Katedra Geodezji Szczegółowej

UWM w Olsztynie

Ćwiczenie nr 3

" Zapoznanie się z prostym sprzętem pomiarowym – taśmą ruletką, węgielnicą. Wykonanie pomiaru odległości przymiarami geodezyjnymi i dalmierzem optycznym”

Nazwisko i imię

Grupa: Data:

1. Cel ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z punktami geodezyjnymi i ich odszukiwaniu w terenie na podstawie opisów topograficznych. Wykonanie pomiaru odległości boków trójkąta taśmą stalową, zapoznanie się z ruletką węgielnicą oraz wykonanie pomiaru kilku szczegółów metodą domiarów prostokątnych, i sporządzeniu prostej mapy w skali 1:500.

2. Przebieg ćwiczenia

Ćwiczenie jest wykonywane w czterech zespołach pomiarowych (4-5 osób). Szkic terenu z podziałem na poszczególne zespoły pomiarowe pokazany jest na Rys. 2-1

N

z2

z3

ul.

leczna

T

z1

u

szk larn ia

w

ul. M

ima

tra n sfo rm at or

z4

u l. W a rs zaw ska

Rys. 2-1 Szkic terenu z podziałem na zespoły W celu wykonania ćwiczenia każdy zespół musi posiadać następujący sprzęt pomiarowego : taśma stalowa 20 m, szpilki, trzy tyczki, ruletkę, węgielnicę, szkicownik, kilka arkuszy gładkiego papieru formatu A4, gumka , ołówek HB, linijka.

Pierwsza czynnością zespołu jest odszukanie „punktów geodezyjnych”, których opisy topograficzne są podane w załączniku nr. 1 do tego ćwiczenia.

Następnie należy pomierzyć dwukrotnie wszystkie boki trójkąta. (tam i z powrotem) taśma stalową każdy bok trójkąta.

Pomiar boku taśmą przebiega w następujący sposób. W tym celu należy ustawić tyczki w punkcie początkowym i końcowym, ewentualnie w punktach pośrednich linii. Po ułożeniu taśmy wzdłuż boku na jej końcu wbijamy szpilkę lub zaznaczamy koniec taśmy rysą na nawierzchni i kładziemy szpilkę obok. Idący z tyłu zbiera niepotrzebne już szpilki. Ich liczba pomnożona przez długość taśmy plus reszta daje długość boku. W trenie pochyłym taśmę poziomujemy. Boki mierzymy dwukrotnie. Wyniki pomiaru zapisujemy na szkicu (wzór szkicu zał. nr.2). Kontrolujemy dokładność dwukrotnego pomiaru przez obliczenie błędu względnego i upewnieniu się, że uzyskana z pomiaru wartość błędu względnego nie jest większa niż 1 : 2000. Jeśli warunek ten nie jest spełniony pomiar boku trójkąta należy powtórzyć.

Kolejna czynnością jest zapoznanie się z węgielnicą, nauka wystawiania kątów prostych i pomiar kilku szczegółów metodą domiarów prostokątnych (patrz np. Kosiński, Geodezja, str. 134, 160). Wyniki pomiaru szczegółów zapisujemy na szkicu zgodnie ze wzorem podanym w załączniku nr 2.

1

Ostatnia czynnością jest sporządzenie prostej mapy w ołówku. W tym celu na arkuszu brystolu formatu A4 nanosimy ramkę zgodnie ze wzorem podanym w zał. Nr 3. Następnie nanosimy w skali mapy najdłuższy bok trójkąta. Za pomocą cyrkla wyznaczamy trzeci wierzchołek trójkąta. Na mapę nanosimy pomierzone w terenie szczegóły odkładając wzdłuż mierzonej linii i po prostopadłej do niej odpowiednie miary w skali mapy.

2

4.

1

1

.

6

02

65.9 1

32.8 7

65.92

N

a n

4

8

z

3

3

.

.

c e

2

2

l

5

5

. M l u

4.

1

0

3

.

1

3

2

.2

3

7

54

5 . 6

7

12.3 4

4

5 . 6

7

453.

56

1

3.

342.

e i

n

e z

d

o

r

g

o

Załącznik nr. 2

1 0 m m

2 77 m m

150 mm

G ru p a ?? ?

N in iejsz ą m ap ę

M AP A S YT UA CYJNA

sp o rz ąd ził

w o jew ód zt w o:

Ja n K ow a lski

g m O lszty n

S kala 1:5 00

m ia sto O lszt yn

4 0 m m

4 5 m m

6 0 m m

1 0 m m

Załącznik 3

2