PRZEGL D RYNKU
Nawierzchnie
i ogrodzenia
Ma gorzata Cuch
Nawierzchnie
i ogrodzenie posesji
to kropka nad  i
kompozycji domu
i ogrodu. Nietrudno
wybra najtrwalsze
czy najdro sze, ale
prawdziw sztuk jest
dobra te elementy
tak, by by y nie tylko
funkcjonalne, ale te
pasowa y do bry y
i elewacji domu oraz
charakteru ogrodu.
Dope nienie
ogrodu
fot. Libet
Wybór nawierzchni to nie tylko kwestia gu- dla z odzieja. Realizuj c w asny pomys na wybra ogrodzenie lekkie, a urowe  z de-
c w asny pomys na wybra ogrodzenie lekkie, a urowe
wybra ogrodzenie lekkie, a urowe  z de-
stu: musi by ona dostosowana do przewidy- ogrodzenie, pami tajmy, e prz s a, brama sek, okr glaków, bali, siatki metalowej albo
wanych obci e , trwa a i je li to mo liwe i furtka powinny wspó gra ze sob , a ca- eliwa.
 przepuszczalna dla wody. Jak z tego wyni- o harmonijnie komponowa si z elewa- Dobrze, je li nawierzchnie i ogrodzenie
ka, materia y na nawierzchnie, na które wje - cj domu. posesji maj podobny charakter. Warto wi c
d a si samochodem, musz wytrzymywa Je li ogrodzenie ma chroni przed ha a- do ich budowy wybiera ten sam lub po-
wi ksze obci enia ni materia y na cie ki. sem i kurzem z ulicy, powinno by szczel- dobny materia . Podjazd z kostki betonowej
Wybieraj c ogrodzenie, pod uwag bie- ne. Ci ko wygl daj cy pe ny mur z ka- z pewno ci dobrze b dzie prezentowa si
rzemy g ównie jego cen i wygl d. mienia, cegie , pustaków czy bloczków w s siedztwie ogrodzenia betonowego lub
Powszechno urz dze alarmowych spra- betonowych mo na cz ciowo przys oni murowanego. Poni ej przedstawiamy prze-
wia, e mniejsz uwag przywi zujemy do ro linami pn cymi. Je li otoczenie jest ci- gl d materia ów do budowy nawierzchni
tego, czy b dzie ono skuteczn przeszkod che, adne i nie warto go zas ania , lepiej i ogrodze .
102 BUDUJEMY DOM 3/2010
 Je li dzia k ma okala mur kamienny, nawierzchnia kamienna najlepiej podkre li jego Nawierzchnia z niewielkich p yt z upka kwarcytowego.
urod Pami tajmy, e w ma ym ogrodzie lepiej prezentuj si ma e p yty
Kamie w dziach, bo u o ona z nich nawierzchnia Materia y ceramiczne
Cho tylko nielicznych sta na ogrodzenia jest stabilniejsza. Na cie kach z kruszywa Bruki i ceg y z klinkieru s bardzo trwa e,
czy nawierzchnie w ca o ci z kamienia, wy- nie zbiera si woda, ale wi kszo z nich za- co jest wynikiem wypalania tej ceramiki
starczy umiej tnie wkomponowa par detali rasta ro linno ci , któr trzeba systematycz- w bardzo wysokiej temperaturze, dzi ki cze-
czy wstawek kamiennych w ogrodzenie albo nie usuwa . mu staje si ona nienasi kliwa, odporna na
nawierzchni , by uszlachetni wygl d nawet cieranie, mrozoodporna i niewra liwa na
skromnego domostwa. Ogrodzenia z kamienia ciosanego, dzia anie substancji chemicznych.
Zwyk a pe na ceg a ceramiczna i ceg a si-
Na nawierzchnie ogrodowe zwykle stosuje upanego lub polnego
si granit, bazalt, sjenit, a wi c ska y twarde, Na ogrodzenie warto wybra taki sam likatowa (wapienno-piaskowa) s mniej trwa-
nienasi kliwe, niepodatne na zanieczyszcze- kamie , z jakiego wykonane s coko y bu- e ni klinkier, ale cz sto stosowane do budo-
nia i odporne na cieranie, a ze ska mi k- dynku lub ok adziny schodów wej cio- wy ogrodze .
kich  piaskowiec i wapie , które s nasi - wych. Kamienie uk ada si w murach na Nawierzchnie ceramiczne
kliwe i mniej odporne na cieranie. Rzadziej zaprawie cementowej, stosuj c zasad wi - Z bruków klinkierowych. Znakomicie na-
stosuje si marmur, kwarcyt, porfir i ser- zania murarskiego, to znaczy ka d spoin daj si na nawierzchnie podjazdów, a tak-
pentynit. Na nawierzchnie odpowiedni jest pionow przykrywa si odpowiednio d u- e cie ek. Powierzchnia licowa bruku
kamie o powierzchni piaskowanej, grosz- gim elementem kolejnej warstwy. Szczyt klinkierowego mo e by g adka lub z fak-
kowanej lub p omieniowanej, bo jest mniej ogrodzenia kamiennego nale y uko nie tur , a barwy  grafitowa, ó ta, czerwona
liski ni g adki. wyprofilowa i przykry daszkiem. Nie lub br zowa.
Zalet nawierzchni z klinkieru jest przede
Mury kamienne mo na wznosi z wi kszo- zawsze ogrodzenia kamienne muru-
ci rodzajów kamienia. Najtrwalsze s mury je si w ca o ci z kamienia. eby by o ta- wszystkim odporno na cieranie i nie-
z granitu, bazaltu, porfiru i kwarcytów, ale niej, mury wznosi si z ta szych materia- wra liwo na dzia anie oleju silnikowe-
wygl daj do surowo i s drogie, dlatego ów, a kamie uk ada tak, by by widoczny go, atwo te z niej zmywa wszelkie zanie-
yg j
cz ciej wybierane s wapienie i piaskowce. w licu.
cz ciej wybierane s czyszczenia.
cie ka z kruszywa zwi zanego ywic epoksydow . Nawierzchni tej nie porastaj chwasty, a ponadto
Nawierzchnie kamienne
Nawierzchnie kamien
swobodnie przep ywa przez ni woda i jest mrozoodporna
Z kostki. Taka nawierzchnia nadaje si za-
Z kostki. Taka nawier
równo na podjazdy, jak i na cie ki. Kostki
równo na podjazdy, ja
maj zazwyczaj kszta t zbli ony do prostopa-
maj zazwyczaj kszta
d o cianu, a kolory  w
d o cianu, a kolory  w odcieniach szaro ci
i be u a po czer . Mo na z nich uk ada na-
i be u a po czer . Mo
wierzchnie jednobarwne lub wzorzyste.
wierzchnie jednobarw
Z kamienia polnego. Kamie polny nadaje
Z kamienia polnego
si do utwardzania c
si do utwardzania cie ek i podjazdów. Aby
cie ka by a wygodna, nale y wybiera na
ni kamienie z p ask powierzchni .
Z p yt. P ytami grubo ci 3 5 cm mo na wy-
ka cza cie ki ogrodowe. P yty ci te maj
kszta t kwadratowy lub prostok tny, a a-
mane  nieregularny. Szczególnie atrakcyj-
nie wygl daj nawierzchnie z piaskowca lub
upka.
Z kruszyw kamiennych. Na cie ki nada-
j si takie kruszywa jak wir, grys, kliniec
i t ucze . Lepsze s materia y o ostrych kra-
fot. Erbis
fot. Athena Marmor Polska
fot. Erbis
Przegl d rynku
cie ki kr te wygl daj naturalnie i czyni ogród
Planowanie nawierzchni ogrodowej
bardziej nastrojowym. Wyznaczaj c ich przebieg
( atwo to zrobi za pomoc w a gumowego)
Ilo materia u na nawierzchnie w ogrodzie oblicza si wed ug rozrysowanych oraz zwymiaro-
pami tajmy, e cie ki takie s wygodniejsze
wanych cie ek i podjazdu. Projekt nawierzchni najlepiej zleci architektowi krajobrazu projek-
i atwiejsze w utrzymaniu, gdy maj krzywizny
o du ym promieniu, a nie ostre za amania
tuj cemu ogród; projekt zamówiony w firmie oferuj cej materia y do utwardzania nawierzchni
zwykle wliczony jest w ich cen . Kszta t podjazdu i cie ek mo na te rozplanowa samodziel-
nie na planie dzia ki (najlepiej w skali 1:100) z zaznaczonymi istniej cymi i planowanymi budyn-
kami, elementami ma ej architektury i nasadzeniami. A oto wskazówki do takiego samodzielne-
go projektowania.
Du e powierzchnie z kostki nie wygl daj najlepiej, wi c na ma ych dzia kach wystarczy utwar-
dzi podjazd oraz cie k od furtki do domu. Na wi kszych posesjach cie ki powinny prowadzi
do takich miejsc, jak altana, oczko wodne czy plac zabaw. Ani cie ki, ani ogrodzenie nie powin-
ny przebiega w pobli u p ytko korzeni cych si drzew, bo mog yby zosta uszkodzone przez ich
rozrastaj ce si korzenie. Za bezpieczn odleg o uwa a si granic wyznaczon przez zasi g
korony drzewa.
Nawierzchnia mo e mie charakter nowoczesny albo tradycyjny. Im bardziej nowoczesny ogród,
im bardziej regularny jest jego uk ad i im mniej jest w nim elementów, tym bardziej pasuje do nie-
go nawierzchnia o geometrycznym wzorze.
Ro linno ogrodowa najlepiej wygl da w zestawieniu ze cie kami jednobarwnymi o stono-
wanej kolorystyce przypominaj cej naturalny kolor ska . Przeciwnie bywa z jaskrawymi wielo-
barwnymi nawierzchniami (zwykle dotyczy to kostki betonowej): pod zachmurzonym niebem,
bardzo cz stym nad Polsk , nie prezentuj si najlepiej i niepotrzebnie konkuruj z ro linno ci ,
od której nigdy nie s adniejsze. Na wi ksz swobod w doborze barw i kszta tów oraz rodzajów
nawierzchni mog pozwoli sobie w a ciciele tylko du ych ogrodów.
Nawierzchnie w jasnych, ch odnych barwach sprawiaj , e przestrze wydaje si wi ksza, od-
wrotnie jest z nawierzchniami w odcieniach ciemnych i ciep ych.
Ogrodzenie kamienno-metalowe. Mury
Z ceg y rozbiórkowej. Nie s trwa e, ale lepiej zleci fachowcom. Betonowe p yty a u-
kamienne wyka cza si przez staranne
mog pos u y kilka lat w ma o intensyw- rowe maj wymiary 40 × 60 cm; produkuje
spoinowanie, to znaczy wype niaj c spoiny tak,
by by y wkl s e, p askie lub wypuk e nie u ytkowanej cz ci ogrodu. Nadaj si na si je w ró nych kolorach.
ci gi piesze: szczególnie pasuj do ogrodów Z betonu odciskanego (press  betonu). Na-
pó dzikich. wierzchnia ta to sposób na utwardzanie pod-
jazdów, polegaj cy na u o eniu warstwy mie-
Ogrodzenia ceglane szanki betonowej B25 zbrojonej w óknami
Mo na je murowa z ceg y zwyk ej, sili- polipropylenowymi, a nast pnie naniesieniu
katowej lub klinkierowej  na zapraw ce- barwnika z utwardzaczem i poddaniu nacis-
mentow lub cementowo-wapienn . Mury kowi z u yciem szablonów w celu zag szcze-
z cegie zwyk ych najcz ciej si tynkuje, nia i nadania faktury. Gotowa nawierzchnia
z klinkierowych czy silikatowych wystar- nie le imituje p yty kamienne, ceg czy deski.
czy starannie wyspoinowa . Wykonanie takiej nawierzchni najlepiej zle-
ci wyspecjalizowanej firmie. Po zaimpre-
Beton gnowaniu beton staje si mrozoodporny i nie-
Prefabrykaty betonowe przeznaczone na na- nasi kliwy, a wi c z jego powierzchni trzeba
wierzchnie i ogrodzenia s bardzo popular- odprowadza wod deszczow .
ne, bo stosunkowo niedrogie. Beton nie jest Z kostki. Kostk mo na utwardza zarów-
tak ceniony jak kamie , ale z prefabrykatów no podjazdy, jak i cie ki. Jest stosunkowo
betonowych o stonowanej kolorystyce mo - niedroga i produkuje si j w wielu kolorach
na zbudowa efektowne nawierzchnie czy i kszta tach (prostok ta, sze ciok ta, rombu,
ogrodzenia. szpulki itp.). Wyko czona ni nawierzchnia
ma wiele zalet:
Nawierzchnie betonowe jest trwa a,
Z p yt a urowych. Z takich p yt mo na u o- atwo w niej wymieni uszkodzone ele-
y nawierzchni , która z czasem cz ciowo menty;
poro nie traw i nie zatrzymuje wody. Po jest przepuszczalna: dzi ki wype nionym
u o eniu p yt otwory nape nia si ziemi ro- piaskiem szczelinom nie zatrzymuje wody.
linn i wysiewa traw (mo na te wype ni Kostk produkuje si te w wersji antypo-
je wirem). U o enie takiej nawierzchni naj- lizgowej, z której powierzchni  po wst p-
fot. Libet
fot. Joniec
Nawierzchnie i ogrodzenia
nym zwi zaniu betonu  wyp ukuje si za-
Wykonanie nawierzchni ogrodowej
czyn cementowy.
Z p yt. P ytami mo na utwardzi ci gi pie- Wykonanie wykopu i osadzenie obrze y. W miejscu planowanej nawierzchni usuwa si
sze. P yty mog by prostok tne lub kwa- wierzchni warstw ziemi i wykonuje wykop o g boko ci odpowiadaj cej grubo ci warstw pod-
dratowe, w ró nych kolorach, g adkie lub budowy (która zale y od rodzaju nawierzchni). Dno wykopu formuje si ze spadkiem, wyrównu-
chropowate (np. z powierzchni p ukan , je i ubija zag szczark . Je li kraw dzie nawierzchni maj by zabezpieczone obrze ami, osadza
z widocznym kruszywem). si je na tym etapie.
Z betonowych imitacji drewna. Elementy Uk adanie geow ókniny i warstw podbudowy. Na dnie wykopu uk ada si geow óknin , a na
takie produkuje si z barwionego beto- niej warstw grubego kruszywa lub t ucznia, który stabilizuje si zag szczark . Kolejn warstw
nu. Mog przypomina drewniane podk a- jest piasek, który po wyrównaniu tak e stabilizuje si zag szczark . Grubo warstw podbudo-
dy kolejowe, deski albo parkiet z drewna wy dostosowuje si do rodzaju nawierzchni:
sosnowego. Mo na nimi utwardza cie - pod podjazd: kruszywo  20 30 cm, piasek  3 5 cm;
ki, uk adaj c elementy jeden przy drugim pod cie k : kruszywo  10 20 cm, piasek  3 5 cm;
albo zostawiaj c mi dzy nimi przestrzenie Wyka czanie nawierzchni. Na u o onej i zag szczonej podbudowie uk ada si kostk lub inny
do obsiania traw . Nadaj si te na stopnie materia i ka dy element dobija m otkiem gumowym. Szczeliny w nawierzchni wype nia si naj-
schodów ogrodowych oraz na nawierzch- cz ciej piaskiem z wod (do nawierzchni z kostki kamiennej u ywa si zasypki granitowej). Na
nie tarasów. koniec elementy dobija si do pod o a wibratorem powierzchniowym.
Wykonanie nawierzchni ogrodowej wymaga si y fizycznej oraz fachowo ci i do wiadczenia.
Ogrodzenia betonowe Najlepiej wi c zleci je wyspecjalizowanej ekipie, która na wykonan prac udzieli gwarancji.
Z paneli prefabrykowanych. Sk adaj si
z betonowych paneli i s upów. Przypominaj
ogrodzenia obiektów przemys owych, mimo Wymiary prz se : szeroko  1 lub 2 m, Drewno
to s bardzo popularne, bo s trwa e i szybko wysoko  0,5 2,5 m. Najlepiej wybiera W a ciwie zaimpregnowane i konserwowa-
si je montuje: po osadzeniu w gruncie s u- panele o mo liwie prostych wzorach, bez ne nadaje si zarówno na nawierzchnie, jak
pów panele wsuwa si mi dzy nie w specjal- wymy lnych motywów ro linnych i zosta- i do budowy ogrodze , bo wygl da natural-
nie uformowane rowki. wi je w kolorze naturalnym. Poniewa ich nie i dobrze komponuje si z ka dym ogro-
wygl d wzbudza liczne w tpliwo ci, dobrze dem.
Nawierzchnia z kostki
jest obsadzi je pn czami, dla których b d
betonowej o kszta cie
trwa podpor , niewymagaj c k opotliwej Nawierzchnie z drewna
trapezowym. Na jej
konserwacji  czyszczenia ani malowania. Z bruku drewnianego. S to klocki lub kr -
powierzchni widoczne jest
kruszywo. Umo liwia u o enie
Z betonu zbrojonego oraz bloczków i pu- ki z drewna akacjowego, sosnowego lub ga-
nawierzchni o prostym
staków betonowych. Ogrodzenie mo na te tunków egzotycznych. Zbudowane z nich
przebiegu, jak i zaokr glonych
wykona ze zbrojonego betonu monolityczne- cie ki wygl daj oryginalnie.
go ( ciany oporowe naj atwiej wykona Z belek drewnianych. Do budowy ogrodo-
w a nie t metod . Mo na je nast pnie ob o- wych cie ek mo na tak e u y impregno-
y na przyk ad ok adzin kamienn lub wanych belek drewnianych, przypominaj -
obsadzi pn czami). cych podk ady kolejowe.
Produkuje si te specjalne bloczki i pu- Belki drewniane mo na kupi w cen-
staki, z których mo na budowa ogrodzenia trach ogrodniczych lub zamówi w tartaku.
murowane. Prefabrykaty do ogrodze mog Prawdziwe podk ady kolejowe z rozbiórki
mie ró ne kolory i faktury (np. g adk lub torów kolejowych nie s polecane do ogro-
upan ) i cz sto przypominaj kamie natu- dów ze wzgl du na dra ni cy zapach kre-
ralny. Ogrodzenia muruje si z nich podob- ozotu, którym s impregnowane: wydzielaj
nie jak z cegie czy kamienia naturalnego. go nawet po wielu latach.
P yty betonowe imituj ce p yty kamienne,
Betonowe elementy do z udzenia przypominaj ce
doskona e na cie ki oraz tarasy
deski z wyschni tego drewna o wyrazistych
s ojach
fot. Poz-Bruk
fot. Semmelrock
fot. Bruk-Bet
Przegl d rynku
ciwnym razie b d pozostawia lady rdzy
Fundament ogrodzenia
na drewnie.
Fundament pod mur pe ny powinien by posadowiony poni ej g boko ci przemarzania grun- Z drewna wykonuje si tak e bramy i furt-
tu, tj. od 80 do 140 cm (jedynie w gruntach piaszczystych mo na go posadowi p ycej: 40 60 cm) ki (pasuj do ogrodze drewnianych lub
i co najmniej 10 cm szerszy od muru. Wyprowadza si go 15 20 cm nad poziom gruntu. Na po- z elementami drewnianymi). Najcz ciej wy-
wierzchni fundamentu trzeba u o y izolacj przeciwwilgociow z dwóch warstw papy na lepi- konuje si je z desek na szkielecie metalo-
ku lub folii budowlanej. wym lub drewnianym usztywnionym profi-
G boko posadowienia fundamentu pod inne ogrodzenia mo e by mniejsza: lami metalowymi.
pod murowane s upki, mi dzy którymi b d mocowane gotowe prz s a drewniane lub meta- Z paneli drewnianych. S to ramy z wy-
lowe: 80 140 cm, a je li mi dzy s upkami jest podmurówka, to wystarczy pod ni fundament na pe nieniem pe nym lub a urowym wyko-
g boko ci 20 40 cm; nanym ze sztachet lub listew. Ich wymiary:
pod s upki ogrodzenia z siatki wystarcz stopy fundamentowe zag bione na min. 50 cm; szeroko  1 1,8 m, wysoko  0,5 1,8 m.
pod s upki przy bramie i furtce  80 100 cm. Wzd u ogrodzenia z prz s ami drewniany-
mi cz sto stosuje si podmurówk betonow .
Ogrodzenia drewniane mo e by w kolorze naturalnym lub malo- Metal
Z desek, sztachet, okr glaków lub bali. wane na dowolny kolor i koniecznie zaim- Najta sza i najbardziej popularna jest siatka,
P oty drewniane wykonuje si z ustawio- pregnowane. Elementy czy si na gwo - a do najdro szych nale ogrodzenia kute.
nych pionowo, poziomo lub sko nie de- dzie ze stali nierdzewnej lub ocynkowane Dla ochrony przed korozj wszystkie metalo-
sek, sztachet, okr glaków lub bali. Drewno b d wkr ty ze stali nierdzewnej, w prze- we elementy ogrodze wymagaj co kilka lat
malowania.
Jak poprawi trwa o nawierzchni?
Ogrodzenia metalowe
Doskona ym sposobem na to, by nawierzchnie utwardzone zachowa y przez dziesi ciolecia Z siatki. Umo liwia szybkie ogrodzenie po-
niezmienion form , jest u ycie geow ókniny. sesji. Jest ma o widoczne, wi c nie zas ania
G ównym sprawc niszczenia cie ek i podjazdów jest woda deszczowa, która z czasem wy- widoków na okolic , a je li s nieatrakcyjne,
p ukuje warstwy podbudowy i wskutek tego, zwykle w miejscach silniej obci onych, dochodzi atwo obsadza si j ro linami, którym nie
do destabilizacji konstrukcji nawierzchni. Pod wp ywem obci e warstwy podbudowy miesza- utrudnia wzrostu, bo nie rzuca cienia. Siatki
j si ze sob , a tak e z gruntem rodzimym. ogrodzeniowe wykonuje si z drutu ocynko-
Trwa o nawierzchni mo na zwi kszy przez zastosowanie geow ókniny  polipropylenowe- wanego (pokryty dodatkowo warstw two-
go materia u odpornego na wilgo , mróz oraz rozrywanie. rzywa sztucznego jest trwalszy). Kupuje si
Geow óknina u o ona na gruncie rodzimym zapobiega jego mieszaniu z warstwami podbudowy, je w rolkach razem ze wszystkimi elementa-
dzi ki czemu stabilizuje nawierzchni zarówno cie ek, jak i podjazdów. Mo na stosowa j w na- mi potrzebnymi do zmontowania ogrodze-
wierzchni z kostki betonowej i kamiennej, z betonowych p yt a urowych, klinkieru, bruku drew- nia:
nianego (drenuj ce i filtracyjne cechy geow ókniny przed u tak e ywotno samego drewna, s upki (mocuje si je co 2,5 3 m);
wspomagaj c odprowadzanie wody do g biej po o onych warstw), a nawet wiru (w tym przy- drut lub linki stalowe do usztywnienia
padku geow óknina zapobiegnie tak e przerastaniu chwastów). Geow óknin kupuje si w rol- siatki;
kach szeroko ci 0,5 2,5 m i d ugo ci 12,5 50 m. Materia ten mo na wykorzysta tak e do zbro-
Ogrodzenie betonowe, które
jenia skarp, zabezpieczania przed uszkodzeniem folii w oczku wodnym, ochrony brzegów oczka
przypomina mur kamienny.
przed erozj czy budowy dachów zielonych.
Doskonale pasuje zarówno do
nawierzchni kamiennych,
jak i betonowych
wyko czenie
nawierzchni
podsypka
piaskowa
warstwa no na
geow óknina
grunt rodzimy
106 BUDUJEMY DOM 3/2010
fot. Griltex
fot. Styl-Bet
Nawierzchnie i ogrodzenia
Obramowanie nawierzchni ogrodowej
Podjazdów. Jego brzegi powinno si zabezpieczy kraw nikami, czyli masywnymi elementa-
mi osadzonymi na podk adzie z chudego betonu  g biej ni elementy nawierzchni.
cie ek. Do zabezpieczenia ich brzegów stosuje si nast puj ce rodzaje obrze y:
obrze a kamienne lub betonowe, podobne do kraw ników, tylko mniej od nich masywne.
Osadza si je tak, aby nie wystawa y ponad nawierzchni  w podk adzie z chudego betonu.
Do cie ek o falistym przebiegu produkuje si obrze a ukowe.
palisady, które zastosowane jako obrze a mog jednocze nie zapobiega osuwaniu si ziemi
z niewielkiej skarpy czy podwy szonych rabat granicz cych ze cie k ;
wylewki betonowe, na których uk ada si skrajny pas kostki, a zewn trzn cz wylewki przy-
sypuje ziemi i zasiewa traw .
Ogrodzenie z paneli drewnianych. Jego
technikami wykonuje si bramy i furtki do
monta jest szybki i atwy. Panelami wype nia
Wymiary i grubo
si przestrzenie pomi dzy s upami  stalowymi,
ogrodze metalowych, a tak e murowanych
betonowymi lub ceglanymi
czy kamiennych.
nawierzchni
ogrodowych
napinacze do naci gania linek lub drutu; PVC
zaciski do ko ców linki stalowej lub dru- Nawierzchnie utwardzone elementami Szeroko podjazdu: min. 3 m.
tu. z PVC. Nawierzchnie niezbyt intensywnie Wymiary miejsca postojowego na samo-
Z gotowych paneli z siatki. Montuje si je u ytkowanych podjazdów mo na utwardzi chód osobowy: min. 2,5 × 5 m.
z siatki zgrzewanej z drutu rozci gni tej na specjalnymi kratkami plastikowymi, które Szeroko cie ek:
ramach stalowych lub aluminiowych, a na- znosz du e obci enia, a po zasypaniu zie-  od furtki do drzwi wej ciowych: 1,2 1,5 m;
st pnie malowanej proszkowo. Ogrodzenie mi i obsianiu traw staj si zupe nie niewi-  w ogrodzie: 0,8 m.
z takich paneli jest adniejsze i sztywniejsze doczne. Trawnik taki piel gnuje si zwyk y- Grubo nawierzchni:
ni z siatki, ale dro sze od niej. mi sposobami (koszenie kosiark , nawo enie, cie ek:
Kute z eliwa oraz stalowe. Ogrodzenia podlewanie). Kratki trawnikowe s odporne  z kostki betonowej i kamiennej  4 cm,
kute z pr tów eliwnych zamawia si w wy- na mróz, wysok temperatur i atwe w mon-  z bruku klinkierowego  4,5 cm;
specjalizowanych zak adach kowalskich, ta u (poszczególne elementy czy si na za- podjazdu:
a spawane z rur lub pr tów albo kszta - czepy). Kolory: czarny, zielony. Grubo :  z kostki betonowej i kamiennej  6 cm,
towników stalowych  u lusarzy. Takie 4 cm, 5 cm.  z bruku klinkierowego  min. 5,2 cm.
ogrodzenia metalowe cz sto wykonywa- Ogrodzenia z paneli PVC. S lekkie, do
ne s wed ug indywidualnie projektowane- trwa e i atwe w monta u: prz s a mocuje
go wzoru i obficie zdobione, a wi c drogie. si do s upków przy u yciu k towników me- pomalowane farb kryj c , ale nie wymaga-
Mo na te kupi gotowe odlewy imituj - talowych lub wyprofilowanych uchwytów. j adnej konserwacji. Elementy uszkodzone
ce r cznie kute prz s a. Takimi samymi Ogrodzenia takie wygl daj jak drewniane bardzo atwo wymieni .
Plastikowa kratka trawnikowa wype niona
Najbardziej popularne s bramy i furtki
kruszywem. Jej monta jest bardzo atwy
z kszta towników stalowych lub aluminiowych Usytuowanie
albo pr tów ocynkowanych, w ró nym uk adzie,  poszczególne elementy czy si ze sob na
zaczepy
mocowanych do sztywnej ramy z k towników i wymiary bramy
stalowych. Metalowe bramy i furtki pasuj do
ogrodze metalowych i murowanych i furtki
Brama powinna by usytuowana naprze-
ciw wjazdu do gara u. Je li to potrzebne,
warto j przystosowa do rozmiarów samo-
chodów ci arowych (dostawy mebli, wy-
wóz cieków).
Wymiary bramy:
 szeroko : 2,4 3,5 m;
 wysoko : 1 2,4 m.
Furtk mo na umie ci na wprost drzwi do
domu, ale mo na te celowo to doj cie wyd u-
y i obsadzi ro linami, aby przyda strefie
wej ciowej paradnego charakteru.
Szeroko furtki: min. 0,9 m (najlepiej
1 1,1 m).
BUDUJEMY DOM 3/2010 107
fot. Krawex
fot. Wi

niowski
fot. www.kratkatrawnikowa.pl