PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
I. Hilary z Poitiers
a. Życiorys
Św. Hilary z Poitiers  ur. między rokiem 310-320, zm. 367 r., biskup, teolog, egzegeta. Był
żonaty i miał córkę. Pochodził z rodziny pogańskiej, ochrzczony został w 346 r., cztery lata
póz
niej został wybrany na biskupa Poitiers. Zaangażował się w spory z arianami, stanął po
stronie Atanazego, za co został wygnany, udał się do Azji Mniejszej skąd utrzymywał
korespondencyjnie kontakt z Kościołem w Galii. W 360 roku powrócił do Galii. W czasie drogi
powrotnej spotkał się z papieżem Liberiuszem. W 361 roku zorganizował synod w Paryżu, na
którym przyjęto Nicejski symbol wiary oraz potępiono arianizm.
Tekst pochodzi z dział De synodis zredagowanego w latach 358-359, w formie listów do
biskupów Galii, Germanii i Bretanii. Dotyczy w pierwszej części symboli wiary uchwalonych
przez synody Wschodu w latach 341-357, a które były uznawane przez Kościół Zachodni w
całości za ariańskie, druga część zawiera wyjaśnienie terminów homousios i homoiusios.
b. Tekst 1
O SYNODACH, CZYLI O WIERZE CHRZEÅšCIJAN WSCHODNICH
- omawia wyznania wiary ułożone przez wschodnie synody w latach 341-357, wskazując na
zgodność ich nauki z doktryną teologii zachodniej (odrzuca tylko wyraz
nie arianizujÄ…ce
wyznanie synodu w Syrmium, z roku 357); w
- omawia znaczenie terminów homousios (współistotny) i homoiusios (podobny), wykazując,
że jeden i drugi może być rozumiany ortodoksyjnie jak i nieortodoksyjnie. Jego zdaniem
termin homousios jest trafniejszy.
- wzywa biskupów Wschodu i Zachodu do porzucenia sporów słownych i zajęcia się
najgłębszą treścią badanej prawdy.
c. Tekst 4
Św. Hilary z Poitiers  ur. między rokiem 310-320, zm. 367 r., biskup, teolog, egzegeta. Był
żonaty i miał córkę. Pochodził z rodziny pogańskiej, ochrzczony został w 346 r., cztery lata
póz
niej został wybrany na biskupa Poitiers. Zaangażował się w spory z arianami, stanął po
stronie Atanazego, za co został wygnany, udał się do Azji Mniejszej skąd utrzymywał
korespondencyjnie kontakt z Kościołem w Galii. W 360 roku powrócił do Galii. W czasie drogi
powrotnej spotkał się z papieżem Liberiuszem. W 361 roku zorganizował synod w Paryżu, na
którym przyjęto Nicejski symbol wiary oraz potępiono arianizm.
Tekst pochodzi z dział De synodis zredagowanego w latach 358-359, w formie listów do
biskupów Galii, Germanii i Bretanii. Dotyczy w pierwszej części symboli wiary uchwalonych
przez synody Wschodu w latach 341-357, a które były uznawane przez Kościół Zachodni w
całości za ariańskie, druga część zawiera wyjaśnienie terminów homousios i homoiusios.
II. Cyryl Jerozolimski
a. Życiorys
urodzony około 315r. w Jerozolimie
3-krotnie wygnany (357r., 360r., 367r. ,)
napisał 24 katechezy (pierwszy system wykładów nauki katolickiej)
po śmierci cesarza objął urząd w swojej diecezji ( 378r)
Protokatecheza - nauka wstępna
18 pierwszych skierowanych do katechumenów
1
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
·ð 5 stan duchowny przed przyjÄ™ciem chrztu, nawrócenie z obyczajów pogaÅ„skich,
sakramentu chrztu i dziesięciu prawd dogmatycznych zawartych w Credo i
symbolu wiary
·ð 13 cykl katechez na temat Symbolu Jerozolimskiego w ujÄ™ciu antyariaÅ„skim
5 mistagogiczne
b. T 3
tekst 3 katecheza mistagogiczna
" chrzest nowym początkiem człowieka
" zwraca uwagę na potrzebę wyjaśnienia obrzędu chrztu
" nie można powracać do życia z przed chrztu
" namaszczenie oliwą, jako symbol włączenia do drzewa Chrystusa
" poprzez chrzest Chrystus czyni nas uczestnikami swojego bólu (jednak w
rzeczywistości nie cierpimy) Przez to uczestnictwo daje nam zbawienie
c. T4
wtajemniczenie w obrzędy Mszy św.: Katecheza Mistagogiczna Piąta
-Istotnym elementem jest Mistagogia wyjaśnienie, czym są symbole i znaki Następnym
symbolem w liturgii jest pocałunek, który jednoczy serca i prowadzi -Każdy chrześcijanin
powinien nieustannie składać dziękczynienie Bogu za to, że nas umiłował i pomimo
naszych grzechów przyjął nas.
-Każdy powinien w modlitwie również prosić Boga o pokój, zgodę i miłość wśród
wszystkich ludzi a także o to by zawsze panowała jedność abyśmy żyli na wzór Apostołów
i świętych. Każdy powinien z zaangażowaniem duchowym przeżywać Mszę Świętą i
poprawnie rozumieć modlitwę Pańską   Ojcze nasz  i nieustannie czerpać łaski, jakie daje
nam Pan i ze czcią spożywać najświętsze ciało i pić krew Chrystusa, powinno się również
zachowywać wszelkie tradycje i zwyczaje.
III. Bazyli Wielki
a. Życiorys
" biskup Cezarei Kapadockiej
" wzniósł Bazyliadę  miasto miłosierdzia
" zostawił po sobie wielką modlitwę eucharystyczną
" jeden z trzech ojców kapadockich  obok Grzegorza z Nazjanzu i Grzegorza z Nyssy
" dzieła: Przeciw Eunomiuszowi, O Duchu Św., O chrzcie, O wierze.
b. T1
Do młodzieńców, o pożytku z czytania pism pogańskich
" poucza, jak z pożytkiem należy korzystać z osiągnięć kultury pogańskiej
" w klasycznej literaturze greckiej i łacińskiej występują liczne wzory cnoty, z których
młody człowiek może czerpać
" nie należy przyjmować wszystkiego na ślepo i bez zastanowienia, lecz uświadamiać
sobie, iż zawierają one zarówno wiadomości cenne jak i szkodliwe
" porównanie: aby w korzystaniu z książek naśladować pszczoły, które nie siadają na
każdym kwiecie, a z tych, na których zasiądą  nie zbierają całego nektaru, lecz tyle, ile
potrafią przerobić - tak i my powinniśmy roztropnie z książek przyjmować tylko to, co dla
nas pożyteczne, resztę zaś pomijać
" generalna zasada postępowania - dbać o duszę, a przy tym pozostawić na boku
troskÄ™ o wszystko
2
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
c. T2
 REGUA
Y DA
UŻSZE BAZYLI WIELKI
Tekst zawiera pięć pytań. Na każde postawione pytanie zamieszczona jest
odpowiedz

Pytanie 6: Czy jest rzeczą konieczną prowadzić życie na osobności?
Życie na osobności daje nam wiele korzyści takich jak: uniknięcie rozproszenia umysłu
umożliwia przezwyciężanie dawnych nawyków, które nas oddalały od Chrystusa,
a także uczy nas uciekania od grzechu, doczesnych przywiązań.
Pytanie 7: Czy człowiek, który odszedł od ludzi lekceważących przykazania Pańskie
powinien żyć w samotności, czy też w wspólnocie z braćmi?
Życie we spólnocie przynosi wiele korzyści takich jak pomoc człowiekowi w
rozpoznawaniu grzechu, przestrzeganie przykazań.
Pytanie 10: Czy wszystkich zgłaszających się do klasztoru należy przyjmować?
Należy dać szanse każdemu, lecz najpierw trzeba kandydata ocenić, sprawdzić jaki jest
jego charakter, zbadać jaka była jego przeszłość, nie dopuścić do sytuacji, że ktoś z
nieczystymi rękami zbliża się do świętych tajemnic.
Pytanie 12: Jak przyjmować ludzi połączonych więzłem małżeńskim?
Musi być zgoda żony, potwierdzenie przez innych świadków.
Pytanie 15: W jakim wieku mają być ludzie, aby można by im było pozwolić na
poświecenie Bogu oraz w jakim wieku ślubowanie dziewictwa można uznać z ważne i
trwałe?
Można przyjmować dzieci, ale nie należy ich jeszcze traktować, jako braci. Ślubu
dziewictwa będzie można uznać za ważny wtedy, gdy umysł nabierze rozsądku i zdolności
samodzielnego rozróżniania, co dobre a co złe.
IV. Grzegorz z Nazjanzu
a. Życiorys
Grzegorz z Nazjanzu, zwany Teologiem, ur. ok 330, zm. 389/390
-biskup, pustelnik, teolog, poeta, autor mów o kapłaństwie, teologicznych, o Bazylim
- matką św. Nona, ojciec był bp Nazjanzu
-szybko rozpoczął naukę, studiował w Cezarei Kapadockiej, Palestyńskiej, Aleksandrii,
Atenach.
- przyjął święcenia kapł. na prośbę ojca, sumiennie wypełniał obowiązki, pod wpływem
perswazji Bazylego Wielkiego(przyjaciela) przyjął święcenia bp
-zm. w pustelni.
b. T1
Poemat autobiograficzny:
-uczęszczał do szkoły w Cezarei Kapadockiej, tam zaprzyjaz
nił się z Bazylim Wielkim.
-po powrocie do domu przyjął chrzest i nastawił się na życie mnisze
-święcenia kapłańskie przyjął z oporem
-w 371r. Bazyli - biskup Cezarei, wbrew pragnieniom Grzegorza, zechciał konsekrować go na
bp Sasimy (G. nigdy nie objÄ…Å‚ jej w posiadanie)
-wezwano go do Konstantynopola, aby przewodniczył tamtejszym wiernym
-na drugim Soborze Powszechnym w 381r. został wybrany biskupem Konstantynopola, pod
wpływem opozycji (m.in. Arian) po jakimś czasie ustąpił
-wrócił do Nazjanzu na dwa lata, jako duszpasterz
-następnie wycofał się w samotność do Anianzes (nauka i asceza)
3
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
c. T2
Grzegorz z Nazjanzu   Mowa teologiczna pierwsza
" Zwraca się do osób, które lubią wykwintne przemawianie
" Nie każdy może mówić o Bogu, kiedykolwiek i z kimkolwiek
" Naukę Bożą mogą głosić tylko doświadczeni, odpowiednio do tego przygotowani
ludzie, którzy już, albo są w trakcie oczyszczenia zmaz cielesnych i duchowych
" Naukę Bożą należy głosić ludziom, którzy te sprawy traktują głęboko i poważnie, a
nie jak sprawy codzienne, o których można  gawędzić
" Należy rozprawiać o rzeczach, które nie przekraczają naszych zdolności
poznawczych, ani pojętności osób, do których są one kierowane  w przeciwnym razie nie
przyniesie to oczekiwanego skutku
" Bardzo często powinniśmy o Bogu pamiętać i rozmyślać na Jego temat
" Nie wolno mówić o Bogu należy znalez
ć się w odpowiednim: czasie, miejscu i
przebywać z odpowiednimi ludz
mi
" Nauka o Bogu ma być przekazywana na znanych terenach, wśród zaufanych ludzi
" Unikać należy ludzi przewrotnych
" Zwrócenie uwagi na to, że droga cnoty jest jedna, a i tak większość kroczy innymi
drogami  drogami grzechu
" ZACH
CA DO: ZWALCZANIA ORFICKIEGO ZAUKAZU JEDZENIA BOBU ORAZ
ZWALCZANIA PITAGOREJSKIEGO NAKAZU MILCZENIA
" Zachęca do filozofowania o świecie, materii, duszy, karach, męce Chrystusowej
" W takim dopiero obcowaniu możemy obcować z Chrystusem
V. Grzegorz z Nyssy
a. Życiorys
Urodził się ok. 335r. w Cezarei Kapadockiej. Cieszył się szczególnym zamiłowaniem do filozofii
i retoryki. O chrześcijańskie wychowanie zadbali w sposób szczególny jego brat Bazyli oraz
siostra Makarena. W czasie nauki poznał kobietę, z którą następnie zawarł małżeństwo.
Jednak kilka lat póz
niej za przykładem swojego brata i siostry poświęcił się ascetycznemu
stylowi życia. W 371r. został biskupem Nyssy przynależnej do metropolii swojego brata 
Bazylego. On to okazał się gorliwym pasterzem, chwalonym przez swoich wiernych.
W 376 r. został złożony z urzędu przez synod biskupów ariańskich w Nyssie, za rzekome
trwonienie dóbr kościelnych. Dwa lata póz
niej, po śmierci ariańskiego cesarza Walensa,
wrócił na stolicę biskupią do Nyssy.
W 379 r. wziął udział w synodzie antiocheńskim. Po śmierci Bazylego walczył o zwycięstwo
prawowierności. Brał udział w synodach, starał się rozstrzygać spory między Kościołami.
W 380 roku został wybrany metropolitą Sebasty.
Na Soborze Konstantynopolitańskim (381r.) sformułował twierdzenie o bóstwie Ducha
Świętego. Sobór ten nazwał Grzegorza "filarem Kościoła". Był jednym z najwybitniejszych
teologów Kościoła Wschodniego. Jego pisma wyróżniają się subtelnością filozoficzną. Od
Orygenesa zapożyczył alegoryczną metodę w interpretacji Pisma świętego.
Grzegorz wypowiadał się jasno na temat celu badań, któremu poświęcił się będąc teologiem i
filozofem: nie marnować życia na próżne sprawy, lecz znajdować światło pozwalające
rozeznać to, co jest naprawdę pożyteczne.
Najważniejsze dobro znalazł w chrześcijaństwie. Swoją wielką wiedzą teologiczną i
filozoficzną całe swe życie bronił Kościoła przed heretykami. W Piśmie Świętym największą
swoją uwagę skupił na stworzeniu człowieka W jednym z licznych dzieł wyjaśnił np. modlitwę
Pańską Ojcze Nasz oraz Błogosławieństwa. W Wielkiej mowie katechetycznej wyłożył
podstawowe zasady teologiczne.
4
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
Ponadto znany jest ze swych nauk duchowych. Głosił wiele kazań i homilii; pisząc też sporo
listów.
Zmarł w wieku ok. 60 lat 10 stycznia ok. 395 roku.
b. T1
Grzegorz twierdzi, że bardzo ważną i istotną sprawą jest stosowanie ewangelicznego życia,
gdyż to właśnie dzięki niemu ludzkość może coraz bliżej być Boga.
Zadaje sobie takie wewnętrzne pytanie: Czy konieczna jest do odbycia pielgrzymka do
Jerozolimy w świetle Bożych przykazań? Porównuje ją do osób żyjących samotnie i
pustelniczo, podsumowując, że też są blisko Boga jednocześnie uczestnicząc w jego wierze.
Nawiązanie do życia ascetycznego. Twierdzi, że  właściwością życia ascetycznego jest
przyzwoitość ( nietowarzyski sposób życia).  Kobiety nie szukają towarzystwa mężczyzn, ani
mężczyz
ni towarzystwa kobiet .
Grzegorz określa dwie informacje, na które każdy podróżujący do Jerozolimy powinien
zwrócić uwagę:
kobiety nie mogą pokonywać dużych odległości bez opiekuna ( w trudnych przejściach
nawet należy je podtrzymać lub umieścić na mule);
trzeba strzec się przebywając w Jerozolimie: nieprawości, kradzieży, cudzołóstwa,
bałwochwalstwa, trucicielstwa, zawiści i zabójstwa (największą uwagę zwracać na
zabójstwa, które są nagminne w tamtych miejscach)
Ukazuje, że nie jest ważne dla zmienienia wiary czy ktoś odbył podróż do Jerozolimy za życia
czy nie.
Z przełożonymi Kościołów Jerozolimskich zwiedzał miejsca święte pielgrzymując szlakami
Jezusa.
Cytat:  Myśmy bowiem wyznawali, że objawiony Chrystus jest prawdziwym Bogiem i wtedy,
zanim byliśmy na miejscu i potem, a wiara nasza ani nie była mniejsza przedtem, ani potem
się nie powiększyła. O tym, że się stał człowiekiem przez Dziewicę, wiedzieliśmy i przed
zwiedzeniem Betlejem. I w Zmartwychwstanie wierzyliśmy przed oglądaniem kamienia
grobowego, a Wniebowstąpienie uznawaliśmy za prawdziwe i bez widzenia Góry Oliwnej.
Tylko zaś tyle zyskaliśmy z pielgrzymki, żeśmy poznali przez porównanie, iż nasze
miejscowości są o wiele świętsze od zagranicznych.
Po swojej podróży jasno przykazał ludziom by wychwalali Boga w każdym miejscu.
Zmiana miejsca zamieszkania nie powoduje przybliżenia się Boga lub zmiany swojej wiary.
Bóg jest blisko każdego i ciągle towarzyszy swoim wiernym.
c. T2
O zmartwychwstaniu: Rozmowa z MakrynÄ… o duszy i zmartwychwstaniu
Tekst Grzegorza z Nyssy ma charakter dogmatyczo  polemiczny. Jest to dialog z siostrÄ…
MarkynÄ… o duszy i zmartwychwstaniu.
- podaje definicję, że Pismo Święte zmartwychwstaniem nazywa rodzaj powrotu do życia.
- sprzeciwia się on argumentowi mówiącemu o tym, że po zmartwychwstaniu powrócimy do
ciał przed śmiertelnych
- opisuje zachowanie się ludzkiego ciała po śmierci, opisuje je bowiem jako ciało: zgrzybiałe,
ze skórą wyschniętą na pergamin a mięśniami zniszczonymi przez czas.
- wymienia jak wygląda ciało po opuszczeniu duszy:  ścięgna tracą sprężystość i poczynają się
kurczyć ,  całe ciało zbiega się jakby w sobie , a  głowa chyli się do kolan
- porusza temat ludzi, którzy zmarli wskutek trzęsienia ziemi, a także czy zmarłe dzieci
zmartwychwstaną jako dojrzałe
- porównuje ciało ludzkie do palącego się płomienia.
5
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
- w swej rozmowie, jako element polemiczny podaje argument przeciwników
zmartwychwstania, którzy głoszą, że, po co nam narządy skoro one nie będą nam potrzebne,
bo wszystkie zadania jakie owe narządy spełniały, odpadną.
Na te zarzuty mistrzyni dała taką odpowiedz
: na razie wszystkie pytania, które stawiamy
sobie w sprawie zmartwychwstania są owiane tajemnicą wiary i są niczym skarbiec, który
zostanie otwarty przy zmartwychwstaniu
- definicja zmartwychwstania, które rozumie się jako przywrócenie naszej natury do jej stanu
pierwotnego
- na sam koniec Grzegorz z Nyssy przytacza przykład Koryntian w sprawie przeciwników
zmartwychwstania i stwierdza za apostołem, że natura ludzka stanie się po
zmartwychwstaniu wspanialsza, lecz także, że jej przyszła wspaniałość będzie równa tej, jaką
niegdyś otrzymaliśmy przy stworzeniu.
d. T5
Grzegorz z Nyssy: Co znaczy być chrześcijaninem (BOK 15).
opowiadanie o małpie z Aleksandrii (człowiek, który dobrze nie ukształtował
swojej natury wiarÄ…  kiedy tylko szatan podsunie mu Å‚akocie szybko okazuje siÄ™ kimÅ›
innym, niż wskazuje jego nazwa - chrześcijanin)
łakocie  próżna chwała, ubieganie się o zaszczyty, żądza zysku czy szukanie
przyjemności, itp.
rozumienie chrześcijaństwa przez samą nazwę  imię Chrystus; przez słowo
jaśniejsze i zrozumialsze  król
władze nad wszystkim ma słowo  królestwo
chrześcijaństwo to naśladowanie Boskiej natury
sens chrześcijaństwa to przywrócić człowieka do dawnego szczęścia(powrót do
pierwotnej łaski i odnowienie rajskiego stanu szczęśliwości)
wąż  wynalazca zła
cnota - czystość i wolność od wszelkiej namiętności i zła
wszystko to jest i nazywa się Chrystusem - sprawiedliwość, mądrość, moc, prawda,
dobro, życie, zbawienie, nieskazitelność, niezmienność, stałość i wszelkie inne wzniosłe
pojęcia, które mogą być wyrażone przez tego rodzaju nazwy
VI. Ambroży z Mediolanu
a. Życiorys
·ð ur. 339 Trewir
·ð ojciec byÅ‚ prefektem Galii
·ð byÅ‚ urzÄ™dnikiem cesarskim
·ð 370 r.  zostaÅ‚ zarzÄ…dcÄ… Italii
·ð 7 XII 374  zostaÅ‚ konsekrowany na biskupa Mediolanu
·ð Duszpasterzowanie rozpoczÄ…Å‚ od gruntowanego studium Pisma Åšw. i literatury chrzeÅ›cijaÅ„skiej
·ð ZasÅ‚ynÄ…Å‚ jako kaznodzieja
·ð PrzeciwstawiaÅ‚ siÄ™ nauce ariaÅ„skiej
·ð WprowadziÅ‚ do liturgii hymny, których sam byÅ‚ autorem
·ð Potyczki z wÅ‚adzÄ… cesarskÄ…
·ð Konflikt z cesarzem Teodozjuszem. Åšw. Ambroży naÅ‚ożyÅ‚ na cesarza obowiÄ…zek odbycia pokuty za
rzez
w Tesalonikach
·ð DziaÅ‚aÅ‚ na arenie politycznej i spoÅ‚ecznej
·ð ZmarÅ‚ w WielkÄ… SobotÄ™ 4 IV 397
·ð Autor dzieÅ‚
6
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
o Egzegetycznych
żð Hexameron
żð Cykl traktatów o postaciach biblijnych
żð Komentarz do Ewangelii A
ukasza
o Moralno  ascetyczne
żð O obowiÄ…zkach duchownych
o Pisma dogmatyczne
żð O sakramentach
żð O wierze (rodzaj katechizmu antyariaÅ„skiego)
żð O Duchu ÅšwiÄ™tym
o Listy
b. T1
Paulin z Noli: Żywot św. Ambrożego
- Paulin z Noli podejmuje się spisania życiorysu św. Ambrożego, zachęcony przez
św. Augustyna
- Będzie czerpał ze świadectw osób, które go spotkały (siostry św. Ambrożego  Marceliny)
oraz z własnego doświadczenia
- Po śmierci biskupa Aksencjusza lud zebrał się na wybór biskupa
- doszło do zamieszek
- Ambroży udał się tam by uśmierzyć niebezpieczeństwa
- Kiedy tam przemawiał, jedno dziecko z tłumu krzyknęło: Ambrożego na biskupa!
- Dotąd poróżnieni katolicy i arianie zgodnie zatwierdzili osobę św. Ambrożego na urząd
biskupa
c. T3
Rozdział 9
·ð zwrócenie uwagi na różnicÄ™ w ocenie dóbr doczesnych przez filozofów pogaÅ„skich i chrzeÅ›cijan
o filozofowie  dobra doczesne sÄ… dobre
o chrześcijanie  dobra doczesne mogą być  nawet szkodliwe  nie ma całkowitego
potępienia dóbr doczesnych
·ð obowiÄ…zki mÅ‚odzieÅ„ców
o życie w bojaz
ni Bożej, szacunek dla rodziców i ludzi starszych, przestrzegać czystości
moralnej, cenić pokorę, miłować łagodność i skromność
·ð przykÅ‚ady z Pisma ÅšwiÄ™tego
o Izaak, Józef Egipski, Mojżesz i Jeremiasz
·ð o cnocie skromnoÅ›ci
·ð powinna siÄ™ ona przejawiać nie tylko w uczynkach ale też w mowie
·ð w sÅ‚owach odzwierciedla siÄ™ dusza czÅ‚owieka
·ð skromność jest warunkiem dobrego Å›piewu i mówienia w ogóle
·ð milczenie  najwyższy akt skromnoÅ›ci  przykÅ‚adem jest Zuzanna, która nic nie mówiÅ‚ na swojÄ…
obronę, rozmawiała jedynie z Bogiem
·ð skromnoÅ›ci dowodzÄ… też oczy
·ð skromność idzie w parze ze wstydliwoÅ›ciÄ…, która też zabezpiecza czystość
·ð wstydliwość jest towarzyszem, przewodnikiem i tarczÄ… dla czystoÅ›ci  zabezpiecza jÄ… już przed
pierwszymi pokusami
·ð przykÅ‚adem wstydliwoÅ›ci jest zachowanie Maryi w czasie zwiastowania
·ð skromność w modlitwie
7
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
·ð przykÅ‚adem jest celnik modlÄ…cy siÄ™ ze skruchÄ… w Å›wiÄ…tyni
·ð skromność jest cenna w oczach Boga, który przecież nikogo nie uznaje za bogacza
·ð skromność uczestniczy w doskonaÅ‚oÅ›ci Boga
·ð Å›w. PaweÅ‚ zaleca skromność i powÅ›ciÄ…gliwość w modlitwie i przed niÄ…
·ð z im wiÄ™kszÄ… pokorÄ… wspominamy swoje grzechy tym wiÄ™kszej Å‚aski dostÄ™pujemy
·ð skromność powinna siÄ™ wyrażać w sposobie poruszania siÄ™ (chodzenie, gesty), bo caÅ‚a postawa
zdradza stan ducha
·ð jeżeli czÅ‚owiek posiada w tej materii jakieÅ› wady to należy je usuwać
·ð najbardziej trzeba siÄ™ strzec nieobyczajnych słów, które szczególnie plamiÄ… osoby duchowne
·ð należy unikać mówienia oraz sÅ‚uchania, ponieważ chÄ™tne sÅ‚uchanie skÅ‚ania innych do mówienia
·ð przykÅ‚ad Józefa Egipskiego, który uciekÅ‚by nie sÅ‚yszeć nieobyczajnej mowy
·ð zÅ‚e jest też rozmyÅ›lanie o rzeczach nieprzyzwoitych i przypatrywanie siÄ™ im
·ð mamy uczyć siÄ™ skromnoÅ›ci od natury i ukrywać to co ona sama ukryÅ‚a
·ð znowu przykÅ‚ad z Biblii  ukryte drzwi w arce Noego
·ð TrudnoÅ›ci w zachowywaniu skromnoÅ›ci
o te, które pociąga ona ze swej natury
o towarzystwo ludzi rozwiązłych
·ð by unikać trudnoÅ›ci zwiÄ…zanych z towarzystwem osoby duchowne powinny unikać wizyty w
domach świeckich, postępując w ten sposób duchowny może:
o sam udzielić gościny
o nie dawać okazji do obmowy
o zaoszczędzić czas
o nie wystawiać się na pokusy
o łatwo odmówić picia alkoholu, ponieważ u siebie odmawia się raz a w gościnie za każdym
razem; unika się też docinek z powodu abstynencji
·ð mÅ‚odzi duchowni nie powinni sami odwiedzać wdów i dziewic, mogÄ… to czynić w obecnoÅ›ci
biskupa lub księdza  nie daje w ten sposób sposobności do obmowy
·ð nie można tÅ‚umaczyć czÄ™stych wizyt troskÄ… duszpasterskÄ…
·ð zamiast wizyt:
o czytanie
o modlitwa
·ð jeżeli ktoÅ› potrzebuje pomocy niech przyjdzie do KoÅ›cioÅ‚a - NIEAKTUALNE
·ð duchowny powinien być:
o pokorny, cichy, zrównoważony, we wszystkim umiarkowany
·ð dwojakie poruszenia duszy:
o myśli
o pożądanie
·ð dwa rodzaje mówienia:
o poufna rozmowa
o wywód lub dyskusja
·ð należy mówić o:
o najlepszym sposobie życia z bliz
nim
o zachowywaniu Prawa Bożego
o życiu moralnym
·ð zaczynać jasno, KoÅ„czyc z umiarem
8
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
·ð pouczenia powinny odnosić siÄ™ do przeczytanych fragmentów Biblii i je rozwijać
·ð nie mówić ani dÅ‚ugo ani krótko
·ð sposób przemawiania ma być: prosty, jasny, naturalny, zrozumiaÅ‚y, poważny i zarazem żywy,
wolny od ozdób, ale niepozbawiony wdzięku
Ambroży podaje konkretne rady, sytuacje i wzory zachowania. Nie tylko pokazuje, że jakieś zachowanie
jest złe, ale też podaje w jaki sposób można je zmienić lub zastąpić innym (zamiast wizyt czytanie).
Często posługuje się dla poparcia swoich tez przykładami z Biblii (praktycznie każda wypowiedz
posiada
odniesienie do Biblii).
VII. Hieronim
a. Życiorys
·ð Ur. 347 w Strydonie
·ð StudiowaÅ‚ w Rzymie
·ð ZdobyÅ‚ znajomość retoryki i Å‚aciÅ„skiej literatury klasycznej
·ð 366 przyjÄ…Å‚ chrzest z rÄ…k papieża Liberiusza
·ð Ok. 370 r. udaÅ‚ siÄ™ do Akwilei wraz z grupkÄ… przyjaciół i prowadziÅ‚ z nimi życie
ascetyczne
·ð WyjechaÅ‚ do Antiochii, gdzie doskonaliÅ‚ znajomość jÄ™zyka greckiego i sÅ‚uchaÅ‚
wykładów Apolinarego z Laodycei
·ð NastÄ™pnie udaÅ‚ siÄ™ na PustyniÄ™ ChalcedoÅ„skÄ…, gdzie prowadziÅ‚ życie pustelnicze.
Tam też miał sen, który wpłynął na to, że zajął się studium Pisma św., a porzucił
literaturę świecką
·ð 378  Å›wiÄ™cenia kapÅ‚aÅ„skie w Antiochii
·ð ByÅ‚ sekretarzem papieża Damazego
·ð 386 osiedliÅ‚ siÄ™ na staÅ‚e w Betlejem, gdzie organizowaÅ‚ życie mnisze oraz wykÅ‚adaÅ‚
Pismo św. i klasyków w szkole przyklasztornej
·ð ZmarÅ‚ 30 IX 419 lub 420
b. T1
tekst1 List do kapłana
" List jest skierowany do Falcydiusza
" Adresat (jak wynika z tekstu) wywyższał stan diakona nad prezbitera i biskupa
" Autor przytacza wiele fragmentów z Pisma, które mówią o zadaniach ludzi kościoła
" biskup jest "środkiem zaradczym przeciw odszczepieństwu (jednoczy)
" potęga bogactw lub pokora ubóstwa czyni biskupa wyższym albo niższym a niepowierzone im
miejsce. Każdy z nich i tak jest następcą Apostołów
c. T2
Hieronim-egzegeta List do Rufina (kapłana rzymskiego)
- pisany pod koniec 398r.
-list był dyktowany (Hieronim leży chory od 12 miesięcy w łóżku)
W swym liście Hieronim:
- wskazuje, że opinia nigdy nie jest obiektywna, często kłamie, fałszuje wiadomości, jednak
należy korzystać z niej
9
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
- dziękuje Rufinowi za dobre świadectwo, które wydał o nim
- przywołuje sąd Salomona o sporze 2 nierządnic (Kościół i Synagoga nazwane są
cudzołożnicami i nierządnicami)
- przypomina o tym, że Chrystus przyszedł do tych, którzy się z
le mają (przykład powołania
celnika Mateusza)
-porównuje Kościół z Synagogą, Jezusa Chrystusa z Królem Salomonem
-stwierdza, że inaczej należy rozumieć prawdę historyczną a inaczej ukrytą w przenośniach
VIII. Jan Chryzostom
a. Życiorys
Jan z Antiochii zwany jest Chryzostomem, czyli  Złotoustym ze względu na jego elokwencję
biskup Konstantynopola, dwukrotnie wygnany
uczęszczał do swego rodzaju antiocheńskiego seminarium zwanego Asceterium
zaliczany jest do najbardziej płodnych Ojców Kościoła, pozostawił po sobie 17 traktatów,
ponad 700 homilii, komentarze do Pisma Świętego oraz 241 listów
b. T1
Mowa przeciw tym, co opuściwszy Kościół pobiegli na wyścigi konne i widowiska teatralne
·ð wspomina o tych, którzy pobiegli na potÄ™piane przez niego wyÅ›cigi konne, szczególnie przeraża
go fakt, iż nie uszanowali oni nawet Wielkiego Piątku
·ð o wiele bardziej Chryzostoma zatrważa fakt uczestniczenia chrzeÅ›cijan w przedstawieniach
teatralnych, złem, które w nich widzi jest budzenie pożądliwości w człowieku poprzez
bezwstydne i nieprzyzwoite zachowania
·ð można nie popeÅ‚nić grzesznego czynu, lecz zgrzeszyć już samÄ… myÅ›lÄ… i sercem, co może siÄ™ okazać
jeszcze trudniejszym do rozwiÄ…zania problemem
·ð Chryzostom porównuje to do przyprowadzenia do domu nierzÄ…dnicy  gdyby mężczyzna
przyprowadziłby ją jawnie i otwarcie, byłoby to znośniejsze, ponieważ żona zaraz by ją wyrzuciła
 tu jednak, przyprowadzając ją w sercu, żona nie ma żadnych szans
·ð branie udziaÅ‚u w jakichkolwiek widowiskach teatralnych zostaje zakazane dla wszystkich
chrześcijan
·ð Chryzostom podkreÅ›la również  opÅ‚acalność nauki, chociażby miaÅ‚a trafić tylko do jednej osoby
 jest to bowiem dusza, dla której Bóg wszystko uczynił
c. T2
Pedagog: O wychowaniu dzieci 7,8,9,16
7.
- autor porównuje duszę dziecka do zarządzania państwem. Podkreśla konieczność prawa.
Młodzi łatwo poddadzą się prawom niż starcy, którzy przyzwyczaili się do grzesznego życia;
- prawa powinny być bardzo surowe, a przede wszystkim przestrzegane.
10
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
8.
- zmysły zostały przyrównane do bram miasta;
- pierwszÄ… bramÄ… jest mowa;
- nauczmy dzieci wypowiadać tylko przystojne i pobożne słowa, wyrzućmy z ich ust obraz
liwe
słowa, obelżywe mowy, nieodpowiednie żarty;
- niech otwiera dziecko usta dla dziękczynienia i świętych hymnów, niech mówi zawsze o
Bogu i o filozofii wzniosłego życia;
- mowa dzieci powinna być surowo oceniana. Dziecko daje się łatwo pokierować;
- należy często zwracać uwagę na słowa;
- karać należy spojrzeniem, energicznym upomnieniem, ostrą naganą. Nie karać biciem;
- można mu grozić pasem, ale nie należy bić nim;
- trzeba nauczyć dziecko skromności i miłości dla ludzi;
- swoją naukę należy przekazać rodzicom i ludziom, którzy otaczają owe dziecko.
9.
- słuch:
- ściśle związany z mową;
- dzieci należy strzec przed słuchaniem niestosownych wypowiedzi;
- dusza dziecka powinna być kształcona przez święte opowieści;
- po kilku powtórkach świętych opowieści, niech samo dziecko opowie usłyszane historie;
- nadajmy dzieciom imiona świętych.
16.
Mądrość, która panuje nad wszystkim;
- wychowywać dzieci ku mądrości.
Jan Chryzostom:
- urodził się około 349 r. w Antiochii Syryjskiej;
- tam pełnił posługę kapłańską przez mniej więcej jedenaście lat, aż do 397 r., kiedy został
mianowany biskupem Konstantynopola;
- wygnany w 403 r. i w 407 r.;
- w dzieciństwie nauczył się wielkiej wrażliwości ludzkiej oraz głębokiej wiary chrześcijańskiej;
- mieszkał przez 4 lata pośród eremitów na pobliskiej górze Silpium;
- przez kolejne dwa lata żył w grocie pod kierunkiem pewnego starca;
- poświęcił się rozważaniu  praw Chrystusowych , Ewangelii, a zwłaszcza listów Pawła;
- przez chorobę był zmuszony do powrotu do wspólnoty w Antiochii;
- pozostawił 17 traktatów, ponad 700 autentycznych homilii, komentarze do Mateusz i Pawła
oraz 241 listów;
- przekazywał tradycyjną i pewną naukę Kościoła;
- jego teologia jest wybitnie pastoralna;
d. T2
IX. Teodoret z Cyru
a. Życiorys
-Urodził się około 393 r. w Antiochii i otrzymał wykształcenie w tamtejszych szkołach
klasztornych.
-W 423 został biskupem Cyru niedaleko Antiochii.
- 431 r. atakuje stając w obronie Nestoriusza, Cyryla Aleksandryjskiego i sobór Efeski.
- 449 r. został pozbawiony urzędu biskupiego
- po złożeniu oświadczenia potępiającego naukę Nestoriusza mógł wziąć udział w Soborze
Chalcedońskim. Jako Ortodoksyjny nauczyciel.
11
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
- Papież Wirigiliusz odrzucił pisma Teodoreta ze względu na to, że autor nie pojmował ich tak,
jak zostały zrozumiane.
- Teodoret nigdy w pełni nie zaaprobował nauki nestoriańskiej.
- należy do najpłodniejszych pisarzy Kościoła greckiego.
b. T1
Komentarz do I Listu do Koryntian
- Każdy głosiciel Ewangelii jest sługą Chrystusa i szafarzem tajemnic Bożych.
- Sąd może wydawać tylko osoba do tego specjalnie uprawniona
- Nie można nawet sądzić samego siebie po mimo sumienia.
- Pan jest sędzią i nie należy wydawać sądów zbyt wcześnie dopóki nie przyjdzie pan i rozjaśni
wszystko to, co w ciemnościach ukryte.
- Nauka ta pochodzi od Chrystusa
- wypełnianie wszystkiego tego, co nakazał Chrystus.
- Bóg przedstawił apostołów jako ostatnich jakby na śmierć skazanych
-przyjęcie cierpień i udręk dla Chrystusa
- nie odpowiadać na cierpienia oko za oko ząb za ząb
- Posłanie Tymoteusza jako następcę Pawła
X. Sokrates Scholastyk
a. T2
Sokrates Scholastyk, Historia Kościoła, Hypatia, mistrzyni filozofii (Księga Siódma, rodz
. XV. -PAX, s.
456-457).
-ð niewiasta Hypatia z Aleksandrii, córka filozofa Teona
-ð mistrzyni filozofii  przychodzili do niej ci, którzy chcieli ksztaÅ‚cić siÄ™ na filozofów
-ð czÄ™sto spotykaÅ‚a siÄ™ z Orestesem  skarga ze sfer koÅ›cielnych o to, że stoi na przeszkodzie w
nawiązaniu przyjaznych stosunków między Orestesem a biskupem Cyrylem
-ð ludzie porywczego usposobienia, pod dowództwem Piotra, lektora, gdy ta wracaÅ‚a do domu to
wyrzucili ją z lektyki, zawlekli pod kościół  tam, zdarli z niej odzienie i zabili odłamkami skorup
-ð ciaÅ‚o rozszarpali na sztuki, poznosili na miejsce Kinaron i spalili w ogniu
-ð Å›ciÄ…gniÄ™cie na biskupa Cyryla i KoÅ›ciół w Aleksandrii zarzutów z powodu tej Å›mierci
-ð jak ludzie żyjÄ…cy religiÄ… ChrystusowÄ… mogÄ… mordować, uczestniczyć w bitwach?
b. T3
Sokrates Scholastyk-Pierwszy synod w Efezie zwołany przeciwko Nestoriuszowi
·ð Trzeci sobór powszechny, zwoÅ‚any w Efezie w 431r. przez cesarza Teodozjusza II
·ð Przeciw używaniu w odniesieniu do Marii tytuÅ‚u Matka Boża (theotokos) wystÄ…piÅ‚ biskup
Konstantynopola Nestoriusz.
·ð OsiÄ… sporu byÅ‚ wzajemny stosunek natur boskiej i ludzkiej w Jezusie Chrystusie.
·ð Nestoriusz podkreÅ›laÅ‚ odrÄ™bność dwóch natur w Chrystusie: boskiej i ludzkiej, i gÅ‚osiÅ‚, że
zbawienie ludzkości dokonało się przez Jego człowieczeństwo.
·ð Cyryla, uważaÅ‚, że Maria urodziÅ‚a jedynie czÅ‚owieka-Jezusa, w którym póz
niej dopiero zamieszkał
Bóg-Słowo. Wobec tego nie przysługuje jej tytuł Matki Bożej, a kult maryjny jest
bałwochwalstwem
·ð Cesarz po bezowocnych próbach mediacji nakazaÅ‚ deponować oraz zatrzymać zarówno Cyryla i
Memnona, jak i Nestoriusza. Dwóch pierwszych wkrótce zwolniono. Nestoriusza zastąpiono
Maksymilianem, a po kilku latach skazano na wygnanie.
12
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
·ð W wyniku ustÄ™pstw, zwÅ‚aszcza ze strony Cyryla, przyjÄ™to kompromisowÄ… formuÅ‚Ä™ dogmatycznÄ… o
macierzyństwie Bożym NMP - czyli prawowierności tytułu Theotokos - i zjednoczeniu 2 natur w
Jezusie Chrystusie.
XI. Cyryl Aleksandryjski
a. Życiorys
Cyryl Aleksandryjski
-żył w latach od ok.380-444 roku
-z jego pism, sposobu wysławiania się, kultury osobistej i religijnej wynika, że zdobył wysokie
wykształcenie
-w 403r. uczestniczył w  Synodzie pod Dębem gdzie złożono z urzędu Jana Chryzostoma
-w 412r. został pasterzem Aleksandrii
-walczył z arianami, nowacjanami, Żydami i poganami
-od 428r. włączył się w spór z Nestoriuszem
-interesował się chrystologią
b. T1
W obronie Bogurodzicy
-ostrzega przed fałszywymi nauczyciela
-narodzenie Boga z Dziewicy może być prawdziwe, bo jest to rozumowanie wg Boga, a nie
ludzkie
-popiera swoje stanowisko wieloma świętymi mężami
-odpiera zarzuty wobec św. Pawła, że głosi on Chrystusa wyłącznie jako człowieka
-przeciwnicy opierają to zdanie na sformułowaniu zawartym w Liście do Tymoteusza
-reasumując zauważa, że Jezus jest zawsze tym samym, bez względu na to, czy się go
nazwie Bogiem, czy człowiekiem
XII. Augustyn z Hippony
a. Życiorys (Uzupełnić)
b. T1
Augustyn księga II
Augustyn wspomina, że:
- szukał światowych rozrywek, oddawał się rozpuście
- przebywał w towarzystwie, w którym chwalono się występkami
- studiował retorykę rodzice dbali o jego studia
- Matka żyła bliżej Boga niż Ojciec
- obojgu rodzicom zależało, aby ukończył studia (Matka z pobudek poznania Boga)
- Matka próbowała odwieść go od złych czynów, ale jej nie słuchał.
Augustyn księga III
Augustyn wspomina, że:
- Kartagina była miastem, w którym nauczał i znajdował wiele występnych namiętności
- poszukiwał przedmiotu miłości odczuwał brak
- przyznaje, że tak naprawdę potrzebował pokarmu wewnętrznego - Boga
- miłość i przyjaz
ń mącił zmysłowością
- postanowił zbadać księgi Pisma Świętego
- porównał styl Pisma Świętego do Cycerona i wydał mu się gorszy
- był zbyt pyszny i nadęty, aby czytać Pismo Święte
13
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
- brakowało mu przenikliwości, aby zgłębiać jego sens
- to Bóg osądza czyny, nie zawsze to, co jest występkiem dla człowieka jest nim dla Boga i
odwrotnie, liczy siÄ™ intencja
- szydził ze sług i proroków Boga
- wierzył w "brednie" między innymi, że rośliny i rzeczy martwe jak pożywienie głęboko
odczuwają gdy je zrywamy, tniemy jemy itd... ludzi, którzy tak myślą nazwał
manichejczykami
Augustyn księga V
Augustyn wspomina, że:
- udał się do Rzymu i uczył tam retoryki tak jak w Kartaginie
- wybrał to miejsce ze względu na większą dyscyplinę wśród studentów, choć znajomi
obiecywali mu też dobre zarobki
- w ostateczności przypisuje ten wybór opatrzności Bożej, która wpłynęła nawet przez
ludzi, których serca nie były jej oddane
- Bóg posługiwał się czasem przewrotnością jego i znajomych, aby naprawić jego życie
- Matka nie chciała, aby jechał do Rzymu i prosiła Boga, aby jej wysłuchałby była blisko
syna
- Augustyn udał się do portu okłamując Matkę, że idzie tam pożegnać przyjaciela ona
jednak poszła za nim
- Matka nie odsuwała się od niego i czuwała przy Augustynie, a ten w trakcie, gdy modliła
się w kaplicy Cypriana niedaleko portu potajemnie odpłynął
- Bóg nie wysłuchał modlitwy Matki, ponieważ ta podróż miała wpłynąć na życie
Augustyna
- zachorował ciężko i otarł się o śmierć
- nie szukał wtedy pomocy Boga - tak jak pozorne wydawały mu się jego grzechy tak
pozorna była dla niego śmierć Chrystusa
- Matka gorąco modliła się za niego i cierpiała - rodziła go w bólach do życia duchowego
- czytał Ambrożego, lecz bardziej niż treść badał jego kunszt krasomówczy
- z czasem jednak i treść zaczęła do niego docierać
- zrozumiał, że wiarę katolicką można rzeczowo uzasadniać i zrozumiał swoje błędy i
grzechy
- zastanawiał się i analizował, która ze stron jest bardziej wiarygodna katolicy czy
manichejczycy, czy inni filozofowie
- postanowił zgodnie z życzeniem jego rodziców zostać katechumenem kościoła
katolickiego, aż do momentu, gdy wreszcie zrozumie kto ma rację
c. T2
Augustyn z Hippony (wyznania VIII-IX)
księga VIII opowiada o nawróceniu
·ð w jego sercu byÅ‚ kwas, a życie rozchwiane
·ð Pan zesÅ‚aÅ‚ mu natchnienie, by udać siÄ™ do Symplicjana (chrzeÅ›cijanina) i zapytać jak kroczyć drodze
wiary
·ð żądze tego Å›wiata zastÄ™puje mu Pan, jednak czuje przywiÄ…zanie do kobiety. ApostoÅ‚ radzi mu wziąć
ślub, jednak Augustyn się wacha
·ð Symplicjan opowiedziaÅ‚ mu o Wiktorynie, który rzuca wszystko i idzie za Jezusem. Augustyn chce iść
14
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
tÄ… samÄ… drogÄ…, co Wiktoryn
·ð wolÄ… Augustyna wÅ‚ada diabeÅ‚. Jest On splÄ…tany ciężkim Å‚aÅ„cuchem przez Niego, a także zÅ‚ymi
przyzwyczajeniami, co nie pozwala mu jeszcze do końca iść za Panem
·ð nie lÄ™ka siÄ™ tym, że jest  przykuty przez diabÅ‚a (jest mu z tym wszystkim dobrze), ale tym, że bÄ™dzie
musiał pozostawić przyjemności cielesne
·ð jest jak we Å›nie, na woÅ‚anie Chrystusa:  Zbudz
się o śpiący odpowiada: Jeszcze chwilka...
·ð Tylko Å‚aska Chrystusa może go wyzwolić z tego snu, który rzuca do w dół otchÅ‚ani
·ð odchodzi od Alipiusza, by pÅ‚akać w samotnoÅ›ci
·ð pytajÄ…c Boga, kiedy udzieli mu upragnionej Å‚aski wyzwolenia zasypia i sÅ‚yszy dzieciÄ™cy gÅ‚os: Wstawaj i
czytaj.
·ð Wraca do Alipiusza i w milczeniu czyta fragment o powÅ›ciÄ…gliwoÅ›ci
·ð Alipiusz wyjaÅ›nia mu fragmenty i odnosi go do Augustyna
·ð IdÄ… do Matki, opowiadajÄ… wszystko i wielbiÄ… Boga.
Księga IX opowiada o chrzcie
·ð uwalnia siÄ™ wewnÄ™trznie od zawodu retora
·ð Pan prostuje jego  krzywe nogi
·ð jako katechumen żyje w wiejskiej posiadÅ‚oÅ›ci z  bratem serca Alipiuszem i matkÄ…
·ð przyznaje ze dÅ‚ugo żyÅ‚ w niewiedzy, kochaÅ‚ marność i kÅ‚amstwa
·ð chce, aby sÅ‚yszeli i widzieli jego ból Ci, którzy tak postÄ™pujÄ… jak on kiedyÅ› a także by zobaczyli radość z
chwalenia Boga
·ð w ofierze zabiÅ‚ swojÄ… dawnÄ… istotÄ™
·ð Bóg go wychÅ‚ostaÅ‚ i ukoiÅ‚ miÅ‚osierdziem
·ð Wraca do Mediolanu, by zapisać siÄ™ na listÄ™ oczekujÄ…cych na chrzest
·ð Idzie z nim Alipiusz (boso po goÅ‚oledzi) i jego syn Adeodat (ok. 15 lat.) wychowywany na zasadach
chrześcijańskich, dyskutują o piśmie Augustyna  O nauczycielu
·ð po przyjÄ™ciu chrztu niepokój wywoÅ‚any grzechami znikÅ‚
·ð pÅ‚acze sÅ‚uchajÄ…c hymnów, kantyków i pieÅ›ni
d. T5
·ð wyjaÅ›nienie skÄ…d wzięła siÄ™ Å›mierć  sprowadziÅ‚o jÄ… nieposÅ‚uszeÅ„stwo pierwszych ludzi, które
skaziło ludzką naturę
·ð druga Å›mierć  Å›mierć wieczna, spod której niektórzy zostali wyzwolenie dziÄ™ki Å‚asce Bożej
·ð sprowadzenie wszystkich ludzi i narodów do dwóch rodzajów
o ludzie chcący żyć według ciała
o ludzie chcący żyć według ducha
·ð życie wedÅ‚ug ciaÅ‚a
o nie oznacza tylko zaspokajania przyjemności cielesnych (epikurejczycy), ale według ciała
żyją też ci, którzy dobro upatrują w duszy (stoicy)
o wieloznaczność słowa  ciało  może oznaczać całego człowieka lub tylko jego część
o wyjaśnienie terminu  ciało na podstawie Ga  ciało oznacza całego człowieka zarówno
sferÄ™ cielesnÄ… i duchowÄ…
·ð przyczynÄ… grzechu nie jest ciaÅ‚o, ponieważ grzech nie leży w istocie czy naturze ciaÅ‚a, ale wynika z
jego skażenia
·ð zepsucie ciaÅ‚a, które jest powodem obecnych grzechów jest karÄ… za pierwszy grzech, który
wyniknÄ…Å‚ z duszy
·ð część grzechów pochodzi z ciaÅ‚a, ale nie wszystkie, ponieważ gdyby tak uważać trzeba by uznać
diabła za niegrzeszącego, ponieważ nie ma on ciała
·ð czÅ‚owiek żyjÄ…c wedÅ‚ug siebie, a nie wedÅ‚ug Boga jest podobny do diabÅ‚a
15
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
·ð kÅ‚amstwo pochodzi od czÅ‚owieka a prawda od Boga
·ð życie wedÅ‚ug siebie jest kÅ‚amstwem, a życie wedÅ‚ug Boga prawdÄ…  każdy grzech jest kÅ‚amstwem
Państwo ziemskie Państwo niebieskie
powstało z miłości własnej powstało z miłości Boga
szuka chwały w sobie szuka chwały w Bogu
pragnienie panowania służba z miłości
miłuje moc władców miłuje Boga, który jest jego mocą
mędrcy zabiegają o dobro swego ciała i
mądrością jest pobożność
ducha
nie oddaje się czci Bogu, ale stworzonym oddaje należną cześć Bogu, oczekiwanie
przez człowieka bożkom nagrody  zbawienia
·ð szczytem dóbr czÅ‚owieka jest pokój, tak samo jak życie wieczne
·ð nazwa miasta Jeruzalem ma oznaczać  oglÄ…danie pokoju
·ð ze wzglÄ™du na powszednie użycie okreÅ›lenia  pokój na okreÅ›lenie tego stanu ostatecznego
używa się sformułowania  życie wieczne
·ð czÅ‚owiek pragnie pokoju z powodu:
o miłości
o strachu
·ð w paÅ„stwie ziemskim nienawidzi siÄ™ sprawiedliwego pokoju Bożego, ale miÅ‚uje niesprawiedliwy
pokój ludzki
·ð pokój ziemski dzieli siÄ™ na pokój sprawiedliwych i niesprawiedliwych  pokojowi
niesprawiedliwych brakuje Å‚adu
·ð wszystko podlega Stworzycielowi i PorzÄ…dkodawcy, który rzÄ…dzi pokojem wszechÅ›wiata,
niezależnie od tego jak potoczą się losy każdej istoty żywej
·ð pokój części czÅ‚owieka  wewnÄ…trz jednostki
o pokuj ciała  uporządkowany układ jego części
o pokuj duszy nierozumnej  uporządkowana skłonność pożądań
o pokuj duszy rozumnej  uporządkowana zgodność poznawania i działania
o pokuj między duszą i ciałem  uporządkowane życie i zdrowie
o pokuj między śmiertelnym człowiekiem i Bogiem  uporządkowanym posłuchem w wierze
·ð pokuj spoÅ‚eczny
o pokuj między ludz
mi  uporządkowana zgoda między nimi
o pokuj domu  uporządkowana zgoda mieszkańców, co do rozkazywania i obowiązków
o pokuj państwa  uporządkowana zgoda, co do posłuchu i rozkazywania
o pokuj państwa niebieskiego  społeczność doskonale uporządkowaną i doskonale zgodną,
co do radowania siÄ™ Bogiem, albo sobÄ… nawzajem w Bogu
o pokuj wszechrzeczy  spokojnością porządku
·ð porzÄ…dek  rozmieszczenie równych i nierównych rzeczy z wyznaczeniem odpowiedniego dla
nich miejsca
·ð nieszczęśliwość  być nie tam gdzie nie powinno odczuwać siÄ™ cierpienia i braku pokoju
·ð istniejÄ… istoty, w który nie ma zÅ‚a lub nie może być ze wzglÄ™du na ich naturÄ™, ale nie mogÄ… istnieć
istoty tylko pozbawione w swej naturze dobra
16
PATROLOGIA  ZALICZENIE - ĆWICZENIA
·ð istotÄ… kary jest odebranie części dobra by móc ubolewać nad stratÄ…
·ð Bóg stwarzajÄ…c czÅ‚owieka daÅ‚ mu pewne dobro i pokój
·ð czÅ‚owiek korzystajÄ…c należycie z tych dóbr może otrzymać dobra wiÄ™ksze  pokuj
nieśmiertelności; kto będzie ich z
le używał ani nie otrzyma dóbr większych ani nie zachowa dóbr
doczesnych
·ð korzystanie z dóbr w paÅ„stwie ziemskim zmierza do uzyskania pokoju ziemskiego, a w paÅ„stwie
niebieskim do uzyskania pokoju wiecznego
·ð ciaÅ‚o i dusza nierozumna dążą do pokoju miÄ™dzy nimi
·ð ponieważ ludzki umysÅ‚ jest omylny, dlatego potrzebuje nauki Bożej i Å‚aski Bożej by tÄ™ naukÄ™
przyjąć wolą
·ð każdy pokój duszy i ciaÅ‚a prowadzi do pokoju, który ma Å‚Ä…czyć czÅ‚owieka z Bogiem, prowadzÄ…cej
do posłuszeństwa w wierze prawu wiecznemu
·ð trzy przedmioty miÅ‚oÅ›ci:
o Boga
o bliz
niego
o siebie samego
·ð czÅ‚owiek kochajÄ…c Boga nie popeÅ‚ni bÅ‚Ä™du w miÅ‚oÅ›ci do siebie samego
·ð czÅ‚owiek powinie kochać bliz
niego jak siebie samego, może też oczekiwać pomocy od bliz
niego
·ð pokój z ludz
mi  nikomu nie szkodzić, a jeśli się da pomagać
·ð pokój w domu  np. troska męża o żonÄ™; mąż rozkazuje, żona sÅ‚ucha, ale jeżeli mąż troszczy siÄ™ o
państwo niebieskie, powinien też służyć żonie
·ð czÅ‚owiek z postanowienia Boga może panować tylko nad nierozumnymi zwierzÄ™tami, nie nad
ludz
mi
·ð grzesznik jest niewolnikiem  nazwa nie pochodzi z natury, ale od winy  Noe nazwaÅ‚ tak syna,
gdy go karcił
17