BUDUJEMY BEZ B DÓW  B3
Stropy 35
Schody wewn trzne 40
ciany dzia owe
Przestrze
podzielona
Jaros aw Antkiewicz
Ja os aw A w
Ja os aw A kiewicz
Ja os aw A kiewicz
Ja os aw Antkiewicz
Ja os aw Antkiewicz
Jaros aw Antkiewicz
Jaros aw Antkiewicz
Jaros aw Antkiewicz
Jaros aw Antk w
Jaros aw Antk w
Jaros aw Antkiewicz
Jaros aw Antkiewicz
Jaros w Antk w
Jaros aw Antk ew
Jaros aw Antk ew
Jaros aw Antk ew cz
Jaros aw Antkiewicz
Jaros aw Antk ew cz
Jaros aw Antkiewicz
Jaros aw Antk ew cz
a s w A w
a os aw A w
w
w
Na cianach dzia owych nie opiera si ci ar innych elementów budynku, musz
a cianach dzia owych nie opiera si ci ar innych elementów budynku, musz
jednak skutecznie separowa od siebie pomieszczenia. Musz by stabilne,
dnak skutecznie separowa od siebie pomieszczenia. Musz by stabilne,
by da o si na nich zawiesi pó ki czy szafki. Wymagamy, by nie przenosi y
y da o si na nich zawiesi pó ki czy szafki Wymagamy by nie przenosi y
d wi ków, a czasem te  by skutecznie izolowa y od ch odniejszego
pomieszczenia. Szczególnie dla tych, którzy lubi zmienia aran acj
przestrzeni i pomieszcze , wa ne jest, czy ciank mo na atwo rozebra
i postawi now w innym miejscu.
Po dane cechy szkieletowej nie powoduje problemów, ale i tu jakie mog powodowa zwierz ta domowe czy
Umiejscowienie zdarzaj si wyj tki. bawi ce si dzieci.
ciany dzia owe nie s elementami konstruk-
cyjnymi budynku, ale same s dla nich obci e- Wytrzyma o Izolacyjno akustyczna
niem. Dlatego zmiana ich po o enia lub zasto- cianki dzia owe powinny wytrzymywa nie- ciany dzia owe powinny izolowa od ha a-
sowanie ci szych materia ów, ni przewidzia- które rodzaje uderze , np. spowodowane upad- sów pochodz cych z s siednich pomiesz-
no w projekcie, wymaga konsultacji z konstruk- kiem kogo z domowników czy te nieostro - cze , aby w jednym pomieszczeniu mo na
torem. nym przenoszeniem mebli. Oczywi cie wygod- by o swobodnie przyjmowa go ci lub s u-
cianki dzia owe mo na natomiast bez obaw nie jest, je li ich konstrukcja umo liwia zawie- cha muzyki, gdy w s siednim kto z do-
usun lub zmieni na wykonane z l ejszego szenie szafek lub pó ek na ksi ki. mowników pi czy pracuje w skupieniu.
materia u. Zwykle tak e dodanie lub przesuni - Powierzchnia cian powinna by odporna na Izolacyjno (d wi kowa) zale y g ównie
cie lekkich cianek dzia owych o konstrukcji drobne uszkodzenia (uderzenia, zarysowania), od materia u, z którego wykonane s ciany
BUDUJEMY DOM 3/2010
45
fot. ABH Nomos
BUDUJEMY BEZ B DÓW  B3
i si ga od oko o 30 (s aba) do 50 dB (bardzo
Bloczki silikatowe
to bardzo dobry
dobra). Jednak w tym przypadku ogromne
materia do
znaczenie ma staranno wykonania i cza-
wznoszenia cian
sem drobny b d psuje izolacyjno aku-
murowanych. Jednak
takie ciany s
styczn przegrody, która teoretycznie mog a-
bardzo ci kie
by bardzo skutecznie t umi ha as. Trzeba
te pami ta , e d wi ki przenosz si rów- cegie lub bloczków wapienno-
nie przez stropy oraz drzwi, a nie tylko -piaskowych;
przez ciany. bloczków z betonu komórkowego;
pustaków szklanych lub luksferów (jed-
Izolacyjno cieplna no ciennych kszta tek).
Je li ciana rozdziela pomieszczenia o zbli o- ciany muruje si na zwyk ej zaprawie
nej temperaturze (np. sypialnie), to jej izola- wapienno-cementowej, a te z bloczków
cyjno cieplna jest nieistotna, ma natomiast o bardzo niewielkiej tolerancji wymiarów
znaczenie, gdy ciana odgradza pomieszcze-  na cienkowarstwowej zaprawie klejowej.
nie ogrzewane np. od nieogrzewanego gara- Podczas murowania cian temperatura
u, wtedy ciana dzia owa wymaga ocieple- w pomieszczeniach musi by dodatnia.
nia  inaczej nieuniknione b d du e straty cianki z luksferów i pustaków szklanych
ciep a. Izolacj termiczn najlepiej u o y od mo na wykona bez zaprawy  przy u yciu
strony ch odniejszego pomieszczenia, wów- systemowych z czek z tworzyw sztucz-
czas sam materia ciany nie b dzie nara ony nych i metalu. Szafki kuchenne s znacznym obci eniem dla
ciany. Dlatego niektóre rodzaje cian wymagaj
na przemarzanie. Sposób oparcia cian na pod odze na
wzmocnienia w miejscu ich zawieszenia
gruncie lub stropie powinien by okre lony
ciany murowane w projekcie i nie nale y go zmienia , a je li jest te czenie  na dotyk  bez bruzdy,
Materia y i konstrukcja to konieczne  skonsultowa zmian z kon- wówczas jednak ciana dzia owa powinna
Murowane ciany dzia owe wznosi si struktorem. Pomoc konstruktora b dzie te by zakotwiona w cianie no nej za pomoc
przed wykonaniem tynków. Najcz ciej wy- konieczna, je li cianki s takie jak w pro- p askowników lub pr tów stalowych uk a-
konywane s z nast puj cych materia ów: jekcie, ale zmieniono konstrukcj stropu lub danych w co trzeciej lub w co czwartej spo-
ceg y pe nej; pod ogi na gruncie. inie poziomej.
ceg y otworowej; ciany dzia owe czy si z konstrukcyj- Takie pr ty lub p askowniki stalowe
(dziurawki lub kratówki); nymi, wykonuj c w tych ostatnich co naj- umieszczone w spoinach poziomych s tak-
pustaków ceramicznych; mniej 5-centymetrowe bruzdy. Popularne e konieczne jako wzmocnienie, je li ciana
Schemat budowy murowanej ciany dzia owej Po czenie ciany dzia owej ze cian no n przez uformowanie w niej
bruzdy pionowej
ciana murowana z cegie pe nych,
pustaków ceramicznych lub
bloczków wapienno-piaskowych
obustronny tynk cementowo-
wapienny lub gipsowy grubo ci
przynajmniej 1,5 2 cm
bruzda w cianie no nej
zaprawa
murarska
kotwa mocuj ca
cian dzia ow
do przegrody no nej
ta ma brzegowa z pianki
polietylenowej
grubo ci 1 2 cm
pod oga p ywaj ca
pr t lub p askownik stalowy
izolacja akustyczna stropu
BUDUJEMY DOM 3/2010
46
fot. Xella (Silka)
fot. Glasspol.pl Pustaki Szklane
 ciany dzia owe
jest cienka, murowana na grubo ź ceg y, dziurawce utrudniaj mocowanie sprz tów
czyli 6,5 cm. i wymagaj stosowania specjalnych ko ków.
ciana nie mo e dotyka sufitu, gdy ugi- W a ciwo ci u ytkowe cian dzia owych
nanie si stropu  nieuniknione w trakcie zale w pewnym stopniu od rodzaju tyn-
eksploatacji domu  powodowa oby znaczne ków, jakimi s wyko czone:
obci enia ciany dzia owej i jej p kanie. cementowo-wapienne, cho nieco chropo-
Dlatego na jej styku z sufitem pozostawia si wate, s odporne na drobne uszkodzenia i za-
szczelin , któr nast pnie wype nia si wilgocenie, a wi c odpowiednie do piwnic,
trwale elastyczn piank poliuretanow . pomieszcze gospodarczych, a tak e koryta-
Ponadto ciank dzia ow cz sto stawia rza czy holu,
si nie bezpo rednio na stropie, lecz na war- tynki gipsowe oraz p yty gipsowo-kartono-
stwie papy podk adowej, by zapewni mo - we s g adkie i równe, ale podatne na uszko-
liwo swobodnego odkszta cania si ciany dzenia oraz wra liwe na dzia anie wody,
i stropu. a wi c nadaj si do takich pomieszcze , jak
Uwaga! Luksferów i pustaków szklanych sypialnie, salon czy gabinet.
Wyka czanie cian tynkiem maszynowym.
nie czy si bezpo rednio ze cianami. Je li Rodzaj tynku dobiera si te ze wzgl du na
Przy du ej powierzchni wykorzystanie agregatu
elementów jest niewiele, to wykonuje si sposób prowadzenia instalacji elektrycznej:
tynkarskiego zdecydowanie przyspiesza prac
wype nion elastycznym materia em szcze- w tynkach tradycyjnych, które maj gru-
a
lin pomi dzy murem a elementami szkla- bo 1,5 2 cm, mo na j ukry ,
nymi. Natomiast ciany z pustaków szkla- w cienkowarstwowych to niemo liwe, za-
nych wykonuje si , najpierw kotwi c do tem trzeba wycina bruzdy w cianie, co jest
cian no nych ram (najcz ciej metalow ), pracoch onne i zwi ksza koszty. Bruzdy naj-
po czym wype nia si j kszta tkami szkla- atwiej wykonuje si w betonie komórko-
nymi. Szczelin pomi dzy ram a cian wym, k opotliwe jest natomiast zrobienie ich
b
wype nia si , podobnie jak poprzednio, w elementach ceramicznych z dr eniami
trwale elastycznym materia em, np. piank ( atwo si krusz ).
poliuretanow . Zapobiega to przenoszeniu Du a masa cian zapewnia dobr izolacyj-
na elementy szklane napr e , które mog y- no d wi kow , dlatego dobrze wypada pod
by spowodowa ich p kanie. tym wzgl dem np. ceg a pe na, s abo nato-
miast beton komórkowy (szczególnie lekkiej
Cechy u ytkowe odmiany 400). T umieniu d wi ków sprzyjaj
Wybieraj c materia na ciany dzia owe,
Najwa niejsze cechy cian murowanych grube tradycyjne tynki, pogarszaj je natomiast
warto mie na uwadze przede wszystkim jego
z ró nych materia ów zestawiono w tabeli 1. suche tynki z p yt gipsowo-kartonowych przy-
zdolno do t umienia d wi ków. Najlepsza pod
tym wzgl dem jest ceg a pe na (a) oraz bloczki
Na cianach murowanych zazwyczaj mo - klejanych na  placki z zaprawy klejowej.
silikatowe (b)
na bez problemów zawiesza meble, u ywa- Szczelina pomi dzy górn kraw dzi cia-
j c do tego ko ków rozporowych. Najlepsze ny a stropem musi by starannie wype niona, Izolacyjno d wi kow psuj tak e wszel-
s pod tym wzgl dem ciany dzia owe z pe - bo inaczej b dzie mostkiem akustycznym, kie szczeliny prostopad e do powierzchni
nych elementów, bo du e otwory np. w cegle czyli miejscem przenikania ha asów. ciany. Dlatego spoiny muru powinny by
starannie wype nione.
Tabela 1. Podstawowe cechy cian dzia owych murowanych i szkieletowych
Izolacyjno termiczna murowanych cian
dzia owych jest bardzo s aba, dlatego je li
masa wraz izolacyjno akustyczna
grubo wraz
materia z tynkiem RA1R maj stanowi skuteczn barier przed
z tynkiem [cm]
[kg/m2] [dB]
ucieczk ciep a z pomieszcze ogrzewanych
do nieogrzewanych, wymagaj ocieplenia.
ceg a pe na 15 255 47
ceg a dziurawka 9,5 130 38
ciany szkieletowe
Materia i konstrukcja
Porotherm 11,5 P+W 14,5 175 42
Szkieletowe ciany dzia owe wznosi si zwykle
ju po wykonaniu tynków. Poniewa nie wyma-
bloczki silikatowe Silka E8 11 150 43
gaj prac mokrych (murowania, tynkowania),
bloczki silikatowe Silka E12 15 210 45
mo na je budowa tak e wówczas, gdy tempe-
ratura spadnie poni ej 0°C. Niskie temperatury
bloczki z betonu komórkowego 14,5 110 34
nie pozwalaj jednak na spoinowanie, ciany
ciana szkieletowa z pojedyncz
7,5 30 36 nie b d wi c wyko czone. Ponadto ciany
warstw p yt g-k
szkieletowe nie mog by nara one na zawilgo-
ciana szkieletowa z pojedyncz
12,5 35 40
cenie. Rozwi zanie to wybiera si cz sto przy
warstw p yt g-k
ciana szkieletowa z podwójn
przebudowie ju wyko czonych pomieszcze ,
15 60 48
warstw p yt g-k
bo roboty s stosunkowo  czyste i szybkie.
BUDUJEMY DOM 3/2010
47
fot. Baumit
fot. Prevar
fot. Cerabud Krotoszyn
fot. Ceramika Lewk
owo
fot. Grupa Silikaty
BUDUJEMY BEZ B DÓW  B3
profil sufitowy
s upek
pierwsza warstwa p yt
otwór do prowadzenia
druga warstwa p yt
przewodów
we na mineralna
ta ma wzmacniaj ca
szpachla gipsowa
warstwa wyko czeniowa
 farba, tapeta itp.
wkr ty
ta ma brzegowa
Pokrywanie cian szkieletowych p ytami g-k. D ugo p yt najlepiej dobra
do wysoko ci pomieszcze . Wokó otworów drzwiowych p yty przycina si
tak, by kraw d p yty nie pokrywa a si z kraw dzi o cie nicy
Schemat budowy ciany szkieletowej (z podwójn warstw p yt g-k)
Na szkielet no ny u ywa si ocynkowa- Profile obwodowe szkieletu ciany mocuje
nych profili stalowych lub drewna, a na po- si na ko ki rozporowe do pod o a, sufitu
szycie stosuje p yty: oraz cian konstrukcyjnych. Typowy rozstaw
gipsowo-kartonowe; s upków szkieletu wynosi 60 cm, co stanowi
gipsowo-w óknowe; po ow szeroko ci p yty. P yty gipsowo-karto-
drewnopochodne  wiórowe, sklejk lub nowe przykr ca si wkr tami do s upków, nie
OSB. mocuje si ich natomiast do profili przy pod-
Najpopularniejsze s p yty gipsowo-karto- odze i przy suficie. Pomi dzy kraw dzi p yt
nowe, produkowane w kilku odmianach: a pod og oraz sufitem zostawia si szczeliny
GKB  zwyk e przeznaczone do pomiesz- szeroko ci ok. 1 cm, inaczej uginanie si stro-
cze suchych; pu mog oby powodowa p kanie p yt.
GKBI  o zwi kszonej odporno ci na zawilgo- Przestrzenie mi dzy elementami szkieletu
cenie, lecz nieodporne na bezpo rednie dzia a- ciany dzia owej wype nia si zwykle we n
Profile
nie wody  przeznaczone do azienek i kuchni. mineraln , by poprawi izolacyjno aku-
wzmacniaj ce
Maj charakterystyczny zielony kolor kartonu; styczn , a po czenia p yt szpachluje,  sposób na
uodpornienie
GKF  o zwi kszonej odporno ci na d ugo- wzmacniaj c po czenie siatk z w ókna
kraw dzi p yt
trwa e dzia anie ognia (cho wszystkie p yty szklanego lub ta m zbroj c .
na uszkodzenia
gipsowo-kartonowe s niepalne); te s ponad-
to nieco ci sze i bardziej wytrzyma e me- Cechy u ytkowe
chanicznie od zwyk ych; Typowa cianka szkieletowa z poszyciem jed-
GKFI  o zwi kszonej odporno ci na dzia- nowarstwowym jest kilkakrotnie l ejsza od Do zawieszania lekkich szafek czy pó ek
anie zarówno ognia, jak i wilgoci. cian murowanych. Dlatego w a nie tego ro- na cianach szkieletowych trzeba u y spe-
Typowe p yty g-k maj wymiary: dzaju ciany mo na praktycznie dowolnie cjalnych ko ków rozporowych przeznaczo-
 szeroko  120 cm, ustawia na stropach, bo powodowane przez nych do p yt, ale ci sze sprz ty, np. szafki
 wysoko  od 260 do 300 cm, nie obci enia s bardzo niewielkie. kuchenne, wymagaj usztywnienia cian do-
 grubo  12,5 mm. Poszycie z p yt gipsowo-kartonowych jest datkowymi profilami, a zatem  zaplanowa-
Produkowane s tak e p yty innej grubo ci wra liwe na uszkodzenia. Bardziej wytrzy- nia aran acji pomieszczenia przed wykona-
np. 25 mm (tzw. p yty  grubas ), bardziej wy- ma e s p yty drewnopochodne oraz gipsowo- niem cian.
trzyma e na uszkodzenia, oraz zast puj ce -w óknowe. Brzegi p yt tworz ce kraw d Do zawieszania ci szych sprz tów bez
dwie warstwy zwyk ych p yt. ciany wzmacnia si specjalnymi metalowy- wzmocnienia dodatkowymi profilami nadaj
P yty g-k bardzo atwo przycina si na - mi profilami, zabezpieczaj cymi przed ich si ciany z poszyciem z p yt gipsowo-
dany wymiar. ukruszeniem. -w óknowych oraz drewnopochodnych.
BUDUJEMY DOM 3/2010
48
fot. Polskie Stowarzyszenie Gipsu
fot. Metpol
 ciany dzia owe
Specjalna izolacja
akustyczna
W niektórych sytuacjach izolacyjno
akustyczna typowych cian jest zbyt ni-
ska. Bardzo uci liwy dla domowników
mo e by np. ha as powodowany przez
zestaw hydroforowy umieszczony w po-
mieszczeniu gospodarczym. Mo na sobie
z tym poradzi stosuj c specjalne mate-
ria y wyg uszaj ce. Ich dobór najlepiej po-
wierzy specjali cie, bo znaczenie ma np.
cz stotliwo t umionych d wi ków.
Ko ki rozporowe przeznaczone do p yt. Po wkr ceniu trzpienia ko ek rozszerza si (mo e nawet formo-
wa si z niego  krzy ak") rozk adaj c obci enie na du powierzchni p yty
Wewn trz szkieletowych cian dzia owych Jednak to rzadko stosowane rozwi zanie, bo
atwo prowadzi si przewody instalacyjne: wymaga wyci cia wierzchnich warstw pod-
w profilach stalowych  przez fabrycznie ogi. Je li zechcemy pó niej zmieni uk ad
przygotowane otwory, przez elementy drew- cianek dzia owych naprawa pod ogi w daw-
niane  po nawierceniu otworów w odpo- nym miejscu posadowienia cianki b dzie
wiednich miejscach. Mo na w ten sposób po- k opotliwa.
prowadzi zarówno przewody elektryczne, Warstwa we ny mineralnej znacz co zwi k-
Dzi ki budowie warstwowej p yty wy-
jak i ruroci gi. Przewody nie powinny jednak sza izolacyjno ciepln ciany  warstwa gru-
g uszaj ce mog skutecznie t umi d wi ki
styka si bezpo rednio ze szkieletem ciany bo ci 10 cm zapewnia wspó czynnik U poni-
o ró nych cz stotliwo ciach
ani z poszyciem, dlatego elementy instalacji ej 0,5 W/(m2" K), co jest wa ne, gdy ciana
os ania si karbowan rurk z tworzywa oddziela pomieszczenia mieszkalne od nie-
sztucznego (peszlem). ogrzewanego gara u czy przedsionka. ( cianka termicznymi. Ponadto od strony cieplejsze-
Izolacyjno d wi kowa typowych cian murowana o takiej grubo ci ma pomijaln , go (mieszkalnego) pomieszczenia nale y
szkieletowych jest gorsza ni cian murowa- kilkunastokrotnie gorsz , izolacyjno ). u o y w cianie warstw folii paroizolacyj-
nych, mo na j jednak znacznie poprawi , Uwaga! W takiej sytuacji we n nale y nej. Inaczej para wodna z powietrza mo e
stosuj c podwójne poszycie z p yt lub grub- wype ni tak e metalowe profile szkieletu wykrapla si wewn trz ciany.
sze i ci sze p yty. no nego  inaczej stan si mostkami
Uwaga! W cianach z podwójnym poszy-
ciem spoiny w kolejnych warstwach powin-
ny by wzgl dem siebie przesuni te.
Koszty
Dla izolacyjno ci akustycznej cian bardzo
wa ne jest te umieszczenie pasa specjalnej Orientacyjne koszty 1 m2 cian dzia owych wykonanych z ró nych materia ów:
ta my, filcu lub gumy w miejscu styku profili
szkieletu z pod og sufitem i cianami.
materia y robocizna
rodzaj ciany
Ta ma jest uszczelnieniem d wi koch on-
[z ]/m2 [z ]/m2
nym, pe ni w tych miejscach te funkcj dy-
ceg a pe na 12 cm 50 20 25
latacji, zapewniaj c swobod odkszta cania
si stykaj cych si elementów.
beton komórkowy 11,5 cm 40 15 20
Popraw izolacyjno ci d wi kowej zapew-
bloczki silikatowe 12 cm 30 20 25
nia tak e we na mineralna wype niaj ca
ciank . Najlepszy efekt osi gniemy jednak
bloczki silikatowe 8 cm 25 20 25
gdy we na mineralna nie b dzie wype nia
tynk grubo ci 1,5-2 cm naniesiony obustronnie* 10 40 50
ca ej wolnej przestrzeni. W a ciwo ci d wi -
ciana szkieletowa 12,5 cm z pojedyncz warstw p yt g-k 35 30
koch onne poprawia pozostawienie szerokiej
na 2 3 cm pustki powietrznej pomi dzy war-
ciana szkieletowa 15 cm z podwójn warstw p yt g-k 50 40
stw we ny a p ytami poszycia z jednej stro-
ny. Ze wzgl du na akustyk korzystniejsze *Tynkowania wymagaj wszystkie cianki murowane, do kosztu ich wykonania nale y doliczy
jest oparcie cianki nie na pod odze p ywaj - wi c ok. 50 60 z /m2
cej lecz na konstrukcyjnej warstwie stropu. Warstwa tynku zwi ksza ponadto grubo cian murowanych o 3 4 cm
BUDUJEMY DOM 3/2010
49
fot. J. Antkiewicz
fot. Natural Chemical Products