W czym wyraża się lenistwo duchowe?
Człowiek został powołany do życia, do szczęścia, do pracy, która rodzi radość, wreszcie do
prawdziwego życia, które zwiemy wiecznym. Powołani do życia w Bogu Żywym.
 Ja jestem Alfa i Omega, Początek i Koniec. Ja temu, który pragnie dam pić darmo ze z
ródła wody życia.
Zwycięzca to odziedziczy i będę dla niego Bogiem, a on będzie Moim synem" (Ap 21, 6-7).
Św. Jan dopowie:  I pokazał mi rzekę wody życia, lśniącą jak kryształ, wypływającą spod tronu Boga i
Baranka" (Ap 22, 1). To symbol Ducha Świętego. Obdarzeni jesteśmy już tu życiem, które płynie z Ducha
Świętego, z Bożego tchnienia, by podobni do Ducha, po czasie próby, żyć już na wieki u z
ródła Życia.
A w rozdziale 15 Ewangelii św. Jan powie o naszym wszczepieniu w Boga już tutaj na ziemi:  Jak Mnie
umiłował Ojciec, tak i Ja was umiłowałem. Trwajcie w Mojej miłości. Jeśli będziecie zachowywać Moje
przykazania, będziecie trwać w Mojej miłości, jak Ja zachowałem przykazania Mojego Ojca i trwam w Jego
miłości. Powiedziałem wam to, aby Moja radość była w was i aby wasza radość była pełna" (J 15, 9-11).
Związek z Bogiem osłabiają nasze winy, które rodzą się często z podstawowych wad. One także uderzają w
nasz rozwój. Każdy człowiek według Bożego zamysłu został powołany do rozwoju, do owocowania.  Będąc
zaś wyposażonym w rozum i wolność, bierze człowiek na siebie odpowiedzialność i za swój rozwój, i za
swoje zbawienie" - powie Paweł VI. Dzisiaj zadaniem Kościoła w Polsce jest uformowanie człowieka o silnej
osobowości, o bogatym życiu duchowym, który ma mocny duchowy kręgosłup, i jest kimś niepowtarzalnym,
który jest wewnętrznie wolny. Naszym obowiązkiem jest odkrywać życie Chrystusa w nas, z całym
bogactwem duchowym, z całym Bożym obdarowaniem. Ale odkrywać mamy również to wszystko, co nas
duchowo niszczy, zaciemnia, wszelkie postacie egoizmu. Jedną z nich jest lenistwo, które tylko z pozoru
wydaje się nam czymś nie istotnym. Zazwyczaj z
le je pojmujemy czy wręcz lekceważymy .Czym ono jest?
 Mnisi powiedzieliby acedia albo wewnętrzny rozkład, który u jednych przejawia się w niedbalstwie i
bezczynności, u innych, przeciwnie, w gorączkowym aktywizmie lub beztroskim rozpraszaniu uwagi |
trwonieniu wewnętrznej energii serca". Droga do Boga prowadzi najpierw przez oczyszczenie serca.
 Poszukiwanie Boga na modlitwie musi być poprzedzone i iść w parze ascezą oraz oczyszczeniem
z własnych grzechów i błędów, bowiem według słów Jezusa tylko ludzie  czystego serca Boga oglądać będą"
(Mt 5, ). Ewangelia zmierza przede wszystkim do moralnego oczyszczenia, to jest do przywrócenia prawdy i
miłości oraz - sięgając głębiej - do oczyszczenia ze wszystkich odruchów egoizmu, które przeszkadzają
człowiekowi w rozpoznawaniu i przyjęciu woli Bożej w jej doskonałości". Odrywanie się od egoistycznego
pragnienia spraw i korzyści ziemskich -jest warunkiem koniecznym spotkania z Bogiem. Bóg chce i pragnie
nas wyrwać z bagna grzechu, oczyszczać ze zła. Chce nas przebudzić duchowo. Apokalipsa mocno uderza w
lenistwo, to znaczy w oziębłość w sprawach duchowych (por. List do Laodycei. Ap 3, 14-22). Każda dobra
modlitwa chrześcijańska, kontemplacyjna będzie nas otwierać na Boga i ludzi, prowadzić do miłości
bliz
niego, do działania i do cierpienia, do umiejętności przyjmowania codziennego krzyża. Właśnie w ten
sposób najbardziej przybliża człowieka do Boga.
Lenistwo - acedia, to ogólny stan zniechęcenia, znużenia, obojętności na sprawy duchowe. Gdzieś ulotniła się
pierwsza gorliwość i zapał religijny.  Znam twoje czyny, nie jesteś ani zimny, ani gorący. Obyś był zimny albo
gorący. A skoro jesteś letni a nie gorący ani zimny, zamierzam cię wypluć z Moich ust" (Ap 3,16). Bo
oziębłość jest Bogu wstrętna. Zawiera w sobie lekceważenie Bożych spraw.
Grzech główny lenistwa to nie tylko rozleniwienie w życiu codziennym. Komuś się po prostu nie chce
pracować, odczuwa niechęć do podejmowania czegokolwiek, co wymaga wysiłku. To również marnowanie i
tracenie czasu na rzeczy bezwartościowe. Więcej. To udaremnianie zamiarów Bożych względem siebie. Ta
wada jest w stanie zablokować rozwój człowieka, roztrwonić, niczym syn marnotrawny dary i talenty, cały
duchowy potencjał Boży zdeponowany w człowieku. Lenistwo potrafi w zarodku zniszczyć nasze możliwości
i spowodować, że człowiek powoli staje się nijaki, żyje bez celu, bez religijnych motywów, zaniedbuje
obowiązki swego stanu.
Człowiek niezorganizowany, nieprzygotowany do wypełniania swoich życiowych zadań, to właśnie ktoś
zagubiony w lenistwie. Takie postawy rodzą w człowieku naturalny smutek i depresję. Radość w człowieku
bowiem rodzi się z dobrej pracy, ze spełnionego obowiązku, z sukcesów.
Oznaką duchowego lenistwa będzie również nieproporcjonalny lęk przed trudnościami. Człowiek religijny
wie, że nie jest sam, że Pan wspiera go nieustannie swoją łaską i obecnością. Trudności są po to, aby
człowieka rozwijać i pobudzać do poszukiwania rozwiązań. Leniwy pod byle pretekstem wymawia się od
trudu i wysiłku. Zawsze znajdzie rację i sposobność, aby uciec od działania lub je odłożyć na póz
niej.
Człowiek religijny wie również, że obdarowany różnorodnymi talentami i zdolnościami, winien stałym
wysiłkiem pomnażać duchowe i materialne owoce.
Jezus potępia postawy leniwego człowieka w przypowieści o dziesięciu pannach i o talentach. Niegodziwemu
słudze powie:  Sługo zły i leniwy! Wiedziałeś przecież, że zbieram plon tam, gdzie nie posiałem i zgarniam
to, czego nie rozsypałem. Powinieneś był oddać moje pieniądze bankierom, a ja po powrocie odebrałbym je z
zyskiem" (Mt 25, 26-27). Leniwy, zakopuje swoje talenty. To są grzechy zaniedbania, które wcale nie są małe.
Przypomniał nam to Kościół święty, gdy po Soborze Watykańskim II do formuły spowiedzi powszechnej:  bo
zgrzeszyłem myślą, mową, uczynkiem" dodał:  i zaniedbaniem". Grzech zaniedbania dobra, podzielenia się
dobrem, to opieszałość w zachowywaniu przykazań Bożych i kościelnych, lekceważenie zasad moralnych.
Lenistwo w poszukiwaniu prawdy i dobra, mnoży ludzi, którzy myślą jedynie sloganami. Racje wtedy już nie
docierają. Rodzą się fałszywe, z
le ukształtowane sumienia, które potrafią wszystko przekręcić, nawet
wypaczać wypowiedzi Jana Pawła II.
Wiele dobrych, Bożych myśli i postanowień ginie z braku wytrwałości. Mamy wtedy do czynienia ze
słomianym zapałem, niestałością w dobrym. To niestety cecha także naszego społeczeństwa. Ludzie przez
niedbalstwo nie opierają się pokusom. Do głosu dochodzi zbyt łatwo dogadzanie zmysłom, chęć łatwego
życia, używania i zabawy. Górę nad dobrymi postawami bierze ciekawość. Można jeszcze mówić o pewnej
cesze charakterystycznej dla lenistwa duchowego. Jest to niechęć okazywania się człowiekiem gorliwym.
Ludzi gorliwych zwalczamy, bo nas drażnią swoją wiernością i pracowitością.
Niedbałość i lenistwo nie tylko wprowadzają rozkład, ale rodzą smutek, niezadowolenie. Lenistwo rodzi
odrazę do spraw wyższych. Zagubiony entuzjazm, to także skutek grzechu duchowego lenistwa. Zapał, który
rodzi się w duszy młodego człowieka, często bywa zaprzepaszczony przez brak dobrego wychowania i
przygotowania do życia, do pracy, do trudu, dz
wigania krzyża, do ofiary. Zabijamy w sobie entuzjazm do
spraw wielkich, do służby dla innych. Ktoś z rodziców, ze starszych nie pomyślał o tym, że nie stawiając
wymagań, ciężko krzywdzi swoje dziecko. Został zachwiany porządek wartości. Dawniej wbijano
człowiekowi do głowy: na pierwszym miejscu obowiązek, na drugim rzeczy pożyteczne a na trzecim
przyjemne, Dzisiaj często tę kolejność się odwraca.
Warto pracę w tej materii nad sobą zaczynać od tego, co najtrudniejsze do zrobienia. Dla jednych będzie to
porządek w domu, napisanie listu, rozpoczęcie pracy magisterskiej, kontynuacja nauki języka czy innej
umiejętności, punktualność czy oddawanie na czas pożyczonych rzeczy. Niezwykle, trudno jest pracować z
człowiekiem leniwym, bo nie można na nim polegać. Bo zapomina o powierzonym zadaniu, jest niesłowny i
nie dotrzymuje terminów, bo latami nie oddaje pożyczonych książek, bo trzeba przypominać dziesiątki razy o
podjętym zobowiązaniu, bo ciągle się spóz
nia. Jest to człowiek tanich obietnic. Proces samowychowania
winien właściwie zmierzać do tworzenia osobowości i kierowania rozwojem własnym -przez odkrywanie
autentycznych wartości.
Trzeba żyć wielkimi myślami i pragnieniami. W tej pracy tak ważne są motywacje. Dla kogo chcę to
robić? Żyć wielkimi myślami i pragnieniami: dla spraw wiecznych, dla chwały Bożej. Wielkie myśli i
pragnienia są miarą naszej wielkości. Ale za nimi winny iść czyny. Wyrazem lenistwa duchowego będzie brak
aktywności w poszukiwaniu woli Bożej, czyli zastanowienia się nad tym, co robię. Pismo św. daje nam
pomoc, jak pracować nad wadą lenistwa. Jest to ewangeliczne wezwanie Chrystusa:  Czuwajcie"...Mamy
trwać w gotowości na przyjęcie naszego Pana. Nie dać się zaskoczyć, walczyć z opieszałością i znużeniem.
Czujność jest cechą charakterystyczną postawy ucznia. Zawsze w pogotowiu (por. A
k 21, 34 n).
Zdumiewa nas fakt, że Ojcowie pustyni z pierwszych wieków odkryli jeszcze inną postać lenistwa. To nie
tylko bezczynność i leniuchowanie, ale to także bezmyślna aktywność. Ta forma może dotknąć wszystkich,
tak świeckich jak i duchownych. To akcje, które sprawiają radość, bo przynoszą oczekiwane rozproszenie.
Przejawem tej postaci lenistwa może być nadmiar zajęć, wielka potrzeba nieustannego rozmawiania z ludz
mi,
ciągłe telefonowanie, polowanie na nowości, zbyt częste wizyty albo pielgrzymki, bezcelowe buszowanie po
internecie, bo jest swoistą ucieczką od innych trudnych obowiązków. Pomyśl tylko, dokąd i po co tak pędzisz?
Pewnie nie z tęsknoty do Królestwa Niebieskiego. Czy do naszego myślenia, życia duchowego powoli nie
wsącza się skłonność do wartościowania siebie i ludzi głównie podług ich skuteczności i dokonań? W naszym
życiu kościelne - zakonnym może się to przejawiać w podkreślaniu ilości dokonanych akcji, sprawozdań,
czynionych kosztem modlitwy, zamiast autentycznego chrześcijańskiego doświadczenia i życia z Bogiem.
Człowiek, który siebie doprowadził do pustki wewnętrznej przez nadmierny aktywizm, jest człowiekiem
ciągle zagonionym. Nie umie się zatrzymać, modlić się, nie umie czekać na Pana Boga i nie pyta Go, czego
chce. Działacz, perfekcjonista, to człowiek duchowo leniwy.
Człowieka, trzeba uczyć odkrywania rzeczy dobrych, wciągać go w prace, pokazywać drogi rozwoju. Może
wierność rzeczom małym pozwala realizować większe sprawy? Nad wszystkim jednak góruje jedno,
najważniejsze: robić to, co się Bogu podoba.