PRZEGL D RYNKU
Dym,
spaliny
i powietrze
Kominy
Jaros aw Antkiewicz
Kana y kominowe
Kominy powinny by
W kominach grupuje si kana y o ró nym przeznaczeniu:
niezawodne, bo usu-
dymowe  odprowadzaj ce produkty spalania paliw sta ych (w gla, drewna, peletów
itp.);
waj niebezpieczne
spalinowe, którymi p yn produkty spalania paliw gazowych i p ynnych (gazu ziemne-
go lub p ynnego albo oleju opa owego);
produkty spalania,
wentylacyjne, którymi wyp ywa na zewn trz zu yte powietrze z pomieszcze (zawie-
a tak e zanieczysz-
raj ce du o dwutlenku w gla lub wilgoci).
Kana y w kominach wykorzystuje si te cz sto do wyprowadzania ponad dach zako -
czone powietrze
cze pionów kanalizacyjnych.
z wn trz. Tymczasem
Od przeznaczenia komina zale y wymagana odporno na temperatur czy agresywne
sk adniki zawarte w dymie lub spalinach, by komin by trwa y i bezpieczny.
one same s nara one
Dom bez komina
na niszcz ce dzia anie
W wi kszo ci domów jednorodzinnych budowa komina jest konieczno ci . Kominów wy-
wody, wilgoci i s o ca
magaj piece, kominki oraz kot y:
na paliwo sta e;
oraz ró nic tempera-
olejowe;
tury, gdy od zewn trz
gazowe z otwart komor spalania, czyli pobieraj ce powietrze do spalania z pomiesz-
czenia, w którym s zainstalowane.
dzia a na nie mróz,
Z komina mo na zrezygnowa , je li dom ma by ogrzewany kot em gazowym z za-
mkni t komor spalania, z których tzw. kana powietrzno-spalinowy mo na wyprowa-
a od wewn trz
dzi na zewn trz przez cian budynku  pod warunkiem jednak, e:
 gor ce spaliny.
moc kot a nie przekracza 21 kW;
dom jest wolno stoj cy, a wi c nie w zabudowie bli niaczej ani szeregowej.
82 BUDUJEMY DOM 3/2010
fot. Schiedel
Kominy
W ka dym kominie najlepiej przewidzie kilka kana ów. Koszty s wówczas
mniejsze
W polskich domach dominuje wentylacja grawitacyjna, do której
niezb dne s wyprowadzone ponad dach kominy z kana ami wen-
tylacyjnymi. Wentylacja grawitacyjna jest te niezb dna w kot ow-
niach z kot ami na paliwo sta e lub gazowymi i olejowymi z otwart
komor spalania, nawet je li pozosta e pomieszczenia wyposa ono
w wentylacj mechaniczn nawiewno-wywiewn , a wi c niewyma-
gaj c komina.
Ile kominów?
W dobrym projekcie wszystkie niezb dne w domu kana y zgrupo-
wane s w mo liwie najmniejszej liczbie kominów. Obni a to koszty
budowy, ponadto liczne kominy s w tpliw ozdob dachu, a ka -
dy z nich wymaga fachowej obróbki blacharskiej w miejscu przej-
cia przez dach. Zalet zgrupowania kana ów jest to, e ogrzewaj
si one wzajemnie, co wp ywa korzystnie na ci g. Dlatego te po-
mieszczenia takie jak azienki, kuchnia i kot ownia dobry projek-
tant stara si umie ci obok siebie lub jedno nad drugim. Kiedy
wybiera si projekt, warto na to zwróci uwag , bo takie zgrupo-
wanie oznacza tak e mniejsze koszty wykonania instalacji wodno-
-kanalizacyjnej.
Kominy murowane
Przez tradycyjny komin wymurowany z cegie mo na odprowa-
dza dym z urz dze na paliwo sta e, mo na w nim te umie ci
kana y wentylacyjne. Komin ceglany nie nadaje si natomiast do
Tradycyjny komin murowany. Jego wykonanie wymaga od murarza du ej
staranno ci i wysokich kwalifikacji
BUDUJEMY DOM 3/2010 83
fot. Schiedel
fot. Archiwum BD
REKLAMA
Przegl d rynku wk ad
ceramiczny
bezpo redniego odprowadzania spalin z urz -
ocieplenie
dze gazowych i olejowych: aby go do tego
przystosowa , we wn trzu kana u murowa-
nego trzeba umie ci wk ad (rur ) ze specjal-
nej ceramiki lub stali kwasoodpornej. Spaliny
gazu ziemnego, p ynnego lub oleju opa owego
zawieraj bowiem znaczne ilo ci pary wodnej,
która cz ciowo skrapla si w kominie, two-
rz c wraz z innymi sk adnikami spalin kon-
densat, który dzia aj niszcz co na ceg y.
kana y
Uwaga! Sporn kwesti jest stosowanie wk a-
przewietrzaj ce
dów kominowych z tworzyw sztucznych: pol-
skie przepisy s niejasne, a kominiarze od-
nosz si z rezerw do stosowania takich
przewodów ze wzgl du na ich palno i a-
two uszkodzenia podczas czyszczenia. Ten
obudowa
ostatni problem dotyczy tak e elastycznych
przewodów stalowych
Na kominy murowane u ywa si ceg y
pe nej. Murowanie komina jest trudniej-
sze ni cian: bardzo wa na jest staranno ,
a wszystkie spoiny musz by wype nio-
ne równo z licem muru. Zaniedbanie tego
Prefabrykowany komin ceramiczny.
mo e by ród em nieszczelno ci, zmniejsza
Rur tworz c przewód kominowy
Komin ocieplony we n mineraln . Tak e w tym przy-
te trwa o komina i zwi ksza opory prze-
wykonuje si z ceramiki szamotowej
padku szacht kominowy jest wentylowany przez spe-
lub kamionki, obudow s za zwykle
p ywu. Murarz powinien w miar wznosze- cjalne otwory. Niekiedy wysoki i wiotki komin wzmacnia
pustaki keramzybetonowe
si , wsuwaj c w te otwory pr ty zbrojeniowe
nia komina wyg adza kana y od rodka np.
za pomoc pacy lub doci tego na wymiar ka-
wa ka deski. Producenci systemów kominowych oferuj komin powinien bardzo starannie usuwa
Cz komina wystaj c ponad dach wy- te specjalne pustaki wentylacyjne (z wyko- z wn trza kana u resztki zaprawy, a ostatni
ka cza si najcz ciej p ytkami klinkierowy- nanymi kana ami) dopasowane wymiarami odcinek wk adu ceramicznego  odpi owa
mi lub muruje z ceg y klinkierowej, która jest do pozosta ych elementów. dok adnie na po dany wymiar, na co warto
odporniejsza na warunki atmosferyczne i nie zwróci uwag , bo wykonawcy cz sto od u-
zmienia wygl du pod ich wp ywem. Kominy Ceramiczne puj go m otkiem.
ceglane mo na tynkowa , cho niektórzy fa- Warstwa wewn trzna (kana ) takiego komi- Uwaga! Produkuje si te kominy ceramicz-
chowcy to odradzaj , gdy tynki na komi- na jest wykonana z rury ceramicznej, któ- no-stalowe, których przewód wewn trzny
nach s nietrwa e. r dobiera si stosownie do przeznaczenia  jest ceramiczny, obudowa za  stalowa,
Obecnie na kana y wentylacyjne zamiast czy ma by dymowy, czy spalinowy (s te ca y komin jest wi c l ejszy i atwiejszy
ceg y powszechnie u ywa si gotowych pu- rury uniwersalne, nadaj ce si do obydwu w monta u. Nie nale y ich myli z komina-
staków z kana ami okr g ymi o rednicy rodzajów spalin). mi stalowo-ceramicznymi, w których kana
15 cm lub bloczków silikatowych z odpo- Obudowa komina wykonana jest z pusta- wykonany jest z rury stalowej, obudowa za
wiednimi dr eniami. Dzi ki ich zastosowa- ków z betonu lekkiego. Przestrze pomi dzy z ceramiki.
niu przewody maj mniej spoin i prace post - obudow a rur kana u mo e by pozosta-
puj szybciej. wiona pusta (mo e wtedy przez ni prze- Stalowe
p ywa powietrze czerpane do spalania) lub Kana y odprowadzaj ce produkty spalania
Kominy prefabrykowane znajduje si w niej warstwa we ny mine- mog by tak e wykonane ze stali:
Zamiast kominów ceglanych coraz po- ralnej, chroni ca obudow przed przegrza- aroodpornej (kana y dymowe),
wszechniej stosuje si obecnie kominy pre- niem. Jednak tak e w kominach z izolacj kwasoodpornej (spalinowe).
fabrykowane. Produkcja prefabrykatów od- zostawia si niewielkie kana y zapewniaj - Obudow takiego kana u mo na wykona
bywa si w warunkach, w których atwiej ce wentylacj wn trza komina. z takich samych pustaków jak w prefabry-
o zachowanie nale ytej dok adno ci, a na Prefabrykowane kominy ceramiczne s kowanych kominach ceramicznych. Stosuje
placu budowy tylko si je montuje, w czym stosunkowo ci kie i je li no no pod ogi si te kominy stalowe dwu cienne, to zna-
zdarza si mniej b dów ni przy tradycyj- na gruncie jest niewystarczaj ca, trzeba je czy z obudow z blachy stalowej lub alu-
nym murowaniu kominów z ceg y. Kominy ustawia na osobnym fundamencie. miniowej. Mi dzy ciankami metalowymi
prefabrykowane s elementami systemów, Poszczególne odcinki rury tworz cej ka- umieszczona jest izolacja termiczna, inaczej
obejmuj cych te wszelkie niezb dne akce- na kominowy czy si specjaln zapraw warstwa zewn trzna bardzo by si nagrze-
soria  np. drzwiczki rewizyjne czy wie - systemow . Obudow muruje si na zwy- wa a, a spaliny ulega yby nadmiernemu wy-
cz ce komin  czapki (daszki ochronne). k zapraw cementow . Murarz montuj cy ch adzaniu.
84 BUDUJEMY DOM 3/2010
rys. Schiedel
fot. Leier
Kominy
ustnik
Oznaczanie kominów
Wszystkie elementy systemu kominowego (komina prefabrykowanego) powinny by trwa-
blacha
kominowa
le oznaczone. Zastosowanie nieodpowiednich elementów mo e by gro ne albo doprowadzi
do przedwczesnego zu ycia komina. Kodowe oznaczenie okre la, dla jakich warunków pracy
przeznaczone s elementy komina.
rura
stalowa
Kod Znaczenie Uwagi
EN 1443 numer odpowiedniej normy
trójnik do
przy czenia
maksymalna temperatura
T 400 Liczba oznacza dopuszczaln temperatur spalin w °C
kot a
spalin
N  w kominie panuje podci nienie w stosunku do
pomieszczenia z kot em, P  nadci nienie do 200 Pa,
H  nadci nienie do 5000 Pa, dodatkowo w klasie P
N klasa ci nienia i H jest jeszcze cyfra 1 lub 2, cyfra 2 oznacza wi ksze
dopuszczalne nieszczelno ci,
Uwaga! Taki komin (P2 lub H2) mo na instalowa
tylko na zewn trz budynku!
wyczystka
odporno na dzia anie W  do instalacji, w których powstaje kondensat,
W
kondensatu D  tylko je li nie wyst puje zjawisko kondensacji
1  gdy spalane s paliwa gazowe i p ynne
o zawarto ci siarki do 50 mg/m3
1 odporno na korozj 2  paliwa gazowe, p ynne oraz drewno (z wyj tkiem
spalania w palnikach atmosferycznych)
3  paliwa gazowe, p ynne oraz sta e
odp yw
odporno na po ar sadzy
kondensatu
oraz wymagana minimalna G  odporne na po ar sadzy,
Gxx
Budowa komina stalowego z obudow
odleg o w mm O  nieodporne na po ar sadzy
ceramiczn
od elementów palnych
REKLAMA
BUDUJEMY DOM 3/2010 85
rys. Schiedel
Przegl d rynku
Przegl d rynku
3 10 m
1,5 3 m
gor ce spaliny
powietrze zasysane d" 1,5 m
do spalania
e" 0,3 m
12°
e" 0,3 m
Budowa wspó osiowego przewodu powietrzno-spalinowego
Dwu cienne kominy stalowe montuje si najcz ciej na zewn trz
i kotwi do ciany budynku. Ze wzgl du na swoj lekko nie wyma-
gaj oparcia na fundamencie.
Wymagana wysoko komina zale nie od odleg o ci od przeszkody
Przewody powietrzno-spalinowe
W zwi zku z rosn c popularno ci kot ów gazowych z zamkni -
t komor spalania (g ównie kondensacyjnych) coraz cz ciej stosu-
je si wspó osiowe przewody powietrzno-spalinowe. Taki przewód
mo na wynie nad dach, podobnie jak komin, lub  je li spe nio-
ne s opisane wcze niej warunki  wyprowadzi wprost przez cia-
n zewn trzn .
Przewody powietrzno-spalinowe wykonywane s ze stali kwaso-
odpornej lub z tworzywa sztucznego. W tym ostatnim przypadku
ich palno i ma a odporno na uszkodzenia mechaniczne tak e
budzi opory rodowiska kominiarskiego. Ponadto wydobywaj ce si
z przewodu spaliny z czasem niszcz elewacj .
pokrycie atwo zapalne
Umiejscowienie komina
Kominy najlepiej sytuowa wewn trz budynku, bo wtedy oddaj cie-
p o do wn trza i nigdy nie s zbyt wyzi bione. Komin umieszczony
na zewn trz za atwo si wych adza, co niekorzystnie wp ywa na
ci g kominowy, a ciep o oddaje (traci) do otoczenia. Usytuowanie na
zewn trz nale y wi c uzna za racjonalne tylko wtedy, gdy w domu
potrzebny jest nowy komin, na który nie ma miejsca w rodku.
Wylot komina najlepiej umie ci w najwy szej cz ci dachu. Taki
komin, cho wysoki, b dzie mia tylko niewielk cz ponad da-
chem, gdzie jest nara ony na niszcz ce dzia anie wiatru i innych
czynników atmosferycznych. Ponadto ze wzgl du na bezpiecze stwo
po arowe oraz rozpraszanie si dymu komin musi znale si w pew-
pokrycie trudno zapalne
nej minimalnej odleg o ci od powierzchni po aci dachowych oraz
przeszkód takich jak lukarny. Wymagane przepisami odleg o ci poka-
zano na rysunkach.
Bezpieczny komin
Jeszcze przed rozpocz ciem budowy warto zdecydowa o rodzaju kot-
a do ogrzewania, aby dobra do niego najodpowiedniejszy komin.
Zapewnimy w ten sposób optymalne warunki dzia ania kot a, w ja-
kich ma on szanse osi ga parametry deklarowane przez producenta.
Ci g kominowy. Niewystarczaj cy ci g kominowy to ród o naj-
cz stszych problemów zwi zanych z eksploatacj komina. Ci g zale y
Wysoko komina w zale no ci od rodzaju pokrycia i k ta nachylenia dachu
g ównie od wysoko ci komina i pola jego przekroju. Komin wystarcza-
86 BUDUJEMY DOM 3/2010
Kominy
System powietrzno-spalinowy, a) wspó osiowy,
b) z osobnymi przewodami: spaliny s wyrzucane nad
dach, a powietrze do spalania jest zasysane przewo-
dem wyprowadzonym przez cian budynku
j cy do odprowadzania spalin z kot a gazowe-
go mo e mie przekrój zbyt ma y do odprowa-
dzania spalin z kot a w glowego tej samej mocy.
Mo e si te okaza , e przekrój kana u dymo-
wego jest zbyt ma y do kominka, który wybra-
li my.
Szczelno . Wymagania dotycz ce szczelno-
ci kominów zale równie od kot a. Praca tra-
dycyjnych kot ów powoduje podci nienie w ka-
nale odprowadzaj cym produkty spalania. Je li
kocio jest wyposa ony w wentylator nadmu-
chowy, w kanale powstaje nadci nienie i komin
musi by szczelniejszy.
Ekspolatacja. Zgodnie z prawem kana y po-
b
b
winny by czyszczone:
dymowe  cztery razy w roku,
spalinowe  dwa razy w roku
Raz w roku kominiarz powinien sprawdzi wszystkie kana y
i w razie potrzeby oczy ci te kana y wentylacyjne.
Wymogi te s powszechnie lekcewa one  cz sto ju na etapie pro-
jektowania, zdarzaj si bowiem takie projekty, w których umiejsco-
wienie komina w ogóle uniemo liwia kominiarzowi dost p do niego.
Skutki takich zaniedba bywaj gro ne. W zanieczyszczonym sa-
dz kominie mo e doj do jej samozap onu, który prowadzi cz sto
do zniszczenia komina i po aru domu.
Nie nale y te lekcewa y zalecanych okresów czyszczenia kana-
ów spalinowych i wentylacyjnych. Kana o wymiarach 14 × 14 cm,
na którego ciankach osiad a warstwa zanieczyszcze grubo ci za-
Przewód powietrzno-spalinowy poprowadzony pod balkonem. Gdyby
ledwie 1 cm, ma pole przekroju mniejsze a o ź ni kana czysty.
by krótszy, spaliny trafia yby na p yt balkonu. Ponadto wylot takiego
Oznacza to, e jego wydajno mo e by niewystarczaj ca dla
przewodu musi znale si co najmniej 0,5 m od kraw dzi okien i drzwi
prawid owej pracy wentylacji czy kot a.
INFO RYNEK Ile kosztuje komin o wysoko ci 8 m?
Wybieraj c komin musimy przede wszystkim dostosowa go do kot a czy Kominy dla kot ów gazowych i olejowych maja mniejsze rednice
kominka  istotny jest np. sposób odprowadzenia spalin (grawitacyjny (zwykle 130 150 mm).
lub wymuszony), rodzaj paliwa i moc urz dzenia (od tych parametrów Je li na etapie budowy nie zdecydowali my jeszcze o wyborze ród a
zale y sk ad oraz ilo spalin. ciep a, to czasem stawiany jest niezbyt drogi ceramiczny komin
Prefabrykowany komin ceramiczny dla urz dze na paliwa sta e prefabrykowany jak dla kot a w glowego, w którym w razie potrzeby
to przeci tnie wydatek 2500 3500 z , za komin o rednicy przewodu mo na umie ci stalowy wk ad przeznaczony do odprowadzania spalin
dymowego 200 mm. Nie nale y raczej wybiera kominów o mniejszej z gazu i oleju (wk ad kosztuje nieco ponad 1000 z ).
rednicy, bo nawet niewielkie kominki o mocy ok. 10 kW maj kró ce Do ceny kominów prefabrykowanych nale y doliczy 400 600 z za
przy czeniowe 180 200 mm, a rednica komina nie powinna od nich monta .
mniejsza. Tradycyjny komin z ceg y warto budowa , gdy zostanie w nim
Prefabrykowane kominy ceramiczne dla urz dze gazowych zgrupowanych kilka kana ów, np. dymowy o du ym przekroju (nawet
i olejowych oraz dwu cienne kominy stalowe s dro sze  kosztuj 27x 27 cm) oraz 4 kana y wentylacyjne. Za komin murowany zap acimy
ok. 4000 z . Trzeba koniecznie sprawdzi czy wybrany komin jest wówczas 2500 3000 z za materia oraz 1500 2000 z za robocizn .
przeznaczony do pracy w podci nieniu czy nadci nieniu (ró ni je stopie Kana w kominie murowanym mo na tak e wykorzysta jako szacht
szczelno ci). instalacyjny dla wk adu stalowego.
PRZYDATNE ADRESY
DARCO 014 680 90 90 www.darco.com.pl PIANEX 012 410 20 10 www.pianex.pl
IBF 075 732 40 31 www.ibf.pl PLEWA 061 662 27 45 www.plewa.net.pl
JAWAR 023 672 24 16 www.jawar.com.pl POUJOULAT 022 774 06 25 www.poujoulat.com.pl
KOMIN-FLEX 032 210 11 44 www.kominflex.com.pl PRESTO 022 889 56 75 www.presto-kominy.pl
LEIER 055 272 32 12 www.leier.pl SCHIEDEL 077 456 83 10 www.schiedel.pl
PANEK 022 723 92 56 www.kominy.wamm.com.pl UMET 071 343 17 98 www.umet.pl
 ceny brutto 
Wi cej . . . ceny, f i rmy, produkt y, kal kul at ory, art yku y. Kl i kni j na www. buduj emydom. pl
pl
pl
BUDUJEMY DOM 3/2010 87
Jako j edyni publ i kuj emy akt ual ne RANKI NGI PRODUKTÓW!