Kraków 20.10.2011
Agata Kaleta
Prywatna Policealna Szkoła Usług Kosmetycznych  ŻAK
Semestr III
Praca kontrolna z Anatomii
Temat: Wpływ układu limfatycznego na odporność organizmu.
Na wstępie mojej pracy opiszę krótko układ limfatyczny jako
taki.
Układ limfatyczny, czyli inaczej układ chłonny jest otwartym
(tzn. drobne naczynia limfatyczne tego układu  otwierają się
bezpośrednio do przestrzeni międzykomórkowych) układem naczyń i
przewodów, którymi płynie limfa (jest płynem bezbarwnym,
mlecznobiałym żółtawym, płynąca z jelit ze względu na zawartość
tłuszczu przypomina emulsję). Głównym z
ródłem limfy jest przesącz
z osocza krwi, wydzieliny komórek i przewodu pokarmowego. Skład
limfy jest zbliżony do osocza krwi. Zawiera ona białka, tłuszcze,
wodę, sole mineralne oraz duże ilości białych ciałek krwi.
Układ naczyń limfatycznych bierze początek w przestrzeniach
międzykomórkowych. Ściany tych naczyń są cienkie i wiotkie,
przypominają budową żyły; zastawki naczyń limfatycznych są gęściej
rozmieszczone. Dzięki temu limfa płynie tylko w jednym kierunku.
Od przestrzeni międzykomórkowej, a następnie przez naczynia
limfatyczne włosowate, węzły chłonne, pnie limfatyczne do
odpowiednich żył; póz
niej limfa wraca po oczyszczeniu w węzłach
chłonnych do krwiobiegu.
 Poza naczyniami w skład układu limfatycznego wchodzą też
narządy limfatyczne tj. węzły chłonne, migdałki, śledziona, grasica,
szpik kostny. Są one miejscem powstawania, dojrzewania,
uzyskiwania własności odpornościowych i współdziałania komórek
układu odpornościowego.
Głównym terenem, gdzie zachodzą reakcje immunologiczne
(odpornościowe), jest tkanka limfoidalna (limfatyczna), która
występuje głównie w narządach limfatycznych: w węzłach chłonnych,
śledzionie oraz migdałkach. Znaczne jej ilości spotykamy też w
przewodzie pokarmowym, zwłaszcza w wyrostku robaczkowym i
jelicie krętym.
Najważniejszymi komórkami układu immunologicznego są
limfocyty B, limfocyty T i komórki prezentujące antygen. Komórki te
biorą udział w odpowiedzi immunologicznej, czyli reakcji naszego
organizmu na kontakt z antygenem.
Antygenami są białka bakterii, wirusów, grzybów i pasożytów. U
osób nadwrażliwych (alergików) antygenem, który wyzwala reakcję
immunologiczną, mogą być np. roztocza (kurz), pierze, pyłki roślin.
W obrębie układu odpornościowego możemy wyróżnić
mechanizmy odpowiedzi swoistej i nieswoistej. Reakcje nieswoiste są
mało precyzyjne, ale są szybkie i stanowią pierwszą linię obrony.
Biorą w nich udział komórki krwi - komórki żerne (granulocyty,
makrofagi), lizozym, interferon i inne. Reakcje swoiste są wprawdzie
wolniejsze, ale za to odpowiedz
jest selektywna i precyzyjna,
skierowana przeciwko konkretnemu wrogowi. Na odpowiedz
swoistą
składa się działalność limfocytów B i limfocytów T.
Odporność humoralna i komórkowa:
Limfocyty B powstają w szpiku kostnym i są odpowiedzialne za
odporność humoralną, tzn. za wytwarzanie przeciwciał (globuliny),
które są produkowane przez pobudzone limfocyty B. Globuliny różnią
się układami aminokwasów, z których są zbudowane. Kontakt
przeciwciała z antygenem doprowadza do zniszczenia tego ostatniego.
Limfocyty T, wytwarzane w grasicy, są odpowiedzialne za odporność
komórkową tzn. komórka limfocytu T niszczy wroga (bakterie,
wirusy). Wśród limfocytów T istnieje kilka subpopulacji. Limfocyty T
cytotoksyczne zdolne są do niszczenia obcych komórek. Limfocyty T
pomocnicze i supresorowe mają właściwości regulowania odpowiedzi
immunologicznej.
Współpraca limfocytów B i limfocytów T:
Aby omawiany wyżej limfocyt B mógł się przekształcić w komórkę
produkującą przeciwciała, nie wystarcza sam kontakt z antygenem,
konieczna jest także współpraca z limfocytem T pomocniczym.
Współpraca (pomiędzy komórkami) całego układu odbywa się przy
udziale białek zwanych cytokinami (lub interleukinami), np. na
każdym etapie odpowiedzi immunologicznej zachodzi ścisła
kooperacja pomiędzy układem swoistym i nieswoistym, a także
pomiędzy odpowiedzią komórkową i humoralną.
Jeśli agresor (bakteria lub inny mikroorganizm) wnika do naszego
ustroju, układ odpornościowy zostaje postawiony w stan gotowości.
Dróg inwazji może być wiele - błony śluzowe układu oddechowego,
nabłonek jelita, uszkodzona skóra itp. Antygen, który się dostał do
naszego organizmu, napotyka limfocyty znajdujące się w naszym
krwiobiegu, które niezwłocznie informują inne komórki znajdujące się
w węz
le chłonnym (dlatego w poważnych infekcjach obrzmiewają
węzły), gdzie dochodzi do aktywacji innych limfocytów i do
wyrażenia pełnej odpowiedzi immunologicznej, której celem jest
eliminacja agresora. Organizm człowieka wykształcił zdolność
zapamiętywania antygenu. Odpowiadają za to limfocyty, które
pamiętają wcześniejszy kontakt z agresorem (bakterią, wirusem).
Wyraża się to bardziej zdecydowaną i szybszą odpowiedzią
immunologiczną. Zjawisko to nazywamy "pamięcią
immunologiczną".
Odporności na choroby można nabyć w sposób naturalny - poprzez
kontakt z infekcją lub dzięki szczepieniu. Ma ono na celu stymulację
organizmu do produkcji przeciwciał i "zapamiętania agresora" przez
limfocyty.