1 Opracował: Bogusław Fidelus
Microsoft Word
(element pakietu MS Office)
WPROWADZENIE
Edytory tekstu są niewątpliwie jednymi z najpopularniejszych programów
użytkowych przeznaczonych do pisania, modyfikowania i drukowania tekstów.
Program Microsoft Word należy do edytorów tekstów. Jest to program do
wpisywania, redagowania, modyfikowania tekstu, umieszczania w tekście rysunków, znaków
firmowych, wykresów, równań, sporządzania spisów treści i tablic. Za pomocą edytora można
formatować cały dokument nadając mu wymagany wygląd tak, aby ostatecznie można było
dokument wydrukować. Można w nim sporządzić zarówno prosty tekst, np. notatkę, list jak
i bardziej złożony: w formie artykułu prasowego, broszury czy książki.
W edytorze WORD można pracować jednocześnie z wieloma dokumentami,
pomiędzy którymi przemieszczamy się za pomocą menu Okno, gdzie znajdziemy otwarte
dokumenty lub wciskamy kombinację klawiszy CTRL+F6 przechodząc w ten sposób między
dokumentami.
2 Opracował: Bogusław Fidelus
WPISYWANIE I POPRAWIANIE TEKSTU
Zanim zaczniemy wpisywać tekst przyjmijmy pewne pojęcia ułatwiające rozumienie
poleceń w proponowanych ćwiczeniach:
1. Wiersz to jedna linia tekstu.
2. Strona dokumentu odpowiada kartce papieru, na której zostanie wydrukowany
dokument.
3. Akapit to wizualnie oddzielony od reszty dokumentu fragment tekstu stanowiący pewną
całość. W komputerowym rozumieniu można dodać stwierdzenie, że jest to tekst
pomiędzy dwoma wciśnięciami klawisza ENTER.
4. Wcięcie pierwszego wiersza akapitu (przesunięcie go w prawo) wyróżnia początek
akapitu.
5. Wcięcie akapitu to przesunięcie danego akapitu w celu odróżnienia go od reszty tekstu.
6. Margines to odstęp od tekstu do brzegu papieru. Tekst jest drukowany pomiędzy
marginesami.
7. Nagłówek to tekst znajdujący się u góry drukowanej strony (pomiędzy jej krawędzią
a górnym marginesem).
8. Stopka to tekst znajdujący się u dołu drukowanej strony (pomiędzy jej krawędzią
a dolnym marginesem).
9. Przypis to informacja dotycząca pewnego fragmentu tekstu umieszczona na dole strony
lub na końcu tekstu. W tekście znajduje się odnośnik (odsyłacz) przypisu.
10. Redagowanie dokumentu to wszystkie czynności, które są związane z opracowaniem
treści, wprowadzeniem różnego rodzaju poprawek i zmian.
11. Formatowanie dokumentu to przekształcenie utworzonego dokumentu w celu nadania
mu właściwego wyglądu.
3 Opracował: Bogusław Fidelus
ZASADY ODNOSZ
CE SI
DO PISANIA TEKSTU.
Klawisza ENTER używamy tylko na zakończenie akapitu.
Chcąc rozpocząć pisanie w nowym wierszu, ale w tym samym akapicie wciskamy
kombinację klawiszy SHIFT + ENTER.
Przed znakiem interpunkcyjnym: kropką, przecinkiem, średnikiem, dwukropkiem,
wykrzyknikiem, znakiem zapytania nie wstawiamy spacji, umieszczamy ją zawsze po
wymienionych znakach.
Spacji nie wstawiamy po nawiasach otwierających ani przed nawiasami zamykającymi.
Spacji nie wstawiamy między znakami cudzysłowu a tekstem ujętym w cudzysłów.
Na końcu wiersza nie pozostawiamy pojedynczych znaków (zawsze po pojedynczym
znaku używamy spacji nierozdzielającej) CTRL+SHIFT+Spacja.
4 Opracował: Bogusław Fidelus
ZASADY DOTYCZ
CE ROZMIESZCZANIA TEKSTU NA STRONIE
1. Tekst należy dzielić na niezbyt obszerne akapity.
2. Akapit powinien zmieścić się na stronie w całości.
3. Odstępy pomiędzy akapitami powinny być większe niż pomiędzy wierszami
w akapicie (opcjonalnie).Aby zwiększyć odległość pomiędzy kolejnymi akapitami
należy korzystać z sekcji Odstępy w oknie Akapit.
4. W dokumencie jednostronicowym (podanie, list motywacyjny itp.) należy rozmieścić
tekst na całej stronie a nie  ściskać go na fragmencie strony.
5. W dokumentach wielostronicowych należy numerować strony (numeracja powinna
być umieszczona w nagłówku lub stopce strony)
6. Tytuł kolejnego rozdziału w tworzonym dokumencie nie może być ostatnim wierszem
na stronie.
7. Redagując i formatując pisma urzędowe lub oficjalne dokumenty należy rozmieścić
tekst na całej stronie zgodnie z zasadami obowiązującymi przy tworzeniu tychże
dokumentów.
5 Opracował: Bogusław Fidelus
BUDOWA STRONY TYPOWEGO DOKUMENTU
6 Opracował: Bogusław Fidelus
ZAZNACZANIE TEKSTU
Większość czynności związanych z pisaniem i poprawianiem czy redagowaniem
formatowaniem i porządkowaniem tekstu wymaga zaznaczenia odpowiedniego fragmentu
przed wykonaniem żądanej czynności.
Oprócz znanych metod zaznaczania dowolnego fragmentu tekstu (przeciąganie myszą
lub korzystanie z klawisza Shift+strzałka kursora) przedstawiam zebrane w tabeli sposoby
rzadko używane, ale jakże praktyczne.
Zaznaczany element Sposób zaznaczenia
Wyraz Dwukrotne kliknięcie wewnątrz wyrazu
Wiersz Kliknięcie na lewym marginesie obok wiersza
Zdanie Kliknięcie w dowolnym miejscu zdania z wciśniętym
klawiszem CTRL
Akapit Dwukrotne kliknięcie na lewym marginesie obok akapitu
Cały dokument Kliknięcie raz na lewym marginesie z wciśniętym klawiszem
CTRL, lub kombinacja klawiszy CTRL+A
Prostokątny fragment tekstu Przeciąganie myszą po odpowiednim fragmencie
z jednocześnie wciśniętym klawiszem ALT
7 Opracował: Bogusław Fidelus
TABELE
Tabela składa się z komórek ułożonych w wierszach i kolumnach. W każdej komórce
dostępne są wszystkie polecenia mające wpływ na wygląd tekstu.
Do sporządzania różnego typu zestawień czy list, WORD oferuje nam kilka sposobów
tworzenia tabel.
Pierwszy sposób to Wstaw tabelę z menu Tabela. Możemy tu utworzyć tabelę
o wybranej liczbie wierszy i kolumn równej szerokości.
Drugim sposobem na utworzenie niezbyt dużej tabeli, jest wciśnięcie przycisku
wstawiania tabeli na pasku narzędzi Standardowy.
Trzeci sposób to narysowanie tabeli. Korzystamy tu z menu Tabela/ Rysuj tabelę, lub
wciśnięcie przycisku Wyświetlanie paska narzędzi Krawędzie na pasku narzędzi
Standardowy.
Gdy mamy już pewne dane, które chcemy przedstawić w tabeli korzystamy
z konwersji tekstu w tabelę , menu Tabela/Konwertuj.
8 Opracował: Bogusław Fidelus
Tabulatory
Tabulatory to znaki pozycji, do której przesuwa się kursor tekstowy wraz z tekstem
położonym z prawej jego strony po naciśnięciu klawisza TAB. Tekst przesuwany jest do
określonej pozycji niezależnie od wielkości i rodzaju czcionki. Stosuje się je do
rozmieszczania tekstu w kolumnach. Tabulatory umożliwiają również tworzenie
nieskomplikowanych formularzy, które potem można wypełnić ręcznie. Dzięki nim można
wykropkować miejsca służące do wpisywania danych.
Ustawiamy je na linijce (pole wyboru tabulatora znajduje się w lewym końcu linijki)
lub w oknie / Akapit / Tabulatory.
W oknie dialogowym Tabulatory wybranym przez Format/Akapit/Tabulatory znajduje się
grupa Znaki wiodące. A
ączą one miejsce wciśnięcia klawisza Tab z tekstem napisanym
bezpośrednio po nim. Dostępne są znaki typu:
o kropki .& & & & & & ..
o dywizy (łączniki) ---------------------
o podkreślenie ______________
Niewątpliwie zwiększają one czytelność dokumentu a także ułatwiają odszukanie
informacji przy dużych odstępach tekstu czy obszernych zestawieniach. Stosuje się je
w spisach treści, cennikach, danych inwentaryzacyjnych itp.
Tekst może być wyrównywany względem akapitu: do lewej, do prawej do środka,
miejsca oddzielającego część całkowitą od dziesiętnej w liczbach lub może być rysowany
pionowy pasek w miejscu położenia akapitu. Ustawione tabulatory są wyświetlane na linijce
poziomej, wskazując jednocześnie sposób wyrównywania tekstu względem punktu tabulacji.
Wyrównywanie dziesiętne stosujemy dla liczb. Koniec tabulacji wyznacza wtedy
kropkę oddzielającą część całkowitą od dziesiętnych. Pasek rysuje pionową linię wzdłuż
wybranego akapitu przez końce tabulatorów.
Do lewej
Do środka
Do prawej
Dziesiętne
Pasek
9 Opracował: Bogusław Fidelus
Dokładne położenie punktów tabulacji ustawiamy w poleceniu Tabulatory w oknie
Akapit.
Możliwe jest też wykorzystanie znaku tabulacji do tworzenia np. spisów treści,
wykorzystując do tego celu  Znaki wiodące . Po wybraniu jednego ze znaków wiodących
i ustawieniu wielkości skoku tabulacji dla znaku wiodącego możliwe jest umieszczenie
w tekście dokumentu poziomej przerywanej linii w każdym wierszu w tym samym miejscu.
Po wpisaniu wartości w polu Położenie tabulatorów, wybraniu wyrównywania
i ewentualnie znaków wiodących należy kliknąć przycisk Ustaw. Dopiero wtedy ustawienia
pojawią się na liście tabulatorów i będzie można z nich korzystać. Za pomocą przycisku Usuń
można usunąć wskazane na liście tabulatory.
Można także ustawiać punkty tabulacji i sposób wyrównania tekstu względem
tabulatorów za pomocą pola usytuowanego na linijce. Najpierw wybieramy typ wyrównania
tabulatora poprzez klikanie znaku tabulatora (do momentu, kiedy pojawi się symbol
tabulatora, który ma być użyty) z lewej strony linijki (patrz rysunek).
Punkt zmiany
typu tabulatora
Odpowiednim wyrównaniom odpowiadają odpowiednie znaki na linijce. Aby ustawić
wybrany tabulator wystarczy wskazać kliknięciem odpowiednie miejsce na poziomej linijce.
Linijka z ustawionymi znakami tabulacji
Stosowanie tabulatorów zamiast spacji do przesuwania tekstu jest dużo wygodniejsze, a poza
tym przesuwając tabulator automatycznie przesuwa się wraz z nim tekst.
W programie Word występują tzw. domyślne ustawienia tabulatorów, co 1,25 cm. Wielkości
te można zmienić w oknie dialogowym Tabulatory w polu Położenia domyślne.
Ćwiczenia (do samodzielnego wykonania)
Ćwiczenie
a) Przepisz podane zestawienie zawierające podstawowe informacje o kilku
europejskich państwach
b) Wykonanie zadania zacznij od ustawienia tabulatorów
10 Opracował: Bogusław Fidelus
c) Zwróć szczególną uwagę na prawidłowe rozmieszczenie i wyrównanie tekstu
lewy środkowy prawy dziesiętny
Państwo Stolica Pow. w km2 Liczba ludności (w mln)
Polska Warszawa 312700 38,543
Niemcy Berlin 356700 81,2
Portugalia Lizbona 92400 9,88
Rosja Moskwa 17075400 148,372
Włochy Rzym 301300 56,4
Szwajcaria Berno 41300 6,99
Ćwiczenie
Sporządz
spis zakupów (np. pięciu towarów) używając tabulatorów oraz znaków
wiodących. Pamiętaj o odpowiednim wyrównaniu tekstu.
Przykład:
Lp. Nazwa towaru Cena
1. Chleb -------------------------------------------------------------------------------- 1,50
2. Herbata------------------------------------------------------------------------------ 4,65
3. Proszek do prania----------------------------------------------------------------- 18,99
4. Mleko ------------------------------------------------------------------------------- 2,35
5. Woreczki śniadaniowe------------------------------------------------------------ 1,99
Ćwiczenie
Sporządz
tabelę inwentaryzacyjną prezentującą własną kolekcję płyt wg wzoru:
Lp. Imię i Nazwisko wykonawcy Tytuł płyty Cena (w zł.)
Ćwiczenie
1. Ustawić kursor w pustym akapicie. Wybierając z menu Format Tabulatory ustawić tabulatory:
a) 2 cm, wyrównywany do lewej
b) 10 cm , dziesiętny.
Wszystkie tabulatory ustawiamy w jednym wywołaniu okna Tabulatory.
Wprowadzić poniższy tekst wykorzystując ustawione tabulatory:
Dochody 1.000,00 zł
Wydatki 900,00 zł
Stan końcowy 32,00 zł
Ćwiczenie
Wykorzystując tabulatory i znaki wiodące utworzyć poniższy spis treści.
Spis treści
1. Wstęp  sieci komputerowe, trochę historii i pojęć ................................................................... 1
1.1. Historia rozwoju sieci komputerowych ................................................................................ 11
2. Internet .................................................................................................................................... 22
11 Opracował: Bogusław Fidelus
2.1. Co jest potrzebne aby korzystać z usług Internetu ? ............................................................. 23
2.2. Elementarne pojęcia i terminy stosowane w sieci Internet ................................................... 24
2.3. Protokół TCP/IP ................................................................................................................... 25
2.4. Zasady adresowania stron WWW ........................................................................................ 26
3. Przeglądarki internetowe  wyszukiwanie informacji ............................................................. 44
4. Korzystanie z FTP ................................................................................................................... 65
5. Grupy dyskusyjne .................................................................................................................... 76
6. Rozmowy na żywo .................................................................................................................. 87
7. W świecie wirtualnym ............................................................................................................. 98
8. Sieć komputerowa ................................................................................................................ 100
9. Sieć w małej firmie ............................................................................................................... 121
10. Modem  wybór, podłączenie, konfiguracja ....................................................................... 151
11. Projektowanie stron WWW ................................................................................................. 165
12. Popularne adresy WWW ..................................................................................................... 199
12 Opracował: Bogusław Fidelus
Listy i spisy
Pisząc jakiś dokument często potrzebujemy wypunktować pewne elementy tekstu
jeden pod drugim tak, aby dokument stał się bardziej czytelny. W przypadku spisu bez
numeracji mówimy o wypunktowaniu. Wyliczanie z numeracją elementów nazwiemy
numerowaniem. Przyciski służące do wypunktowania i numerowania znajdziemy na pasku
narzędzi Formatowanie. Możemy też z menu Format wybrać opcję Punktory i numeracja.
Listy wypunktowane
Listy wypunktowane są to spisy poprzedzone symbolem wyróżniającym poszczególne
punkty listy. To, czy symbol wyliczania pojawi się przy każdej pozycji zależy tylko
i wyłącznie od piszącego. Można pominąć symbol w celu napisania uwagi do wyliczanego
punktu, lub wtedy, gdy chcemy pogrupować pozycje biorąc pod uwagę określone kryteria.
Ćwiczenie
Utwórz nieskomplikowaną listę zakupu artykułów biurowych, a następnie usuń
symbole wypunktowania z niektórych pozycji. By nie zaburzyć wyglądu listy, użyj przycisku
zwiększania wcięcia.
Ćwiczenie
W liście z poprzedniego ćwiczenia wstaw różne symbole wypunktowania.
Listy numerowane.
Listy numerowane są to spisy poprzedzone kolejnymi numerami lub literami.
Ćwiczenie
Napisz plan zebrania w formie listy numerowanej. Usuń numery z niektórych pozycji.
Zaobserwuj wyniki zmian. Wstaw nowy element listy pomiędzy inne elementy.
Ćwiczenie
Listę z poprzedniego ćwiczenia poprzedz
różnymi rodzajami numerów. Skorzystaj
z menu Format/Punktory i numeracja.
13 Opracował: Bogusław Fidelus
Listy wielopoziomowe
Najczęściej używane są w pisaniu sprawozdań, dokumentów prawniczych, raportów.
Listy te pozwalają na automatyczną numerację wielopoziomową (podpunkty są poprzedzone
numerami punktów).Zwykle wpisywanie tej listy zaczynamy od określenia jej wyglądu, który
w razie potrzeby można zawsze zmienić. Określając wygląd takiej listy korzystamy z menu
Format/Punktory i numeracja/Konspekty numerowane.
Ćwiczenie
Sporządz
listę wielopoziomową pisząc na przykład fragment Regulaminu lub
Uchwały.