Dobezpieczanie bezpiecznikami

Strona 1 z 7

bezpieczniki.com > informacje techniczne

Informacje techniczne

Konferencja naukowa "Zabezpieczenia obwodów elektrycznych za pomocą bezpieczników

topikowych" w Poznaniu 21.06.2005

Dr inż. Edward Musiał

Politechnika Gdańska

Dobezpieczanie bezpiecznikami

W większości zastosowań od zabezpieczeń nadprądowych wymaga się zdolności wyłączania

wszelkich prądów przetężeniowych, od niedużego prądu przeciążeniowego do największego

spodziewanego prądu zwarciowego. Jeżeli spełnienie tego wymagania przez pojedyncze

urządzenie zabezpieczające jest niemożliwe lub nieracjonalne, to stosuje się dobezpieczanie.

Urządzenie zabezpieczające o potrzebnej większej zdolności wyłączania dobezpiecza

(wspomaga) urządzenie o mniejszej zdolności wyłączania, ale bywa też na odwrót. Technika

dobezpieczania zaczęła się ponad pół wieku temu od bezpieczników i nadal są one ważnym i

nieodzownym narzędziem tej procedury.

1. Dobezpieczanie indywidualne i grupowe

Dobezpieczanie (ang. back-up protection , niem. Vorsicherung) polega na tym, że instaluje

się urządzenie wyłączające, które nie jest w stanie wyłączyć określonych prądów (największych

prądów zwarciowych) i obarcza się tym inne urządzenie, spełniające rolę dobezpieczenia, czyli

zabezpieczenia wspomagającego (rys. 1).

Rys. 1. Dobezpieczanie w tym samym obwodzie, bez uszczerbku dla wybiorczości:

a) rozrusznik bezpośredni; b) wyłącznik z ogranicznikiem topikowym A urządzenie

wyłączające o zdolności wyłączania mniejszej niż największy spodziewany prąd zwarciowy; D

dobezpieczenie

Zabezpieczenie wspomagające może być częścią tej samej konstrukcji zespolonej (np. w

wyłączniku dobezpieczonym ogranicznikami topikowymi rys. 1b), a może być osobnym

urządzeniem zainstalowanym w tym samym obwodzie (rys. 1a) lub w obwodzie

poprzedzającym. W ostatnim przypadku dochodzi do niewybiorczego wyłączenia również

obwodów, które nie są dotknięte uszkodzeniem. Dobezpieczenie grupowe, w obwodzie

poprzedzającym, za pomocą bezpieczników uniemożliwia osiągnięcie wybiorczości całkowitej.

Stosuje się do tego celu raczej wyłączniki, zwłaszcza wyłączniki odskokowe lub inne wyłączniki

umożliwiające szybkie samoczynne ponowne załączenie.

2. Dobezpieczanie rozłączników

http://www.bezpieczniki.com/strony/wyklady/1/dobezpieczanie.htm

2006-05-31

Dobezpieczanie bezpiecznikami

Strona 2 z 7

Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zestaw, w którym bezpiecznik i stycznik dzielą się

rolami przy wyłączaniu przetężeń: rozrusznik bezpośredni złożony z bezpieczników,

stycznika zestykowego i pierwotnego przekaźnika przeciążeniowego termobimetalowego.

Przekaźnik termobimetalowy pierwotny, nastawiony na prąd z zakresu (1,0÷1,1) ×I

nM

powinien zadziałać w razie przeciążenia silnika (o prądzie znamionowym I

i prądzie

nM

rozruchowym I

) oraz w razie jego zahamowania (utknięcia wirującego silnika albo załączenia

LR

silnika o zakleszczonym wirniku). Oznacza to, że w razie jakichkolwiek stanów zakłóceniowych,

których przyczyną nie jest uszkodzenie izolacji (zwarcie), wyłączenie obwodu powinien

inicjować przekaźnik przeciążeniowy, a nie bezpiecznik.

Rys. 2. Charakterystyka działania (1) i Rys. 3.

Charakterystyka

działania

charakterystyka obciążalności cieplnej (2) bezpiecznika niepełnozakresowego aM o

pierwotnego przekaźnika termobimetalowego najmniejszym prądzie wyłączalnym I

nmin

(przekaźnik jest self-protecting w zakresie (bezpiecznik jest self-protecting w zakresie

prądów mniejszych niż I )

a

prądów większych niż I

)

nmin

Przekaźnik pierwotny (o termobimetalach w obwodzie głównym) podczas zwarcia jest poddany

tej samej całce Joule'a, co i inne elementy obwodu, a ponieważ ma szczególnie dużą

rezystancję (grzejników i/lub termobimetali) jest na nią szczególnie wrażliwy. Przekaźnik

zabezpiecza sam siebie (ang. self-protecting, niem. eigenfest), inicjuje wyłączenie prądu

przetężeniowego zanim on go uszkodzi, ale dzieje się tak (rys. 2) tylko do pewnej wartości

prądu I z przedziału (8 ¸20) ×I

, przy czym I

jest górnym prądem nastawczym

a

nM

nM

przekaźnika. Przy prądzie większym przekaźnik zostaje pobudzony, termobimetale zaczynają

się wyginać, ale zanim dojdzie do otwarcia zestyku przekaźnika i wyłączenia prądu przez

stycznik (o czasie wyłączania rzędu kilkudziesięciu milisekund) w przekaźniku następują

nieodwracalne uszkodzenia: nadtopienie grzejnika, upalenie lutowanych lub zgrzewanych

połączeń czy chociażby trwałe odkształcenie termobimetali nagrzanych powyżej temperatury

granicznej dopuszczalnej przy zwarciu.

Takie zagrożenie występuje w zakresie prądów, w którym charakterystyka t-I obciążalności

cieplnej przekaźnika leży poniżej jego charakterystyki działania (rys. 2). W tym zakresie

poniżej charakterystyki obciążalności cieplnej przekaźnika powinna się znaleźć charakterystyka

t-I wyłączania bezpiecznika albo inaczej całka Joule'a I2t wyłączania bezpiecznika powinna być

mniejsza niż całka Joule'a I2t wytrzymywana przez przekaźnik. Jeżeli nie jest to możliwe, bo

bezpiecznik ma zbyt duży prąd znamionowy ze względu na przetrzymywanie prądów

rozruchowych, to do zabezpieczenia przeciążeniowego trzeba użyć aparatu, który nie stawia

podobnych ograniczeń: przekaźnika termobimetalowego wtórnego, o termobimetalach w

obwodzie wtórnym przekładników prądowych szybko nasycających się albo przekaźnika

nadprądowego elektronicznego, albo czujników temperatury.

Bezpiecznik powinien mieć prąd znamionowy I

jak najmniejszy, ale wystarczający do

nb

przetrzymywania wszelkich prądów normalnego użytkowania i w zasadzie powinien

interweniować tylko w razie zwarcia. Można przyjąć, że bezpiecznik ogólnego przeznaczenia

http://www.bezpieczniki.com/strony/wyklady/1/dobezpieczanie.htm

2006-05-31

Dobezpieczanie bezpiecznikami

Strona 3 z 7

(g) jest self-protecting przy każdym prądzie wywołującym zadziałanie, natomiast bezpiecznik o

niepełnozakresowej zdolności wyłączania ( a) tylko przy prądzie niemniejszym niż najmniejszy

prąd wyłączalny I

(rys. 3). Jeżeli w obwodzie wystąpi prąd przetężeniowy mniejszy,

nmin

powinien być wyłączony przez stycznik pobudzony przekaźnikiem przeciążeniowym zanim

dojdzie do przepalenia topika. Innymi słowy, przy prądzie I < I

czas działania przekaźnika

nmin

powiększony o czas wyłączania stycznika powinien być mniejszy niż czas przedłukowy

bezpiecznika. W obwodzie silnikowym trzeba postawić ostrzejsze wymaganie: najmniejszy prąd

wyłączalny bezpiecznika powinien być mniejszy niż prąd zahamowanego silnika I

, i to przy

LR

napięciu obniżonym do 0,85×U , aby bezpiecznik mógł wyłączyć ten prąd, gdyby zawiódł

n

przekaźnik przeciążeniowy.

Punkt przecięcia liniowych (średnich) charakterystyk t-I przekaźnika przeciążeniowego i

bezpiecznika (rys. 4) wyznacza na osi odciętych I prąd przełomowy I (ang. take-over

c

current). Przy prądzie o wartości zbliżonej do I mogą zadziałać oba zabezpieczenia, przy

c

prądzie wyraźnie mniejszym (I<=L 0,75 ×I ) powinien zadziałać tylko przekaźnik

c

przeciążeniowy, a przy prądzie wyraźnie większym (I>=1,25 ×I ) - tylko bezpiecznik. Jeżeli w

c

obwodzie jest pierwotny przekaźnik termobimetalowy, to bezpiecznik powinien dobezpieczać

go przy większych prądach przetężeniowych. W tym celu prąd przełomowy I powinien

c

być mniejszy niż prąd, powyżej którego przekaźnik przestaje być self-protecting (I < I ).

c

a

Rys. 4. Zasady koordynacji elementów rozrusznika bezpośredniego: stycznika, przekaźnika

termobimetalowego i bezpiecznika niepełnozakresowego:

1-charakterystyka prądu obciążenia, 2-charakterystyka przekaźnika termobimetalowego,

3-charakterystyka bezpiecznika, 4-charakterystyka przekaźnika różnicowoprądowego

Warunki koordynacji: I

< I < I oraz I

< I

Wymagany prąd wyłączalny stycznika

nmin

c

a

nmin

LR

co najmniej I (co najmniej I , jeśli występuje przekaźnik o charakterystyce 4).

c

d

Stycznik o znamionowym prądzie łączeniowym I powinien mieć zdolność przewodzenia

e

prądu i zdolność łączenia w odpowiedniej kategorii użytkowania dobraną do odbiornika i jego

trybu pracy. Podawane dalej informacje dotyczą kategorii AC-3 (rozruch bezpośredni,

wyłączanie silnika wirującego).

W przypadku zwarcia oporowego stycznik może być narażony na wyłączanie prądu większego,

osiągającego wartość prądu przełomowego I , a nawet prądu jeszcze większego (I na rys. 4),

c

d

jeśli jest w obwodzie bezzwłoczny lub krótkozwłoczny przekaźnik reagujący przy niektórych

przetężeniach. Może to być przekaźnik różnicowoprądowy, w układzie TN pobudzany przy

wielkoprądowych

zwarciach

doziemnych.

Analizując

zestawienie

charakterystyk

t-I

poszczególnych zabezpieczeń obwodu można wskazać wymagany prąd wyłączalny stycznika.

http://www.bezpieczniki.com/strony/wyklady/1/dobezpieczanie.htm

2006-05-31

Dobezpieczanie bezpiecznikami

Strona 4 z 7

W razie przepływu prądu zwarciowego przez tory główne stycznika najbardziej narażone są

miejsca styczności styków. O tym, czy nastąpi ich uszkodzenie (sczepienie, wypalenie)

decyduje jak w każdym

łączniku zestykowym złożona gra zjawisk

cieplnych i

elektrodynamicznych. Tylko w uproszczeniu określa się to podając wytrzymywane wartości

całki Joule'a I2t i prądu szczytowego i , które powinny być niemniejsze niż całka Joule'a

ns

wyłączania I2t w i prąd ograniczony i zastosowanego bezpiecznika. Jeśli wytwórca określił

o

największy dopuszczalny prąd znamionowy bezpiecznika określonej klasy, to wolno zastosować

inny bezpiecznik, którego obydwa wspomniane parametry są niewiększe. Podobnie należy

rozumować wymieniając w starym urządzeniu niegdysiejsze bezpieczniki na nowe, nawet

pochodzące od tego samego wytwórcy, bo od czasu dostawy wytwórca mógł zmienić

konstrukcję i parametry wkładek bezpiecznikowych.

W przypadku stycznika elektromagnesowego dochodzi kolejna komplikacja, jeśli obwód

sterowniczy jest zasilany bezpośrednio z obwodu głównego i nie ma żadnych (np.

kondensatorowych) zasobników energii. Zwarciu towarzyszy obniżenie napięcia, zmniejszenie

siły przyciągania elektromagnesu napędowego i ew. zmniejszenie docisku zestykowego, co

wzmaga narażenia styków. Tymczasem wyniki badań obciążalności zwarciowej styczników i

koordynacji z zabezpieczeniami zwarciowymi pochodzą z prób, w których napięcie sterownicze

pochodzi z obcego źródła i ma wartość znamionową niezależnie od obciążenia torów głównych.

Spełnienie przedstawionych wymagań, warunkujących należytą koordynację części składowych

rozrusznika, powinno być sprawdzone doświadczalnie. Tylko wyniki eksperymentu mogą być

podstawą doboru elementów zestawu i szacowania obciążalności zwarciowej w innych,

podobnych warunkach. Kompletne badania koordynacji obejmują trzy próby:

1) Próba przy prądach o wartości zbliżonej do prądu przełomowego I : przy 0,75 ×I aby

c

c

sprawdzić, że wyłączenie powoduje przekaźnik przeciążeniowy bez udziału bezpiecznika oraz

przy 1,25 ×I , aby upewnić się, że wyłącza bezpiecznik przed zadziałaniem stycznika

c

pobudzonego przekaźnikiem przeciążeniowym. W następstwie próby nie powinna nastąpić

zmiana charakterystyki działania przekaźnika przeciążeniowego.

2) Próba przy spodziewanym prądzie zwarciowym I o wartości odpowiadającej przeciętnym

r

warunkom instalowania (np. 5 kA dla rozruszników o znamionowym prądzie łączeniowym od 63

do 125 A), przy której można oczekiwać szczególnie ostrych narażeń cieplnych zestawu. Próbę

wykonuje się dwukrotnie. Raz przy pojawieniu się prądu I w obwodzie, w którym wszystkie

r

łączniki są zamknięte, a drugi raz - przez załączenie stycznika na zwarcie. Każdorazowo

poprawnego wyłączenia powinny dokonać bezpieczniki.

3) Próba przy znamionowym wytrzymywanym prądzie zwarciowym I , deklarowanym przez

q

wytwórcę, jeśli jest on większy od prądu I . Z relacji I > I r wynika, że prąd ograniczony

r

q

przepuszczony przez bezpiecznik jest większy i że stromość prądu I jest większa niż prądu I ,

q

r

wobec czego ewentualny odrzut styków następuje wcześniej i przy większej wartości prądu.

Próbę wykonuje się dwukrotnie, podobnym trybem jak poprzednią i podobnie interpretuje jej

wynik. Bywają rozruszniki, również o małym prądzie łączeniowym I , którym wytwórcy

e

przypisują znamionowy wytrzymywany prąd zwarciowy I na poziomie 100 kA, wystarczający

q

w każdym zastosowaniu.

W następstwie prób określa się zdolność działania rozrusznika w określonych warunkach

zwarciowych przez przypisanie mu jednego z dwóch typów koordynacji. W obu wymaga się,

aby w przypadku przetężenia nastąpiło skuteczne wyłączenie prądu bez zagrożenia dla ludzi lub

urządzeń, np. w wyniku otwarcia drzwi lub pokrywy obudowy na skutek wydmuchu, bez

uszkodzenia przewodów lub zacisków i bez pęknięcia lub złamania podstawy izolacyjnej;

obudowa może ulec odkształceniu, ale powinna dać się otworzyć. Różnice są następujące:

Typ 1 koordynacji dopuszcza, że po wyłączeniu zwarcia rozrusznik nie nadaje się do dalszej

pracy, lecz wymaga wymiany stycznika i/lub przekaźnika przeciążeniowego. Powszechnie się to

akceptuje, bo w należycie utrzymanych urządzeniach intensywność zwarć ocenia się na ok.

0,05 a -1, tzn. rozrusznik odczuwa bliskie zwarcie średnio raz na 20 lat. Tak wykonuje się

większość sprzedawanych w świecie rozruszników poza USA i Kanadą, gdzie preferuje się typ 2

koordynacji.

http://www.bezpieczniki.com/strony/wyklady/1/dobezpieczanie.htm

2006-05-31

Dobezpieczanie bezpiecznikami

Strona 5 z 7

Typ 2 koordynacji wymaga, aby po wyłączeniu zwarcia rozrusznik nadawał się do dalszej

eksploatacji. Dopuszcza się sczepienie styków pod warunkiem, że są one dostępne i dają się

łatwo rozdzielić, np. wkrętakiem, a ich powierzchnie nie są zdeformowane w stopniu

uniemożliwiającym dalszą pracę. Zapewnienie typu 2 koordynacji zwykle polega na

zastosowaniu stycznika o większym znamionowym prądzie łączeniowym niż przy typie 1

koordynacji oraz zastąpieniu pierwotnego przekaźnika termobimetalowego przekaźnikiem

wtórnym termobimetalowym albo elektronicznym i/lub na zastosowaniu bezpiecznika o

mniejszym prądzie ograniczonym i mniejszej całce I2t wyłączania.

W wyniku prób podaje się największy dopuszczalny prąd znamionowy bezpiecznika określonej

klasy, stanowiącego poprawne dobezpieczenie rozrusznika. Powinno się też podawać

największe dopuszczalne wartości prądu ograniczonego i całki Joule'a wyłączania, informacje

przydatne w razie konieczności zastosowania bezpiecznika innej klasy.

Jeżeli stycznik ma przekaźnik termobimetalowy wtórny albo przekaźnik przeciążeniowy

elektroniczny, to z powyższych rozważań znika prąd I oraz krzywa 2 na rys. 2; nie ma obawy

a

przekroczenia obciążalności zwarciowej termobimetali.

Jeżeli stycznik nie współdziała z żadnym przekaźnikiem, to nie wyłącza samoczynnie przetężeń.

Z powyższych rozważań znikają również prądy I oraz I i związane z nimi wymagania.

c

d

Pozostaje problem koordynacji samego stycznika z bezpiecznikami, co sprawdza się badaniami

przy prądach zwarciowych I i ew. I < . Z badań tych wynikają największe dopuszczalne

r

q

wartości całki Joule'a wyłączania I 2t i prądu ograniczonego i bezpiecznika.

w

o

Przykład.

W rozrusznikach bezpośrednich produkcji USA do silników 500 V, 11 kW, I = 16,5 A,

n

zastosowano bezpieczniki 32 A. Wytwórca gwarantuje ich obciążalność zwarciową 5,2 kA i typ

koordynacji 1 lub 2 zależnie od klasy użytych bezpieczników, zgodnie z poniższym

zestawieniem.

Klasa bezpieczników

Prąd ograniczony kA

I2t wyłączania A2s

Typ koordynacji

RK-5

2,7

16100

1

J

1,8

3040

2

Aby uniknąć zakupu oryginalnych wkładek bezpiecznikowych rozważa się możliwość zastąpienia

ich dostępnymi w kraju wkładkami klasy gG.

Wśród danych krajowych wkładek są istotne z punktu widzenia koordynacji zestawione niżej

parametry wkładek gG o napięciu znamionowym 500 V: prąd ograniczony przy prądzie

spodziewanym 5,2 kA oraz całka Joule'a wyłączania przy napięciu 500 V.

Prąd znamionowy A

Prąd ograniczony kA

I2t wyłączania A2s

Typ koordynacji

16

1,40

1090

2

20

1,60

1180

2

25

1,95

2600

1

35

2,50

6300

1

50

3,55

10500

-

Koordynację typu 1 mogą zapewnić wkładki gG 35 A, o prądzie znamionowym praktycznie

takim samym, jak w fabrycznym wykonaniu rozrusznika. Natomiast dla osiągnięcia koordynacji

typu 2 należałoby obniżyć prąd znamionowy wkładek gG do 20 A. Można by dopuścić wkładki

gG 25 A, gdyby obniżyć obciążalność zwarciową rozrusznika do 4 kA, co jest dopuszczalne;

http://www.bezpieczniki.com/strony/wyklady/1/dobezpieczanie.htm

2006-05-31

Dobezpieczanie bezpiecznikami

Strona 6 z 7

przy takim prądzie spodziewanym prąd ograniczony wkładek gG 25 A nie przekracza 1,8 kA.

3. Dobezpieczanie wyłączników

Używa się bezpieczników do indywidualnego, a rzadziej grupowego, dobezpieczenia

wyłączników, co pozwala takiemu zestawowi przypisać zwarciową zdolność wyłączania 5÷15-

krotnie większą niż ma sam wyłącznik. Mogą być użyte osobno instalowane bezpieczniki

standardowe (zwłaszcza klasy aM), ale najlepiej nadają się do tego celu, stanowiące

konstrukcję zespoloną z wyłącznikiem, specjalne małogabarytowe bezpieczniki ograniczające o

stromej charakterystyce t-I, tzw. ograniczniki prądu zwarciowego (ang. limiter, amp-trap).

W obu przypadkach mogą być użyte bezpieczniki niepełnozakresowe, bo wyłączanie prądów

mniejszych niż ich najmniejszy prąd wyłączalny I

i tak przejmują wyłączniki.

nmin

Bezpiecznik powinien pozostać nietknięty przy prądach mniejszych niż znamionowy prąd

wyłączalny wyłącznika. Aby zachować pewien margines bezpieczeństwa punkt przecięcia

charakterystyk liniowych obu aparatów, wyznaczający prąd przełomowy zestawu I , powinien

c

się znaleźć przy prądzie niewiększym niż 70 % znamionowego prądu wyłączalnego wyłącznika

(rys. 5a). Powyżej tego punktu bezpiecznik przejmuje zadanie wyłączania prądu. Jednak

wystarczy spojrzeć (rys. 5b) na pasmowe charakterystyki t-I bądź I 2t-I, by zrozumieć, że w

istocie chodzi o znaczny zakres wartości prądu, kiedy przecinają się pasmowe charakterystyki,

pobudzone są i zwarcie mogą wyłączać jednocześnie oba aparaty.

Rys. 5. Zestawienie charakterystyk t-I wyłącznika (1) oraz dobezpieczającego go

bezpiecznika (2): a) charakterystyk liniowych; b) charakterystyk pasmowych I punkt

c

przecięcia charakterystyk t-I

Mogłoby się wydawać, że wyłącznikowi dobezpieczonemu można przypisać, jako zwarciową

zdolność wyłączania, taki prąd spodziewany, przy którym prąd ograniczony użytych

bezpieczników nie przekracza szczytowej wartości pierwszej półfali prądu odpowiadającego

zwarciowej zdolności wyłączania samego wyłącznika. Takie rozumowanie byłoby jednak zbyt

ryzykowne.

Wyobraźmy sobie wyłącznik o prądzie znamionowym I = 100 A i zwarciowej zdolności

n

wyłączania przy napięciu 380/415 V I = 16 kA, którą sprawdza się w obwodzie o

cs

współczynniku mocy cos

= 0,3, co odpowiada współczynnikowi udaru k = 1,4 i szczytowej

wartości pierwszej półfali

Bezpiecznik gG 250 A o znamionowym prądzie wyłączalnym 100 kA gwarantuje prąd

przełomowy I

10 kA < 0,7 ×I , co wynika z przebiegu pasmowych charakterystyk t-I, a

c

cs

przy prądzie spodziewanym 63 kA ma prąd ograniczony 23 kA, czyli przepuszcza pojedynczy

http://www.bezpieczniki.com/strony/wyklady/1/dobezpieczanie.htm

2006-05-31

Dobezpieczanie bezpiecznikami

Strona 7 z 7

impuls o wartości szczytowej mniejszej niż wspomniana wartość pierwszej półfali. Wydawałoby

się zatem, że zestawowi złożonemu ze wspomnianego wyłącznika z takimi bezpiecznikami

można by przypisać zwarciową zdolność wyłączania 63 kA. Wniosek taki nie jest jednak

zasadny z następujących powodów:

Impuls prądu ograniczonego przepuszczony przez bezpiecznik ma większą stromość

di/dt niż pierwsza półfala prądu przy badaniu samego wyłącznika, bo większa jest

wartość szczytowa prądu spodziewanego i odpowiada mu niższa znormalizowana

wartość współczynnika mocy obwodu.

Nawet w wyłącznikach, które nie są określane jako ograniczające, jeszcze przed

zwolnieniem zapadki zamka przez wyzwalacz zwarciowy, przy dużym prądzie

zwarciowym następuje elektrodynamiczny odrzut styków (po 1÷3 ms) i występuje

złożony rozkład mocy i energii łukowych przypadających na szeregowo połączone,

zmienne w czasie rezystancje kolumn łukowych wyłącznika i bezpiecznika [1]. Wyłącznik

może przejąć udział, który okaże się dlań niszczący.

Największe narażenia wyłącznika nie muszą występować przy znamionowej zwarciowej

zdolności łączenia zestawu, lecz - ze względu na większy czas przedłukowy bezpiecznika

- przy prądzie nieco większym niż prąd przełomowy, np. (1,2÷1,5) ×I , co tylko

c

doświadczalnie można i należy sprawdzić.

Zatem wspomniane uproszczone rozumowanie może służyć co najwyżej za przesłankę

wstępnego doboru elementów zestawu, który zostanie poddany badaniom. Co prawda, dzięki

jednoczesnemu, kaskadowemu gaszeniu łuku w dwóch szeregowo połączonych aparatach,

można osiągnąć bardzo dużą zdolność wyłączania, nawet większą niż suma zdolności

wyłączania obu aparatów, ale tylko doświadczenie może to potwierdzić. W praktyce

amerykańskiej dopuszczalne są tylko takie zestawy wyłączników i bezpieczników (ang. series

rated systems), których pozytywne wyniki badań i przypisane przez Underwriters Laboratories

parametry zostały opublikowane w stale uaktualnianym wydawnictwie " Yellow book" [2].

Literatura

DiMarco B., Hansen S. R.: Interplay of energies in circuit breaker and fuse combinations.

IEEE Trans. Ind. Applic., 1993, nr 3, s. 557-561.

Recognized component directory. Underwriters Laboratories, Northbrook, IL, 2003

(TheYellow book).

http://www.bezpieczniki.com/strony/wyklady/1/dobezpieczanie.htm

2006-05-31