Podatek dochodowy od osób
fizycznych
Przychody podatkowe
• Do przychodów związanych z działalnością gospodarczą
osiągniętych
w
roku
podatkowym zalicza
się
należne
przychody, choćby nie zostały faktycznie otrzymane.
• Przychód powstaje zasadniczo w dniu wydania rzeczy, zbycia
prawa majątkowego lub wykonania usługi (albo częściowego
wykonania usługi), nie później niż w dniu:
– wystawienia faktury albo
– uregulowania należności.
• Do przychodów podatkowych nie zalicza się pobranych wpłat
lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i
usług, które zostaną wykonane w następnych okresach
sprawozdawczych.
• Przychodami ze sprzedaży (odpłatnego zbycia) składników majątku
trwałego (nieruchomości i innych rzeczy), wykorzystywanych na potrzeby
działalności gospodarczej są przychody należne, ustalone w wartości
netto, a więc bez należnego VAT (art. 12 ust. 3 ustawy o CIT i art. 14 ust. 2
pkt 1 ustawy PIT).
• W przypadku majątku trwałego są to w szczególności przychody z
odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej
podatnika i objętych jego ewidencją księgową:
– nieruchomości (budynków, budowli, gruntów, prawa wieczystego użytkowania gruntu, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i innych nieruchomości lub ich części), w tym lokali będących odrębną własnością,
– rzeczy ruchomych będących środkami trwałymi (np. maszyn, urządzeń,
środków transportowych),
– wartości niematerialnych i prawnych (np. autorskich praw majątkowych oraz praw pokrewnych, licencji, koncesji, praw do wynalazków, patentów, znaków
towarowych itp.),
– składników majątku mających charakter środków trwałych (wartości
niematerialnych i prawnych), jednorazowo odpisanych w koszty, gdy ich wartość początkowa nie przekracza 3500 zł.
1
ALE ……..art. 14 ust. 2c PIT
• Do przychodów z działalności gospodarczej – nie zalicza się
przychodów z odpłatnego zbycia tzw. nieruchomości i praw
mieszkaniowych (także wówczas, gdy nieruchomości te i prawa są
wykorzystywane na potrzeby związane z działalnością gospodarczą).
• Przez nieruchomości i prawa mieszkaniowe rozumie się:
– budynek mieszkalny, jego część lub udział w takim budynku,
– lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość lub
udział w takim lokalu,
– grunt albo prawo użytkowania wieczystego gruntu lub udział
w takim gruncie bądź prawie, związany z tym budynkiem lub
lokalem mieszkalnym,
– spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego lub
udział w takim prawie oraz prawo do domu jednorodzinnego w
spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takim prawie.
Przychody/koszty w walutach obcych
•
przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego
przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania
przychodu (art. 12 ust. 2 updop i art. 11a ust. 1 updof)
•
w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych oraz otrzymania
należności lub zapłaty zobowiązań, uwzględnia się kursy faktycznie
zastosowane. Jeżeli nie jest możliwe uwzględnienie kursu faktycznie
zastosowanego, to należy przyjąć kurs średni ogłaszany przez NBP, z
ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania bądź
otrzymania zapłaty ( art . 24c)
•
W przypadku wpływu na rachunek walutowy należności w walucie obcej
(lub dokonania zapłaty) nie można mówić o kursie faktycznie
zastosowanym. Nie dochodzi bowiem do faktycznej wymiany waluty. Z
tego względu do wyceny wpływu należności na rachunek walutowy (lub
opłacenia zobowiązań) należy przyjąć średni kurs NBP z dnia
poprzedzającego transakcję.
Przykład
• Zagraniczny kontrahent zapłacił spółce
50.000 euro za dostarczony przez nią towar.
Kwota ta wpłynęła na rachunek walutowy
spółki. Kurs średni NBP z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego dzień wpływu
waluty na rachunek walutowy wynosił 4,15
zł/euro. Po tym kursie spółka dokonała wyceny
środków pieniężnych, które wpłynęły na
rachunek walutowy (50.000 euro x 4,15
zł/euro = 207.500 zł).
2
Przykład
• Przedsiębiorca posiada oprocentowany
rachunek walutowy. W lipcu bank dopisał do
rachunku odsetki w wysokości 80 euro. Do
wyceny otrzymanych odsetek przedsiębiorca
zastosował kurs średni NBP z dnia
poprzedzającego dzień otrzymania odsetek,
który wynosił 4,12 zł/euro. Wartość
otrzymanych odsetek wyniosła 329,60 zł
(80 euro x 4,12 zł/euro).
Przykład
• Na rachunku walutowym przedsiębiorca ma
20.000 euro. W celu uregulowania
zobowiązania wobec krajowego kontrahenta
sprzedał bankowi 10.000 euro po kursie 4
zł/euro. Rozchód waluty z rachunku
walutowego wycenił po kursie kupna banku,
z którego usług korzystał, tj. 4 zł/euro. Na
rachunek złotówkowy wpłynęła kwota
40.000 zł, którą przedsiębiorca uregulował
swoje zobowiązanie.
Przykład
• Spółka posiada zobowiązanie wobec kontrahenta
zagranicznego, któremu ma zapłacić 6.000 euro.
Zobowiązanie uregulowała przelewem z rachunku
walutowego. W związku z tą operacją w tym
samym dniu bank pobrał opłatę w wysokości
10 euro. Rozchód waluty z rachunku walutowego
spółka wyceniła po kursie średnim NBP
obowiązującym na dzień poprzedzający dzień
uregulowania zapłaty i pobrania przez bank
opłaty za przelew, tj. po kursie 4,2 zł/euro
(6.010 euro x 4,2 zł/euro = 25.242 zł).
3
Przykład
• Kontrahent zagraniczny wykonał usługę na rzecz
spółki z o.o. i wystawił jej fakturę, z której wynika,
że wartość usługi wynosi 15.000 euro. Średni kurs
waluty ogłoszony przez NBP z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego dzień wystawienia
faktury przez zagranicznego kontrahenta wynosił
4,3 zł/euro. Spółka uregulowała zobowiązanie
wobec kontrahenta zagranicznego walutą nabytą
w banku po kursie sprzedaży 4,25 zł/euro.
Przykład
• Kontrahent zagraniczny wykonał usługę na rzecz spółki z o.o.
i wystawił jej fakturę, z której wynika, że wartość usługi wynosi
15.000 euro. Średni kurs waluty ogłoszony przez NBP
z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia
faktury przez zagranicznego kontrahenta wynosił 4,3 zł/euro.
Spółka
uregulowała
zobowiązanie
wobec
kontrahenta
zagranicznego po kursie 4,25 zł/euro.
• Ustalenie
różnic
kursowych
powstałych
przy
zapłacie
zobowiązania:
– 15.000 euro x 4,3 zł/euro - 15.000 euro x 4,25 zł/euro =
64.500 zł - 63.750 zł = 750 zł.
• Koszt poniesiony okazał się wyższy od wartości tego kosztu
w dniu zapłaty. Powstała więc dodatnia różnica kursowa, która
zwiększyła przychody podatkowe.
Przykład
• Podatnik wystawił fakturę na 5.000 zł dla
zagranicznego kontrahenta w dniu powstania
przychodu ze sprzedaży towarów (wydania mu
towarów). Średni kurs NBP z poprzedniego
dnia wynosił 4,16 zł/euro. Należność wpłynęła
na rachunek walutowy podatnika. Kurs średni
NBP z ostatniego dnia roboczego
poprzedzającego dzień tego wpływu wynosił
4,17 zł/euro.
4
Przykład
• Przedsiębiorca zakupił towar za granicą. Z faktury
wystawionej przez kontrahenta zagranicznego
wynika, że wartość towaru wynosi 10.000 euro.
• Średni kurs euro NBP z ostatniego dnia roboczego
poprzedzającego dzień wystawienia faktury przez
zagranicznego kontrahenta wynosił 4,02 zł/euro,
a kurs średni NBP z dnia poprzedzającego
dokonanie płatności z rachunku walutowego 4,03
zł/euro.
• Podatnik zakup towarów od kontrahenta zagranicznego na kwotę
4.000 euro wycenił kursem średnim NBP z dnia poprzedzającego
dzień wystawienia faktury, tj. 4,0760 zł/euro. Zaksięgował więc
w kolumnie 10 kwotę 16.304 zł (4.000 euro × 4,0760 zł/euro).
• Zapłaty za nabyte towary podatnik dokonał przelewając 4.000 euro
z rachunku walutowego. Kurs średni NBP z dnia poprzedzającego
dzień wypływu środków wyniósł 4,1781 zł/euro, stąd koszt w dniu
zapłaty wyniósł 16.712,40 zł (4.000 euro × 4,1781 zł/euro).
Powstała ujemna różnica kursowa na zobowiązaniu w kwocie
408,40 zł (16.712,40 zł - 16.304 zł), którą podatnik wpisał
w kolumnie 13 księgi.
• Podatnik wyznacza kolejność wyceny środków z rachunku
walutowego według metody FIFO.
• Na rachunku walutowym posiadał (według kolejności wpływu)
1.500 euro po kursie z dnia wpływu 4,03 zł/euro i 2.700 euro po
kursie z dnia wpływu 4,15 zł/euro. Powstała dodatnia różnica
kursowa w kwocie 292,40 zł, według wyliczenia: 16.712,40 zł/euro
- [(1.500 euro × 4,03 zł/euro) + (2.500 euro × 4,15 zł/euro)].
Podatnik wpisał ją do księgi podatkowej w kolumnie 8 "Pozostałe
przychody".
•
Na rachunku walutowym spółki znajduje się 6.000 euro, na które składają się:
– zapłata należności w kwocie 3.000 euro wyceniona po kursie średnim NBP
z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania należności, który wynosił 4,2 zł/euro, co dało równowartość 12.600 zł,
– Zakupiona w banku waluta w kwocie 2.000 euro, wyceniona po kursie sprzedaży banku, który w tym dniu wynosił 4,15 zł/euro, co dało równowartość 8.300 zł,
– zakupiona w kantorze waluta w kwocie 1.000 euro, wyceniona po kursie kantorowym, po którym spółka nabyła tę walutę, tj. 4,14 zł/euro, co dało równowartość 4.140 zł/euro.
•
Z rachunku bankowego jednostka dokonała zapłaty zobowiązania w kwocie
5.100 euro. Do wyceny rozchodu waluty z własnego rachunku walutowego
jednostka stosuje średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania zapłaty zobowiązania, który wynosił 4,1 zł/euro.
•
Aby ustalić różnicę kursową od własnych środków pieniężnych, trzeba porównać
wycenę środków pieniężnych w dniu ich wpływu i w dniu wypływu
•
Do ustalenia kolejności wyceny środków pieniężnych, które wypływają z rachunku walutowego spółka stosuje metodę FIFO (tj. pierwsze weszło, pierwsze wyszło).
•
Ustalenie różnic kursowych od własnych środków pieniężnych:
•
(3.000 euro x 4,2 zł/euro + 2.000 euro x 4,15 zł/euro + 100 euro x 4,14 zł/euro) -
5.100 euro x 4,1 zł/euro = 21.314 zł - 20.910 zł = 404 zł.
•
Ujemna różnica kursowa w kwocie 404 zł zwiększa koszty uzyskania przychodów.
5
•
Przedsiębiorca zakupił towar za granicą. Z faktury wystawionej przez
kontrahenta zagranicznego wynika, że wartość towaru wynosi 10.000 euro.
Średni kurs euro NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury przez zagranicznego kontrahenta wynosił 4,02 zł/euro, a kurs średni NBP z dnia poprzedzającego dokonanie płatności z rachunku walutowego 4,03 zł/euro.
•
Na rachunku walutowym spółki znajduje się 11.000 euro, na które składają się:
– zapłata należności w kwocie 2.000 euro wyceniona po kursie średnim NBP
z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania należności, który wynosił 4,2 zł/euro, co dało równowartość 8.400 zł,
– zapłata należności w kwocie 6.000 euro wyceniona po kursie średnim NBP
z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień otrzymania należności, który wynosił 4,17 zł/euro, co dało równowartość 25.020 zł,
– zakupiona w banku waluta w kwocie 3.000 euro, wyceniona po kursie
sprzedaży banku, który w tym dniu wynosił 4,15 zł/euro, co dało
równowartość 12.450 zł.
•
Z rachunku bankowego przedsiębiorca dokonał zapłaty zobowiązania w kwocie 10.000 euro. Średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania zapłaty zobowiązania, który wynosił 4,03 zł/euro.
•
Zadanie: ustalić różnice kursowe z tytułu zapłaty za towar i na rachunku własnym Prościej się nie da ☺
• Dodatnie różnice kursowe powstają, kiedy:
– - kredyt w dniu jego otrzymania większy od kredytu w dniu spłaty,
– - kredyt w dniu jego udzielenia mniejszy od kredytu w dniu spłaty,
– - środki w dniu wpływu są większe od środków pieniężnych w dniu
nabycia,
– - zapłata jest mniejsza niż poniesiony koszt
– - przychód należny jest mniejszy od zapłaty
• Ujemne różnice kursowe powstają, kiedy:
– - kredyt w dniu spłaty jest większy niż kredyt w dniu jego otrzymania,
– - poniesiony koszt jest mniejszy niż zapłata
– - środki pieniężne w dniu nabycia są większe niż środki w dniu
wypływu,
– - kredyt w dniu jego udzielenia jest większy od kredytu w dniu spłaty
– - przychód należny jest większy od zapłaty
6