiostacja R-3501).
Przeszukiwanie klatki schodowej
Rys. 4. Ustawienie żołnierzy podczas przeszukiwania korytarza (wa- Ubezpieczone poruszanie się po klatce schodowej
riant)
jest doS
ć skomplikowane ze względu na koniecznoS
ć
ródło: opracowanie własne.
prowadzenia obserwacji na różnych wysokoS
ciach
Najlepiej jeS
li przeszukania pomieszczeń dokonuje i w różnych kierunkach jednoczeS
nie. Istnieje wiele spo-
jedna grupa, a kolejna cały czas ubezpiecza korytarz. Je- sobów przeszukiwania klatek schodowych, tak jak jest
S
li zespół grup, poruszając się korytarzem, napotyka wiele typów klatek schodowych (rys. 6).
PRZEGLĄD WOJSK LĄDOWYCH 41
SZKOLENIE
Żołnierz poruszający się jako pierwszy (1) powoli
przemieszcza się do góry, obserwując przedni sektor.
RównoczeS
nie obok niego porusza się bokiem drugi (2),
ubezpieczający prawą stronę schodów i górę. Tuż za żoł-
nierzem numer 1 porusza się żołnierz numer 3, który
przemieszcza się tyłem i ubezpiecza górny sektor. Po doj-
S
ciu na półpiętro i zabezpieczeniu schodów do trójki
zwiadowców dołącza reszta grupy (lub grup) i kontynu-
uje przeszukiwanie budynku.
Artykuł ten nie zawiera opisu wszystkich sytuacji, ja-
kie można pozorować szkolonym zwiadowcom, jednak
może stanowić bazę wyjS
ciową do opracowania innych
sposobów działania podczas przeszukiwania budynków.
Rys. 6. Przeszukiwanie klatki schodowej (wariant)
Przedstawione rozwiązania nie są ostateczne, jednak
ródło: opracowanie własne.
można je stosować podczas szkolenia taktycznego.
DZIAŁALNOR
Ć ODDZIAŁU
ROZPOZNANIA W CZASIE TRWANIA
IV ZMIANY PKW W IRAKU
Kpt. mgr inż. Ukoronowaniem przygotowań Dowództwa i Sztabu 11 DKPanc
ADAM do udziału w IV zmianie PKW były ćwiczenia sprawdzające
KOCEL
pk.  Grey Heaven 04 , w których uwzględniono specyfikę
11 DYWIZJA KAWALERII
prowadzenia działań stabilizacyjnych w Iraku. W trakcie ćwi-
PANCERNEJ
czeń Wydział Rozpoznania sprawdził możliwoS
ci realizowa-
nia zadań w ramach cyklu rozpoznawczego, który obejmował przygotowanie i kierowanie
działalnoS
cią rozpoznawczą oraz zbieranie, przetwarzanie i rozpowszechnianie informacji.
rzegrupowanie do obszaru odpowiedzialnoS
ci Dywizji 4 Ukraińców;
P nastąpiło w styczniu i na początku lutego 2005 r.,
P
4 Rumunów.
a przejęcie dowodzenia i obowiązków zakończono w połowie
tego miesiąca.
Zadania oddziału G-2
Oddział Rozpoznania G-2 był strukturą wielonarodową, li-
Podczas IV zmiany PKW oddział prowadził walkę informa-
czącą około 43 żołnierzy i pracowników wojska (rys.). W jego
cyjną polegającą na:
skład wchodziły Wydziały: Planowania, Koordynacji oraz Ana-
liz i Prognoz. Ponadto funkcjonowały Grupy: Wsparcia Geogra- zdobywaniu informacji (rozpoznaniu),
ficznego, Rozpoznania Radiowego (SIGINT) i Rozpoznania
zakłócaniu informacyjnym,
Osobowego (HUMIT).
obronie informacyjnej.
Z Oddziałem G-2 współpracowały także: dywizyjny element Podstawą działania były stałe procedury operacyjne (SOP).
wsparcia psychologicznego (PSYOPS), rumuńska grupa łącz-
Zadania G-2 były ukierunkowane na:
nikowa koordynująca wykorzystanie BSP między G-2 a cen-
okreS
lanie luk informacyjnych oraz priorytetowych potrzeb
trum dowodzenia lotami w Al Kut oraz sekcja rumuńskiego wy-
rozpoznawczych dowódcy Wielonarodowej Dywizji;
wiadu (ROUING).
planowanie użycia elementów rozpoznawczych oraz wspie-
Skład Oddziału Rozpoznania zmieniał się w zależnoS
ci
rających i przydzielonych sił i S
rodków rozpoznania;
od kolejnych faz rotacji narodowych komponentów. Najczę-
kierowanie działaniem elementów rozpoznawczych realizują-
S
ciej był następujacy:
cych zadania w ramach targetingu oraz dla potrzeb planowania
27 Polaków (w tym 5 tłumaczy);
działań Dywizji;
5 Amerykanów (w tym 3 oficerów łącznikowych z TOC);
pozyskiwanie informacji i danych rozpoznawczych, ich oce-
Bułgar, Litwin i Słowak; na oraz przedstawianie dowódcy wniosków;
42 MAJ 2006