..........................................................................
.....................
..................
imi i nazwisko
punktacja
ocena
EGZAMIN Z GRAMATYKI OPISOWEJ J ZYKA POLSKIEGO
Podane wyra enie zapisz w transkrypcji fonetycznej i obja nij dwa (je li widzisz ich wi cej, wybierz) zjawiska artykulacyjne, jakie w nim zachodz :
Wyra enie:
Transkrypcja fonetyczna ........................................................................................................
Zjawisko fonetyczne 1. nazwa ...............................................................................................
na czym polega: ......................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Zjawisko fonetyczne 2.: nazwa ..............................................................................................
na czym polega .......................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................
Podane poł czenia zapisz dwukrotnie: zgodnie z wymogami warszawskiej i krakowsko-pozna skiej odmiany j zyka ogólnopolskiego:
wymowa warszawska
wymowa krakowsko-
pozna ska
Doko cz zdanie: Powy sze zró nicowanie wymowy dotyczy sytuacji, gdy:
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Podany wyraz zapisz w transkrypcji fonetycznej, nast pnie zinterpretuj ka d głosk jako wariant odpowiedniego fonemu (wzór: [s’] - wariant poboczny fonemu |s|): Wyraz:
Transkrypcja fonetyczna: ..................................................................................................
Interpretacja fonologiczna: (ka da linia - jedna głoska)
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
.....................................................................................................
Okre l kategori cz ci mowy podanych wyrazów według trzech klasyfikacji: Kl. semantyczna
Kl. fleksyjna
Kl. składniowa
Milewski/Jodłowski
Saloni
Laskowski
2
Dokonaj podziału podanych wyrazów na morfemy, według wzoru. Okre l status ka dego morfemu (rdze , przedrostek itd.) i jego funkcj (leksykalna, słowotwórcza, fleksyjna)
Wzór: podzi kowanie - po -
dzi k - owa - -
e
↑ ↑ ↑
↑
↑
prefiks rdze sufiks
sufiks
sufiks
f. słow. f. leks.
f.fl.
f. słow
f.fl.
a)
..................................................................................................
b)
..................................................................................................
c)
..................................................................................................
Podaj zwi złe definicje nast puj cych poj , doł cz przykłady:
a)
.....................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
b)
........................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
c)
...........................................................................................................
........................................................................................................................................
3
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
........................................................................................................................................
Dokonaj analizy słowotwórczej podanych derywatów, wypełniaj c odpowiednie rubryki.
A.
B.
...............................................................................................
...............................................................................................
parafraza słowotwórcza
parafraza słowotwórcza
...............................................................................................
...............................................................................................
wyraz(y) motywuj cy(e)
wyraz(y) motywuj cy(e)
...............................................................................................
...............................................................................................
temat słowotwórczy
temat słowotwórczy
...............................................................................................
...............................................................................................
formant (wskazanie + typ)
formant (wskazanie + typ)
...............................................................................................
...............................................................................................
współformanty
współformanty
...............................................................................................
...............................................................................................
typ derywacji ze wzgl. na funkcj formantu
typ derywacji ze wzgl. na funkcj formantu
(lub formalny typ zło enia)
(lub formalny typ zło enia)
...............................................................................................
...............................................................................................
kategoria słowotwórcza
kategoria słowotwórcza
(lub semantyczny typ zło enia)
(lub semantyczny typ zło enia)
Dokonaj analizy podanego zdania na składniki bezpo rednie, wynik przedstaw w postaci drzewa:
Zdanie:
Miejsce na drzewko (prosz dorysowa do wydrukowanego tekstu):
4
Przedstaw schemat zale no ci akomodacyjnych w poni szym zdaniu, dorysowuj c do wydrukowanego tekstu strzałki wraz z symbolami kategorii gramatycznych, podlegaj cych przekazaniu:
Moja starsza kole anka stale czyta pi dzienników i jeden tygodnik dla pa .
Podaj minimalny schemat zdaniowy (uwzgl dniaj cy tylko elementy konotowane) czasowników, u ytych w poni szych zdaniach:
a) Zdanie:
Schemat: .........................................................................................................................
B) Zdanie:
Schemat: .........................................................................................................................
Dokonaj analizy składniowej podanego zdania metod tradycyjn : przedstaw zale no ci składniowe i wska funkcje składniowe na wykresie:
Zdanie:
Miejsce na wykres:
5
Dokonaj analizy poni szego zdania wielokrotnie zło onego: a) podziel je na zdania składowe, wstawiaj c kreski i numery w podany tekst zdania;
b) na wykresie przedstaw zale no ci mi dzy poni szymi zdaniami składowymi, stosuj c konwencje graficzne, u ywane w składni;
c) okre l słownie status ka dego zdania (podrz dne, współrz dne), podaj, z którym (numer) zdaniem wchodzi w relacje i jaki typ poł czenia wyst puje (wzór: zd. 2 podrz. do 1., okolicznikowe celu, spójnikowe)
Zdanie:
Miejsce na wykres:
Opis stosunków składniowych mi dzy zdaniami:
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
zdanie .............................................................................................................................
6
Osoba jest kategori fleksyjn _________________, to znaczy, e ta cz mowy
odmienia si przez osob . Ponadto jest to kategoria klasyfikuj ca zaimków osobowych, to znaczy, e _______________________Funkcj tej kategorii jest informowanie o _____________________________________________________________________.
W typowych wypadkach pierwsza osoba liczby pojedynczej wskazuje na __________, druga - na ____________ . Trzecia osoba oznacza _____________________________
__________________ . Regularne zró nicowanie wzgl dem kategorii liczby dotyczy tylko form osoby _________, poniewa _____________________________________
________________________________________ . Wykładnikami kategorii osoby s : 1) ______________________________________, 2) ________________________
Spo ród tych dwóch wykładników tylko jeden jest obowi zkowy, mianowicie ___________ . Zaimki 1 i 2 os. lp. i lm. s bezrodzajowe, to znaczy, e
___________________________________________________________. W zakresie budowy
form
fleksyjnych
ich
charakterystyczn
cech
jest
________
______________________________________________________________________.
7